30 درصد نوزادان نارس در كشور به بيماري شبكيه دچار مي‌شوند

به گزارش ايرنا، سيد فرزاد محمدي به مناسبت 26 آبان، «روز جهاني نوزادان نارس و روز ملي بيماري شبكيه در نوزادان نارس» افزود: طي سال هاي اخير در كشور به دليل پيشرفت امكانات بخش هاي مراقبت هاي ويژه نوزادان نارس، امكان زنده ماندن اين نوزادان بيشتر شده است و نوزادان با سن كمتر زنده مي‌مانند اما ميزان بروز بيماري شبكيه نوزادان رو به افزايش است.
وي ادامه داد: به دليل آنكه نارس بودن نوزاد با وزن كم وي مرتبط است با درنظر گرفتن شيوع يك درصدي مواليد با وزن زير هزار و 500 گرم در كشور، وقوع 5 هزار مورد ابتلا به رتينوپاتي نارسي تخمين زده مي‌شود كه اين آمار بيانگر شيوع 30 درصدي رتينوپاتي در ميان نوزادان نارس در ايران است.
مدير برنامه ملي پيشگيري از نابينايي و سلامت چشم وزارت بهداشت گفت: مساله نابينايي در نوزادان نارس به دليل تكوين بيمار گونه شبكيه و به سبب تولد زود هنگام اتفاق مي‌افتد و اهمال در تشخيص و درمان رتينوپاتي نوزادان، موجب نابينايي آنان تا پايان عمر مي‌شود و بر عكس با ارجاع به موقع اين نوزادان به چشم پزشك مي‌توان از بروز نابينايي اين گروه جلوگيري كرد.
وي اظهار داشت: هدف برنامه ملي غربالگري وضعيت چشمي نوزدان نارس كه سال گذشته از سوي وزارت بهداشت به دانشگاه‌هاي علوم پزشكي و مراكز درماني ابلاغ شده اين است كه اين مراكز نسبت به شناسايي نوزادان مبتلا به رتينوپاتي اقدام كنند.
محمدي با اشاره به اينكه برنامه غربالگري اين بيماري در كشور از سال 1374 خورشيدي آغاز شده است، تصريح كرد: دليل بالا بودن نسبي آمار نابينايي ناشي از ROP در ايران مانند بسياري از كشورهاي در حال توسعه آن است كه اگر چه به دليل بهبود شرايط مراقبت هاي پزشكي، نوزادان نارس زنده مي‌مانند، اما مراقبت هاي چشمي از اين نوزادان در مراحل تشخيص و درمان، همپاي ديگر امكانات پزشكي ارتقا پيدا نكرده است؛ به عبارتي هر چند دانش و فناوري موجود است، اما همه جا و به وقت در دسترس نيست.
وي گفت: 90درصد اين نوزادان با درمان ليزري بهبود مي يابند، اما هر چه نوزادان نارس زودتر تشخيص داده شوند، زودتر درمان شده، نتيجه درمان بهتر خواهد بود و بر عكس هر چه ديرتر اين مراجعات صورت گيرد، نتايج بدتر خواهد بود. بر اين اساس همه نوزاداني كه سن آنان زير 34 هفته است و وزني كمتر از 2 كيلوگرم دارند، بايد معاينه و درمان شوند.
مدير برنامه ملي پيشگيري از نابينايي و سلامت چشم وزارت بهداشت اظهار داشت: اطلاع رساني به جامعه پزشكي از طريق برگزاري دوره هاي آموزشي از اقدامات در دست انجام است كه در كنار غربالگري و شناسايي اين نوزادان مي‌تواند، گام موثري در جهت حفظ بينايي طبيعي نوزادان نارس به شمار رود.
وي اضافه كرد: هم اينك بسياري از امكانات درماني نوزادان ROP در كشور مهياست و مشكل شناسايي اين نوزادان، سيستم ارجاع به موقع و آموزش پزشكان و والدين است كه اميدواريم با توسعه شبكه ملي رتينوپاتي نوزادان نارس، بتوان در جهت شناسايي اين نوزادان گام هاي موثري برداشت.
محمدي يادآور شد: طرح «تله اسكرينينگ» (معاينه از راه دور) از جمله طرح هاي در دست بررسي با هدف بررسي وضعيت چشمي نوزادان نارس در نقاط مختلف كشور است كه طي آن قرار است، تصاوير شبكيه از نوزادان نارس در مناطقي كه چشم پزشك متخصص در دسترس نيست يا نوزاد آمادگي ترخيص از بخش مراقبت را ندارد تهيه و در اختيار چشم پزشكان با تجربه در مراكز بزرگ تر قرار گيرد.
وي افزود: قرار است با اجراي اين طرح بر اساس تفسير اين تصاوير، تصميم لازم براي درمان به موقع نوزادان اتخاذ شود. بنابراين تجهيز بخش هاي مراقبت ويژه نوزادان به فناوري تصويربرداري در دست بررسي است.
وي با تأكيد بر لزوم ادغام غربالگري رتينوپاتي در مراقبت نوزاد نارس گفت: اين مساله علاوه بر حمايت و آموزش، به ادغام اين مراقبت در نظام سلامت دارد. بايد دستورالعمل‌هاي باليني تهيه‌شده به‌عنوان بخشي از دستورالعمل‌هاي مراقبتي نوزادان نارس در بخش‌هاي مراقبت ويژه نوزادان (NICU) لحاظ شده و متخصصان نوزادان و پرستاران اين بخش‌ها اين امر را جزء مراقبت‌هاي روتين نوزاد نارس تلقي كنند و نه خدمتي مجزا.
به گفته محمدي، بروز بالاتر بيماري شبكيه در نوزادان ايران سه برابر نوزادان كشورهاي توسعه يافته است و اين مسئله احتمالا تا حدودي ناشي از مديريت غيربهينه نوزادان نارس در بخش هاي مراقبت وِِيژه است بنابراين بهبود اين مراقبت ها از راهكارهاي كاهش بار اين بيماري تلقي مي‌شود.
وي ادامه داد: درمان نوزادان مبتلا به رتينوپاتي به شدت و نوع گرفتاري شبكيه آنان بستگي دارد و با وجود درمان هاي جديد دارويي، هنوز هم ليزر بهترين درمان براي اين بيماران به شمار مي رود.
بر اين اساس 25 درصد نوزادان مبتلا به رتينوپاتي( سالانه بيش از هزار نوزاد) براي درمان به خدمات ليزر نيازمندند كه با اين روش و در صورت ارجاع به موقع نوزاد به مراكز درماني مي‌توان نزديك به 100درصد از بهبود آنان اطمينان حاصل كرد.
مدير برنامه ملي پيشگيري از نابينايي و سلامت چشم وزارت بهداشت اضافه كرد: در مواردي كه گرفتگي رگ هاي زايد تشكيل شده در محل شبكيه در قسمت هاي مركزي شبكيه باشد، تزريق داروهاي مهار كننده تشكيل رگ هاي جديد برتري بيشتري نسبت به روش ليزر دارد.
همچنين دوران طلايي درمان نوزادان بر اساس فرمولي كه حاصل جمع سن جنيني و نوزادي است، به دست مي‌آيد و نكته مهمي كه موفقيت درمان را تضمين مي‌كند، اقدام به درمان پيش از رسيدن به حد اصطلاحا « آستانه» است.
وي يادآور شد: اين عارضه از دلايل نوظهور نابينايي در كشورهاي با درآمد متوسط و در حال توسعه محسوب مي‌شود و در حقيقت عارضه گذار صنعتي شدن و توسعه زير ساخت هاي مراقبت نوزادان نارس به شمار مي رود.
به دليل بروز نابينايي در دوران نوزادي، بار بيماري بسيار قابل توجهي بر فرد و جامعه تحميل مي‌شود تا جايي كه اين عارضه سبب ناتواني فراگير شده و از عوامل زمينه ساز فقر و بي سوادي در كشورها شناخته شده است.
اجتمام(1)**3063 ** 1418