دولت يازدهم و حمايت از توليد تجهيزات پزشكي - سيدحسين صفوي

عدم نظارت فراگير در فرآيند توليد تجهيزات و ملزومات پزشكي، عدم ثبات قيمت در خصوص محصولات وارداتي به تبع نوسانات نرخ ارز، عرضه اقلام غير اصيل و قاچاق به بيماران به سبب عدم وجود شبكه توزيع سامان يافته و ارجاع بيماران به خارج از مراكز درماني براي تهيه ملزومات پزشكي از عمده ترين مشكلات اين حوزه بوده است.
در آغاز به كار دولت يازدهم، كه مصادف با آغاز طرح تحول نظام سلامت بود، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي ضمن تامين بموقع تجهيزات و ملزومات پزشكي با قيمتهاي بسيار مناسب، حمايت از توليدات داخلي را در دستور كار قرار داد. اقدامات صورت گرفته در خصوص حمايت از توليدات داخل از قرار زير مي باشد:
1- با كنترل قيمت ملزومات وراداتي و كاهش 30 تا 60 درصدي قيمتها و منطقي نمودن سود واردات، زمينه براي توليدكنندگان مهيا و فضاي عرضه محصولات قاچاق تنگ تر شده است.
2- در برخي حوزه ها كه توانمندي توليدكنندگان داخلي توان رقابت كيفي با محصولات با كيفيت خارجي را داشته اند، فضا براي عرضه محصولات داخلي مهيا تر شده و با ايجاد رقابت سازنده بين اين محصولات و بهترين برندهاي دنيا توليد كنندگان داخلي تشويق به ارتقاء كيفيت محصولات خود مي شوند. توليدات كاشتني هاي تروما فولاد ضد زنگ و حتي برخي اقلام تيتانيوم از جمله اين محصولات مي باشند.
3- تشديد نظارتها در مرحله صدور مجوز توليد و بررسي هاي پس از فروش محصول (Post Market Surveillance-PMS) و تطابق محصولات عرضه شده با استانداردهاي توليد، موجب افزايش توان رقابتي كيفي توليدكنندگان تجهيزات و ملزومات پزشكي و تشويق توليدكنندگان محصولات با كيفيت شده است.
براي اجراي PMS كارشناسان وزارت بهداشت بطور اتفاقي طي انجام بازرسي از خطوط توليد، عرضه كنندگان و مراكز درماني نسبت به نمونه برداري كالا اقدام و پس از مطابقت با استانداردها، با واحد هاي توليدي يا عرضه كننده متخلف برخورد مي كنند كه تا كنون با چند واحد متخلف برخورد شده است.
4- افزايش سود شبكه توزيع و داروخانه ها براي برخي محصولات توليد داخل به منظور تشويق توزيع كنندگان و عرضه كنندكان به عرضه محصولات داخلي.
5- پيش بيني مشوق‌هاي مالي براي متخصصين ارتوپدي و چشم پزشكي كه از ملزومات تخصصي پزشكي ايراني استفاده مي كنند.
6- تشكيل كميته هاي فني و تخصصي در حوزه هاي مختلف تخصصي متشكل از اساتيد برجسته هر رشته و بررسي كيفي محصولات وارداتي و توليد داخل در اين كميته ها موجب ارتقاء كيفي و همچنين اعتماد اساتيد فن به محصولات توليد داخل شده است. بعضا صدور پروانه توليد اين محصولات پس از كاربرد باليني محصول توسط اساتيد مربوطه صورت مي گيرد.
7- نگرش صادرات محور به توليدات داخلي از جمله سياستهاي وزارت بهداشت بوده است. لذا بكارگيري استانداردهاي بين المللي براي تاييد كيفيت توليدات داخلي و اعلام مشوق هاي محدوديت واردات در صورت صادرات محصول در دستور كار قرار گرفته است. ضمنا يادآور مي گردد ميزان صادرات تجهيزات پزشكي از 15 ميليون دلار در سال 92 به 30 ميليون دلار در سال 93 افزايش داشته است كه البته اين ميزان صادرات با حد مطلوب فاصله بسيار داشته و تلاش بيشتر در اين حوزه را طلب مي كند.
8- با توجه به سياستهاي وزارت بهداشت برخي برندهاي معتبر اعلام آمادگي نموده اند كه اقدام به توليد در كشور نمايند.
9- به منظور تسهيل فرآيندهاي صدور مجوز توليد، وزارت بهداشت اقدام به كاهش بروكراسي در صدور مجوز توليد نموده است كه در نتيجه برخي محصولات با ريسك در زمان كوتاه موفق به اخذ مجوز توليد مي شوند.
10- تشكيل كميته مشترك با وزارت صنعت معدن و تجارت و با حضور نمايندگان انجمن هاي توليد كنندگان به منظور تصميم گيري مناسب براي حمايت هاي تعرفه اي از توليدات داخل.
11- تدوين «ضابطه ساخت ايران» با هدف شناسايي توليدكنندگان واقعي و حمايت جدي تر از اين توليدكنندگان و همچنين تشويق ساير توليدكنندگان به افزايش سهم استفاده از محصولات ايراني و افزايش درصد ساخت.
12- به منظور تسهيل بيشتر فرآيندها و همچنين توسعه نظارت ها بخشي از وظايف حاكميتي من جمله بازديدهاي خط توليد و تمديد پروانه هاي ساخت در حال واگذاري به دانشگاههاي علوم پزشكي مي باشد.
13- تعيين اولويتهاي سرمايه گذاري توليد داخل به منظور هدايت سرمايه گذاران به سرمايه گذاري در زمينه هاي مورد نياز كشور.
14- افزايش درخواست براي احداث واحدهاي توليدي در سال 93 نسبت به سال 92 مويد موفقيت اين سياست ها در حوزه توليد تجهيزات و ملزومات پزشكي بوده است.
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي اميدوار است بتواند طي سال هاي آتي در راستاي توسعه توليدات داخلي با كيفيت و صادرات اين محصولات اقدام نموده و با ايجاد فضاي رقابتي سالم همواره كيفيت اين توليدات را ارتقاء بخشد.
سيدحسين صفوي
مدير كل تجهيزات پزشكي