به گزارش روز شنبه ايرنا از روند تغييرات باروري در ايران كه از سوي پژوهشكده آمار ايران انجام شده، شناخت عوامل اجتماعي و اقتصادي كاهش باروري در ايران و آگاهي از روند آتي رفتار باروري در ايران بر اهميت مطالعه باروري افزوده است.
در پژوهشي به همين منظور از اطلاعات سرشماري 1390 و اطلاعات پيمايش جمعيت و سلامت 1389 وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي به منظور برآورد چند متغيري باروري استفاده شده است.
براساس اطلاعات پيمايش جمعيت و سلامت 1389 وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و اطلاعات سرشماري عمومي نفوس و مسكن 1390، نرخ باروري براي شاغلان و غيرشاغلان به ترتيب 1٫1 و 1٫9 فرزند است. اين نرخ از 2٫5 فرزند در دوره پنج ساله 1371 تا 1375 به 1٫1 فرزند براي شاغلان و در دوره 1386 تا 1390 از 3٫3 به 1٫9 فرزند براي غيرشاغلان رسيده است.
نرخ باروري براي افراد با تحصيلات عالي و بيسواد به ترتيب 1٫2 و 2٫6 فرزند است.
همچنين اين نرخ براي افراد با موقعيت و جايگاه اقتصادي بالا و پايين به ترتيب 1٫4 و 2٫3 فرزند است.
ميزان باروري كل هم در مناطق شهري و هم در مناطق روستايي روندي كاهشي را تجربه كرده و الگوي نرخ باروري در نقاط شهري و روستايي نزديك به هم شده به طوري كه در مناطق شهري، كه در همه ادوار باروري پايين تري نسبت به مناطق روستايي را تجربه كرده، ميزان باروري كل از 2٫9، در دوره پنج ساله 71 تا 75 به 1٫7، در دوره 86 تا 90 كاهش يافته است.
در مناطق روستايي، باروري در دوره‌هاي مشابه به ترتيب 4٫4 و 2٫2 فرزند بوده است.
ميزان باروري به تفكيك سطح تحصيلات نشان مي‌دهد كه باروري زنان بيسواد از 4.4 به 2.6 و باسواد ابتدايي (پايين)از 3.5 به 2.2 ، متوسطه (متوسط)از 2.5 به 1.8، و عالي (بالا) از 1.8 به 1.1 فرزند در فاصله دوره‌هاي مطالعه رسيده است.
با اينكه احتمال تولد همه فرزندان طي 20 سال اخير كاهش يافته اما نقش متغيرهاي اقتصادي - اجتماعي در احتمال تولد فرزندان دوم به بعد بيشتر از فرزندان اول و دوم است. به عبارت ديگر فرزندان اول و دوم با عموميت بيشتري متولد مي شوند اما ويژگي هاي اقتصادي- اجتماعي و جمعيتي زنان عامل مهمي در تولد فرزندان رتبه هاي بالاتر محسوب مي شوند.
بعد از كاهش باروري به زير نرخ جانشيني، الگوي فرزندآوري جديدي كه شامل عدم فرزنداوري و به عبارتي تاخير در سنين زير 30 سال و جبران در سنين بالاي 30سال است، در ايران در حال شكل گيري است. زنان تحصيل كرده و تا حدي طبقات بالا در حال تجربه اين الگوي جديد و متمايز مي باشند.
سن داشتن فرزند اول افزايش يافته و زنان شهري، تحصيل كرده، شاغل و طبقه اقتصادي و اجتماعي بالا، پيشگامان تاخير در فرزندآوري مي باشند.
در پايان اين گزارش آمده است: فايل طرح پژوهشي يادشده در بخش فروشگاه وبگاه پژوهشكده آمار ايران به نشاني www.srtc.ac.ir قابل دسترسي است.
اقتصام(2)9123 **1558
تهران - ايرنا - كشور ايران در چند دهه اخير تحولات جمعيتي بي‌سابقه‌اي را تجربه كرده است. انتقال باروري و تنزل باروري به سطح زير جانشيني يكي از مهمترين تحولات جمعيتي است كه در دهه اخير توجه محافل علمي و سياستگذاران و برنامه ريزان كشور را به خود معطوف ساخته است.
