افزایش چند برابری احتمال ابتلا به سرطان ریه در اثر دخانیات و آلودگی هوا

سرطان از عمده ترین علل مرگ و میر و ناتوانی در جوامع بشری است و با توجه به آمار جهانی، ابتلا به سرطان در دنیا در حال افزایش است.
بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی، سرطان ریه جزو شایع ترین سرطان ها و یكی از عمده ترین عوامل مرگ و میر در میان سرطان ها در جهان به شمار می رود.
به طور كلی، از هر پنج مرگ ناشی از سرطان یكی بر اثر سرطان ریه است یعنی 20 درصد مرگ و میر ناشی از سرطان مربوط به این بیماری است.
بر اساس آمار جهانی، سالانه حدود 1.8 میلیون مورد سرطان ریه در سراسر جهان تشخیص داده می شود. همچنین از این بیماری به عنوان ششمین سرطان شایع در ایران و سومین عامل مرگ و میر یاد می شود.
در واقع مرگ و میر سالانه به علت سرطان ریه از مجموع مرگ های ناشی از سرطان های سینه، كولون و پروستات بیشتر است. برای همین پیام روز جهانی سرطان ریه در سال 2015توجه بیشتر به عوامل خطر بروز سرطان ریه و توجه جدی برای تشخیص زودهنگام آن اختصاص یافته است.
در مورد ابتلا به سرطان ریه علل مختلفی همچون مصرف دخانیات ازجمله سیگار و قلیان و قرار گرفتن در معرض آلودگی های محیطی مانند آلودگی هوا مطرح می شود.

** افزایش 20 برابری احتمال ابتلا به سرطان ریه در اثر مصرف سیگار
دكتر شراره سیفی عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا در مورد میزان تاثیر مصرف سیگار در بروز سرطان ریه اظهار كرد: سیگار مهمترین عامل خطر ابتلا به سرطان ریه به شمار می رود.
وی افزود: آمارها نشان می دهد حدود 80 تا 90 درصد افرادی كه دچار سرطان ریه شده اند به نوعی با سیگار در ارتباط بوده به طوری كه یكی از اطرافیان و اعضای خانواده آنان سیگاری بوده اند.
سیفی یادآور شد: سیگار احتمال ابتلا به سرطان ریه را 10 تا 20 برابر افزایش می دهد و حتی خطر ابتلا به سرطان ریه در افرادی كه با سیگاری ها زندگی می كنند، افزایش می یابد.
وی توضیح داد: دود سیگار حدود چهار هزار عنصر شیمیایی دارد كه 60 مورد آنها سرطان زا شناخته شده است و به همین دلیل افراد سیگاری در معرض انواع سرطان ها از جمله ریه، مری، لوزالمعده و دهان هستند.
فوق تخصص خون و سرطان بالغین بیان كرد: افراد سیگاری هر زمان سیگار را ترك كنند چند سالی خطر ابتلا به سرطان ریه در آنان كاهش پیدا می كند.
سیفی با بیان اینكه سرطان ریه از كشنده ترین سرطان ها در جهان محسوب می شود، گفت: در كشورهای غربی سرطان ریه از شایع ترین سرطان ها محسوب شده و به عنوان اولین عامل مرگ و میر به شمار می رود به گونه ای كه بیشترین تعداد مرگ و میر در این كشورها را سرطان ریه به خود اختصاص داده است.
وی با بیان اینكه در ایران آمار دقیقی از میزان ابتلا به سرطان ها ثبت نشده است، افزود: در ایران سرطان ریه پس از سرطان های سینه، پوست، روده، معده و مری، از شایع ترین سرطان ها به شمار می رود.
سیفی ادامه داد: سال های گذشته سرطان ریه در كشور در سنین 50 تا 65 سال دیده می شد اما امروزه می بینیم سن سرطان ریه در ایران كاهش یافته به طوری كه برخی از بیماران مراجعه كننده به مراكز درمانی در دهه سوم عمر خود به این بیماری مبتلا شده اند.
وی با بیان اینكه سرطان ریه در كشور افزایش یافته است، افزود: ضرورت دوری از دخانیات یكی از گام های اساسی پیشگیری از سرطان ریه محسوب می شود كه نیازمند فرهنگ سازی و اطلاع رسانی در سطح كشور است.
به گفته این فوق تخصص خون و سرطان بالغین، شیوع سرطان ریه در مردان بیش از زنان است.

** قلیان بیش از سیگار خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش می دهد
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی با اشاره به افزایش مصرف دخانیات در میان جوانان كشور گفت: تحقیقات نشان می دهد كه دود قلیان بیش از سیگار خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش می دهد.
سیفی در مورد سرطان ریه و عوامل ابتلا به آن توضیح داد: عوارض و اثرات مخرب قلیان بر سلامتی بیش از دود سیگار است و می تواند در بروز سرطان ریه تاثیر بسزایی داشته باشد.
وی اظهار كرد: افرادی كه قلیان می كشند در هر بار مصرف، دود زیادتری را نسبت به سیگاری ها به ریه ها می رسانند بنابراین مصرف دخانیان به هر شكلی خطر ابتلا به سرطان را افزایش می دهد.

** افزایش دوبرابری سرطان ریه در اثر آلودگی هوا
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی از آلودگی هوا پس از دخانیات به عنوان دومین عامل ابتلا به سرطان ریه یاد كرد و گفت: آلودگی هوا خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش می دهد اما به اندازه سیگار تاثیرگذار نیست البته غلظت آلودگی هوا و طول مدت زمانی كه هر فرد در آلودگی هوا قرار می گیرد، در میزان احتمال ابتلا به این بیماری تاثیر می گذارد.
سیفی با بیان اینكه آلودگی هوا احتمال ابتلا به سرطان ریه را دو برابر افزایش می دهد، اظهار كرد: شایع‌ترین سرطان مرتبط با آلودگی هوا، سرطان ریه است و قرار گرفتن فرد در محیط آلوده باعث تغییرات ساختاری و ژنتیكی در بافت‌های بدن می شود كه می تواند زمینه سرطان را فراهم كند.
فوق تخصص خون و سرطان بالغین با بیان اینكه یكی دیگر از عوامل ایجادكننده سرطان ریه آلاینده های موجود در هوا مانند آزبست است، افزود: آزبست (پنبه نسوز) در لنت ترمز ماشین ها مورد استفاده قرار می گیرد و هنگام تردد خودروها در ترافیك احتمال اینكه آزبست در هوا پخش شود، بسیار بیشتر است.
سیفی ادامه داد: همچنین گاز رادون (گازی بی رنگ و بی بو كه از تجزیه طبیعی اورانیم در آب، خاك و مصالح ساختمانی قدیمی تولید می شود)، اورانیوم و نیكل عوامل مستعدكننده در ابتلا به سرطان ریه به شمار می روند.
وی به عوامل ژنتیك در این زمینه نیز اشاره كرد و افزود: در افرادی كه سابقه خانوادگی سرطان ریه دارند، احتمال ابتلا به سرطان ریه دو برابر می شود.
به گفته سیفی، مطالعه نشان داده است كه كنترل عوامل رفتاری و زیست محیطی در پیشگیری از شیوع سرطان ریه موثر است.

** علایم سرطان ریه
سیفی با بیان اینكه سرطان ریه در برخی مواقع بدون علایم است، اظهار كرد: سرفه مزمن و طولانی مدت بیش از دو هفته، تنگی نفس، كاهش وزن ناگهانی، خستگی بیش از حد، درد مداوم در قفسه سینه، خس خس سینه و سرفه خونی از علایم هشداردهنده سرطان ریه محسوب می شوند كه باید مورد توجه قرار گیرد.
فوق تخصص خون و سرطان بالغین با بیان اینكه تشخیص زودهنگام سرطان ریه بسیار دشوار است، ادامه داد: بسیاری از سرطان های ریه زمانی تشخیص داده می شوند كه بیماری پیشرفت كرده و سرطان وارد مرحله متاستاز شده و در حال گسترش است.

** درمان سرطان ریه
سیفی اظهار كرد: مراحل اولیه درمان سرطان ریه در صورتی كه تومور كوچك باشد، جراحی است اما در مراحل پیشرفته بیمار باید از درمان هایی مانند شیمی درمانی و رادیوتراپی بهره مند شود.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی اظهار كرد: جراحی سرطان ریه در مراحل اولیه بیماری باعث طول عمر بیمار خواهد شد.
علمی **1354**1834