آموزش زبان فارسی در بلغارستان از دیرباز

به گزارش روز دوشنبه رایزنی فرهنگی ایران در بلغارستان، سلطه قریب 500 ساله دولت عثمانی بر بلغارستان و غلبه زبان تركی عربی و قرابت های آن با زبان فارسی موجب استفاده از حدود 500 تا 1000 لغت فارسی در زبان بلغاری شده است.
تحقیقات باستانی محققان مؤخر بلغاری منجر به ارائه فرضیاتی مبنی بر منشا ایرانی قوم بلغار و ریشه ایرانی نژاد آنها دارد كه طی 50 سال گذشته در رسانه های عمومی این كشور نیز به آن پرداخته شده است. به همین دلیل زبان فارسی در بلغارستان مورد توجه ویژه است.
تدریس زبان فارسی در بلغارستان پس از جنگ جهانی دوم و در سال 1959 به صورت واحد درسی اختیاری در رشته ترك شناسی دانشگاه صوفیه آغاز شد و با افتتاح رشته های هندشناسی و عرب شناسی، زبان فارسی جز واحد درسی این رشته ها نیز قرار گرفت.
در سال های تحصیلی ١369-١370 زبان و ادبیات فارسی به عنوان رشته ای فرعی در دانشگاه صوفیه ایجاد و زبان فارسی، دستور زبان، تاریخ ایران، ادبیات كلاسیك و ادبیات معاصر ایران در برنامه درسی آن قرار گرفت. در همان سال به دلیل علاقه زیاد به این زبان، رشته زبان و ادبیات فارسی به عنوان رشته دوم رسمیت یافت.
سپس رشته ایران شناسی به عنوان رشته دانشگاهی مستقل در بخش شرق شناسی دانشكده زبان ها و فرهنگ های شرقی دانشگاه صوفیه طی سال های تحصیلی 72-1371 تاسیس شد.
هم اكنون رشته ایران شناسی در مقطع كارشناسی با 22 واحد اجباری و 40 واحد اختیاری بخشی از كرسی شرق شناسی كلاسیك مركز زبان ها و فرهنگ های شرقی دانشگاه صوفیه است.
بر پایه این گزارش در هر سال تحصیلی دانشگاه دولتی صوفیه به‌طور متوسط 10 تا 15 دانشجو از طریق كنكور در رشته ایرانشناسی و زبان فارسی می پذیرد. به همین تعداد نیز در رشته های ترك شناسی و عرب شناسی، دانشجویان زبان دوم خود را زبان فارسی انتخاب می كنند. دوره كامل كرسی ایران شناسی 4 سال تا دریافت درجه لیسانس و 5 سال تا دریافت درجه فوق لیسانس است.
سلسله مراتب علمی استادان این كرسی مانند دیگر مراكز آموزش عالی بلغارستان استادیاری، استادی، دانشیاری و دكتراست.
مقطع كارشناسی ارشد رشته ایران شناسی در سال تحصیلی 1387-1388 با عنوان درس گسترده تری به نام جامعه شناسی هند و ایران راه افتاد و طی سال های اخیر، فارغ التحصیلان آن كه با زبان فارسی آشنا شده اند، برای ادامه تحصیل به صورت بورسیه در مقطع فوق لیسانس و دكترای زبان فارسی در دانشگاه تهران تحصیل می كنند.
دكتر ایوا پانف استاد تمام وقت مركز زبان های خارجی و شرق شناسی دانشگاه صوفیا و رییس بخش ایران شناسی این مركز، در سالگرد تاسیس آن اعلام كرد تاكنون قریب 200 نفر از این مركز فارغ التحصیل شده اند، 40 دانشجو در مقطع كارشناسی، 15 دانشجو در مقطع كارشناسی ارشد و چهار دانشجوی دكتری در بخش ایرانشناسی تحصیل می كنند.
فارغ التحصیلان این دوره ها برای دستگاه های دولتی و خصوصی در بلغارستان از قبیل وزارت امور خارجه، وزارت كشور، وزارت دادگستری، سازمان های گردشگری و مخابرات فعالیت می كنند.
علاوه بر بخش ایران‌شناسی دانشگاه صوفیه، زبان فارسی در رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سه مقطع مقدماتی، متوسطه و پیشرفته نیز تدریس می شود.
ضمن آنكه كلاس های دوره های آزاد آموزش زبان فارسی نیز در سه مركز در كشور بلغارستان وجود دارد؛ دانشگاه پلودیف دانشكده زبان های خارجی (در شهر پلودیف) با حدود 35 الی 40 زبان آموز در دوره های مقدماتی، متوسطه و پیشرفته، در شهر اسمولیان (در استان مسلمان نشین اسمولیان) با 25 زبان آموز و نیز محل رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در شهر صوفیه با 30 زبان آموز، در هر سال و در دو ترم.
تألیف فرهنگ فارسی به بلغاری از سال 1388 با گروه مولفان شامل افچه پشوا، عباس مهدوی، رضا مهراز و هاجر فیوضی با ویراستاری دانشیار دكتر ایوو پانف آغاز شد. غیر از این فرهنگ لغات بلغاری به فارسی نیز در سال 2014 با حمایت های رایزنی فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران در بلغارستان تالیف شد كه از جمله فعالیت های مهم در زمینه گسترش زبان فارسی در آن كشور است و همچنین تالیف فرهنگ فارسی به بلغاری در سال 2009 بوده است.
بلغارستان در اروپای شرقی و شبه جزیره بالكان واقع شده در غرب با صربستان و مقدونیه، در جنوب با تركیه و یونان و در شمال با رومانی هم مرز است. و نام رسمی كشور بر اساس قانون اساسی از سال 1991 جمهوری بلغارستان است.
سابقه روابط رسمی دیپلماتیك ایران و بلغارستان به بیش از 120سال قبل یعنی سال 1276ه.ش می رسد. اما قرابت های تاریخی و ریشه ای میان دو ملت بیش از این دوران است. زیرا گستره سرزمینی حوزه تمدنی ایران در قرون گذشته به سواحل مدیترانه و همسایگی با اروپایی جنوب شرقی و حوزه بالكان می رسیده كه آثار تمدنی و تاریخی آن تاكنون مشهود است.
فراهنگ**9157 **1569