باقيمانده سموم در محصولات كشاورزي كمتر از 5 درصد است /وزارت بهداشت باكشاورزان متخلف برخورد كند

يحيي ابطالي روز سه شنبه درگفت و گو با خبرنگار اقتصادي ايرنا درخصوص هشدار وزارت بهداشت مبني بر وجود باقيمانده سموم در هشت محصول كشاورزي، افزود: از اين تعداد 4 محصول برنج، خيار، سيب درختي و گوجه فرنگي به حوزه سازمان حفظ نباتات مربوط مي شود و مابقي محصولات به دليل وجود نيترات در حيطه كاري معاونت امور زراعي وزارت جهاد كشاورزي قرار دارد.
وي اظهار داشت: طبق آخرين پايش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي 8 محصول پرمصرف همچون برنج، خيار، سيب درختي، گوجه فرنگي، پياز، سيب زميني و كاهو از لحاظ ميزان باقيمانده آفتكش ها و يا تشخيص حضور آفتكش هاي غيرمجاز در دانشگاه هاي تهران، كرمان، تبريز، كرمانشاه، اهواز، شيراز و اصفهان و مازندران مورد ارزيابي قرار گرفته كه بررسي ها نشان مي دهد در حال حاضر متوسط عدم انطباق مصرف سم 10.2 درصد و تعداد محصولات داراي باقيمانده سموم حدود 5 درصد است.
وي تصريح كرد: اين آمارها نشان مي دهد ميزان باقيمانده سموم يا مصرف سموم غيرمجاز بالا نيست در حالي كه ما براي تمام توليدات كشور بايد پنج درصد خطا در نظر بگيريم، اما با اين حال اين مسئله براي سازمان حفظ نباتات كشور نيز نگران كننده است.

** 97.6 درصد برنج كشور سالم است
معاون كنترل و مبارزه با آفات سازمان حفظ نباتات گفت: براساس بررسي هاي صورت گرفته از سوي وزارت بهداشت ادعا شده كه در كشت برنج از آفتكش كنه نئورون استفاده مي شود در حالي كه ما اصلا در مزارع برنج كنه نداريم تا از اين سم بهره گيري كنيم، هرچند اين سم جزء سموم شناسايي شده در گزارش وزارت بهداشت است.
وي گفت: طبق ارزيابي هاي وزارت بهداشت براي محصول پرمصرفي همچون برنج به طور متوسط از مجموع برنج نمونه برداري شده كشور 2.4 درصد نمونه ها داراي عدم انطباق يعني سم بيش از حد مجاز و يا سم غيرمجاز است.
به گفته معاون كنترل و مبارزه با آفات سازمان حفظ نباتات، براساس اين گزارش 97.6 درصد مجموع محصول برنج كل كشور سالم است.
وي مازندران را قطب اصلي توليد برنج كشور ذكر و اضافه كرد: در نمونه گيري هاي برنج مازندران نيز باقيمانده سم و يا وجود سم غيرمجاز 1.5 درصد بوده و اين بدان معناست كه 98.5 درصد نمونه هاي برنج مازندران نيز سالم است.
وي افزود: در گزارش وزارت بهداشت براي محصول خيار نيز هشت سم شناسايي شده كه چهار مورد آنان سم غيرمجاز و چهار مورد داراي باقيمانده بيش از حد مجاز بوده است.
وي اضافه كرد: بنابراين به طور متوسط 10.2 درصد نمونه ها داراي سم غيرمجاز گزارش شده است.
ابطالي ادامه داد: درحالي كه آن چهار مورد سمي كه در كشور ما غيرمجاز اعلام شده در تمام دنيا توزيع و مصرف مي شود، به طور مثال علف كش بنتازون به عنوان علف كش پس از رويش خيار ثبت شده و در دنيا مصرف مي شود اما در كشور ما تاكنون كسي متقاضي ثبت آن نشده و اين سم جزء سموم غيرمجاز است.

** سرانه مصرف سم ايران كمتر از دنياست
معاون كنترل و مبارزه با آفات سازمان حفظ نباتات با بيان آنكه سرانه مصرف سم در ايران از سرانه مصرف دنيا كمتر است، گفت: كشورما درمنطقه گرم و خشك قرار دارد اما با توجه به وسعت سطح زيركشت سم زيادي در بخش كشاورزي مصرف نمي شود.
وي تصريح كرد: در واقع متوسط مصرف سم تكنيكال (ماده موثره)كشور ما براي هر هكتار بين 600 تا 650 گرم يعني حدود 0.6 كيلوگرم است در حالي كه متوسط مصرف ماده موثره سم در دنيا براي هر هكتار يك كيلوگرم و در اروپاي شرقي بين 4 تا 10 كيلوگرم است.
به گفته وي، سالانه حدود 25 تا 27 هزار تن سم در كشور تامين مي شود كه حدود 24 هزارتن آن به مصرف مي رسد.
ابطالي با تاكيد براينكه وضعيت كشور ما از لحاظ باقيمانده سموم در دنيا بد نيست، افزود: چندي پيش در همايشي در تهران اعلام شد متوسط باقيمانده آفت كش در كل محصولات كشاورزي امريكا بين 3.5 تا 4 درصد است. همچنين هفته گذشته در بازديدي از باغات لهستان مشخص شد متوسط مصرف سم تكنيكال آنان بالاي 10 كيلوگرم و اين درحاليست كه اين كشورها داراي تنوع سموم هستند كه اين خود يك ويژگي به شمار مي رود.

** وزارت بهداشت باكشاورزان متخلف برخورد كند
معاون كنترل و مبارزه با آفات سازمان حفظ نباتات يكي از مشكلات بخش كشاورزي را بدمصرف كردن سم در كشور دانست و گفت: با وجود آنكه مصرف سم در كشور از سرانه مصرف دنيا كمتر است اما در برخي موارد شاهد باقيمانده سموم در برخي محصولات هستيم كه بيانگر بد مصرفي يا عدم آگاهي مصرف سم است.
وي دليل عمده اين مشكل را عدم آگاهي كشاورزان ذكر كرد و افزود: متاسفانه اگر كشاورزان به آموزش و ترويج كارشناسان سازمان حفظ نباتات درخصوص مصرف سم توجه نكنند، طبق قانون امكان برخورد با متخلفان از سوي اين سازمان وجود ندارد و بايد دستگاه هاي متولي همچون وزارت بهداشت به اين موضوع رسيدگي كنند.
وي اظهار داشت: طبق ماده 28 آئين نامه سازمان حفظ نباتات؛ وزارت بهداشت موظف است از تمام محصولات كشاورزي نمونه برداري كرده و تشخيص دهد محصولي قابليت عرضه را دارد يا ندارد، اگر قابليت عرضه را نداشت با كشاورزان خاطي برخورد كند.
به گفته وي؛ متاسفانه هم اكنون محصولاتي كه داراي باقيمانده سموم و نيترات بالا هستند به بازار عرضه و هم قيمت ديگر محصولات سالم به فروش مي رسند بنابراين تا زماني كه با متخلفان برخورد نشود روز به روز بر تعداد خاطيان اضافه مي شود.
وي گفت: در واقع وقتي كشاورزان متخلف با ضرر و زيان مواجه مي شوند به سمت آموزش مصرف سم روي مي آورند در غير اين صورت از دستورالعمل هاي سازمان حفظ نباتات تبعيت نخواهند كرد.
وي ادامه داد: تلاش داريم تا سموم كيفي به بازار عرضه كنيم اما به همكاري وزارت كشور و سازمان مبارزه با قاچاق كالا در مبادي ورودي نيازمنديم تا از ورود سموم قاچاق جلوگيري كرده و با متخلفان برخورد قانوني كنيم.

** واردات سموم بي كيفيت در تحريم ها
ابطالي، بي كيفيت بودن سموم را يكي ديگر از مشكلات بخش كشاورزي برشمرد و افزود: در زمان تحريم ها براي واردات سموم كيفي از كشورهاي اروپايي با مشكلاتي مواجه بوديم به طوري كه سموم كيفي از كشورهاي اروپايي و پيشرفته وارد نمي شد.
وي اضافه كرد: بنابراين ناچار بوديم سم مورد نياز كشور را از كشورهاي جنوب شرقي آسيا نظير چين و هند تامين و وارد كنيم كه با عدم كارايي سموم و در نهايت افزايش دفعات سمپاشي مواجه شديم.
وي ادامه داد: در حال حاضر سموم مصرفي كشور داراي حداقل استاندارد فائو است و اين بدان معناست كه همانند نمرات دانشگاهي سموم مصرفي ما نيز داراي نمره 12 است اما تا نمره مطلوب 18، 19 و 20 فاصله زيادي داريم.

** واردات سموم كيفي در پساتحريم ها
وي تنوع سم را يكي ديگر از راه هاي برون رفت از اين مشكل ذكر و ابراز اميدواري كرد كه در پساتحريم بتوانيم نهاده هاي كيفي همچون سموم (آفتكش ها) را از كشورهاي اروپايي وارد كنيم و با كارايي سموم كيفي و كاهش دفعات سمپاشي و مديريت تلفيقي بتوانيم محصول با كيفيت تري عرضه كنيم.
وي گفت: در همين راستا از تخصيص يارانه به وزارت بهداشت براي تجهيز و بروز رساني آزمايشگاه ها حمايت مي كنيم تا با پايش از محصولات كشاورزي و معدوم سازي محصولات ناسالم زمينه را براي آموزش و ترويج كارشناسان و متخصصان سازمان حفظ نباتات فراهم كنند.
وي يكي ديگر از راهكارهاي رفع اين مشكل را ثبت سم با نام تجاري دانست و افزود: متاسفانه تاكنون سموم با نام ژنريك تامين و مصرف مي شد.
ابطالي ادامه داد: در حال حاضر قصد داريم طبق برنامه اي حجم سم مصرفي و نحوه مصرف آن را از طريق ارايه نسخه كلينيك هاي گياه پزشكي تامين و در اختيار كشاورزان قرار دهيم تا از مصرف زياد يا بد مصرفي سموم در بخش كشاورزي جلوگيري شود كه هم اكنون اين مهم در دستور كار قرار دارد.
معاون فني سازمان حفظ نباتات كشور افزود: اين درحاليست كه در هيچ كجاي دنيا سم را با نسخه در اختيار كشاورزان نمي گذارند بلكه با آموزش و ترويج كشاورزان موثرترين سم را براي توليد محصولات كشاورزي خود انتخاب مي كنند.
به گزارش ايرنا، به تازگي سازمان غذا و دارو وزارت بهداشت نسبت به وجود سم و نيترات بيش ازحدمجاز در 8 محصول كشاورزي پرمصرف هشدار داده بود.
سازمان غذا و دارو در آخرين پايش خود براي بررسي باقيمانده سموم كشاورزي، 8 محصول زراعي پر مصرف را بررسي كرد. نتيجه بررسي ها نشان داد كه در 8 درصد اين محصولات باقيمانده سموم كشاورزي بيش از حد مجاز است كه وضعيت نگران كننده اي است.
بررسي هاي وزارت بهداشت نشان مي دهد كه ميزان باقيمانده سموم در برخي محصولات كم و در حد يك درصد توليدات آن محصول است اما در برخي محصولات ديگر اين ميزان زياد و در حدود 30 درصد توليدات زراعي آن محصول است.
محصولاتي كه در آخرين پايش وزارت بهداشت بررسي شدند شامل پياز، گوجه فرنگي، سيب زميني، برنج، خيار و چند ميوه پر مصرف بودند و در پايش جديدي كه به تازگي شروع شده، 30 محصول كشاورزي بررسي مي شود و نتيجه اين ارزيابي نيز تا پايان امسال اعلام مي شود.
به گفته معاون غذا و داروي وزارت بهداشت، نتيجه اين پايش نيز شبيه ارزيابي قبلي باشد، وزارت جهاد كشاورزي به عنوان متولي اين حوزه بايد اقدامات جدي تري را براي پيشگيري از باقيماندن سموم در محصولات كشاورزي انجام دهد.
اقتصام(4)9186**1558