به گزارش گروه علمی ایرنا ازستاد ویژه توسعه فناوری نانو، بركسی پوشیده نیست كه آلاینده‌های هوا بر سلامتی افراد جامعه تأثیرگذار بوده و عوارض ناشی از آن می‌تواند تا سالیان طولانی گریبان گیر فرد باشد.این آلاینده‌ها آثار مخربی بر دستگاه‌های داخلی بدن از جمله سیستم تنفسی و دستگاه قلب و عروقی و حتی اندام‌های خارجی همچون چشم و پوست دارد. این آلاینده‌ها افزون بر تشدید بیماری‌های تنفسی در افراد مبتلا و یا ایجاد برخی بیماری‌های تنفسی در افراد سالم، قادر به ایجاد تغییر ساختاری روی گرده‌های آلرژی‌زای گیاهان و افزایش شدت حساسیت‌زایی آن‌ها نیز هستند.
اگرچه استفاده از ماسك‌های تنفسی یكی از راه حل‌های مناسب برای مقابله با آلودگی هوا به شمار می‌رود، اما توجه به این نكته ضروری است كه هر نوع ماسكی قادر به جذب ذرات معلق آلاینده‌ی موجود در هوا نیست. بنابراین این سوال مطرح است كه ماسك حفاظتی مناسب جهت استفاده در هوای شهرهای آلوده باید چه مشخصاتی داشته باشد.
در بحث هوای پاك، آلاینده‌های معلق با قطر 2.5 و 7 میكرون اهمیت فراوانی دارد. از آنجا كه ذراتی با قطر 2.5 میكرون و كمتر به دلیل داشتن خاصیت نفوذپذیری، به راحتی می‌توانند افراد را در معرض خطر قرار دهند؛ لذا باید ماسك‌هایی استفاده شود كه قادر به جلوگیری از ورود این ذرات به دستگاه تنفسی باشند.
ماسك‌های معمولی اثر زیادی در پیشگیری ورود این دسته ذرات به سیستم تنفسی ندارد و بهتر است از ماسك‌های استاندارد استفاده شود.
با ورود فناوری نانو به عرصه تولید محصولات مختلف از جمله ماسك‌های تنفسی، امروزه شاهد ماسك‌هایی از جنس نانوالیاف هستیم كه توانایی آن‌ها در محافظت از افراد در برابر هوای آلوده حتی از ماسك‌های N95 نیز بهتر است.
این دسته از ماسك‌ها قادرند در برابر ورود ذرات زیر 2.5 میكرون (در حدود نانومتر) نیز مقاومت كرده و آن‌ها را با راندمان بالاتر از 95 درصد در منافذ خود به دام اندازند. بنابراین كارایی آن‌ها بسیار بهتر از ماسك‌های معمولی خواهد بود. ضمن اینكه عمر مفید این دسته از ماسك‌ها بسیار بیشتر از ماسك‌های معمولی است.
در ساختار برخی از ماسك‌های نانوالیافی، یك لایه كربن فعال نیز استفاده شده است كه توانایی جذب بخارهای آلی را دارد. بنابراین در هنگام عمل دم، این پوشش گازها و بخارهای آلی را جذب نموده و مانع از ورود آن‌ها به دستگاه تنفسی شخص می‌شود.
این ویژگی، توصیه به كاربرد آن‌ها را در محیط های صنعتی كه فرد در معرض تنفس بخار ناشی از مواد شیمیایی است را افزایش می‌دهد.
در فصل سرما بیماری‌های واگیردار ویروسی نظیر آنفلوانزا نیز شیوع بیشتری می‌یابد. نانوماسك‌ها یا همان ماسك‌های ساخته شده از نانوالیاف قادرند در برابر عوامل بیماری‌زا( برخی باكتری‌ها و ویروس‌ها) و ورود سایر عوامل مضر و آلرژی‌زا به مجرای تنفسی فرد نیز مقاومت می‌كنند.
بنابراین استفاده از آن‌ها برای بیماران خاص پیوندی، سرطانی و تالاسمی و حتی سایر افراد در محیط‌های پر رفت و آمد، به ویژه كودكان و زنان باردار جهت جلوگیری از ابتلا به سرماخوردگی و سایر بیماری‌های واگیردار تنفسی بسیار مفید خواهد بود.
در كشور ما نیز، دو محصول تجاری در حوزه ماسك‌های نانوالیاف به مرحله تولید صنعتی دست یافته است. این ماسك‌ها كه با نام‌های تجاری ماسك تنفسی فیلتردار 'نانوپاك'، محصولی از شركت دانش بنیان نانوتارپاك، و فیلتر تنفسی 'پاكدم'، محصولی از شركت توسعه سلامت ایرانیان، به بازار مصرف عرضه می‌شوند، از كلیه ویژگی‌های ذكر شده در خصوص نانوماسك‌ها برخوردارند. از این رو شاید بهترین گزینه برای استفاده‌ی افراد در شرایط بحرانی هوای آلوده در شهرهای بزرگ و صنعتی باشند.
علمی 1354**1440
تهران-ایرنا-معضل آلودگی هوا و ایجاد مشكلات تنفسی در افراد هرساله با فرا رسیدن فصل زمستان به ویژه در شهرهای بزرگ و صنعتی تشدید می‌شود؛ یكی از راهكارهایی كه هر فرد می‌تواند برای محافظت در برابر خطرات ناشی از تنفس هوای آلوده به كار گیرد، استفاده از ماسك‌های تنفسی است.
