همكاری انگلیس با برنامه های تسلیحات شیمیایی رژیم صدام

به گزارش ایرنا، این اسناد نشانگر آن است كه سفیر وقت انگلیس در بغداد در سال 1983 میلادی، دولت متبوعش و نیز دستگاه های اطلاعاتی این كشور را از نیت رژیم صدام برای ساخت سلاح های شیمیایی از جمله گاز خردل مطلع كرده بود.

روزنامه ایندیپندنت روز جمعه در این ارتباط نوشت: اما دولت انگلیس در دوران جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، تمایل خودش را برای انجام اقدامی برای بازداشتن رژیم صدام از گسترش ذخایر تسلیحات شیمیایی اش از دست داد زیرا دیپلمات ها به لندن هشدار داده بودند كه به دلیل سوابق اش در زمینه كنترل این گونه سلاحها و نیز دخالت شركت های انگلیسی در این مساله، در معرض خطر انتقاد قرار دارد.

این روزنامه افزود: اسناد منتشر شده مربوط به سال 1983 میلادی نشان می دهد كه دولت محافظه كار «مارگارت تاچر» برای متوقف كردن تلاش های دیكتاتور عراق برای افزایش و استفاده از مواد سمی در جریان جنگ علیه ایران، خواهان یك اقدام بین المللی بوده است.

ایندیپندنت نوشت: «یك سند بسیار محرمانه وزارت خارجه انگلیس كه در آرشیو ملی «كیو» در غرب لندن فاش شده، نشانگر آن است كه تمایل مقامات ارشد (انگلیس) برای پیگیری این ایده، بعد از دریافت اطلاعاتی از آمریكایی كم شده است.

به نوشته این روزنامه، اطلاعات ارایه شده توسط دستگاه اطلاعاتی آمریكایی موید آن بود كه گاز خردل در یك كارخانه تولید آفت كش در شمال بغداد و با استفاده از تجهیزات انگلیسی تولید می شود.

این روزنامه نوشت: دیپلمات ها نگران از این بودند كه پیمانكار هندی كه این كارخانه را در شهر سامرا ساخته بود، پمپ های مورد نیازش را از شركت انگلیسی «ویر پمپس» بدون آنكه نیت واقعی اش را برای این شركت روشن كرده باشد، خریداری كرده است.

ایندیپندنت نوشت: بعد از جنگ ایران و عراق، مشخص شد انگلیس در میان چند كشور غربی بوده كه عراق اغلب با اطلاع سرویس های اطلاعاتی آنها، تجهیزات و مواد خام برای تولید سلاح های شیمیایی دریافت می كرده است. تخمین زده می شود كه حدود 100 هزار ایرانی تا پایان جنگ در سال 1988 میلادی، بر اثر گازهای شیمیایی و اعصاب عراق كشته شده اند.

به نوشته این روزنامه، سلاح های شیمیایی تا سال 1997 میلادی رسما ممنوع نشده بود اما در سال 1983 میلادی استفاده از آنها به عنوان سلاح «ضربه اول» تحت پروتكل كنوانسیون ژنو، ممنوع شمرده می شد.

ایندیپندنت افزود: استفاده نیروهای عراقی از گاز خردل در سال 1983 میلادی و برنامه های صدام برای ارتقای توانمندی های سلاح شیمیایی اش، سبب نگرانی لندن شده بود به نحوی كه مقامات انگلیس پیشنهاد دادند كه باید «تلاش شود كه حداقل این حركت را كند و شاید حتی بتوان جاه طلبی عراقی ها را بی اثر ساخت.»

این روزنامه نوشت: براساس مدارك یاد شده، وزارت خارجه انگلیس تاكید كرده بود فضا برای مانور دادن محدود است. «عراقی ها می توانند همانند آمریكایی ها بگویند كه آنها به سلاح های شیمیایی به عنوان یك عامل بازدارنده نیاز دارند.»

این روزنامه اضافه كرد: در این اسناد آمده است، «حركت برای ممنوع كردن فروش سلاح های شیمیایی به عراق می تواند به نظر تبعیض آمیز برسد مگر آنكه بتوانیم نشان دهیم عراق پروتكل ژنو را نقض كرده و یا قصد نقض آن را داشته است.»

ایندیپندنت افزود: دیپلمات های انگلیسی این ارزیابی را مطرح كرده بود كه آیا برای انگلیس اقدام یكجانبه علیه عراق درخصوص استفاده از گاز خردل، به طور بالقوه در دادگاه بین المللی، «امكانپذیر» و «مطلوب» خواهد بود یا نه.

این روزنامه افزود: در حالی كه مشكلاتی برجسته ای از قبیل عدم ممنوعیت آشكار استفاده از چنین سلاح های وجود داشت، دیپلمات های انگلیسی نگران بودند كه انتقاد علنی از آن، می تواند به ضرر دولت تاچر تمام شود.

ایندیپندنت اضافه كرد: در این اسناد عنوان شده است 'باید محتاط بود زیرا تجارت ما در زمینه گازهای سمی از انتقادها مصون نبوده است.(روسیه ادعا می كند كه استفاده ما از سلاح های شیمیایی در ایرلند شمالی، نقض پروتكل ژنو بوده است.)

ایندیپندنت نوشت:‌ «مساله دیگر این است كه شركت انگلیسی 'ویر پمپس' این پمپ ها را با این تصور كه از آنها برای تولید آفت كش استفاده خواهد شد ، به كارخانه سامرا فروخته بود.»

این روزنامه افزود: اسناد منتشر شده نشان می دهد كه مقامات بلند پایه انگلیسی پس از اطلاع از این مساله كه از محصولات شركت 'ویر پمپس' در ساخت سلاح شیمیایی عراق استفاده شده است، از اقدام یك جانبه علیه عراق عقب نشینی كردند.

ایندیپندنت نوشت: براساس این اسناد، دیپلمات های انگلیسی با این وجود اذعان كردند به هر حال متوقف كردن رژیم عراق در دستیابی به زرادخانه سلاح های شیمیایی بسیار دیر شده است و نمی توانیم مانع عراقی ها در این مسیر شویم.

این روزنامه افزود: در میان تاسیسات ساخته شده توسط رژیم صدام، یك كارخانه 14 میلیون پوندی تولید كلر كه در سال 1985 میلادی توسط یك شركت انگلیسی تجهیز شده و مجوز آن را نیز دولت انگلیس صادر كرده بود، قرار دارد.

ایندیپندنت نوشت: این مجوز در حالی از سوی دولت انگلیس صادر شد كه وزارت خارجه این كشور هشدار داده بود كه به احتمال قوی این تجهیزات می تواند برای ساخت گاز خردل بكار گرفته شود.

گاردین نیز روز جمعه در این ارتباط نوشته بود: اسناد منتشر شده وزارت خارجه انگلیس مربوط به سال 1983 میلادی، حاكی از آن است حتی قبل از آنكه عراق به طور گسترده از گازهای سمی علیه ایرانی ها استفاده كند، دیپلمات های انگلیسی از برنامه فناوری پنهانی بغداد آگاه بودند.

این روزنامه با استناد به اسناد یاد شده، نوشت: در آوریل سال 1983 میلادی، در اوج جنگ عراق و ایران ، 'جان موبرلی ' سفیر وقت انگلیس در بغداد در تلگرافی به وزارت خارجه این كشور و بخش های اطلاعات دفاعی این كشور، به 'ساخت و استفاده از گاز خردل توسط ارتش عراق ' اشاره كرده است.

گاردین اضافه كرد: سفیر وقت انگلیس در این تلگراف می گوید: شركت انگلیسی 'ویر پمپس' تعدادی پمپ به 'سومدات بولدرز ' پیمانكار هندی كه در حال ساخت كارخانه تولید آفت كش در سامرا است، عرضه داشته است.

این روزنامه نوشت: سفیر انگلیس با اشاره به عدم دسترسی به اطلاعات فنی این پروژه ، می گوید: به نظر می رسد كه بخش خاصی از كارخانه تولید آفت كش (سامرا) ممكن است برای تولید موادی برای ساخت سلاح شیمیایی از جمله ساخت گاز خردل مورد استفاده قرار گیرد.

گاردین افزود: اما بخش كنترل تسلیحات وزارت خارجه انگلیس از اعمال محدودیت های صادراتی در این زمینه طفره رفت و در یك یادداشت طولانی این مساله را مطرح كرد كه آیا این دخالت 'مطلوب' و 'عملی ' است. عراق صدام در این مرحله بیشتر از ایران انقلابی، به غرب نزدیك بود.

اروپام**4**1552