بیش از یك دهه است كه همواره این عبارت به گوشمان می رسد كه ' میزان بارندگی امسال نسبت به سال گذشته كاهش داشته است'، این یعنی كم آبی، خشكسالی و تمام شدن منابع آبی زیر زمینی كه قطعا خوشایند نیست. اما امسال بر خلاف یك دهه گذشته پیش بینی ها نشان از افزایش بارندگی در فصل پاییز و زمستان دارد كه برخی كارشناسان هواشناسی علت آنرا پدیده ' ال نینو ' می دانند.
***ال نینو چیست؟
ال نینو پدیده ای است كه در اقیانوس آرام شكل می گیرد كه به علت گردش امواج میانی روی تمام زمین از جمله ایران تاثیر می گذارد، البته این تاثیر غیر مستقیم است.
مجید آزادی مدیر گروه پژوهشی و هواشناسی دینامیك و هم دیدی پژوهشكده هواشناسی و علوم جو به خبرنگار علمی ایرنا گفت: پدیده ال نینو یك دور پیوند است به این معنا كه این پدیده در بخشی از كره زمین رخ می دهد اما روی تمام زمین تاثیر می گذارد.
وی افزود: ال نینو در سال های گذشته نیز وجود داشته اما تاثیر آن بر بارندگی متفاوت بوده است، گاهی موجب افزایش و گاهی موجب كاهش می شود كه این مساله بستگی به قدرت و زمان ماندگاری آن دارد.
آزادی تاكید كرد: به طور كلی پیش بینی هوا كار دشواری است زیرا عوامل مختلفی در آن تاثیر گذار هستند از این رو باید تمام گزینه ها با دقت در كنار هم مورد بررسی قرار گیرند تا باز هم نتیجه تقریبا صحیحی به دست آید.
وی ادامه داد: پیش بینی هوا در دنیا علم جدیدی است بنابراین، این كه با قطعیت بتوان تاثیر یا بی تاثیری ال نینو را بر افزایش بارندگی اعلام كرد ، زیاد صحیح نیست اما معمولا تجربه نشان داده زمانی كه ال نینو فعال است بارش هم زیاد می شود.
آزادی اظهار كرد: اینكه اعلام شده امسال پدیده ال نینو موجب افزایش بارندگی در كشور می شود تا حدی قابل تامل است زیرا با یك دور پیوند نمی توان پیش بینی صحیحی انجام داد بنابراین برای دست یافتن به یك نتیجه صحیح باید تمام احتمالات كنار هم قرار گیرند.
وی گفت: امروزه تمام دنیا پیش بینی را با مدل عددی انجام می دهند كه دارای بیشترین صحت است، البته آنهم درست و نادرستی دارد، در مدل عددی دور پیوندها مانند پدیده ال نینو را به عنوان یك گزینه مستقیم برای پیش بینی در نظر نمی گیرند بلكه اثرات آنرا به طور غیر مستقیم لحاظ می كنند زیرا پیش بینی با یك دور پیوند اشتباه است.
مدیرگروه پژوهشی و هواشناسی دینامیك و هم دیدی پژوهشكده هواشناسی و علوم جو اظهار كرد: اما امسال به علت فعال بودن پدیده ال نینو و قدرت زیاد آن پیش بینی می شود تاثیر زیادی بر افزایش بارندگی داشته باشد.
همچنین 'محمدرضا صوفیانی' پیش بین اداره كل هواشناسی استان تهران در این باره به خبرنگار علمی ایرنا گفت: پدیده ال نینو در طی سرد و گرم شدن آب های سطحی اقیانوس آرام اتفاق می افتد، یعنی وقتی شرق اقیانوس آرام گرم تر از حد نرمال می شود در آن قسمت سامانه كم فشار شكل می گیرد كه باعث می شود در سواحل پرو ( امریكای جنوبی ) بارندگی بیشتر از حد نرمال رخ دهد.
وی افزود: این مساله باعث می شود تا سیستم های كم فشار در شرق و همزمان سیستم پرفشار در غرب اقیانوس آرام شكل گیرد كه این مكانیزم بر روی امواج تراز میانی تاثیر می گذارد.
*** تاثیر ال نینو در بارندگی كشور
صوفیانی درباره تاثیر ال نینو بر آب و هوای ایران گفت: ال نینو در كشور روی سامانه پرفشار جنب حاره ایران تاثیر می گذارد و آنرا به عرض های پایین تر انتقال می دهد كه این مساله موجب فعال شدن سامانه های تراز میانی در كشور می شود و افزایش بارندگی را به همراه دارد.
وی اظهار كرد: البته ال نینو به تنهایی نمی تواند بر بارندگی تاثیر گذار باشد بلكه عوامل دیگری مانند پدیده MJO و NAO كه پدیده هایی مشابه ال نینو هستند نیز در این زمینه دخیل اند كه البته تاثیر هر كدام از این پدیده ها به دوره زمانی فعالیت آنها بستگی دارد.
صوفیانی ادامه داد: دوره زمانی این پدیده ها متفاوت است به عنوان مثال دوره زمانی فعالیت پدیده MJO چند روز و NAO فصلی است در حالی كه این دوره برای ال نینو حداقل 9 ماه است، همچنین شدت تاثیر این پدیده بر بارندگی به میزان فاصله منشا شكل گیری آن تا ایران بستگی دارد.
وی افزود: امسال پیش بینی شده كه ال نینو قوی تر از حد نرمال است از این رو سالی پربارش تر از حد طبیعی برای كشور پیش بینی شده است.
پیش بین اداره كل هواشناسی استان تهران گفت: بر این اساس پیش بینی شده است پاییز و زمستان امسال نسبت به بلند مدت ( 30 ساله) 10 تا 20 درصد افزایش بارندگی داشته باشیم.
ایران كشوری خشك و نیمه خشك است و استحصال بی رویه از منابع آبی در چند سال گذشته كشور را به سمت خشكسالی پیش برده است و اگر روند مصرف استحصال بی رویه از منابع آب ادامه یابد به زودی دچار بحران كم آبی خواهیم شد.
به اعتقاد كارشناسان هواشناسی و محیط زیستی باید الگوی مصرف آب در بخش شرب، صنعت و كشاورزی تغییر كند زیرا وضعیت منابع آبی بسیار شكننده شده است.
علمی 9014**1440
تهران- ایرنا- كارشناسان هواشناسی افزایش 10 تا 20 درصدی بارندگی در كشورمان را در پاییز و زمستان امسال پیش بینی كرده اند، وضعیتی كه برخی آن را نتیجه پدیده ال نینو می دانند اما عده ای هم معتقدند این پدیده به تنهایی علت افزایش بارندگی نیست.
