دكتر زهرا مظلوم خراسانی روز دوشنبه به مناسبت هفته ملی دیابت در جمع خبرنگاران افزود: بیماری دیابت به دو نوع یك و نوع دو تقسیم و دیابت نوع یك بیشتر در كودكان و نوجوانان مشاهده می شود.
وی گفت: در موارد اندكی دیابت نوع دو نیز می تواند در كودكان و نوجوانان به علت چاقی و اضافه وزن بروز یابد.
این پزشك متخصص افزود: دیابت نوع یك قابل پیشگیری نیست و به علل ژنتیكی و اختلالات اعضای بدن ایجاد می شود اما دیابت نوع دو كه در سنین بالا بروز می یابد قابل پیشگیری است.
وی با اشاره به شیوع روزافزون چاقی در جامعه و خطر ابتلا به دیابت ادامه داد: اضافه وزن كه در پی بی تحركی و رژیم غذایی نامناسب ایجاد می شود مهمترین عامل در ابتلا به بیماری دیابت است.
دكتر مظلوم خراسانی فشار خون بالا، چربی و قند خون بالا، استرسهای روزمره، بی تحركی و اضافه وزن را از عواملی عنوان كرد كه افراد را در معرض خطر ابتلا به بیماری دیابت قرار می دهد.
وی گفت: افراد بالای 45 سال برای پیشگیری از دیابت باید هر سه سال از نظر عوامل خطرساز این بیماری مورد بررسی قرار گیرند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی مشهد افزود: استرس یكی از عوامل خطر در بروز دیابت است، تنشهایی كه باعث اختلال در خواب می شوند در بروز دیابت و فشار خون نقش دارند و از سوی دیگر باعث بدتر شدن كنترل قند و فشار خون هستند.
وی استفاده از برخی داروها نظیر كورتن به ویژه در افرادی كه مبتلا به دردهای مزمن هستند، در ورزشكاران و یا افراد لاغر برای چاق شدن را یكی از عوامل افزایش قند خون و دیابت عنوان كرد.
* نقش غذاهای چرب و شیرین در دیابت
دانشیار تغذیه دانشگاه علوم پزشكی مشهد نیز در این نشست خبری گفت: استفاده از غذاهای چرب و شیرین نقش مهمی در اضافه وزن و چاقی فرد دارند و وی را در معرض خطر ابتلا به دیابت قرار می دهند.
دكتر محسن نعمتی افزود: كاهش و كنترل وزن با رژیم غذایی مناسب، تحرك و ورزش نقش مهمی در پیشگیری از بیماری دیابت در افراد بالای 30 سال دارد.
وی با اشاره به نقش میوه و سبزیها در كنترل وزن و پیشگیری از دیابت ادامه داد: با مصرف روزانه میوه و سبزی فرد می تواند از گرسنگی كاذب خود را حفظ كرده و این محصولات می توانند جایگزین مناسب برای مصرف كیك و شیرینی در طول روز باشند.
دانشیار تغذیه دانشگاه علوم پزشكی مشهد گفت: سبزیها حوزه وسیعی را شامل می شوند و فقط به سبزیهایی مانند ریحان و جعفری محدود نمی شوند بلكه خیار، هویج، فلفل، شلغم و گوجه فرنگی نیز از سبزیهایی هستند كه می توانند در وعده های غذایی گنجانده شوند.
* دیابت، روباه بیماریها
كارشناس مسوول بیماریهای خاص دانشگاه علوم پزشكی مشهد نیز گفت: بیماری دیابت به علت علائم پنهان، كم علامت و بی علامت بودن، به روباه بیماریها معروف است.
دكتر جواد رجبییان افزود: معمولا زمانی بیماری دیابت تشخیص داده می شود كه قند خون بالا رفته و علائم پرادراری، پرنوشی و عطش زیاد مشاهده می شود.
وی عوارض بیماری دیابت را شامل كلیوی،قلبی، چشمی و دستگاه عصبی و محیطی عنوان كرد كه خطر نابینایی، نارسایی مزمن كلیه و قطع اندامها را در پی دارد.
كارشناس مسوول بیماریهای خاص دانشگاه علوم پزشكی مشهد
ادامه داد: هم اكنون بین هفت تا 10 درصد افراد بالای 30 سال در شهرها و روستاهای استان خراسان رضوی مبتلا به دیابت هستند.
* غربالگری دیابت
مدیر گروه پیشگیری و مبارزه با بیماریهای دانشگاه علوم پزشكی مشهد نیز گفت: برنامه غربالگری دیابت در گروههای مختلف از سال 1386 در كلانشهر مشهد و شهرستان های زیر پوشش این دانشگاه آغاز شده است.
دكتر محمدجعفر صادقی افزود: ساكنان بالای 30 سال ساكن در مناطق زیر پوشش دانشگاه علوم پزشكی مشهد از سال 1379 غربالگری شده و زیر پوشش قرار گرفته اند و بدین ترتیب 20 هزار مبتلا به دیابت روستایی تحت مراقبتهای مربوطه قرار دارند.
وی ادامه داد: سال 1386 در قالب برنامه كشوری دیابت در كلانشهرهای كشور، 420 هزار نفر جمعیت بالای 30 سال در مشهد غربالگری شده اند كه 45 هزار نفر مبتلا در این خصوص شناسایی و زیر پوشش قرار گرفتند.
مدیر گروه پیشگیری و مبارزه با بیماریهای دانشگاه علوم پزشكی مشهد با اشاره به برنامه غربالگری دیابت در حاشیه این شهر از سال 1393 گفت: در قالب ارائه مراقبتهای بهداشتی رایگان به ساكنان حاشیه شهر تاكنون 100 هزار نفر جمعیت بالای 30 سال غربالگری و بیش از چهار هزار نفر مبتلا شناسایی شده و تحت مراقبت هستند.
وی افزود: مبتلایان به دیابت حاصل از غربالگری توسط پزشك دوره دیده دیابت معاینه و با تشكیل پرونده تحت مراقبت قرار گرفته و به منظور جلوگیری از عوارض بیماری بطور دوره ای به مراكز تخصصی ارجاع و توسط پزشكان متخصص معاینه می شوند.
مدیر گروه پیشگیری و مبارزه با بیماریهای دانشگاه علوم پزشكی مشهد گفت: سالانه 80 هزار مبتلا به دیابت در مناطق زیر پوشش این دانشگاه توسط پزشكان دوره دیده معاینه می شوند.
* دیابت چیست؟
'دیابت' بیماری ناشی از میزان بالای قند موجود در خون است. افزایش قند خون زمانی رخ می دهد كه غده 'لوزالمعده' هورمون انسولین ترشح نمی كند و یا اینكه مقدار ترشح آن ناكافی و بی تاثیر است.
'انسولین' هورمون محرك سلول بوده و آن را وادار به جذب و یا ذخیره قند خون می كند. بر این اساس اگر انسولین كافی برای جذب و یا ذخیره گلوكز(قند) وجود نداشته باشد میزان قند خون بطور غیرطبیعی بالا رفته و در نتیجه منجر به بیماری قند یا دیابت می شود.
علائم بالا رفتن غیرطبیعی قند خون شامل 'ادرار زیاد، ضعف، خستگی و گرسنگی زیاد' است كه اگر فرد متوجه آن نشود و در صدد معالجه بر نیاید در دراز مدت تبدیل به بیماری قند كامل و كنترل نشده خواهد شد كه صدمات و عوارض جدی قلبی، عروقی، كلیوی و چشمی به دنبال دارد.
روزهای بیستم تا بیست وششم آبان ماه 'هفته ملی دیابت' نامگذاری شده است.
3027/1858
مشهد- ایرنا- استادیار گروه غدد و متابولسیم دانشگاه علوم پزشكی مشهد گفت: افزون بر 90 درصد از مبتلایان به بیماری دیابت یا قند خون، دچار نوع دوم آن یا دیابت بالای سن 30 سال هستند.
