انتخاب رئیس جمهور و نقشه سیاسی لبنان/ مواضع تهران و ریاض و همپیمانان آنها

بیروت – ایرنا - پرونده انتخاب رئیس جمهور جدید لبنان و ملاقات های پی در پی سلیمان فرنجیه رئیس حزب جریان المرده در دو روز گذشته با تعدادی از مقامات سیاسی لبنان كه آخرین آنها كاردینال بشاره راعی رهبر مسیحیان مارونی این كشور بود و همچنین مواضع تهران و ریاض و همپیمانان لبنانی آنها در كانون تحولات شتابان لبنان و ارزیابی رسانه های این كشور قرار گرفته است.

به گزارش ایرنا، روزنامه لبنانی الاخبار در این زمینه نوشت: سعدالحریری رئیس حزب جریان المستقبل در دیدارش با فرنجیه در پاریس برای او شرط گذاشته است كه در همه دولت های دوره شش ساله ریاست جمهوریش باید نخست وزیر لبنان باشد و در این خصوص ضمانت حزب الله را ارائه كند.
الاخبار افزود:اما برای همپیمانان و رقبای حزب الله روشن است كه موضع آن در خصوص نامزدی ژنرال میشل عون رئیس فراكسیون تغییر و اصلاح در مجلس لبنان در انتخابات ریاست جمهوری این كشور « نهائی ، قاطع و غیرقابل بازگشت » است.
در جلسه اخیر گفت وگوهای دو جانبه حزب الله و جریان المستقبل ، نهاد المشنوق وزیر كشور و عضو تیم المستقبل به الحاج حسین الخلیل معاون سیاسی دبیركل حزب الله در این گفت وگوها پیشنهاد كرد كه حزب الله ژنرال عون و المستقبل سمیر جعجع رئیس حزب « نیروهای لبنانی» را برای همراهی با انتخاب فرنجیه به عنوان رئیس جمهور قانع كنند و اما این جواب را شنید كه« ما به ژنرال عون در پنهان و آشكار ملتزم هستیم و این موضوع را به سلیمان فرنجیه هم اعلام كرده ایم».

** نشست های پاریس و نقش آفرینی آمریكا
الاخبار به نقل از منابعی آگاه نوشت كه دیوید هیل سفیر سابق آمریكا در لبنان در حقیقت صاحب ابتكار معرفی سلیمان فرنجیه به عنوان نامزد در انتخابات ریاست جمهوری و ملاقات الحریری با او در پاریس بوده است.
هیل ابتدا بر نامزدی ژنرال عون تاكید داشت و به همین دلیل قبل از درگذشت ملك عبدالله به ریاض رفت و در این باره با سعودی ها گفت و گو كرد و نتیجه آن نشست پاریس با حضور ژنرال عون و الحریری و ادامه آن مذاكرات چندماهه جبران باسیل و نادر الحریری بود.
اما اوضاع منطقه آن طور كه ریاض می خواست، پیش نرفت و به همین دلیل حاضر نشد امتیازی به حزب الله كه در سوریه با آن ( تروریست های تكفیری) می جنگید، بدهد و با نامزدی ژنرال عون مخالفت كرد و امور به نقطه صفر بازگشت.
دیوید هیل در این مرحله مشورت های خود را با گروه های سیاسی برای موافقت با نامزدی فرنجیه كلید زد زیرا گمان می كرد كه حزب الله با آن مخالفت نمی كند و به همین دلیل این ابتكار را به ولید جنبلاط رئیس حزب دروزی سوسیالیست ترقیخواه ارائه كرد با این توجیه كه ژنرال عون را می شكنیم ، حزب الله را در وضعیت بحرانی قرار می دهیم و شرایط لبنان را به وضعیت سال 2005 میلادی بازمی گردانیم.
بعداز دیدار هیل و جنبلاط نخستین پالس ها برای سلیمان فرنجیه ارسال شد و او پاسخ مثبت داد و سرانجام با وساطت الشیخ مالك الشعار مفتی اهل سنت در شمال لبنان، ارتباط تلفنی یك ساعته ای بین الحریری و فرنجیه برقرار و پیشنهاد اولیه نامزدی و برگزاری نشست پاریس به او ارائه شد.
فرنجیه بعداز دریافت این پیشنهاد با دمشق تماس گرفت و پاسخ شنید كه این طرح الحریری نمی تواند بدون مجوز سعودی ها باشد و در هر صورت باید با سید حسن نصرالله دبیركل حزب الله رایزنی كند.
او سپس با یكی از مقامات ارشد حزب الله تماس گرفت و پاسخ شنید: مراقب باشد كه هدف این طرح ایجاد شكاف در صف همپیمانان او نباشد.
سلیمان فرنجیه با این هشدار و توصیه به این كه « آنچه را مناسب می دانی ، انجام بده» راهی پاریس برای ملاقات با سعدالحریری شد.
الحریری در نشست پاریس به فرنجیه اطمینان داد كه سعودی ها با ابتكارعمل او « در بالاترین سطوح» موافق هستند.
رئیس جریان المستقبل كه پاسخی مثبت از فرنجیه در خصوص قانون انتخابات نشنید، از او خواست كه« باید نخست وزیر همه دولت های دوره شش ساله ریاست جمهوری باشم و تضمین بدهی كه حزب الله دولت من را ساقط نمی كند».
الاخبار نوشت كه « فرنجیه بدون سپردن هیچ تعهدی به بیروت بازگشت اما توافق كردند كه موضوع را هر یك از آنها با همپیمانان خود بررسی كنند».
با بازگشت فرنجیه به بیروت و تاكیدش بر این كه ابتكار الحریری مورد حمایت سعودی ها قرار دارد، در رابیه (محل اقامت ژنرال عون) و معراب ( محل اقامت جعجع) بحران ایجاد شد و بعداز چندین ملاقات بین حزب الله و جریان آزاد ملی ، حزب الله بار دیگر تاكید كرد كه ما از نامزدی ژنرال عون عقب نشینی نمی كنیم و ژنرال عون هم پیام داد كه همین برای من كافی است.
بعداز آن تلاش ها برای جلوگیری از بحرانی شدن روابط بین رابیه و بنشعی( محل اقامت فرنجیه) آغاز شد و در این چارچوب جبران باسیل رئیس حزب جریان آزاد ملی به دیدار سلیمان فرنجیه رفت و قرار شد در اولین فرصت فرنجیه و ژنرال عون ملاقات كنند.
اما اوضاع در گروه 14 مارس بسیار بحرانی تر است و جعجع گفته است كه هنوز نمی تواند باور كند این گروه چه طور از او عبور كرده و به نامزدی یك عضو ارشد گروه 8 مارس رضایت داده است.
منابعی نقل كرده اند كه محمد بن نایف ولی عهد سعودی با جعجع تماس تلفنی گرفته و گفته است كه « این شوخی طولانی نخواهد بود و سعودی از نامزدی فرنجیه حمایت نمی كند».
الاخبار نوشت :با توجه به افزایش فشارهای رسانه ای و روحی بر جعجع تحت عنوان « مسائل به جلو می رود حتی بدون تو» ، دعوتی برای سفر به ریاض دریافت كرده است.

** آخرین نقشه سیاسی لبنان
نقشه سیاسی لبنان دو هفته بعداز ملاقات الحریری و فرنجیه در پاریس:
- ائتلاف ژنرال عون ، جعجع و سامی الجمیل ( سه ركن مسیحیت مارونی لبنان) علیه ابتكار الحریری.
سامی الجمیل رئیس حزب الكتائب در دیدار اخیر علی عواض عسیری سفیر سعودی ها در لبنان با نامزدی فرنجیه به طور جدی مخالفت كرده است.
- همپیمانی اسلامی حامی نامزدی فرنجیه از سه گانه الحریری ، جنبلاط و نبیه بری رئیس مجلس لبنان تشكیل شده است.
- فرنجیه درك می كند كه مسیر سختی در پیش روی دارد اگر حمایت دو همپیمان اصلی خود یعنی حزب الله و جریان آزاد ملی را به دست نیاورد.
- فشار زیاد فرانسه و واتیكان بر بشاره راعی برای همراهی با ابتكار الحریری.
- ادامه حمایت حزب الله از نامزدی ژنرال عون با تلاش برای حفظ فرنجیه دیگر همپیمان خود.

** كلید حل بحران در جیب ژنرال
ناظران علت شتاب رقبای گروه 8 مارس در انتخاب سریع فرنجیه به عنوان رئیس جمهور جدید لبنان را درك آنها از اوضاع منطقه دانسته اند.
اكنون رقابت انتخاباتی از بین دو نامزد 8 و 14 مارس به رقابت بین دو عضو گروه 8 مارس تبدیل شده است.
در هر صورت كلید حل بحران در جیب ژنرال میشل عون است كه اگر با نامزدی سلیمان فرنجیه موافقت كند، همه چیز حل خواهد شد و اگر نكند بعید است كه در آینده نزدیك جلسه پارلمان برای انتخاب رئیس جمهور سیزدهم این كشور تشكیل شود.

** استقبال سعودی و كاردینال راعی از ابتكار الحریری
در این میان علی عواض عسیری سفیر سعودی ها در لبنان و كاردینال بشاره راعی رهبر مسیحیان مارونی لبنان از ابتكار سعد الحریری دراعلام غیررسمی نامزدی سلیمان فرنجیه در انتخابات ریاست جمهوری لبنان استقبال كردند.
كاردنیال راعی بلافاصله بعداز بازگشت از سفر طولانی به خارج لبنان با فرنیجه ملاقات كرد و احتمالا امروز با صدور بیانیه ای موضع خود را اعلام و همچنین با ژنرال عون ، جعجع و دیگر سران مسیحی مارونی لبنان ملاقات كند.

** استقبال سعودی ها از ائتلاف های جدید در لبنان
سفیر سعودی ها در لبنان بعداز دیدار با سامی الجمیل رئیس حزب الكتائب، گفت كه سعودی از ابتكار الحریری برای اعلام نامزدی فرنجیه استقبال می كند و به نظر می رسد بیشتر گروه های لبنانی در این خصوص اتفاق نظر دارند.
وی در پاسخ به این سئوال كه چرا ریاض برای انتخاب رئیس جمهور لبنان اكنون شتاب دارد؟ ، گفت: تحولات منطقه به ویژه سوریه بر لبنان تاثیر می گذارد و ما را نگران كرده است.
عسیری در عین حال گفت كه برای انتخاب رئیس جمهور، توافق لبنانی – لبنانی به ویژه مسیحی – مسیحی ضروری است اما این توافق باید به سرعت صورت گیرد.
وی در پاسخ به این سئوال كه آیا تاریخ تكرار می شود و شما معتقدید كه یا فرنجیه و یا بحران؟ ، گفت كه « جواب نمی دهم» و البته طبیعی است كه بحران خوب نیست.
سفیر سعودی ها در پاسخ به این سئوال كه آیا با انتخاب رئیس جمهور از گروه 8 مارس موافق هستید؟، گفت: ما در درگیری های سیاسی لبنانی دو گروه 8 و 14 مارس دخالت نمی كنیم، برای ما مهم این است كه لبنانی ها یك لبنانی را انتخاب كنند و از آن استقبال می كنیم.
عسیری به این سئوال كه آیا سعودی ها با ریاست جمهوری دوست بشار اسد رئیس جمهوری سوریه در لبنان موافقت می كنند؟، چنین پاسخ داد: ما بین ریاست جمهوری و دوستی های شخصی تفاوت قائل هستیم و به این سئوال باید سلیمان فرنجیه پاسخ دهد.
وی در پاسخ به این سئوال، آیا به زودی شاهد ائتلاف های جدید در لبنان خواهیم بود؟، گفت: بله و این مثبت است.
سفیر سعودی ها در پاسخ به این سئوال كه آیا با فرنجیه ملاقات خواهید كرد؟، گفت: مانع و ترسی برای ملاقات وجود ندارد ، من دیروز با او ملاقات كردم زیرا مرا برای صرف غذا دعوت كرده بود.

** ملاقات سعدالحریری با فرانسوا اولاند
سعدالحریری رئیس حزب جریان المستقبل هم دیروز در كاخ الیزه پاریس با فرانسوا اولاند رئیس جمهور فرانسه دیدار و با وی در باره تحولات منطقه به ویژه سوریه و تاثیر منفی آن بر لبنان به مدت یك ساعت گفت وگو كرد.
در بیانیه دفتر الحریری آمده است كه او حوادث تروریستی در فرانسه را محكوم و بر ضرورت همكاری همه كشورها در مبارزه با تروریسم تاكید كرد.
براساس این بیانیه الحریری و اولاند در باره اوضاع لبنان و انتخاب رئیس جمهور این كشور تبادل نظر كردند و اولاند خواستار انتخاب فوری رئیس جمهور لبنان شد.
در ادامه این بیانیه آمده است كه الحریری هم اعلام كرد با همكاری همه لبنانی ها درصدد انتخاب رئیس جمهور جدید در آینده بسیار نزدیك است و گفت وگوهای جاری بین لبنانی ها امیدها را زیاد كرده است.
الحریری و اولاند در این دیدار بر حمایت از لبنان با توجه به مرحله بسیار سخت در منطقه تاكید كردند.
رئیس حزب جریان المستقبل در باره طرح انتخاب سلیمان فرنجیه به عنوان رئیس جمهور جدید لبنان گفت كه گفت وگوها در این زمینه ادامه دارد و فضا خوب است و به زودی نتایج آن آشكار می شود.
براساس این گزارش ، الحریری در این چارچوب دیروز با پطرس حرب وزیر ارتباطات لبنان در پاریس دیدار وگفت و گو كرد.
روزنامه لبنانی السفیر با بیان این كه « احتمالا سعدالحریری تا پایان ماه جاری به لبنان بازمی گردد»، نوشت كه تماس های بین الحریری و حزب جریان آزاد ملی قطع نشده است و حل مسائل تنها به وقت و گفت وگوهای بیشتر نیاز دارد، نباید شتاب كرد و همه گزینه ها را به ویژه در این شرایط منطقه و جهان به آتش كشید.

** آخرین مواضع سلیمان فرنجیه
سلیمان فرنجیه در پایان دیدار شب گذشته اش با كاردینال راعی در گفت وگو با خبرنگاران گفت كه بشاره راعی را در جریان تحولات اخیر قرار داده و تحت فرمان او است.
وی با بیان این كه « اگر برای طرف مقابل ابهام و سئوالی وجود داشته باشد باید به آن اطمینان بدهیم»، افزود:من، سلیمان فرنجیه برمبنای آن قانون انتخابات عمل می كنم كه توازن ملی را رعایت كرده باشد و به عنوان رئیس جمهور براساس قانونی عمل می كنم كه بیانگر واقعی وزن همه طوائف باشد.
رئیس حزب جریان المرده امكان دیدارش با سمیر جعجع را تایید كرد و گفت كه قطعا مصالحه و آشتی صورت خواهد گرفت اما باید صبر كرد و اجازه داد امور در مسیر خود پیش رود.
فرنجیه در پاسخ به این سئوال ، اگر جریان آزاد ملی و حزب الله نشست آینده پارلمان برای انتخاب رئیس جمهور را تحریم كنند؟ چه می كنید؟: گفت: امیدواریم به این معادله نرسیم، ما دارای قانون، قانون اساسی و اقتصاد هستیم و با كاردینال راعی در باره همه اصول توافق داریم.
وی با بیان این كه « برای حل همه امور به زمان نیاز داریم»، تاكید كرد: شتاب زیان بخش است و هدف ما رسیدن به كرسی ریاست جمهوری نیست ما خواستار حل مسائل برای دستیابی به توافق و اجماع ملی است، من اگر انتخاب شوم رئیس جمهور همه لبنانی ها خواهم بود. در هر صورت انتخاب شوم و یا نشوم تحت فرمان بكركی (مقر مسیحیان مارونی لبنان) قرار دارم.
رئیس حزب جریان المرده در باره موانعش در رسیدن به كاخ ریاست جمهوری گفت: از سوی گروه های 8 و 14 مارس موانعی وجود ندارد و البته فضای جدیدی شكل گرفته كه باید دشمن سیاسی را اگر وجود داشته باشد، مطمئن كرد تا به شریك تبدیل شود.
فرنجیه افزود: در شرایطی به سر می بریم كه نوعی از به هم ریختگی را در لبنان شاهد هستیم و در این صورت خارج از دو گروه 8 و 14 مارس با مردم سخن می گویم.
وی در پاسخ به سئوالی خاطرنشان كرد: چرا روابط من با سوریه نقطه قوت نباشد ، چرا باید آن را نقطه ضعف محسوب كرد، هنگامی كه دوستان و همپیمانان به من نیاز داشتند، آنها را ترك نكردم ، كسی كه دوستان خود را ترك كند، خیانتكار است.
رئیس حزب جریان المرده در باره سیاست خویشتنداری و بی طرفی لبنان گفت: همه ما باید برای نجات لبنان از این وضع و حمایت از آن تلاش كنیم و مهمتر از همه چیز حمایت از لنبان با روش هایی است حال ممكن است اسامی مختلفی برآنها بگذاریم.

** ارزیابی السفیر
السفیر دیگر روزنامه لبنانی هم نوشت:در بیش از 16 ماه گذشته ( لبنان بدون رئیس جمهور)برای نخستین بار است كه می توان گفت، بیشتر كشورها و سازمان های منطقه و جهان از جمله واشنگتن ، مسكو ،ریاض ، پاریس ، اتحادیه اروپا و سازمان ملل درصدد هستند چترخارجی را برای انتخاب رئیس جمهور جدید لبنان تكمیل كنند و به نظر می رسد مانعی برای تشكیل مجلس لبنان و انتخاب سلیمان فرنجیه به عنوان رئیس جمهور جدید لبنان وجود ندارد.
این روزنامه لبنانی افزود:برخلاف آنچه گفته می شود، حتی سوریه و ایران بارزترین همپیمانان فرنجیه علاقه خود را برای رسیدن او به كرسی ریاست جمهوری مخفی نكرده اند.
« بشار اسد رئیس جمهور سوریه از همان لحظه های اول مشخص بود كه انتخاب فرنجیه به عنوان رئیس جمهور لبنان را تضمینی برای روابط لبنان و سوریه می داند به ویژه این كه الان گفته می شود مجلس لبنان او را برگزیده است».
السفیر خاطرنشان كرد: هر طرفی كه به ایرانی ها مراجعه می كند، درمی یابد كه نسبت به فرنجیه و گزینه های سیاسی او تحفظی ندارند و نظر مقامات ارشد ایران از زمان سفر فرنجیه به تهران در سال 2007 تاكنون تغییر نكرده است، به ویژه این كه او مواضعی شجاعانه در زمان تجاوز سال 2006 رژیم صهیونیستی علیه لبنان اتخاذ و از مقاومت حمایت كرده است.
این روزنامه لبنانی خاطرنشان كرد كه البته سوریه و ایران تاكید دارند ،دیدگاه سیدحسن نصرالله دبیركل حزب الله در خصوص مسائل لبنان برای آنها بسیار اهمیت دارد.
السفیر نوشت:هربار كه جان فرانسوا جیرو رئیس هیات فرانسوی به تهران رفته و از مقامات ایرانی در باره انتخاب رئیس جمهور لبنان سئوال كرده، پاسخ شنیده است كه ،این یك موضوع لبنانی و مسیحی است و در این باره از حزب الله سئوال كنید.
این روزنامه لبنانی افزود: علی اكبر ولایتی مشاور رهبر معظم انقلاب اسلامی در امور بین الملل در سفر اخیر به لبنان باردیگر براهمیت انتخاب رئیس جمهور لبنان براساس توافق لبنانی ها تاكید كرد.
السفیر تصریح كرد: از مقامات ایرانی فقط می توان این عبارات را شنید كه انتخابات ریاست جمهوری یك موضوع داخلی لبنانی است و مسیحیان باید برای حل این مشكل تدبیر كنند.
این روزنامه لبنانی تاكید كرد: اكنون همه منتظر اعلام مواضع ژنرال عون و سید حسن نصرالله هستند.
خاورم ** 1324