اين گزارش كه به قلم سميرا نوري در شماره روز شنبه بيست و چهارم مرداد 1394 هجري خورشيدي، نوشت: بطريهايي با شكلهاي گوناگون و نامهاي متفاوت درج شده روي آن. حال شنيده ميشود كه بطريهاي آب معدني با آب معدني پر نميشود. در همين راستا، محمدحسين قرباني، سخنگوي كميسيون بهداشت و درمان مجلس، روز دوشنبه گفت: «بر اساس گزارشات، مشاهده شده كه برخي افراد از سيستم آب شهر يا آبهاي زيرزميني برداشت كرده و آبها را در بطريها ميريزند و تحت عنوان آب معدني به فروش ميرسانند اين درحالي است كه دستگاههايي كه به افراد مجوز ميدهند بايد بر عملكرد آنها نيز نظارت داشته باشند.»
ضرب الاجل يك ماهه وزير
چند روز پيش از صحبتهاي قرباني، سيد حسن هاشمي، وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكي گفت: «با توجه به اطلاعاتي كه در مورد وضعيت نابسامان آبهاي بطري شده در كشور به دست آمده است به سازمان غذا و دارو يك ماه فرصت دادم تا بعد از بررسي كارشناسي مشخص كنند از بين آبهاي بطري شده موجود در بازار، كدامها واقعا آب معدني هستند و كدامها آبهاي ديگري هستند كه به نام آب معدني به مردم عرضه مي شوند.» هاشمي افزود: «در مورد آبهاي بطري شده به خصوص آبهاي چند منطقه خاص كه اطلاعات آن را داريم مشخص شده كه اطلاعات مندرج بر روي بسته بندي با محتواي آن يكسان نيست و بايد با بررسي دقيق كارشناسي جلوي سوء استفاده توليد كنندگان اين اقلام گرفته شود.» قرباني در پي سخنانش در اين باره گفت: «اين اقدام حركت رو به جلويي است چرا كه هر زمان بتوانيم از چنين اقداماتي جلوگيري كنيم توانستهايم گامي مثبت در حوزه سلامت برداريم. آب معدني در كشور محصولي پر مصرف است و بايد در توليد و صدور پروانه و بهرهبرداري و توزيع آن نظارت شود، به نظر ميرسد تا به امروز نيز تعللي در اين زمينه صورت گرفته كه باعث شده وزارت بهداشت چنين دستور العملي را صادر كند.»
بطري هاي خطرناك آب
آب معدني، همانطور كه از نامش پيداست بايد حاوي مواد معدني باشد. حال نامگذاري بطريهاي پر شده با آبهاي غير معدني، دروغي بيش نيست. اما تكان دهندهتر از هر چيزي شنيدن پر شدن اين بطريها با آبهاي زيرزميني است. آبهايي كه كارشناسان سلامت آن را تاييد نميكنند و هر از چندي خبر آلودگي آن را بين اخبار ميشنويم. تير ماه امسال بود كه علي محمد شاعري، رييس ستاد محيط زيست شهرداري تهران با تاكيد بر آلودگي آبهاي زيرزميني تهران، گفت: «اين آبها با آبهاي سطحي كه آلوده نيستند تركيب ميشود و از لحاظ سلامت آب شرب مردم تهران در حد مجاز قرار ميگيرد در حقيقت آب شرب مردم تهران سالم است اما اراضي كشاورزي جنوب تهران كه با آبهاي زيرزميني آلوده آبياري ميشود مشكلات بسياري به وجود ميآورند.» شاعري به همين گفته ها اكتفا نكرد و پس از چند روز در اظهار نظري ديگر گفت: «جريان آب زيرزميني در شهرها و استقرار نامناسب كارخانجات صنعتي كه خود از منابع آلوده كننده هستند در مناطق بالادست سبب آلودگي جدي آب هاي زيرزميني ميشود. بالا بودن غلظت آلايندههاي نيترات، كلرايد و سولفات كه در چاههاي مناطق شهري و در محدوده گسترش شهرها قرار دارد، نشان ميدهد كه آلودگي سفره آب زيرزميني از زمان گسترش بيرويه شهر شروع شده و علت آن افزايش جمعيت شهري و توسعه افقي شهر در حواشي بوده است. غلظت بالاي بعضي از آنيونها سولفات و كاتيونها، منيزيم در آبهاي زيرزميني به خاطر وجود آنها در مواد شوينده بوده كه از طريق نشت فاضلاب وارد سفره آب زيرزميني شهر شدهاند.» در مورد ورود فاضلاب به آب هاي زير زميني وحيد نوروزي، شهردار منطقه 18 هم در خرداد امسال با اشاره به آلودگي احتمالي يكي از چاههاي عميق آب زيرزميني در اين منطقه گفت: «اين مسئله مربوط است به يكي از بيمارستانهاي نيمه دولتي كه به نظر ميرسد فاضلاب بيمارستاني وارد چاه مذكور شده است كه وزارت بهداشت موضوع را پيگيري كرده و ما نيز اين قضيه را دنبال ميكنيم.»
احتمال آلودگي آبهاي زير زميني بالاست
خديجه رحماني، كارشناس تغذيه در اين مورد به خبرنگار اجتماعي روزنامه ابتكار ميگويد: با توجه به اكوسيستم و شرايطي كه بر آن حاكم است، احتمال آلودگي آبهاي زير زميني زياد است. باران آلودگي را وارد زمين ميكند. بدين ترتيب آلودگيها وارد آبهاي زيرزميني ميشود. پس استفاده از آبهاي زيرزميني جهت پر كردن بطريهاي آب معدني، قطعا كار خطرناكي است و باعث بروز بيماري ميشود. اما در مورد آبهاي شهري، ميتوان گفت كه اين آبها به دليل فرآيند تصفيه و پالايش نسبت به آبهاي زيرزميني سالمتر است و با استانداردهاي دنيا مقايسه ميشود. از نظر بهداشتي بر مبناي استانداردهايي كه توسط WHO (سازمان بهداشت جهاني) مقرر شده است، آب شهري سالمترين آب است. بر اسان همين استانداردها ميزان مواد مختلف موجود در آب سنجيده مي شود. ولي اينكه آب شهري را به عنوان آب معدني در اختيار مردم قرار دهند، خلاف اخلاق است. تصوري كه از نظر ميزان املاح و عناصر معدني در مورد اين دو آب وجود دارد، كاملا متفاوت است. وگرنه همه در منزلشان به آب لوله كشي دسترسي دارند. ريختن آب شهري درون بطريها مي تواند زمينه ساز آلودگي آب شود زيرا به دليل راكد بودن بار ميكروبي آب بالا ميرود. آب شهري به دليل در جريان بودن دچار چنين مشكلي نميشود. حتي بطريهاي آب معدني هم بايد ظرف يك هفته پس از توليد استفاده شود.
هيچ مشكلي تا به امروز ديده نشده است
حسين رستگار، مديركل آزمايشگاههاي مرجع كنترل سازمان غذا و دارو، چند روز پيش در اين باره گفت: «خوشبختانه از زماني كه وزير بهداشت بر اين موضوع تاكيد نمود رياست سازمان غذا و دارو آن را در اولويت برنامه هاي ما قرار دادند لذا پيرو همين برنامه تمامي آب هاي معدني و آشاميدني كشور جمع آوري و مورد بررسي و آزمايش قرار گرفتند. دكتر رستگار افزود: با توجه به اينكه اين آبها ازجنبههاي مختلف در حال بررسي ميباشند بنابراين اميدواريم بسيار سريعتر از زمان اعلام شده مورد وزير محترم بهداشت نتيجه را اعلام كنيم تا در صورت وجود مواردي خاص كه نياز به تقويت جنبه نظارتي و كنترلي دارد آنها را به دانشگاهها اعلام نماييم تا اقدام لازم را صورت دهند. نظارت ها و بازديدها از كارخانههاي توليد آب معدني به صورت برنامه ريزي شده توسط كارشناسان ما صورت ميگيرد علاوه بر آن مسئول فني با حضور مداوم در كارخانه مسئوليت تاييد كيفيت آب را از همه جنبه ها دارد. تا به امروزه در بررسيها هيچ گونه مشكلي ديده نشده است و اگر مشكلي وجود داشته باشد حتما اعلام ميشود و برخوردها نيز از طريق مسير قانوني صورت ميگيرد و مردم هيچ نگراني در اين زمينه نداشته باشند.»
كدام را باور كنيم؟
اگر هيچ گونه مشكلي در مورد اين آبها وجود ندارد، پس اين همه سر و صدا و هياهو براي چه بود؟ يعني فقط قرار است هر از گاهي يك هياهوي رسانه اي درباره آلوده بودن يك محصول غذايي به راه بيندازند و هراس به دل مردم افكنند؟ يا اينكه بايد به درستي اخبار ايمان آورد و از سلامت بطري هاي آب معدنيي كه قرر است به جاي رفع عطش، آتشي شود بر سلامت جان ترسيد؟
*منبع: روزنامه ابتكار
**پژوهشم**2002**9131
تهران- ايرنا- روزنامه ابتكار در صفحه جامعه و شهروند نوشت: تابستان است و هوا داغ. بازار آبهاي معدني هم چون اين هوا، داغ است. اگر بگوييم پر فروشترين محصول بقاليها در اين فصل، آب معدني است اغراق نكردهايم.