به گزارش ایرنا، رودخانه كرج كه یكی از چهار رودخانه حفاظت شده كشور است، این روزها حال خوبی ندارد، زیرا شاهد بی ملایمتی مردمانی است كه رزق و روزی شان را از همین رودخانه می گیرند.
گرچه این رودخانه با منابع آلوده كننده بسیاری مواجه است اما شاید بسیار عجیب باشد كه بگوئیم، سال هاست كه با معضلی به نام فاضلاب انسانی هم روبرو است.
رودخانه كرج از كوه‌های سر به فلك كشیده رشته كوه‌های البرز در شمال كشور ایران سرچشمه گرفته و در انتها به دریاچه نمك واقع در نزدیكی شهر قم وارد می‌شود.
این رودخانه قبلا تمامی باغات شهر كرج و منطقه ییلاقی سرحد آباد و شهر شهریار و ساوجبلاغ را آبیاری می‌كرد، ولی در چند سال اخیر به دلیل رشد بی‌رویه كلان شهر تهران میزان عمده آب این رودخانه برای مصرف شرب به تهران منتقل می‌شود.
اما اكنون از این رودخانه پرجوش و خروش بعد از بیلقان فقط رودخانه كم‌جانی مانده كه شاید فقط در محدوده كرج آن هم در فصل زمستان آثار كمی از آن مثل باریكه ای از آب را ببینیم.
چیزی كه اكنون بیش از پیش حال این رودخانه را خراب می كند، نامهربانی مردمانی است كه زندگی شان وابسته به این رودخانه است.
آبگیر بیلقان هر روزه بخصوص در روزهای نزدیك عیدنوروز شاهد میهمانان ناخوانده ای می شود كه حتی نفس این آبگیر را می گیرند.
منظور همان زباله هایی است كه توسط مردم به خصوص ساكنان روستاهای حاشیه رودخانه به دل آب انداخته می شود تا خانه های خود را سبك كنند.
با حضور در كنار این آبگیر می توانیم انواع و اقسام زباله ها و حتی وسائلی نظیر پتو و لباس گرفته تا واكس مو را مشاهده كنیم.
معاون حفاظت محیط زیست استان البرز و رئیس اداره شهرستان كرج در خصوص وضع آلودگی این رودخانه به خبرنگار ایرنا، گفت: حفاظت شده بودن این بار را به دوش ما گذاشته كه بیش از پیش از این گوهر گرانبهائی كه در كنار شهرمان وجود دارد، حفاظت كنیم.
حمیدرضا لشگری افزود: رودخانه حفاظت شده كرج به دلیل تلاطم بالا و جوش و خروشی كه دارد، خداوند خاصیت خوپالائی را با اكسیژن موجود در آب به آن داده است ولی باز هم مردمان به حدی با این رودخانه بد رفتار كرده اند كه این ویژگی خدادادی را نیز تاحدی از آن گرفته اند.
وی اظهار داشت: پارامتر اساسی نگران كننده در رودخانه كرج فاضلاب های انسانی هستند، زیرا فاضلاب های شیمیایی كه ناشی از صنعت است در این بخش نداریم.
وی اصلی ترین منابع آلاینده این رودخانه را آلوده كننده های مسكونی و روستاها دانست و گفت: آلایندگی این منابع سه دسته هستند كه یكی فاضلاب های بهداشتی كه باكتری و انواع ویروس ها را داخل رودخانه می كند و دوم آلودگی ناشی از شست و شو و شوینده ها است و سوم آلودگی های نفتی است.
لشگری افزود: متاسفانه درمنطقه جاده كرج- چالوس مصرف انرژی با نفت و گازوئیل است كه در منبع های قدیمی نگهداری می شوند كه در هنگام تخلیه و ذخیره آن بارها شاهد پخش آلودگی نفتی در رودخانه بوده ایم.
وی اضافه كرد: تخلیه و نگهداری غیراستاندارد این سوخت ها باعث می شود كه در آبگیر بیلقان شاهد جمع شدن لایه ای از مواد نفتی بر روی آب باشیم كه در این مواقع مدیریت آبگیر، آب را قطع می كند تا به سمت تهران هدایت نشود.
این مقام مسئول ادامه داد: در سال جاری از ابتدای سال حدود 14 بار آلودگی نفتی را در این رودخانه شاهد بودیم كه منشاء اصلی آن ویلاها و نشت تانكرهای آنان بوده ولی سیل سیجان در سال جاری نیز مزید برعلت شده است.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان كرج گفت: در اثر این سیل حدود 100 خودرو به داخل رودخانه افتادند كه وجود بنزین و روغن موتور و... در داخل این خودروها منجر به آلودگی نفتی بیش از همیشه این رودخانه شد.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست استان البرز آلوده كننده دیگر این رودخانه را زباله های خانگی دانست و گفت: در جاده كرج- چالوس حدود 80 روستا وجود دارد ولی روستاهای تاثیرگذار در آب این رودخانه كه یا در حاشیه رودخانه و یا در نزدیكی سرچشمه های آن هستند حدود 50 روستا است.
وی افزود: متاسفانه مردم این روستاها به دلیل ضعیف بودن جمع آوری پسماند و زباله در این مناطق، زباله هایشان را به زعم خودشان به راحت ترین صورت از منازلشان دور می كنند كه همان انداختن زباله هایشان در رودخانه به خصوص در ایام خانه تكانی نزدیك ایام عید نوروز است بطوریكه كه حتی واكس مو كه حاوی روغن و مواد شیمیایی هم هست در این آب ها دیده می شود.
لشگری بیان كرد: برای رفع این معضل براساس مصوبات شورای امنیت ملی بایستی تمام روستاهای حوزه آبریز رودخانه مجهز به سیستم جمع آوری فاضلاب و تصفیه خانه شوند كه تاكنون این كار انجام نشده است.
وی اظهار داشت: تاكنون فقط سه روستا و شهر آسارا به این سیستم مجهز شده اند و دو روستا هم در حال احداث این سیستم هستند و مابقی روستاها یا به طور مستقیم فاضلابشان را داخل رودخانه می كنند و یا فاضلاب هایشان به چاه ریخته می شود كه در نهایت آب این چاه ها نیز به سوی رودخانه هدایت می شود.
لشگری وجود واحدهای خدماتی پذیرایی در حاشیه این رودخانه را نیز یكی دیگر از عوامل آلایندگی رودخانه دانست و گفت: در حاشیه رودخانه و محور كرج- چالوس حدود 170 مركز پذیرائی مستقر است ولی آلایندگی آن ها به اندازه واحدهای مسكونی نیست.
وی افزود: این مراكز به عنوان جذب گردشگر باعث آلودگی پسماند می شوند و گردشگران این مكان ها پسماند را در محل رها می كنند.
وی ادامه داد: سپتیك های این واحدها برای فاضلاب ها كارائی لازم را ندارد كه راهكار آن ها ایجاد سیستم های جمع آوری فاضلاب است كه در برنامه كاری ما الزام آن ها به استاندارد نمودن فاضلاب در محل به صورت لوكال است.
لشگری بیان داشت: این موضوع یك گیر كوچك دارد كه مشكل این است كه این واحدها بعضی ها مجاز نیستند و در حالیكه خیلی از این واحدها در حریم كیفی كمی و بستر رودخانه هستند و وقتی می خواهیم به این ها بگوئیم دستگاه تصفیه فاضلاب نصب كنند یعنی به آن ها مجوز داده ایم.
وی گفت: از معاونت عمرانی استانداری كه پیگیر اجرای مصوبات شورای عالی امنیت ملی جدید هستند خواسته ایم تعیین تكلیف كنند و در كنار آن تمامی 170 واحد خدمات پذیرائی را در جدولی با جی پی اس و وضعیت پساب به امور آب فرستاده ایم كه بگویند كه در حریم كمی و كیفی یا بستر رودخانه هستند یا نه؟
وی افزود: امور آب یك فرصت یك ماهه از ما خواسته اند كه بعد از این كه محل استقرارشان مشخص شد و مجوزشان مشخص شد قرار است برای آن ها تصمیم گیری شود زیرا ساخت و ساز در حریم كمی و كیفی غیرقانونی است و باید تخریب شود.
وی گفت: حتما بحث فاضلاب آن ها را تا به نتیجه رسیدن پیگیری می كنیم و نیاز است هیات دولتی اعتباری برای آن ها یا یك تصمیم گیری قطعی داشته باشد.
لشگری افزود: برای صاحبان واحدهای خدماتی پذیرائی كارگاه آموزشی گذاشته ایم و آن ها آمادگی دارند كه به صورت جمعی شبكه جمع آوری فاضلاب ایجاد كنند و آن ها مشكلی برای استاندارد نمودن پساب و پسماند و مدیریت فاضلابشان ندارند.
وی به دیگر منابع آلوده كننده آب رودخانه در این محور اشاره كرد و اظهار داشت: واحدهای مسكونی غیر از فاضلاب انسانی و پسماندها، آلوده كننده ی دیگر به نام چربی ها و شوینده ها را وارد آب می كنند.
وی گفت: همچنین صنوفی مثل ماست بندی ها نیز در این مسیر فاضلاب دارند كه اخطار داده ایم كه فاضلابشان را تصفیه كنند.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان كرج افزود: مورد دیگر گورستان ها هستند كه غسل می دهند و همچنین كشتارگاه های سنتی هم شناسایی شده اند كه همه از نظر ما منابع آلایندگی رودخانه هستند.
وی یكی دیگر از آلوده كنندگان این رودخانه را گردشگران و مسافران كه در حاشیه رودخانه اتراق می كنند دانشت و افزود: نبود كمپین مناسب برای استقرار این مسافران یكی از عوامل بروز این مشكل است ولی مردم ما می توانند با دریافت آموزش های مناسب حامی اصلی محیط زیست و رودخانه باشند به شرط اینكه بدانند چگونه می توانند بهره برداری پایدار داشته باشند نه لحظه ای.
وی تاكید كرد:رودخانه كرج در حالی با آلودگی‌های زیست‌محیطی دست‌وپنجه نرم می‌كند كه مسئولان و متولیان امر هنوز به این نتیجه نرسیده‌اند كه حیات رودخانه را نجات دهند و با نهایت تاسف باید گفت؛ تداوم این بی‌توجهی‌ها خشك شدن این شریان حیات‌بخش در آینده‌ای نزدیك را به دنبال دارد.
وی گفت: در پایان نباید از خاطر بُرد كه طبیعت زیبا و بكر جاده كرج - چالوس، وجود روستاهای آباد و سرسبز در این جاده، وجود جاذبه‌های گردشگری فراوان كه در هر فصل پای گردشگران زیادی را به اینجا می‌كشاند همه و همه تحت تأثیر رودخانه كرج است كه اگر این رودخانه نبود از آبادانی این منطقه هم خبری نبود رودخانه‌ای كه به زیستگاه اصلی ماهی خال قرمز شهرت دارد و منبع مهم تأمین آب شرب شهر تهران و كرج است.ك/4
6156/1535
كرج- ایرنا- رودخانه پرجوش و خروش كرج كه ارمغان آن زندگی در جاده پرپیچ و خم مسیر كرج - چالوس بود، این روزها حال خوشی ندارد و از آلودگی ها به ستوه آمده است.
