در گزارشي كه در شماره روز يكشنبه هجدهم مرداد 1394 خورشيدي انتشار يافته است، مي خوانيم: و در بخش زير به اين تفاوت ها اشاره مي كنيم. اگر بعد از يك روز كاري خستهكننده متوجه شديد اسباب و اثاثيه زندگي تان جابهجا شده و ساعت مچي تان را از داخل قندان خانه پيدا كرديد يا بشقاب و قاشقها را داخل كيسه زباله ديديد، تعجب نكنيد اين رفتارهاي غيرمعمول نشانههاي ابتلاي يكي از اعضاي خانواده تان به بيماري دمانس يا آلزايمر را نشان ميدهد. اين رفتارها براي آلزايمريها يك رفتار عادي و معمول است و هزاران كار غيرعادي ديگر هم ميتواند ثمره فراموشي يا زوال عقل باشد.
به گفته متخصصان علوم اعصاب، اطرافيان بيماران آلزايمري بايد با اين وضعيت كنار آمده و صبر و تحمل به خرج دهند زيرا آلزايمر هيچ درمان دارويي ندارد و تنها با آرامش و پذيرش رفتارهاي نابجاي بيمار و دور كردن او از استرس ميتوان از پيشرفت بيماري جلوگيري كرد. دكتر مسعود مهرپور فلوشيپ اينترونشن و دانشيار دانشگاه علوم پزشكي ايران در تعريف بيماري آلزايمر به «ايران» ميگويد: بيماري آلزايمر را در مجموع بيماريهاي دمانس ميشناسيم. در واقع دمانس يا فراموشي، بيماري سنين بالا است و به عنوان بيماري كهنسالي شناخته ميشود، به همين خاطر شروع دمانس از 65 سال به بالا است وبا افزايش سن، احتمال ابتلا به آلزايمر نيز زياد ميشود و اين احتمال در سن بالاي 80 سال بسيار بيشتر است.
به عبارت ديگر دمانس يا فراموشي در سنين 40 تا 50 سال مسألهاي نگرانكننده نيست. اين متخصص علوم اعصاب ادامه ميدهد: گاهي افراد جوان كه دچار علائم فراموشي ميشوند، از آلزايمر به عنوان علائم فراموشي ياد ميكنند در حالي كه فراموشي در افراد جوان بيشتر ناشي از اضطراب، نگراني و استرس است كه تمركز و قدرت حافظه را درگير ميكند اما آنها اين نشانهها را با بيماري فراموشي اشتباه ميگيرند.
به گفته اين دانشيار دانشگاه علوم پزشكي ايران، در بيماري فراموشي و آلزايمر خود بيمار چندان متوجه ايجاد علائم نيست اما خانواده و اطرافيان ميتوانند نشانههاي فراموشي را تشخيص دهند. فردي كه در مرحله ابتلا به فراموشي قرار دارد، معمولاً وسايل خانه را جابهجا ميكند و سپس محل آنها را فراموش ميكند يا اينكه حرفها را بارها تكرار ميكند و كارهايي را كه در روز انجام ميدهد، به ياد نميآورد.
اين روند بتدريج موجب ميشود فرد حافظهاش را از دست بدهد. ممكن است بيماري ابتدا نگرانكننده نباشد اما با پيشرفت بيماري، حافظه اخير يا كوتاه مدت درگير ميشود و به دنبال آن يادگيري نيز تحت تأثير قرار ميگيرد تا جايي كه اين افراد اتفاقهاي نزديك را زود فراموش ميكنند و بيشتر از گذشته دور صحبت ميكنند.
اطرافيان بيماران مبتلا به آلزايمر گاهي عنوان ميكنند، آنها گذشته را به خاطر ميآورند يا ناخودآگاه از گذشته زياد صحبت ميكنند و جملات را بارها تكرار ميكنند، بايد گفت: فرايند يادگيري در آلزايمريها مختل ميشود، بتدريج دايره مجموعه لغات و كلمات شان محدود ميشود و جملهسازي سخت ميشود. اينها علائمي است كه اطرافيان چنين بيماراني بايد به آن توجه كنند. دكتر مهرپور با تأكيد بر اينكه، با پيشرفت اين بيماري عملكرد مغز دچار اختلال ميشود بيان ميكند: به خاطر اختلال در عملكرد مغز، اين بيماران كاركردهاي مغزي و نحوه راه رفتن، نشستن و كنترل ادرار را در مرحله نهايي از دست ميدهند در واقع عملكردهايي كه در مغز در دوران كودكي پيشرفت ميكند، در هنگام ابتلا به آلزايمر اين روند معطوف ميشود.
دكتر مهرپور در توضيح مهمترين عامل خطر دمانس كه آلزايمر نوع شايع آن است به دمانس عروق ناشي از سكتههاي ريز عروقي و سكتههاي بزرگ مغزي اشاره ميكند. او ميگويد: سكتههاي ريز عروقي و سكتههاي بزرگ مغزي يكي از عوامل ايجادكننده فراموشي است، در واقع بيماريهاي مزمن عروقي و سكتهها كه ممكن است حتي علائمي هم نداشته باشند حافظه را مختل ميكنند. بيماريهاي عروقي، فشار خون بالا، كشيدن سيگار و ديابت عوامل خطري هستند كه بايد كنترل شوند زيرا درگيري عروق ريز مغزي در اين افراد در درازمدت منجربه افزايش فشارخون و در نتيجه دمانس ميشود.
همچنين ضربههاي مكرر مغزي نيز يك عامل خطر ديگر ابتلا به آلزايمر در سنين بالا است. بيماريهاي هورموني مانند كم كاري تيروئيد نيز خودش را بهصورت فراموشي نشان ميدهد، همچنين كمبود ويتامين ب 12 نيز منجر به فراموشي ميشود.
به گفته اين متخصص علوم اعصاب، استرس و افسردگي در افراد مسن كاركردهاي ذهني را پايين ميآورد و در حافظه مشكل ايجاد ميكند ولي به بروز آلزايمر كمك نميكند و به ايجاد فراموشي و دمانس كاذب منجر ميشود.
تشخيص آلزايمر يا دمانس كاذب مشكل است بنابراين سالمندان بايد استرس شان را كم كنند و براي كاهش تشديدعلائم، سطح روحيه شان را بالا ببرند.درماني براي آلزايمر وجود ندارد اما آنطور كه دكتر مهرپور ميگويد: خوشبختانه داروهايي وارد بازار شدهاند كه مسير پيشرفت بيماري را كنترل ميكنند، بنابراين هر چه بيماري سريعتر توسط اطرافيان تشخيص داده شود، مراجعه زودتر مسير پيشرفت بيماري را كنترل ميكند.
*منبع: روزنامه آفرينش
**گروه اطلاع رساني**9165**9131
تهران- ايرنا- روزنامه آفرينش در صفحه دانستني ها به تفاوت فراموشي با آلزايمر پرداخته و ديدگاه هاي كارشناسان را در اين زمينه بازتاب داده است.