برق مصرف كنید، پول هم بگیرید

واقعیت اما چیزی دیگری است؛ انرژی خورشیدی یك منبع پاك، تمام ‌نشدنی، بی‌سر و صدا و بدون هیچ‌ گونه آلودگی است كه بی‌ شك با كمی آینده ‌نگری هیچ كسی به راحتی بی‌خیال آن نمی شود؛ به ویژه اگر بداند فقط باید نیمی از هزینه های تهیه آن را بپردازد و به یك منبع درآمد جدید هم دست پیدا می كند.

* برق گرفتگی گاز و گازوئیل!
ظرفیت نصب شده تولید برق در كشور از مرز 73 هزار مگاوات عبور كرده است كه حدود 26 هزار مگاوات آن توسط نیروگاه‌های گازی تولید می شود.
در نیروگاه‌های گازی توربین‌هایی وجود دارد كه به طور مستقیم بر اثر سوختن گاز به حركت در می آید و ژنراتور را می‌گرداند و انرژی حرارتی به جنبشی سپس به الكتریكی تبدیل می‌شود.
رشد مصرف گاز برای تولید برق به صورت چشمگیری در حال افزایش است و بنابر اظهارات حمید چیت چیان، وزیر نیرو در 29 دی ماه 93 در روز ملی هوای پاك، 'بیش از یك سوم كل گاز طبیعی تولید شده در كشور برای تولید برق در نیروگاه ها مصرف می شود.'
اما تولید برق از انرژی های فسیلی فقط محدود به گاز نیست چرا كه حجم عظیمی از گازوییل و نفت كوره (مازوت) كشور قربانی تولید برق می شود.
شیوه تولید برق از گازوئیل و مازوت هم به این گونه است كه در نیروگاه‌های حرارتی بر اثر سوختن سوخت های فسیلی، آب موجود در داخل دیگ بخار (بویلر) بخار می‌شود و انرژی حرارتی را به جنبشی سپس به الكتریكی تبدیل می‌كند.
هوشنگ فلاحتیان، معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی شهریور ماه 94 گزارش داد كه ' هم اكنون حدود 95 درصد برق مصرفی كشور از طریق سوخت‌های فسیلی در نیروگاه‌های حرارتی تولید می‌شود.'

*هر شش كیلووات برق؛ هزار لیتر آب
بنابر اعلام شركت مدیریت شبكه برق ایران، حدود 16 هزار مگاوات از برق تولیدی كشور در نیروگاه های بخاری و كمتر از 11 هزار مگاوات هم در نیروگاه های برق‌ آبی تولید می شود؛ معنی آن این است كه حجم عظیمی از آب كشور هم باید برای تولید برق نیست و نابود شود؛ آن هم در شرایط خشكسالی كنونی كه بسیاری از مناطق شهری و به ویژه روستایی آب خوردن هم ندارند.
محمد حسین شریعت‌ مدار، قائم مقام وزیر كشاورزی اردیبهشت ماه امسال در نخستین كنگره ملی آبیاری و زهكشی ایران گفت: برای تولید هر شش دهم كیلووات برق به 100 لیتر آب نیاز داریم.
وی در عین حال افزود: با توجه به شرایط آب در كشور ما شاهد آن هستیم كه بسیاری از سدهای كشور در حال تعطیلی هستند.

* تلف شدن هزاران میلیارد تومان برق
دردسرهای تولید برق به شیوه سنتی فقط قربانی كردن منابع گران فسیلی و آبی نیست بلكه موضوع وقتی دردناك تر می شود كه بدانیم حجم عظیمی از برق تولیدی پیش از آنكه به دست مصرف كننده برسد، تلف می شود.
تلفات انرژی الكتریكی در همه دنیا وجود دارد و درصدی از آن پذیرفتنی است اما میزان تلفات برق ایران بیش از چهار درصد از میانگین جهانی(8.1 درصد) و بیش از هشت درصد از كشورهایی مانند فنلاند، اسلواكی، قطر و كره جنوبی و بیشتر است.
علیرضا دائمی، معاون وزیر نیرو در امور برنامه ریزی و اقتصادی هشتم مهرماه امسال به خبرگزاری تسنیم گفت:‌ متوسط تلفات انرژی در بخش برق در پایان شهریور ماه 94 به طور متوسط در كشور به 12 درصد رسیده است.
معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی هم به ایسنا گفته است: برای رسیدن به عدد مطلوب تلفات هشت درصدی، به 10 هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری نیاز داریم.
یكی از مهمترین علل بالا بودن تلفات برق در شبكه انتقال و شبكه توزیع، فرسودگی تجهیزات است طوری كه مثلا عمر نیمی از شبكه توزیع برق تهران بیشتر از 25 سال است. تلفات غیرفنی و برق‌های غیرمجاز هم از دیگر تلفات این بخش است.
شاید یك حساب سرانگشتی عمق این هدررفت را نشان دهند؛ با توجه به ظرفیت 73 هزار مگاواتی برق كشور، تلفات 12 درصدی برق به معنی هدررفت هشت هزار و 760 مگاوات برق است.
اكنون با توجه به هزینه حدود پنج هزار میلیارد تومانی برای ایجاد هر نیروگاه هزار مگاواتی، ارزش برق تلف شده حدود 44 هزار میلیارد تومان است.
به این زیان نجومی باید آلودگی های زیست محیطی و مصرف حجم بزرگی از سوخت و آب كشور را هم اضافه كرد تا قضاوت بهتری درباره تولید برق به شیوه سنتی ایجاد شود.

* غفلت از انرژی ارزان و بی پایان
همه این واقعیت ها باعث شده كه بسیاری از كشورها به سمت انرژی های نو و تجدیدپذیر بروند كه نه تنها تلفات وسیع انرژی و هزینه و پیامدهای سنگین مصرف سوخت های فسیلی را ندارد كه یك انرژی ارزان و بی پایان محسوب می شود.
منابع انرژی تجدیدپذیر برخلاف انرژی‌های فسیلی، قابلیت تولید مجدد توسط طبیعت در یك فاصله زمانی كوتاه را دارد و شامل انرژی آبی (نیروی برق‌ آبی)، بادی، خورشیدی، زمین‌ گرمایی، زیست‌ توده یا زیست‌ سوخت(مانند 'سوخت اتانولی' كه از ساقهٔ نیشكر به ‌دست می‌آید) و انرژی امواج و جزر و مد است.
هرچند تولید انرژی الكتریكی در ایران به ویژه از طریق برق‌ آبی قابل توجه است اما هنوز در تولید برق از سایر انرژی های تجدیدپذیر به ویژه انرژی خورشید گام های محسوسی برداشته نشده؛ طوری كه سهم نیروگاه های تولید انرژی تجدید‌پذیر در تولید برق كشور كمتر از نیم درصد است؛ عددی كه تا پایان برنامه پنجم توسعه باید به پنج درصد برسد.

*موقعیت برتر ایران نسبت به اروپا
اهمیت استفاده از انرژی خورشید وقتی در ایران بالا می رود كه بدانیم دست كم به طور میانگین سالانه 280 روز آفتابی در كشور داریم كه ظرفیت بالایی برای تولید برق خورشیدی است.
همچنین در ایران به واسطه نزدیكی به خط استوا، صفحات (پنل) خورشیدی را در زاویه 25 تا 30 درجه قرار می‌دهند كه یك زاویه خیلی خوب محسوب می شود اما این زوایه در اوپا 50 تا 60 درجه است.
گرچه موقعیت ایران برای بهره مندی از برق خورشیدی به مراتب بهتر از كشورهای اروپایی است اما اروپایی ها به ویژه كشور آلمان از تمام پتانسیل خود برای استفاده از این انرژی بی پایان بهره برده اند.
ترقی آلمان در استفاده از انرژی های تجدیدپذیر به ویژه انرژی بادی و خورشیدی خیلی سریع اتفاق افتاده و اكنون به جایی رسیده است كه تمام رقبای خود را كنار زده و بنابر اعلام سایت جهانی انرژی‌های تجدیدپذیر، اقتصاد برتر این حوزه است.
حدود یك سوم صفحات خورشیدی و بیشتر از نصف توربین‌های بادی دنیا در آلمان تولید می شود؛ ضمن اینكه محبوب ترین توربین‌ها و ژنراتورهای برق‌آبی را محصول آن است.
آلمان در تولید الكتریسیته از منابع تجدیدپذیر از 6.3 درصد در سال 2 هزار میلادی به 31 درصد در نیمه نخست 2014 (1393 شمسی) رسیده است.

*چرا برق خورشیدی؟
مزایای برق خورشیدی متعدد و قابل توجه است از جمله اینكه برق مورد نیاز بدون مصرف سوخت كه قیمتی گران دارد تولید می شود و تبعا آلودگی های زیست محیطی هم ندارد.
تولید برق خورشیدی برخلاف نیروگاه‌های حرارتی سنتی احتیاجی به آب ندارد كه این موضوع برای كشور خشك و نیمه خشك ایران حائز اهمیت است.
نیروگاه‌های خورشیدی همچنین امكان تامین شبكه‌های كوچك و ناحیه‌ای را دارد و برای اتصال به شبكه سراسری برق نیازمند تأسیس خطوط فشار قوی و شبكه‌های انتقال نیست.
استهلاك این نوع انرژی كم و عمر پنل های خورشیدی بین 20 تا 30 سال برآورد می شود البته پس از این مدت هم قابل استفاده هستند اما توان تولیدی آن كاهش می یابد.
همچنین لازمه راه اندازی نیروگاه‌های خورشیدی وجود متخصص نیست و می‌توان آنها را بطور خودكار بكار انداخت.
نكته مهم دیگر این است كه با توجه به نصب پنل های خورشیدی در نقطه مصرف، حجم عظیم تلفات برق در این سیستم تقریبا صفر می شود كه معنی آن جلوگیری از هدررفت هزاران میلیارد تومان سرمایه است.
كاربردهای غیر نیروگاهی انرژی حرارتی خورشید هم شامل موارد متعددی است از جمله 'آبگرمكن و حمام خورشیدی، سرمایش و گرمایش خورشیدی، آب شیرین كن خورشیدی، خشك كن خورشیدی، اجاق خورشیدی، كوره‌ها و خانه‌های خورشیدی.'

* در باره پنل‌های خورشیدی چه می دانیم؟
صفحات خورشیدی(پنل یا سلول) كه به آنها فتوولتائیك (PhotoVoltaic) یا سولار (Solar) هم گفته می‌شود، از تركیبات نیمه هادی ساخته شده‌ و انرژی نورانی خورشید را به انرژی الكتریكی تبدیل می كنند.
پنل های خورشیدی بر حسب وات (w) و دارای 2 مدل پلی كریستال (آبی رنگ) و مونو كریستال (سیاه رنگ) است كه صفحات سیاه رنگ بازدهی بیشتری نسبت به صفحات آبی دارد.
توان تولید برق در سلول های خورشیدی از حدود چهار وات تا بیش از 300 وات متفاوت است؛ مثلا یك پنل 300 واتی حدود هزار وات انرژی تولید می كند اما همه آن تبدیل به الكتریسیته نمی شود.
اندازه پنل ها هم متفاوت است؛ مثلا اندازه یك پنل 305 واتی 72 سلولی با تكنولوژی كشور آلمان حدود 2 متر در یك متر با عمق پنج سانتیمتر است.
پنل های خانگی را می توان روی بام، نمای ساختمان یا حتی روی كولرها نصب كرد.
آنچنان كه معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی در روز 15 شهریور ماه امسال به رادیو جوان گفته است: حداقل مساحت نصب سلول‌های فتوولتائیك برای 20 واحد مسكونی حدود 300 متر مربع است.
تجهیزات مورد نیاز برای تولید برق خورشیدی هم شامل پنل، شارژ كنترل، اینورتر(مبدل)، باطری(در سیستم آفگرید) و كابل برق است.
اینورتر دستگاه مبدلی است كه برق DC را به AC برای مصارف دستگاه هایی كه با 220 ولت كار می كنند، تبدیل می كند.

*كدام پنل ها را بخریم؟
پنل‌های خورشیدی شامل 2 نوع آن‌ گرید(بدون باتری و متصل به شبكه برق سراسری كشور) و آف‌ گرید (باتری دار) است.
سیستم آن‌ گرید در جاهایی استفاده می‌شود كه برق شهری وجود دارد.
در این سیستم كه هم در مقیاس بزرگ و هم مقیاس خانگی و تجاری قابل استفاده است، برق تولیدی هم قابل مصرف آنی و هم ورود به شبكه سراسری برق است.
با یك مثال ساده می توان این‌ گونه بیان كرد كه اگر نیاز روزانه برق یك واحد ساختمانی یك كیلووات در ساعت باشد، پنل‌های خورشیدی براساس همین نیاز طراحی و نصب می‌شوند اما اگر میزان برق مصرفی از میزان برق تولید شده بیشتر شد، سیستم توانایی این را دارد كه برق مازاد موردنیاز را از شبكه سراسری برق تامین كند و در واقع مشترك هرگز با قطعی برق مواجه نمی‌شود.
عكس این موضوع هم می‌تواند رخ دهد؛ بدین معنی كه مازاد برق خورشیدی تولید شده به صورت خودكار وارد شبكه برق سراسری می‌شود و شركت های توزیع برق به ازای حجم آن به مصرف‌ كننده پول پرداخت می‌كنند.
نكته قابل توجه این است كه در سیستم آنگرید امكان ذخیره انرژی برای ساعات و روزهای آینده وجود ندارد و راهی جز مصرف یا فروش آن نیست البته مزیت این پنل ها این است كه در طول عمر 25 ساله خود نیازی به تعمیر و نگهداری ندارند و تنها هر چند وقت یك‌ بار باید شسته یا تمیز شوند.
معنی دیگر آن این است كه هزینه اولیه برای خرید پنل در عرض چند سال جبران می شود و سال های سال های می توان برق رایگان مصرف كرد و حتی با فروش مازاد مصرف، درآمدزایی هم داشت.

* در روزهای ابری و بدون خورشید تكلیف چیست؟
اما در سیستم‌های آف‌ گرید شرایط تولید و مصرف برق با آنگرید فرق می كنند زیرا این سیستم‌ها معمولا در جایی كه برق سراسری وجود ندارد استفاده می‌شود؛ یعنی به جای نصب كنتور كه متصل به برق شهری است از باتری به‌ عنوان ذخیر‌ كننده استفاده می‌شود و برق ذخیره شده در باتری هم آماده مصرف‌ در زمان دلخواه است.
باتری‌ها این سیستم حدود 2.5 تا سه سال و اگر بهترین نوع باتری باشد تا پنج سال عمر می كند و پس از آن باید باتری را تعویض كرد.
نكته جالب توجه در باره هر 2 نوع صفحات خورشیدی این است كه در روزهای ابری یا برفی یا تابش محدود خورشید، سیستم آف‌ گرید به دلیل ذخیره برق در باتری و سیستم آنگرید به دلیل ارتباط 2 سویه با برق سراسری دچار مشكل نمی شوند؛ به عبارت دیگر مصرف‌كنندگان سیستم‌های خورشیدی هرگز دچار قطعی برق نمی شود.

*كارهای انجام شده سمبلیك هستند
با وجود همه این مزایا، هنوز آنچنان كه باید تمایلی به استفاده از برق خورشیدی در جامعه دیده نمی شود و اندك اقدامات صورت گرفته هم توسط نهادهای دولتی بوده است.
این موضوع در بسیاری از استان ها از جمله كرمانشاه صدق می كند.
بهروز باوندپور، معاونت دفتر تحقیقات شركت برق منطقه ای غرب كشور در گفت و گو با خبرنگار ایرنا می گوید: اقدامات انجام شده در استان برای تولید برق خورشیدی در مقیاس نیروگاهی و برنامه‌ ریزی شده نیست و عمده كارها سمبلیك بوده است.
او اضافه می كند كه در غرب كشور برای استفاده از انرژی باد و خورشید برنامه ای وجود نداشته و كارهای صورت گرفته پراكنده بوده است.
البته بهروز یوسفیان كلاره، مدیر دفتر برنامه ریزی و برآورد بار شركت برق منطقه ای غرب كشور به ایرنا می گوید: با نصب پنل بر روی ساختمان مركزی شركت برق منطقه ای غرب كشور 40 كیلووات برق خورشیدی تولید شده است؛ همچنین 20 كیلووات در ساختمان امور انتقال كردستان در سنندج و 20 كیلووات هم در ساختمال امور انتقال ایلام تولید می شود.
وی عنوان می كند: هم اكنون مراكز علمی یا اداری با هدف فرهنگ سازی یا تحقیقات اقدام به نصب محدود پنل خورشیدی می كنند؛ شركت توزیع نیروی برق هم تسهیلاتی در اختیار مساجد و اماكن عمومی برای استفاده از انرژی خورشیدی قرار داده است.
در بخشی از مساجد و مدارس سطح استان از جمله در شهرستان های كرمانشاه، سرپل ذهاب، اسلام آباد غرب، كنگاور و نیز محوطه استانداری كرمانشاه پنل های آنگرید نصب شده كه در مجموع 150 كیلووات ساعت برق تولید می كنند. این را امین حسینی، معاونت برنامه ریزی و مهندسی شركت توزیع نیروی برق استان كرمانشاه در گفت و گو با ایرنا بیان می كند.
به گفته او با احتساب 80 كیلوواتی كه در هشت اداره توزیع برق استان هم نصب شده، در مجموع 230 كیلووات برق خورشیدی در استان تولید می شود كه نصب پنل های آن 2 میلیارد و 300 میلیون تومان هزینه برده است.
'در پنج روستای صعب العبور استان هم با 50 خانوار جمعیت حدود 50 كیلووات برق خورشیدی تولید می شود كه به صورت آفگرید است.'
حسینی همچنین اظهارات همكارانش در شركت برق منطقه ای را اصلاح و عنوان می كند كه اكنون در شهرك فرامان كرمانشاه یك نیروگاه برق خورشیدی در حال فعالیت و در شهرستان اسلام آباد غرب نیز مراحل نهایی بهره برداری از یك نیروگاه دیگر در حال انجام است.

* فعلا به صرفه هست
باوندپور اعتقاد دارد: حركت به سمت استفاده از انرژی خورشیدی حتما به صرفه است زیرا تعداد روزهای آفتابی استان كرمانشاه بالاست اما اكنون با توجه به هزینه های بالا استقبال خوبی از آن نمی شود.
یوسفیان كلاره هم همین باور را دارد: با توجه به اینكه برق دولتی با قیمت ارزان در اختیار مشتركان قرار می گیرد، استفاده از انرژی خورشیدی برای مردم و بخش خصوصی توجیه اقتصادی ندارد و بازگشت سرمایه آن خیلی كند است.
به گفته وی هزینه تمام شده تولید برق از مشتركان دریافت نمی شود طوری كه مثلا قیمت برق كشاورزی در گذشته آنقدر پایین بود كه حتی هزینه مراجعه كنتورخوان را هم تامین نمی كرد البته پس از اجرای قانون هدفمندی یارانه ها قیمت برق كمی بالا رفته اما با این وجود هنوز خیلی ارزان است.

* قیمت برق ایران؛ ارزان تر از همه دنیا
وزیر نیرو اسفندماه 93 در برنامه نگاه یك شبكه اول سیما گفت: در هیچ كشوری چه پر درآمد و چه كم درآمد، تعرفه برق به اندازه ایران پایین نیست.
چیت چیان اضافه كرد: هزینه تولید برق شامل چهار مولفه است؛ قیمت سوخت، هزینه تبدیل انرژی، هزینه انتقال و توزیع كه اگر هزینه سوخت را كنار بگذاریم به ازای تولید هر كیلووات ساعت، وزارت نیرو امسال حدود 80 تومان هزینه كرده است.
اگر ما بخواهیم هزینه سوخت نیروگاهی را برابر با هزینه گازی كه در اختیار صنایع پتروشیمی قرار می گیرد در نظر بگیریم و فرض هم بكنیم كه اصلا سوخت گازوییل كه بسیار گران قیمت هم هست اصلا استفاده نكنیم، ما با هر متر مكعب گاز حدود سه كیلو وات ساعت برق می توانیم تولید بكنیم و به دست مصرف كننده برسانیم و با همان كمترین قیمت گاز به ازای هر سه كیلو وات ساعت 120 تومان خواهد شد.
وی گفت: این 120 تومان به اضافه 80 تومان هزینه های داخلی وزارت نیرو 200 تومان می شود در حالی كه ما به طور متوسط هر كیلووات را حدود 50 تومان به مشترك های خانگی فروخته ایم.

*موانع روشن شدن برق خورشیدی
قیمت بالای نصب صفحات خورشیدی و نگهداری مشكل آنها با توجه به جنس شكننده‌اش، قیمت ارزان برق سراسری و تصور عمومی از قابل اعتماد نبودن برق خورشیدی از موانعی است كه به اعتقاد یوسفیان مانع رفتن مردم به سمت استفاده از انرژی خورشیدی شده است.
مدیر دفتر برنامه ریزی و برآورد بار شركت برق منطقه ای غرب كشور می گوید: اكنون تمایلی به تولید انرژی خورشیدی در بین مردم وجود ندارد مگر در پاسگاه های مرزی یا روستاهای دورافتاده ای كه به شبكه سراسری برق دسترسی ندارند؛ یا برای استفاده چراغ های راهنمایی در جاده های خارج از شهر و چراغ های چهارراه ها در زمان قطعی برق.
با این حال وی اظهار می كند كه تولید برق خورشیدی در مجموع و با توجه به مزایای زیست محیطی آن برای استان كرمانشاه به صرفه است.

*هزینه خرید پنل های خورشیدی
در گذشته قیمت پنل ها در ایران نسبت به سایر كشورها بالاتر بود ولی در سال های اخیر و با ورود سازندگان داخلی به این عرصه قیمت این پنل ها به میزان زیادی كاهش یافته و با قیمت آن در سایر كشورها برابری می كند.
بهروز یوسفیان كلاره می گوید: سیستم آنگرید ارزانتر از آفگرید است و تولید هر كیلووات آن حدود 10 میلیون تومان هزینه دارد.
به گفته وی یك مشترك خانگی معمولی روزانه حدود پنج كیلووات ساعت برق نیاز دارد كه هزینه تولید آنگرید آن حدود 50 میلیون تومان برآورد می شود؛ البته چون در طول روز مصرف برق زیاد نیست بخش عمده برق تولیدی باید به شبكه سراسری تزریق شود.
دلیل بالاتر بودن قیمت پنل های آفگرید، داشتن باتری است، به گفته حسینی تولید هر كیلووات ساعت برق آفگرید حدود چهار میلیون تومان گران تر از آنگرید در می آید.
او همچنین می گوید: به تازگی یك فعال اقتصادی به استانداری كرمانشاه مراجعه و ادعا كرده است كه می تواند پنل های خورشیدی با تكنولوژی آلمان را با قیمت ارزان تری حدود 4.5 تا پنج میلیون تومان تهیه كند كه در صورت صحت این ادعا طی چهار تا پنج سال هزینه خرید و نصب پنل برای خریداران آن جبران می شود.

*هر كیلووات را 977 تومان به دولت بفروشید
دولت تسهیلات ویژه ای برای نصب نیروگاه های خورشیدی در خانه ها در نظر گرفته كه مهمترین آن پرداخت نیمی از هزینه خریداری و نصب این نوع از نیروگاه های كوچك است.
به اعتقاد معاونت برنامه ریزی و مهندسی شركت توزیع نیروی برق استان كرمانشاه با توجه به اینكه در شرایط كنونی برای بخش خصوصی تولید برق خورشیدی صرفه اقتصادی ندارد، سیاست وزارت نیرو تسهیل حركت به سمت استفاده بیشتر از انرژی های تجدیدپذیر است.
به گفته حسینی الان مشتركان خانگی به ازای هر كیلووات برق مصرفی به طور متوسط 40 تا 50 تومان به دولت پرداخت می كنند اما اگر خودشان برق خورشیدی تولید كنند، دولت هر كیلووات را 675 تومان از آنان خریداری می كند كه البته تعیین نرخ خرید به شرایطی مختلفی از جمله مشترك بودن بستگی دارد و تا بیشتر از 900 تومان برای هر كیلووات هم قابل افزایش است.
هوشنگ فلاحتیان، معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی هم روز 15 شهریور ماه امسال در گفت‌ و گو با رادیو جوان در این باره اعلام كرد: سلول‌های فتوولتائیك برای هر واحد ساختمانی كمتر از 10 میلیون تومان هزینه در بر خواهد داشت و چنانچه متقاضی اعلام كند كه این نیروگاه برای مصرف داخلی خود احداث كرده، وزارت نیرو 50 درصد هزینه را به عنوان تسهیلات بلاعوض به متقاضی پرداخت خواهد نمود و چنانچه نخواهد از این تسهیلات استفاده كند، انرژی تولیدی را به قیمت هر كیلووات ساعت 970 تومان به وزارت نیرو بفروشد.
وی در خصوص مراحل انجام كار گفت: متقاضیان می‌توانند با مراجعه به شركت‌های برق در سراسر كشور و اعلام آمادگی، لیست پیمانكاران، سازندگان و فروشندگان این تجهیزات را دریافت نمایند تا پس از نصب این تجهیزات، ضمن تأمین برق خود، منبع درآمدی نیز از طریق فروش برق كسب نمایند.
البته عدد اعلامی فلاحیان اندكی با جدول نرخ‌های جدید خرید تضمینی برق تجدیدپذیر از نیروگاه‌های بخش خصوصی متفاوت است.
طبق این جدول كه روز دوم شهریورماه 94 توسط وزیر نیرو ابلاغ شد، نرخ خرید تضمینی برق خورشیدی در نیروگاه های با ظرفیت 20 كیلووات و كمتر(مختص مشتركان برق و محدود به ظرفیت انشعاب) 977 تومان به ازری هر كیلووات ساعت است.
این رقم در نیروگاه های با ظرفیت 100 كیلووات و كمتر 873 تومان، مزرعه خورشیدی با ظرفیت 10 مگاوات و كمتر 675 تومان و مزرعه خورشیدی با ظرفیت بیش از 10 مگاوات 560 تومان اعلام شده است.
نكته قابل توجه اینكه نرخ خرید تضمینی برق تجدیدپذیر با نرخ‌های جهانی مطابقت می‌كند درحالی كه میانگین قیمت فروش هر كیلووات ساعت انرزی الكتریكی در كشور كمتر از قیمت تمام شده آن و حدود یك دهم قیمت خرید تضمینی برق تجدیدپذیر و در برخی فناوری ها حتی كمتر از آن است.

*عوارض جدید دریافتی از مردم كجا هزینه می شود؟
وام های كم بهره و ارائه تسهیلات از محل بند 'ز' قبوض برق هم از دیگر خدماتی است كه دولت به تولیدكنندگان برق خورشیدی می دهد.
بند ز عوارض جدیدی در قبوض برق است كه با اجرای فاز دوم قانون هدفمندی یارانه ها در قالب 'اخذ عوارض فروش' به قبوض برق مشتركان اضافه و مقرر شد كه از محل اخذ این عوارض، دولت وام و تسهیلات بلاعوض و كم بهره برای توسعه برق خورشیدی در مقیاس خانگی و نیروگاهی اختصاص دهد.
یوسفیان می گوید: این عوارض هم اكنون در قالب بند ز تبصره 9 از مردم دریافت و برای تولید و توسعه انرژی های نو هزینه می شود؛ البته درآمد این محل در اختیار سازمان انرژی های نو ایران (سانا) از زیر مجموعه های وزارت نیرو است.
سانا متولی اصلی حمایت و توسعه انرژی های تجدیدپذیر از جمله برق خورشیدی است و سیاستگذاری، برنامه ریزی و هزینه برای توسعه انرژی خورشیدی از جمله از محل بند ز را انجام می دهد.
بنابر اعلام پایگاه اطلاع رسانی سانا مهمترین وظیفه این سازمان مدیریت منابع تجدیدپذیر انرژی و مدیریت گسترش تولید و مصرف انرژی‌های نوین در كشور با تمركز بر حداكثر سازی مشاركت بخش خصوصی است.
به گفته یوسفیان حتی نصب صفحات خورشیدی در ادارات برق منطقه ای غرب كشور هم از محل عوارض بند ز و با تایید سانا صورت گرفته است.

*چه باید كرد؟
با توجه به موانع متعددی كه سد راه توسعه استفاده از برق خورشیدی است، به نظر می رسد سیاست های وزارت نیرو باید به سمت ارائه تسهیلات بیشتر یا طرح های بزرگ دولتی پیش برود.
مدیر دفتر برنامه ریزی و برآورد بار شركت برق منطقه ای غرب كشور می گوید: دولت باید در این زمینه فرهنگ سازی و هزینه های نصب را كم كند.
وی اضافه می كند: در خیلی از شهرها دولت می تواند نیروگاه های خورشیدی بزرگی تاسیس كند كه هم در حفظ محیط زیست موثر است و هم یك انرژی ارزان است كه هزینه تاسیس آن در سال های بعدی جبران می شود.
به گفته او در برخی كشورها، شهرداری تا زمانی كه مالك، صفحه خورشیدی نصب نكند، به او پایان كار نمی دهد.
معاونت برنامه ریزی و مهندسی شركت توزیع نیروی برق استان كرمانشاه هم اعتقاد دارد: دانشگاه و كارشناسان این حوزه باید با جدیت مطالعه و پژوهش كنند و تكنولوزی تولید انرژی خورشیدی را به داخل كشور منتقل و هزینه های تولید آن را كم كند.
'تاسیس نیروگاه های مقیاس كوچك' هم پیشنهاد دیگر حسینی است.
2077/7444/8066
گزارش از عبدالله الماسی خبرنگار ایرنا مركز كرمانشاه