به گزارش ايرنا، سيره سياسي ائمه اطهار(ع) انعكاسي از شرايط دوران هر يك از امامان معصوم(ع) است و ائمه اطهار(ع) در راستاي حفظ اسلام و ارزش هاي آن در جامعه، تصميم هايي را براي جامعه اسلامي اتخاذ مي كردند.
بعد از رحلت حضرت محمد(ص)، برخي واقعه غدير را ناديده گرفتند و انكار كردند و اختلاف بر سر جانشيني پيامبر(ص) آتش تفرقه را در بين امت اسلام شعله ور كرد؛ از اين زمان به بعد جامعه اسلامي دچار چند دستگي شد و تاكنون نيز پيامدهاي ناگواري براي امت اسلامي داشته است.
دوران امامت امام حسن(ع) نمونه اي از اين دوران است؛ آن حضرت مسئوليت رهبري جامعه اسلامي را در فضايي آشفته و نابسامان بر عهده گرفت، به طوري كه جامعه اسلامي به دليل دوري از بصيرت و ايمان واقعي، جامعه اي بسيار سست پايه بود.
امام حسن مجتبي(ع) براي تحقق حاكميت ديني بر جامعه تلاش بسياري كرد و موفق شد امور جامعه مسلمانان را سر و سامان بخشد؛ آن حضرت با قاطعيتي كه در اجراي عدالت داشت توانست احكام و حدود الهي را در ميان امت مسلمان اجرا كند.
اينگونه اقدامات امام حسن(ع) باعث توطئه پنهاني اطرافيان آن حضرت شد و معاويه نيز با نشر شايعات، اخلال گري و نفاق در ميان مردم سست ايمان، توانست شرايطي جنگ را به نفع خود ايجاد كند.
عده زيادي از لشگر امام(ع) جزو خوارج بودند، عده ديگري به طمع غنيمت آمده بودند و برخي نيز از رئيسان قبايل خود دستور مي گرفتند كه بي بصيرتي وجه مشترك تك تك اين افراد بود.
امام مجتبي(ع) كه اقيانوسي از فضايل اخلاقي، معارف و عقلانيت سياسي بود، زماني كه اوضاع جامعه را اينچنين مشاهده كرد، متوجه شد كه جنگ با معاويه با عده اندكي از ياران، بر خلاف مصالح جامعه و حفظ موجوديت اسلام است.
دنيازدگي و بي تقوايي امت اسلام، امام حسن(ع) را وادار به پذيرش صلح با معاويه كرد؛ امام(ع) با اين اقدام جان شيعيان خالص و راه اسلام را حفظ كرد و جنگ را نيز به صلحي كه در عمل نوعي پيروزي بود تبديل كرد.
پس از صلح امام دوم شيعيان و معاويه و پس از آنكه معاويه مفاد صلح نامه را زير پا گذاشت، صحنه هاي بسيار دردناكي براي شيعه ايجاد شد و شيعياني كه بصيرت كافي نداشتند و امام و مقامش را نمي شناختند عامل آن بودند.
حركت دشمن شكن امام حسن(ع)، جنبشي عليه حكومت اموي شكل داد و معاويه را نيز به فكر به شهادت رساندن امام انداخت تا بتواند خلافت اسلامي را به سلطنت موروثي تبديل كند؛ سرانجام امام حسن مجتبي(ع) با تحريك معاويه و به دست همسر خود، جعده به شهادت رسيد.
زماني كه جامعه اسلامي از بينش واقعي برخوردار نباشد، مردم بي دين و چاپلوس باشند و خواص در مقابل جريانات انحرافي سكوت كنند، اينگونه امام خويش را تنها مي گذارند و ايشان را وادار به پذيرش صلح تحميلي مي كنند؛ غربت امام حسن(ع) به قدري جانسوز است كه لقب تنهاترين سردار را به وي داده اند.
همچنان كه رهبر معظم انقلاب نيز مكرر مردم را به داشتن بصيرت توصيه مي كنند و مي فرمايند: «اگر من بخواهم يك توصيه به شما بكنم، آن توصيه اين خواهد بود كه بصيرت خودتان را زياد كنيد؛ بصيرت. بلاهايي كه بر ملتها وارد مي شود، در بسياري از موارد بر اثر بي بصيرتي است.»
در تاريخ اسلام مردمي همانند ملت ايران اسلامي پيدا نمي شود كه اينگونه با جان و دل مدافع ولي فقيه خود باشند و به فرمايشات ايشان را جامه عمل بپوشانند.
امام حسن(ع) فرزند علي بن ابيطالب(ع) و حضرت فاطمه(س) در شب نيمه ماه مبارك رمضان، سال سوم هجرت در شهر مدينه ديده به جهان گشود؛ ايشان در سن 37 سالگي به مقام امامت رسيد كه مدت امامت آن حضرت شش ماه و سه روز به طول انجاميد؛ آن حضرت در 28 صفر سال 50 هجري قمري و در 47 سالگي به شهادت رسيد.
* صلح امام حسن(ع) به بقاي نظام اسلامي كمك كرد
استاد سطوح عالي و خارج حوزه علميه قم در گفت و گو با ايرنا با اشاره به شرايط جامعه در دوران امامت امام حسن(ع)، بيان كرد: موقعيت امام حسن(ع)، موقعيت بسيار ناگواري بود، زيرا جامعه اسلامي به نفاق روي آورد و كسي نمي توانست به ديگري اطمينان كند.
آيت الله محمد حسين احمدي فقيه يزدي افزود: مقابله معاويه نيز با امام حسن(ع) ادامه پيدا كرد و هر كسي در گوشه اي سر و صدايي راه مي انداخت و مسير مسلمانان را از مسير حق جدا مي كرد.
وي اضافه كرد: عده اي حق مسلم شرعي و خدايي ائمه اطهار(ع) براي خلافت اسلامي را ضايع و مردم را از فيض حضور علما و اهل بيت(ع) دور كردند و اين ضايعه بسيار مهمي است كه تا الان نيز اثراتش ادامه دارد.
وي به بي وفايي و بي بصيرتي مردم زمان امام حسن(ع) اشاره و بيان كرد: اوضاع به گونه اي شد كه در روايت آمده كه امام حسن(ع) در مكاني اشاره به گله اي از گوسفندان كرد كه تعداد آن ها بين 18 تا 40 عدد ذكر شده است و فرمودند: «اگر اين اندازه هم براي من كساني بودند كه همراهي مي كردند من مبارزه و قيام مي كردم».
احمدي فقيه يزدي افزود: اين روايت اوج غربت حضرت را نشان مي دهد و بيانگر عدم همراهي ياران ايشان است.
وي بيان كرد: امام حسن مجتبي(ع) به فنون و تاكتيك جنگي بسيار مسلط بودند و شجاعانه حركت مي كرد، ولي نفاق و شكاف هايي كه بين مردم به وجود آوردند، باعث شد كه امام در دوران امامت خود مظلوم واقع شود و سرانجام براي حفظ و حراست نظام اسلام و نظام اهل بيت(ع) مجبور به پذيرش صلح با معاويه شد.
وي گفت: عده اي در پرتو اين صلح نامه توانستند با آرامش به احكام اسلام عمل كنند و همين امر به بقاي نظام اهل بيت(ع) كمك كرد.
استاد عالي حوزه علميه با بيان اينكه هر يك از وقايع تاريخ اسلام درسي عبرت آموز براي ماست، گفت: همواره در طول تاريخ افرادي بوده اند كه روش زندگي خود را از ائمه اطهار(ع) جدا كردند و با فراموشي امر به معروف و نهي از منكر، باعث به وجود آمدن مصيبت هايي براي جامعه اسلام شده اند.
وي افزود: اكنون نيز نفاق و سستي ايمان در برخي كشورهاي اسلامي باعث ابتلاي جهان اسلام به جنگ هاي داخلي شده است كه ضربه هاي سنگيني بر پيكره جوامع اسلامي وارد مي كند.
* سيره امام حسن(ع) الگوي صحيحي به شيعه ارائه مي دهد
رئيس مركز فقهي اهل بيت(ع) نيز گفت: بررسي سيره امام حسن(ع) الگوي عملكردي صحيحي در تمام ابعاد به شيعه ارائه مي دهد و ايشان جزو پنج تن آل عباست كه طبق فرموده پيامبر اسلام(ص)، آن حضرت كرامت و شرافت را از حضرت محمد(ص) به ارث برده است.
حجت الاسلام والمسلمين علي الماسي با بيان اينكه آن حضرت از لحاظ اخلاقي، شرافت و كرامت شبيه ترين مردم به پيامبر(ص) بود، افزود: بعد از شهادت حضرت علي(ع) خلافت ظاهري و امامت امت اسلام به امام حسن(ع) رسيد، ولي اختلافات به وجود آمده در ميان مسلمان ها، مانع هدايت جامعه توسط ايشان شد.
وي با اشاره به نقش خوارج در تحميل صلح به امام حسن(ع)، گفت: امام حسن(ع) جنگ را به صلاح امت ندانست ولي پس از صلح، در موارد زيادي در خطبه هايش انتقاداتي از معاويه مي كند كه نشان مي دهد جنگ رواني و تبليغاتي عليه معاويه ملعون داشته است.
وي در بخش ديگري از سخنان خود بيان كرد: نشانه هاي تفكير، سلفي گري جوامع اسلامي در عصر كنوني به زمان صدر اسلام برمي گردد، الگوي تكفيري هاي امروز خوارج صدر اسلام است كه بسياري از مسلمان ها و شيعيان را مشرك اعلام مي كنند.
الماسي افزود: كريم اهل بيت(ع) از مشكلاتي كه خوارج و افراد بي بصيرت براي ايشان و جامعه به وجود مي آوردند ضربه هاي زيادي خورد.
وي با اشاره به اينكه در تاريخ اسلام تندروي ها و افراط گري به شيعيان ضربه زده است، تاكيد كرد: امت مسلمان همواره بايد به امام خود مقتدا كند و خودسر و خودراي نباشد.
* گرفتار مكر معاويه ها نشويم
رئيس مركز تخصصي شيعه شناسي نيز گفت: امام حسن(ع) جزو اصحابي است كه آيه تطهير درباره ايشان نازل شد و از هرگونه پليدي و زشتي پاك است.
حجت الاسلام والمسلمين سيدمحمدعلي دائي نژاد افزود: نخستين و مهمترين ويژگي شخصيت امام حسن(ع) طهارت ايشان است كه از آن به عصمت تعبير مي شود.
وي افزود: آن حضرت سه بار در طول زندگي تمام اموالش را بخشيد و همين امر نشان دهنده توكل بسيار بالاي ايشان به خداوند بود.
دائي نژاد با بيان اينكه دوران امام حسن(ع) زمانه فتنه بود، گفت: حداقل صلح آن حضرت(ع) با معاويه اين بود كه چهره واقعي معاويه را نشان داد و مردم باطل را شناختند.
وي تاكيد كرد: بايد حواسمان باشد كه گرفتار مكر معاويه ها نشويم؛ سعي كنيم زمينه هاي بصيرت را فراهم كنيم هم خودمان به بصيرت برسيم و هم همانند امام حسن(ع) اقدامات و عملكردهايي كه مي تواند مايه بصيرت و نشان دادن چهره كريه مكاران شود انجام دهيم.
گزارش از: سميه حيدري
/2085/ 6133/
قم- ايرنا- امامان معصوم(ع) در اتخاذ رويه سياسي، اوضاع جامعه را با مصلحت انديشي و عقلانيت در نظر مي گرفتند و بر اساس آن براي حل مشكلات جامعه اسلام چاره انديشي مي كردند؛ صلح مشروط امام حسن(ع) با معاويه از جمله حركات سياسي هوشمندانه در تاريخ تشيع به شمار مي آيد.
