در اين مطلب مي خوانيم : رابطه با همسايگان،از اركان مهم سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران است كه در سالهاي اخير اهميت بيشتري پيدا كرده؛ ضرورت توجه به اين ركن در دوران پس از توافق هستهاي دو چندان ميشود. فرصتهاي پيشرو براي نهادينهكردن همكاريهاي ايران با همسايگان و هدايت آن در مسير همكاري و همگرايي منطقهاي سرنوشتساز است. سفر جناب آقاي دكتر ظريف به تركيه كه در مقطع حساسي از تحولات منطقهاي و بينالمللي انجام ميشود، گامي در اين مسير است.
ايران و تركيه، كشورهاي مهم و تأثيرگذاري در منطقه هستند كه مناسبات اين دو كشور علاوهبر منافع ملي هريك، براي سرنوشت منطقه و جهان اسلام حائزاهميت است. دو كشور با جغرافيايي كه از اروپا تا شبهقاره هند امتداد يافته و بر درياها و خشكيهاي مهم احاطه دارد، پيكر اصلي مهمترين منطقه جهان را تشكيل داده است. ريشههاي فرهنگي و تمدني و مشتركات ديني اين دو كشور علاوه بر پيوندهاي اقتصادي، زيرساختهاي مهمي را براي همگرايي آنها فراهم ميكند؛ يك همگرايي كه ميتواند علاوه بر كاهش تنشهاي سياسي بين آنها به ثبات و صلح منطقه پيراموني آنها كمك كند.
«رابطه خوب» براي دستيابي ايران و تركيه به چشمانداز توسعه ايران ١٤٠٤ و تركيه ٢٠٢٣ ضروري است.
حسن همجواري، محيط رواني امني براي پرداختن دولتها به برنامه توسعه خود فراهم ميكند. علاوه بر سهم مستقيم دو كشور در تجارت خارجي يكديگر، ايران و تركيه در همكاريهاي علمي - فني، انرژي، حملونقل، ترانزيت و گردشگري، مكمل يكديگر هستند؛ اين حوزهها در برنامههاي توسعه دو كشور جايگاه قابلتوجهي دارند.
نگاهي به روابط سياسي دو كشور در دو سال گذشته نشان ميدهد دو طرف به حفظ مناسبات دوستانه مصمم بودهاند. با وجود اختلاف نظر درباره راهحل مسئله سوريه، درگيري تركيه درسه انتخابات مهم و ادامه آن در ماههاي اخير و محدوديت ناشي از تحريم در زمينه همكاريهاي اقتصادي، روابط، روند قابل قبولي دارد.
رؤساي جمهور دو كشور در اين دوره سه بار در سه سفر رسمي ديدار كردهاند. شورايعالي روابط تشكيل و ديدارهاي متعدد بين مقامات دو كشور انجام گرفته است. آنها با درك متقابل از اهميت دوستي ايران و تركيه اراده لازم براي تقويت اين دوستي را به نمايش گذاشتهاند.
«اختلافات» موضوع گفتوگوها خواهد بود و راهكارهايي كه براي رفع آنها به دست ميآيد بر استحكام روابط خواهد افزود. مشتركات ديني و فرهنگي كشورها، تاروپود مناسبات دوستانه را تشكيل ميدهند.
اگر در نظر بگيريم كه همه مرزهاي عثماني به غير از مرز ايران، دستخوش تعرض و تغيير شده است و چنانچه به گسترش مناسبات مردمي دو كشور در سالهاي اخير توجه كنيم، درمييابيم دو كشور ظرفيتهاي لازم براي ايجاد محور همكاري و حتي همگرايي منطقهاي را دارند. قدرتهاي بينالمللي در گذشته از اين قابليت ايران و تركيه براي سد نفوذ شوروي سابق در قالب پيمانهاي سعدآباد و بغداد بهرهمند شدهاند؛ بنابراين چرا ما بهعنوان دو كشور همسايه و مسلمان، خود از اين قابليت بهره نبريم.
اكنون دو كشور، محور مهم سازمان همكاريهاي اقتصادي و D٨ به شمار ميروند. چنانچه منطقهگرايي در راستاي منافع جمهوري اسلامي ايران و ساير كشورهاي منطقه باشد، آنگاه به نقش ايران و تركيه بهعنوان مهمترين محور بايد جديتر توجه شود.
با توجه به وابستهبودن امنيت كشورهاي منطقه به يكديگر، ضرورت دارد ايران و تركيه همراه با ساير كشورهاي منطقه از جمله سوريه و عراق براي تقويت همكاريها تلاش كنند و از چرخش گردونه بيثباتي و ناامني در منطقه كه مخل منافع همه است، جلوگيري كنند.
مبارزه با تروريسم ميتواند زمينه مناسبي براي شكلدادن به اينگونه همكاريها فراهم كند. ايران و تركيه بايد بيقيدوشرط در مبارزه با تروريسم در كنار هم قرار گيرند. پيشرفت در اين مسير، اميد به همكاري درباره مسئله سوريه و ساير مناقشات منطقه را افزايش خواهد داد.
كيفيت روابط ايران و تركيه براي منافع قدرتهاي سلطهگر خارجي در بخش مهمي از جغرافياي جهان تأثير ميگذارد. چنانچه دو كشور نسبت به اينگونه حساسيتها بيتفاوت باشند، موضوع بازيهاي پرمخاطره و پرهزينه خواهند بود.
دو كشور ميتوانند با همكاري يكديگر براي مسائل منطقه، خود راهحلهاي منطقهاي ارائه كنند و فرصت سوءاستفاده سلطهگران از ضعفهاي اقتصادي، شكافهاي قومي و مذهبي منطقه را كاهش دهند، جايگاه خود را تقويت و محيط امنتري را براي رفاه و توسعه پايدار ايجاد كنند. باوجوداين، تأكيد ميشود هرچند دستكاري ديگران در حوزه روابط دو كشور مهم است اما از آن مهمتر اين است كه ايران و تركيه براي استفاده از سرمايههاي ارزندهاي كه در اختيار دارند، چگونه تعامل ميكنند.
منبع :روزنامه شرق
اول ** 1647
تهران - ايرنا - عليرضا بيكدلي سفير ايران در تركيه امروز دوشنبه در ستون حرف اول روزنامه شرق با اشاره اهميت ارتباط كشورها با همسايگان خود تصريح مي كند :فرصتهاي پيشرو براي نهادينهكردن همكاريهاي ايران با همسايگان و هدايت آن در مسير همكاري و همگرايي منطقهاي سرنوشتساز است.