به گزارش ایرنا مواد زاید پاتولوژیك، نمونه های خون و فرآوردهای خونی، مواد تیز و برنده، مواد زاید بخش های ایزوله، پارچه های آغشته به الكل و خون، اجسام یكبار مصرف فلزی سرنگ، سوزن های تزریق، تیغه های چاقوی جراحی، ماسك و دستكش مواد زاید ناشی از بسته بندی داروها و غیره جزو زباله های عفونی محسوب می شوند.
سیستم های جمع آوری حمل و دفع مناسب پسماندهای عفونی باید مجهز به سیستم بی خطر سازی باشند و اجرایی شدن مدیریت پسماند نیازمند برنامه جامع و آماده سازی زیرساخت های جامعه است.
از آنجایی كه پسماندهای بیمارستانی و عفونی حاوی مقادیر زیادی ویروس، باكتری و قارچ هستند اگر این پسماندها در مراحل مختلف بی خطرسازی نشوند و به وسیله دستگاه های حمل و نقل دو جداره و مناسب حمل نشوند سلامت جامعه را به خطر می اندازد.
روزانه 400 تن زباله بیمارستانی در سطح كشور تولید می شود كه از این میزان 80 تن زباله ویژه بیمارستانی است.
در استان كردستان نیز سالانه حدود 400 هزار تن انواع پسماند تولید می شود كه از این میزان حدود 750 تن آن پسماند پزشكی است كه در مراكز بهداشتی درمانی استان تولید می شود.
پسماندهای پزشكی پس از عملیات بی خطر سازی با هیدروكلاو و اتوكلاو به مراكز دفن زباله منتقل می شوند.
16 بیمارستان در استان فعالیت دارند كه از این تعداد 14 بیمارستان مجهز به دستگاه بی خطرسازی پسماند است و روزانه حجم زیادی زباله عفونی و بیمارستانی تولید می شود.
زباله های بیمارستانی ژنوتوكسیك، سمی و سرطانز هستند و این نوع زباله ها می تواند منجر به سرطان زایی، ناقص الخلقه ای جنین و جهش زایی شود لذا در همین راستا نظارت بر فرایند جمع آوری و بی خطرسازی آن از سوی دانشگاه علوم پزشكی كرستان ضروری است.
**تدبیر دانشگاه برای دفن اصولی زباله های بیمارستانی
كارشناس مسوول برنامه بهداشت محیط مراكز درمانی و بیمارستان های دانشگاه علوم پزشكی كردستان با اشاره به اینكه زباله بیمارستان های توحید، بعثت، بخش آنكولوژی و شیمی درمانی استان از نوع زباله های عفونی هستند گفت: این زباله ها جدا از سایر زباله ها جمع آوری می شود و در محل تولید، عملیات بی خطر سازی روی آن انجام می شود.
سید جمال الدین ابراهیمی می گوید: در سه سال گذشته 11 تن زباله ژنوتوكسیك بی خطر سازی شده در بیمارستان توحید نگهداری می شود، از سال 91 تاكنون زباله های عفونی بیمارستان توحید محفظه سازی شده و در انبار بیمارستان نگهداری می شود.
وی اظهار كرد: ضمن تایید وزارت بهداشت، مركز سلامت محیط و كار، این زباله ها برای امحاء نهایی به شركت هایی كه دارای دستگاه زباله سور صنعتی هستند ارسال می شود.
ابراهیمی با اشاره به اینكه مدیریت عملیات بی خطر سازی پسماندهای مراكز بهداشتی و درمانی، مطب ها، كلینیك ها و آزمایشگاه ها به بخش خصوصی تفویض شده است گفت: تمام زباله های مطب به وسیله دستگاه بی خطرسازی جمع آوری می شود.
وی یادآورشد: خوشبختانه تاكنون نتیجه تمام آزمایش ها، بهداشتی و سالم گزارش شده است و محیط زیست و دانشگاه علوم پزشكی بر آن نظارت می كنند.
به گفته وی زباله های بیمارستانی در دو محل شهر سنندج دفن و امحا می شوند.
وی دانشگاه علوم پزشكی استان را از حیث مدیریت پسماند بیمارستانی در سطح كشور جز دانشگاه های برتر كشور دانست.
ابراهیمی با بیان اینكه یك دستگاه بی خطرسازی پسماندهای بیمارستانی برای شهرستان دهگلان خریداری شده است افزود: در حال حاضر دستگاه بی خطر سازی بیمارستان فجر مریوان غیر فعال است.
به گفته وی ادارات محیط زیست و منابع طبیعی، سازمان جنگلداری، آبخیزداری و مرتعداری استان، امور آب و شهرداری سنندج در راستای عملیات بی خطرسازی پسماندهای بیمارستانی نظارت و بازرسی های لازم را به عمل می آورند.
** تولید 177 هزار و 390 كیلوگرم پسماند در بیمارستان بعثت سنندج
مسوول واحد پسماند بیمارستان بعثت سنندج 70 درصد پسماندهای این بیمارستان را از نوع پسماند عادی و 30 درصد پسماندها را هم عفونی ذكر كرد و گفت: زباله اتاق عمل و بخش های ویژه اورژانس ها، ICU ، بلوك زایمان و بخش های ویژه جزو پسماندهای عفونی هستند.
حسین فیروزیار با اشاره به اینكه بر اساس آمارها در شش ماه سال جاری 177 هزار و 390 كیلوگرم پسماند در بیمارستان بعثت سنندج تولید و جمع آوری شده است افزود: در این مدت 71 هزار و 530 كیلوگرم پسماند عفونی، هفت هزار و 391 كیلو پسماند تیز و برنده، انواع سرنگ آنژیوكت، تیغ بیستوری، شیشه های نمونه گیری خون آلود، انواع لامپ، انواع پوكه های شكسته شیشه ای و 67 كیلوگرم زباله شیمیایی در بیمارستان بعثت سنندج تولید شده است.
فیروزیار، مسوول واحد پسماند بیمارستان بعثت سنندج میانگین ماهانه پسماند در مهر سال جاری را 697 كیلوگرم پسماندهای معمولی، 412 كیلوگرم پسماند عفونی، 24 كیلوگرم پسماند تیز و برنده و 23 كیلوگرم پسماند تشریحی (پاتولوژی، اتاق عمل، و جفت های زایمان) ذكر كرد.
همچنین در این مركز بیمارستانی روزانه 700 گرم زباله ژنوتوكسیك زباله های شیمی درمانی، سرطانی، بخش آنكولوژی و 120 كیلوگرم زباله های دارویی و شیمیایی تاریخ گذشته تولید می شود.
مسوول واحد پسماند بیمارستان بعثت سنندج مدیریت پسماندهای بیمارستانی را مهم ارزیابی كرد و بر بی خطرسازی و مدیریت پسماندهای عفونی در مبدا تولید تاكید كرد.
به هر حال با توجه به اینكه بخشی از پسماندهای بیمارستان را پسماندهای عفونی تشكیل می دهند در صورت نبود مدیریت و دفن نادرست پسماندهای عفونی در طبیعت سبب آلودگی خاك، آب و آلودگی چرخه مواد غذایی می شود و زندگی آبزیان را به خطر می اندازد.
اما فیروزیاری معتقد است زباله های بیمارستان بعثت سنندج كاملا مدیریت شده است و می گوید: تمام زباله های عفونی بیمارستانی در سه تست استاندارد و با رعایت نكات بهداشتی استریل می شود.
به گفته وی پسماندهای عفونی تیز و برنده در یك دستگاه هزار لیتری كاملا دیجیتال و بسیار پیشرفته و دمای 143 درجه و فشار 15 تا 18 پی اس ای در 55 دقیقه اتوكلاو بی خطرساز می شوند به گونه ای كه هیچ نوع آلودگی در كیسه زباله باقی نخواهد ماند.
وی با اشاره به اینكه سوزاندن مواد پلاستیكی موجب تولید گازهای سرطانزا مانند گازهای دی اكسین و تولید مواد فوران می شود گفت: سوزاندن پسماندهای بیمارستانی منسوخ شده و مطمئن ترین و كم خطرترین روش، روش غیرسوز اتوكلاو است.
با توجه به اینكه 70 درصد زباله های بیمارستانی مواد پلاستیكی پلیپروپیلینPP و پلی اتیلن PE است، سوزاندن این مواد منطقی نیست، سوزاندن مواد پلاستیكی منجر به تولید گاز كلر و در نتیجه بارش باران های اسیدی و سوزش گلو، آبریزش و تخریب نمای ساختمان ها می شود لذا در همین راستان این نوع زباله ها در استان كردستان به صورت اتوكلاو بی خطر می شوند.ك/4
7352/1904
گزارش از شیوا اردلان منش
سنندج- ایرنا- مدیریت غیراصولی و بدون برنامه پسماندهای بیمارستانی، سلامت عمومی جامعه را تهدید خواهد كرد و گسترش آن، آب های زیر زمینی و سطحی را نیز آلوده می كند.
