گلوكزعسل تولیدی شهرستان خمین با اندازه گیری درآزمایشگاههای واحد های فراوری، كمتر از چهار درصد و رطوبت آن نیز كمتر از 18 درصد است كه این امر نشانه كیفیت و مرغوبیت این محصول است كه در بازار داخلی و خارجی به عنوان یك برند شناخته می شود.
96 بهره بردارعضو شركت تعاونی زنبورداران هستند و شاغلین این حرفه در شهرستان خمین به 219 نفر می رسند و وجود واحدهای فرآوری و بسته بندی برای جمع آوری، فرآوری و بسته بندی عسل تولیدی زنبورستانها در شرایط بهداشتی و مناسب جهت عرضه به بازارهای داخلی و خارجی، یك ویژگی منحصر به فرد است.
با وجود این ظرفیتها در تولید و فراوری محصول عسل، زنبورداران شهرستان خمین با مشكلات و چالش هایی مواجه هستند كه ادامه این حرفه را به گفته آنان با مشكل مواجه ساخته است.
خشكسالی های متوالی چند سال گذشته، كمبود گل وگیاه، گرد و غبار، كاهش نقدیندگی، نبود تسهیلات بانكی مناسب ، فقدان كارشناس فنی برای تشخیص بیماری، كمبود دارو و بازاریابی از عمده مشكلات تولید و فراوری عسل در خمین است.
ورود عسل های تقلبی و غیر استاندارد با قیمت كمتر از محصول اصل باعث شده كه تولیدات زنبورداران روی دستشان بماند و نتوانند آن را با قیمت مناسب به فروش برسانند.
یك زنبور دار با سابقه اهل خمین گفت: به دلیل خشكسالی های چند سال اخیر و گرد و غبار میانگین تولید عسل از كندوها كاهش یافته و منجر به افت تولید و درآمد شده است.
علی بابایی افزود: آنقدر درآمدم كاهش یافته كه قادر به تامین مخارج زندگی خود نیستم و به ناچارتعدادی از كندوهای عسل را فروختم.
وی بیان كرد: با وجودی كه زنبورداران با مشقت بسیار محصول عسل را تولید می كنند اما سود چندانی نصیبشان نمی شود چرا كه هزینه های تولید هر ساله افزایش می یابد اما قیمت عسل تا حدودی ثابت است.
یك زنبوردار دیگر در این باره گفت: تسهیلاتی كه به زنبورداران پرداخت می شود بسیار ناچیز است و جوابگوی هزینه های تولید نیست .
عباس علی قنبری افزود: تسهیلات كوتاه مدت با نرخ سود بالا باعث شده تنها زنبوردارانی كه پرورش زنبور عسل شغل دوم آنها است از این تسهیلات بهره مند شوند.
وی بیان كرد: نبود داروی ویژه بیماری زنبور و حضور نداشتن كارشناس ویژه برای تشخیص بیماریهای آن در این شهرستان از مشكلات دیگر است چرا كه برای درمان بیماریهای زنبور از داروهای دامی مخصوص دام و طیور استفاده می كنیم.
قنبری گفت: از طرف دیگر ورود عسلهای تقلبی به بازار با نصف قیمت عسل اصل باعث شده نتوانیم بازار یابی كنیم و مجبور می شویم محصول تولیدی خود را به كارگاههای فراوری عسل با قیمت ارزان بفروشیم.
یك زنبوردار دیگر نیز گفت: امسال به دلیل سرمازدگی، گرد و غبار و نبود گل و گیاه ناچار زنبورهای خود را به نقاط مختلف جا به جا می كردم.
ابوالفضل صمدی افزود: متاسفانه به هر كجا كه كلنی ها را جا به جا می كردم نیز با مشكلاتی نظیر گرد و غبار، آلودگی و سرما زدگی مواجه شدم كه در نهایت منجر به كاهش یك سوم میزان تولید سالانه شد.
عضو هیات مدیره شركت تعاونی زنبورداران خمین نیز گفت: زنبورهای این شهرستان در فصول بهار و تابستان امسال به دلیل آلودگی هوا و گرد و غبار، دچار بیماری شدند كه متاسفانه كارشناس فنی و دامپزشك متخصص زنبور در این شهرستان وجود نداشت كه به موقع بیماری را تشخیص و داروی مناسب تجویز كند .
اسماعیل بابایی افزود: هر دارویی كه به زنبورستانهای آلوده تجویز شد سلیقه ای و تضمین شده نبود و به دلیل این مشكلات یك سوم زنبورها تلف شدند.
وی ادامه داد: امسال برای بیش از 22هزار كندوی عسل تنها یك هزار داروی نواركنه اختصاص یافت.
وی نبود تسهیلات ارزان قیمت برای زنبورداران را از دیگر مشكلات بیان كرد و افزود: زنبورداری به دلیل هزینه های بالای نقل و انتقال زنبورستان ها سرمایه در گردش نیاز دارد كه با وجود افت تولید و كاهش درآمد ، زنبورداران با مشكل نقدینگی مواجه شدند.
وی بیان كرد: با وجود همه این مشكلات عسل تولیدی خمین از كیفیت بالایی برخوردار است اما این محصول مرغوب به دلیل اشباع شدن بازار از عسل های تقلبی، بدون خریدار می ماند.
بابایی ادامه داد: از همه مهمتر این كه این عسل ها با علامت استاندارد تقلبی و فریبنده وارد بازار می شوند كه نه بهداشت و نه هیچ ارگان دیگری كنترلی بر آن ندارد و با فروشندگان برخورد نمی كند.
مدیر عامل شركت تعاونی زنبورداران خمین نیز گفت: خشكسالی های متوالی وكاهش گل و گیاه و از طرف دیگر بیماریهای ناشی از گرد و غبار و سرمازدگی آسیب های بسیاری را به حرفه زنبورداری این شهرستان وارد كرده است.
محمد رضا رضایی افزود: استفاده خودسرانه دارو به دلیل نبود كارشناس فنی و متخصص، بی اثر بودن داروها و پرداخت نشدن تسهیلات، زنبورداران این شهرستان را با مشكلات بسیاری برای ادامه این حرفه مواجه كرده است.
رییس شبكه دامپزشكی خمین هم گفت: بیماریهای زنبور عسل در این شهرستان از نوع انگلی هستند كه در برخی از داروخانه های دامی دارو برای این بیماری وجود دارد.
محمود بهروزی افزود: زنبورداران بی برنامه و نامنظم كلنی های زنبور خود را جا به جا می كنند و فقط اواخر تابستان و اوایل بهار در این شهرستان هستند و این جا به جایی باعث می شود بیماری به موقع درمان نشود.
وی ادامه داد: با این وجود تعدادی از زنبورداران به كارشناس برای درمان بیماری زنبور مراجعه می كنند و برخی نیز با استفاده از سركه سیب به درمان بیماری می پردازند.
رییس شبكه دامپزشكی خمین بیان كرد: خشكی آب و هوا و ریزگردها مهمترین مشكل برای حرفه زنبورداری این شهرستان است چرا كه ریزگردها باعث می شود زنبورنقشه راه خود را گم كند، تنفسش با مشكل مواجه شود واز همه مهم تر گل وگیاه كاهش یابد.
وی در ارتباط با عسل های تقلبی گفت: تشخیص محصول تقلبی و اصل تنها از طریق ازمایشگاه مجهز میسر است اما مصرف كنندگان نبایستی از دوره گردها عسل خریداری كنند.
بهروزی ادامه داد: در مراكز فراوری عسل كارشناس دامپزشكی و بهداشت و درمان حضور دارد و محصول به صورت استاندارد بسته بندی و به بازار مصرف عرضه می شود.
رییس شبكه دامپزشكی خمین اظهار كرد: دو كارگاه فراوری عسل تحت نظارت این شبكه است و بقیه توسط كارشناس بهداشت و درمان نظارت می شوند.
مدیر جهاد كشاورزی خمین نیز گفت: در این شهرستان متخصص تشخیص بیماری زنبورعسل متبحر وجود ندارد و افرادی كه در این رشته خدمت می كنند، بر اساس تجربیات به درمان می پردازند.
احمد رضا جعفری ادامه داد: تا كنون مشخص نشده كه عسل های تقلبی توسط چه كسانی وارد بازار مصرف می شود اما می طلبد نظارت بهداشتی روی مواد غذایی بیشتر شود .
وی افزود: سال گذشته 222 تن عسل از زنبورستانهای این شهرستان برداشت شده بود كه این میزان امسال به 291 تن افزایش یافته است.
وی علت افزایش تولید عسل در این شهرستان را كنترل به موقع بیماریهای زنبور، كوچ به موقع زنبورداران و غنی بودن مراتع در فصل بهار عنوان كرد.
مدیر جهاد كشاورزی خمین اظهار كرد: عسل مرغوب این شهرستان از 22 هزار و820 كلنی زنبورعسل با میانگین تولید 13 كیلوگرم از هر كندو تولید شده است.
جعفری ادامه داد: چهار كارگاه فرآوری عسل و 22 فروشندگی، محصول تولیدی این شهرستان را به بازارهای مصرف داخلی و خارجی عرضه می كنند.
مدیر جهاد كشاورزی خمین گفت: دو كارگاه فرآوری عسل طی دو سال اخیر به دلیل بازار نامناسب وبه صرفه نبودن، غیر فعال شدند.
وی ظرفیت اسمی كارگاههای فرآوری عسل فعال خمین را چهار هزار و 500 تن در سال بیان كرد و گفت: در این كارگاهها عسل تولیدی شهرستان و استانهای همجوار بسته بندی و عرضه می شود.
وی گفت: سالانه 30 درصد ازعسل فراوری شده این شهرستان به كشورهای آسیای میانه و آسیای جنوب شرقی و كشورهای حوزه خلیج فارس صادر می شود.
بر اساس آخرین برآوردها شهرستان خیمن در تولید عسل و گوشت مرغ رتبه دوم ، شیر خام رتبه سوم و تخم مرغ و گوشت قرمز به ترتیب رتبه پنجم و ششم استان مركزی را دارد .ك/4
گزارش از افسانه آروند
7277/6199/6012
خمین – ایرنا – شهرستان خمین در جنوب استان مركزی یكی از قطب های مهم در تولید و فرآوری عسل كشور است كه از نظر كیفیت رتبه اول و در كمیت رتبه دوم استان را در تولید این محصول داراست.
