غلامرضا تختی در پنجم شهریور 1309 خورشیدی در محله خانی آباد تهران چشم به جهان گشود و در خانواده ای مذهبی رشد و پرورش یافت. وی تحصیلات ابتدایی را در دبستان حكیم نظامی فرا گرفت و برای یادگیری درس های دوره اول متوسطه وارد دبیرستان منوچهری شد.
این پهلوان نامی پس از مدتی به دلیل مشكل های مالی خانواده، تحصیل را كنار گذاشت و مشغول به كار شد و در این دوره با حضور در زورخانه، به ورزش كشتی روی آورد و آن را با علاقه فراوان دنبال كرد.
او با درخشش های خویش در میدان های بین المللی لقب جهان پهلوان را از آن خود كرد و در 1329 خورشیدی باشگاه ورزشی پولاد رفت. انجام دادن ورزش حرفه ای و بروز استعدادهای درخشان در مدت زمانی كوتاه سبب شد وی مورد توجه پیشكسوتان باشگاه قرار گیرد.
این پهلوان نام آور در 1330 خورشیدی در وزن 79 كیلوگرم به عنوان كشتی گیر تیم ملی انتخاب شد و با حضور در نخستین دوره مسابقه های كشتی آزاد قهرمانی جهان در هلسینكی پایتخت فنلاند، به مقام نایب قهرمانی جهان دست یافت، این پیروزی شیرین آغازی بر درخشش های او در عرصه ورزشی بود. او یك سال بعد در رقابت های المپیك در هلسینكی شركت كرد و نشان نقره این مسابقه را در كشتی آزاد برای كشور به ارمغان آورد.
این قهرمان نام آشنا در 1335 خورشیدی با حضور در المپیك ملبورن تمام حریف های خود را شكست داد و با كسب نخستین مدال طلای این رشته ورزشی نام ایران را به فهرست مدال آوران طلا در سكوهای معتبر جهانی اضافه كرد. غلامرضا تختی در اسفند همان سال با شكست كشتی گیر دیگری بازوبند پهلوانی را به دست آورد و دو سال پس از آن نیز این نشان را به بازو بست.
جهان پهلوان تختی در سال های حضور خود در ورزش كشتی آزاد در سه وزن مختلف مدال های رنگی را در المپیك جهان برای كشور به دست آورد و سرانجام در 1345 خورشیدی با جهان كشتی خداحافظی كرد.
این پهلوان نامی ایران در طول زندگی خود در كنار ورزش در صحنه سیاست نیز حضور فعالی داشت و در برابر سلطه رژیم پهلوی ایستاد. سرانجام تختی پس از سال ها افتخار آفرینی در عرصه ورزش كشتی در 17 دی 1346 خورشیدی در 37 سالگی به صورت مشكوكی در یكی از هتل های تهران درگذشت.
ماندگاری نام و یاد او تنها به دلیل نام آوری در ورزش كشتی نبود بلكه جوانمردی، ساده زیستی و ارتباط دوستانه او با مردم یاد او را برای همیشه در دل مردم این سرزمین زنده نگاه داشت.
* پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به بهانه سالروز درگذشت جهان پهلوان غلامرضا تختی با «عباس جدیدی» كشتی‌گیر آزادكار سابق و مربی كشتی گیران سنگین وزن تیم ملی كشتی آزاد و احمد عرب مسئول روابط عمومی آیین بزرگداشت جهان پهلوان تختی و روابط عمومی كشتی پیشكسوتان به گفت و گو پرداخت.
عباس جدیدی درباره شخصیت غلامرضا تختی گفت: این پهلوان كشتی شخصیتی منحصر به فرد داشت و از خصوصیات و خلق و خوی خاصی برخوردار بود. وی از سبك زندگی سنتی و ایرانی- اسلامی پیروی كرده و آن را علاوه بر روی تشك، در برخورد اجتماعی رعایت می كرد.
مربی كشتی گیران سنگین وزن تیم ملی كشتی آزاد با اشاره به اصالت و صداقت در رفتارهای پهلوان تختی اظهار داشت: او هیچ رفتار تقلیدآمیزی را در هنگام مبارزه و میدان های بین المللی از خود نشان نمی داد. پهلوان تختی همیشه به عنوان یك ایرانی روی تشك می رفت و در جامعه نیز با صداقت و منش ورزشكاری با مردم عادی برخورد می كرد. این پهلوان نامدار چون با فرهنگی متعلق به ذات ایرانی- اسلامی خود رفتار می كرد به دل مردم نشست.
غلامرضا تختی فردی یك رنگ، با صفا و با صداقت بود و این رفتارها به روشنی در وی ظهور و بروز می كرد، چنین اموری بود كه تختی را جاودانه كرد به طوری كه پس از سال ها یاد و نام او در دل مردم این كشور زنده است.
وی با بیان اینكه اخلاق هر كسی را از كشتی گرفتنش بر روی تشك می توان به دست آورد، بیان داشت: این پهلوان نام آشنا از اخلاق ورزشی خاصی برخوردار بود، او مردانه می جنگید و كشتی می گرفت و هیچ گاه در مبارزه ها و مسابقه هایش برخلاف آیین پهلوانی و جوانمردی برای كسب امتیاز از حریفش رفتار نمی كرد. برای مثال اگر می دانست طرف مقابل كشتی از ناحیه پا آسیب دیده است، از این ضعف او برای كسب امتیاز بهره نمی برد. چنین رفتارهایی سبب شد كه نام پهلوان تختی در تاریخ كشتی و جوانمردی این سرزمین ماندگار شود.
جدیدی با اشاره به فعالیت های سیاسی غلامرضا تختی گفت: درباره موضوع های سیاسی وی نظری ندارم و اطلاعات زیادی در این باره كسب نكرده ام اما می دانم كه او ارادت خاصی به علما داشت. عكس ماندگاری كه وی در دیدار با آیت الله طالقانی گرفته است، نشان می دهد كه تختی به دلیل برخاسته شدن از درون جامعه و میان مردم، به علما و روحانیان تعصب ویژه ای داشته است. او كسی بود كه پای روضه، هیات ها ی مذهبی و مكتب های اسلامی رشد یافته بود و از این مكان ها به اوج رسید.
چنین ارتباط هایی به دلیل شرایط سیاسی آن زمان و اینكه حكومت وقت در برابر روحانیان ایستاده بود، سبب شد عده ای برخوردها و فعالیت های سیاسی این ورزشكار نام آور را مخالف حكومت دانسته و نپسندند. شاید این امر یكی از دلیل هایی باشد كه پهلوان تختی تا چند سال برای هدایت و سرمربیگری تیم ملی به اردوی این تیم دعوت نشد. از طرفی نوع رفتار، آموزه و اخلاق تختی با ایدئولوژی نظام آن زمان برابری نمی كرد و چنین امور سبب شد كه در نهایت وی به طرز مشكوكی از دنیا برود.
این كشتی‌گیر آزادكار پیشین اظهار داشت: جهان پهلوان تختی كه مدال های رنگی بسیاری را در صحنه های مختلف بین المللی برای كشور به ارمغان آورد، برای كشتی گیرها و پیشكسوتان كشتی یك اسوه، الگو و جاودانگی را به همراه دارد. موجب افتخار كشتی گیران است كه عمرشان را در ورزشی سپری می كنند كه الگویی مانند تختی در آن به فعالیت پرداخته، فردی كه تمام اعمال و رفتارهایش از مرام و عملكرد مولای متقیان علی (ع) ریشه می گیرد و از همین مكتب مولای مردان(ع) و آموزه های ایشان است كه تختی ها و پوریای ولی ها و امثال آنها آموزه گرفته و رشد و پرورش یافته اند.
وی یادآور شد: هر فرد در هر جایگاهی كه قرارداد باید یك خط كش برای اندازه گیری كارهایش در نظر داشته باشد و غلامرضا تختی برای كشتی گیران بهترین خط كش محسوب می شود. ورزشكاران این عرصه باید این اسوه و جوانمردی های او را همیشه در میدان مبارزه و زندگی ورزشی خود در نظر داشته باشند و او را چراغ راه خود قرار دهند تا یك روز خود در این كشور به تختی تبدیل شوند.
احمد عرب درباره شخصیت پهلوان تختی گفت: این مرد نامدار به معنای واقعی كلمه پهلوان و اسطوره جوانمردی و فتوت بود كه در زندگی روزمره خود با وجود شرایط سیاسی آن هنگام هیچ گاه تسلیم زور نشد و حتی پیشنهادهای مالی فراوان برای تبلیغ كالاهای مصرفی نیز با شرایط مالی نامطلوبی كه وجود داشت، توجه او را به خود جلب نكرد.
غلامرضا تختی تا زمانی كه در اوج شهرت و محبوبیت و قهرمانی بود نه تنها هیچ رفتار غرورآمیزی در برخوردهای او دیده نشده بلكه هر روز متواضعانه تر و آرامتر از پیش رفتار می كرد به گونه ای كه قدم در راه پوریای ولی گذاشت و یاد او برای همیشه ماندگار شد.
مسئول روابط عمومی آیین بزرگداشت جهان پهلوان تختی با اشاره به برخی ویژگی های اخلاقی این پهلوان نام آور به یاری وی به درماندگان و مستمندان و رفتارهای اخلاق مدارانه او در زمین كشتی اشاره كرد و بیان داشت: یكی از دوستان پهلوان تختی نقل كرده است كه وی در زمان كشتی گرفتن با یكی از حریف های خارجی با وجودی كه می دانست دست حریفش آسیب دیده است، در تمام طول كشتی از هیچ فنی كه دست آسیب دیده طرف مقابل را درگیر كند، استفاده نكرد. این امر توجه كشتی گیر خارجی را جلب كرد به طوری كه او پس از تمام شدن مبارزه در نزد سرمربی خود از غلامرضا تختی به عنوان مردی بزرگ یاد كرد. چنین خصلت های پهلوانی سبب شده كه نام و یاد پهلوان تختی زنده بماند و خداوند به وی عزت بسیاری هدیه كند.
با وجود اینكه 48 سال از مرگ این جهان پهلوان گذشته است اما با شناختی كه مردم و نسل های تازه از وی كسب می كنند، دوستاران وی هر روز بیشتر می شوند.
*گروه اطلاع رسانی
پژوهشم**9165**9131
تهران- ایرنا- «غلامرضا تختی» ورزشكار و مدال آور كُشتی در عرصه جهانی و المپیك بود؛ بزرگمردی كه با اخلاق مداری و ساده زیستی در یادها ماندگار شد و در میدان های بین المللی با جوانمردی و ایثار لقب جهان پهلوان را از آن خود كرد.
