استانداردهای طب سنتی تدوین شد/انتقاد از سوءاستفاده مدعیان طب سنتی از باورهای دینی مردم

به گزارش خبرنگار سلامت ایرنا، محمود خدادوست روز دوشنبه در نشست خبری در محل وزارت بهداشت افزود: استانداردهای خدمات طب سنتی و سوزنی تدوین و در آنها مشخص شده چه كسی حق ارائه این خدمات را دارد و در چه محدوده‌ای مجاز به فعالیت است.
وی گفت: طب ایرانی در باورها و اعتقادات مردم ریشه عمیق دارد و ظرفیت بزرگی در این طب برای خدمات رسانی به سلامت مردم هم در حوزه پیشگیری و هم در حوزه درمان وجود دارد اما به علت تعریف نشدن ضوابط در این حوزه، افرادی تندرو و افراطی و بدون داشتن مجوز در این حوزه مداخله می كنند و سلامت مردم را به مخاطره می اندازند.
خدادوست افزود: بسیاری از این افراد حتی پزشك هم نیستند و از پشتوانه های دیگری غیر از مجوز قانونی فعالیت در این عرصه استفاده می‌كنند، قانون كشور و جرائم این حوزه نیز بازدارنده نیست.
وی گفت: افرادی كه در حوزه طب سنتی افراطی گری می‌كنند، بیشتر به حوزه اعمال یداوی مانند حجامت و زالو درمانی گرایش دارند كه پولساز است در حالیكه بر اساس طب سنتی بوعلی و رازی، افراد خاصی نیازمند حجامت یا زالو درمانی هستند و این طور نیست كه هر كس از در آمد او را به سمت زالو درمانی و حجامت هدایت كنند.
معاون وزیر بهداشت افزود: این افراد سودجو، از اعتقادات، باورها و مبانی دینی اسلامی سوءاستفاده كردند، و با این كار هم به اسلام و هم به مردم ظلم می كنند.
وی افزود: مدعیان دروغین طب سنتی اسم های مختلفی روی طب خود می گذارند و با اسم طب الرضا، طب الصادق، طب نبوی و انواع اسما به سوءاستفاده و كلاهبرداری مشغول هستند و خود اجتهاد و عوامفریتی می‌كنند.
خدادوست درباره اقدامات انجام شده برای ساماندهی طب سنتی در ایران گفت: از سال 86 رشته طب سنتی در ایران ایجاد شد و اكنون این رشته در 17 دانشگاه علوم پزشكی كشور تدریس می شود و هشت دانشكده طب سنتی در كشور داریم كه تاكنون 80 نفر در مقطع دكترای طب سنتی از این دانشگاه ها فارغ التحصیل شده اند.
وی ادامه داد: رشته داروسازی سنتی نیز از سال 87 در كشور در مقطع دكترا تاسیس شده و در هشت دانشگاه تدریس می شود، رشته تاریخ متون پزشكی نیز از سال 92 در شش دانشگاه در مقطع كارشناسی ارشد و در یك دانشگاه در مقطع دكترا تدریس می شود.
معاون وزیر بهداشت گفت: برنامه ورود رشته طب سنتی به حوزه بالینی و آزمون دستیاری نیز نوشته شده و با تصویب آن در شورای آموزش پزشكی و تخصصی از سال تحصیلی آینده، دستیاری طب سنتی نیز در كشور خواهیم داشت و این رشته از حوزه دكترا كه حوزه تحقیقاتی است به حوزه بالینی گسترش می یابد.
وی ادامه داد: در داخل كشور فقط این سه رشته دانشگاهی وجود دارد و افرادی كه مجوز فعالیت در حوزه طب های مكمل را دارند، در خارج از كشور آموزش دیده اند و مدرك دانشگاهی یا مهارتی دارند كه مدارك تعدادی از آنها را وزارت بهداشت تایید كرده است.

** هیچ فردی در كشور مجوز ماساژ درمانی یا انرژی درمانی ندارد
معاون وزیر بهداشت افزود: اكنون حدود 100 تا 200 نفر در كشور مجوز فعالیت در حوزه طب سنتی دارند، كمتر از 100 نفر مجوز فعالیت در حوزه كایروپراتیك دارند و حدود پنج نفر نیز مجوزناتروپتی (درمان طبیعی) گرفته اند و هیچ فردی در كشور مجوز فعالیت همیوپاتی، انرژی درمانی و ماساژدرمانی ندارد.

** 40 سلامتكده طب سنتی در كشور
خدادوست با اشاره به فعالیت 20 سلامتكده طب سنتی در كشور افزود: اكنون فقط افراد دارای مدرك دكترای طب سنتی به عنوان مسئول فنی حق ایجاد سلامتكده طب سنتی را دارند اما با موافقت وزیر بهداشت قرار است، 20 سلامتكده دیگر نیز در كشور تا 18 ماه آینده تاسیس می شود.
وی گفت: هر یك از این سلامتكده ها در زمینی به وسعت 1600 مترمربع ساخته می شود، نقشه تیپ آنها طراحی شده و برای ساخت هر یك از این مراكز دو تا سه میلیارد اعتبار احتصاص یافته است. این سلامتكده ها جایابی شده و در محوطه دانشگاه علوم پزشكی یا بیمارستان دولتی ساخته می شوند.

** تعرفه گذاری برای پنج خدمت طب سنتی
خدادوست درباره تعرفه خدمات طب سنتی نیز گفت: برای پنج خدمت طب سنتی شامل حجامت، زالو درمانی، مشاوره، ماسا‍ژ و طب سوزنی ویزیت تعیین شده و برای تصویب نهایی به شورای عالی بیمه رفته و با تاكید وزیر بهداشت قرار است در جلسه آتی این شورا به تصویب برسد كه امیدواریم بیمه ها نیز این خدمات را كه عمدتا خدمات سرپایی هستند زیر پوشش بیمه ببرند.
وی درباره مراكز عرضه داروهای گیاهی نیز توضیح داد: با مصوبه شورای سیاستگذاری طب سنتی قرار است، مراكز ارائه فرآورده های طب سنتی و مكمل در بخش خصوصی نیز فعالیت كنند، این مراكز اكنون در سلامتكده های دارای مجوز وزارت بهداشت وجود دارند اما تعداد آنها كم است و پاسخگوی نیاز مردم نیستند.

** اختلاف نظر در توسعه مراكز عرضه داروهای گیاهی
وی گفت: معاونت طب سنتی خواهان این است كه این مراكز گسترش پیدا كنند تا با فعالیت آنها، عطاری ها نیز ساماندهی شوند اما سازمان غذا و دارو معتقد است این مراكز باید در درون داروخانه های دارای مجوز و به عنوان قسمتی این داروخانه ها باشند كه به نظر معاونت طب سنتی این كار در همه داروخانه ها امكانپذیر نیست، هر چند با اصل آن موافقیم.
خدادوست افزود: بیش از 50 درصد عطاری های كشور مجوز ندارند و اصول استاندارد، تهیه و توزیع و نگهداری گیاهان دارویی را رعایت نمی كنند و حتی با تجویر داروی گیاهی در كار درمانی نیز دخالت می كنند، تخلفات زیادی در این مراكز وجود دارد و چون این عطاری ها مجوز خود را از وزارت بهداشت نمی گیرند، نظارتی دقیقی نیز بر كار آنها وجود ندارد.
وی گفت: با توجه به مخالفت سازمان غذا و دارو با ایجاد مراكز مستقل عرضه فرآورده های گیاهی، قرار است با همكاری دو هولدینگ كه متعلق به وزارت دفاع هستند این مراكز را در كشور گسترش دهیم.
معاون وزیر بهداشت همچنین از پایلوت طرحی برای آموزش عطاری ها و نظارت بر آنها از طریق انجمن علمی طب سنتی خبر داد كه در كرج با همكاری دستگاه های مختلف اجرا شده و قرار است در استان تهران نیز با همكاری استانداری تهران و دستگاه های مسئول اجرا شود.
وی همچنین از تدوین استانداردهای خدمات طب سنتی و سوزنی در وزارت بهداشت خبر داد و گفت: معاونت درمان نیز استانداردهای این خدمات را تایید كرد و قرار است بزودی ابلاغ شود، با ابلاغ استانداردهای خدمات طب سنتی تكلیف معلوم و مشخص می شود كه چه كسی حق فعالیت در این عرصه را دارند و در چه محدوده ای اجازه فعالیت دارد.
خدادوست گفت: اكنون فقط فارغ التحصیلان دكترای طب سنتی از نظر وزارت بهداشت اجازه فعالیت در این حوزه را دارند اما بیش از پنج تا شش هزار نفر پزشك عمومی نیز در این حوزه بدون مجوز فعالیت دارند.
وی افزود: برای ساماندهی این افراد از سال آینده انجمن علمی طب سنتی آموزه های استاندارد خدمات طب سنتی را منتشر می كند و افراد داوطلب طی آزمونی شش مرحله ای مجوز فعالیت طب سنتی می گیرند و با گذراندن هر آزمون مجوز فعالیت در یك محدوده مشخص را پیدا می كنند.
معاون طب سنتی وزیر بهداشت گفت: سطح اول، آموزه های عمومی تندرستی است كه بیشتر بر مشاوره های شش اصل اساسی طب سنتی شامل خواب و بیداری سالم، آب و هوا، تغذیه سالم، ورزش و تحرك، دفع مواد زاید متمركز است و سطح ششم شامل برخی اعمال یداوی می شود.

** تاكنون نظارتی بر طب سنتی نبوده است
خدادوست درباره تخلفات حوزه طب سنتی نیز گفت: تاكنون هیچ نظارتی بر فعالیت افراد مدعی طب سنتی وجود نداشته است، در برخی دانشگاهها به پزشكان عمومی اجازه فعالیت می‌دهند، مگر اینكه شاكی خصوصی وجود داشته باشد و در برخی جاها بصورت سلیقه‌ای در این زمینه سختگیری می‌كردند.
وی تاكید كرد: بزودی با ابلاغ آیین نامه تعیین محدوده فعالیت پزشكان در حوزه طب سنتی و برگزاری آزمونها از سوی انجمن علمی طب سنتی و با مدرك این انجمن، افراد صلاحیت دار مشخص می شوند و برخورد قانونی با متخلفان نیز می‌تواند شروع شود.
معاون طب سنتی وزیر بهداشت همچنین درباره ارائه خدمات بستری طب سنتی نیز گفت: با دستور وزیر بهداشت قرار است خدمات بستری طب سنتی نیز تعریف شود و در سال 95 در سه بیمارستان كشور و در هر بیمارستان یك یا دو تخت برای این خدمات تعریف شود.

** رونمایی از كتاب اول طب سنتی
خدادوست با اعلام تدوین كتاب اول خدمات پیشگیرانه طب سنتی و ادغام این خدمات در شبكه بهداشتی - درمانی كشور گفت: كتاب اول طب سنتی بر پایه اصول اولیه حفط و ارتقای تندرسی و سلامت و اصلاح سبك زندگی تدوین شده و 15 اردیبهشت طی مراسمی با حضور وزیر بهداشت معرفی می شود.
وی افزود: این كتاب مبنای آ‌موزش بهورزان در خانه های بهداشت است و از 15اسفند مربیان بهورزان 10 دانشگاه علوم پزشكی آموزش های لازم را بصورت متمركز برای ارائه این خدمات دریافت می‌كنند و هر كدام از این مربیان به بهورزان استان خود این آموزش ها را منتقل می‌كنند.

** ادغام طب سنتی در شبكه بهداشتی كشور از سال آینده
معاون وزیر بهداشت گفت: قرار است در سال 95، بهورزان در پنج درصد خانه‌های بهداشت كه حدود هزار خانه بهداشت خواهند بود، ارائه این خدمات را به مردم شروع می‌كنند و تا پایان برنامه ششم، خدمات طب سنتی در تمام خانه های بهداشت و مراكز بهداشتی - درمانی دولتی كشور ارائه می‌شود.

** توصیه‌های خانگی در كتاب دوم طب سنتی
خدادوست گفت: كتاب دوم طب سنتی نیز كه شامل توصیه‌هایی برای خدمات خانگی طب سنتی است نیز اواخر اسفند نهایی و اردیبهشت سال آینده منتشر می‌شود، در این كتاب نیز توصیه هایی برای استفاده از گیاهان دارویی برای درمان ساده ناراحتی ها در خانه ارائه شده و امید است با انتشار این كتاب بار مراجعه مردم به پزشكان كم شود البته مواردی كه نیاز به ارجاع به پزشك داشته باشد، مانند سابق انجام می شود.
وی افزود: از مركز ملی تحقیقات سلامت وزارت بهداشت نیز خواسته ایم، وضعیت سلامت مردم را در مناطقی كه خدمات طب سنتی در شبكه بهداشت آنها ارائه می شود، قبل و بعد از اجرای این طرح ارزیابی كنند تا بصورت مستند مشخص شود كه چقدر استفاده بی مورد از داروهای شیمیایی و مراجعه به پزشك در این مناطق كمتر شده است.

** فقط متخصص طب سنتی حق حجامت و زالودرمانی دارد
خدادوست در پاسخ به پرسشی درباره حجامت و زالو درمانی نیز گفت: انجام حجامت و زالودرمانی فقط برای مواردی كه پزشك متخصص طب سنتی تشخیص دهد مجاز است و این طور نیست كه هر كسی خواست این خدمات برای او ارائه شود.
معاون وزیر بهداشت همچنین درباره استفاده از ظرفیت طب سنتی برای گسترش گردشگری سلامت نیز توضیح داد: كشور ایران از 13 اقلیم جهان، 11 اقلیم را داراست و ظرفیت بزرگی برای طبیعیت گردی و استفاده از چشمه های آب گرم درمانی بر مبنای آموزه های طب سنتی وجود دارد و می توانیم با استفاده از این ظرفیت دهكده های سلامت را در كشور ایجاد كنیم.

** دهكده‌های سلامت در انتظار مجوز
وی گفت: هنوز هیچ دهكده سلامت در كشور مجوز ندارد اما قرار است، با تفاهم بین وزارت بهداشت و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، این سازمان مجوز چنین دهكده هایی را صادر كند و مجوز خدمات درمانی این دهكده ها را نیز وزارت بهداشت ارائه دهد.

** صادرات سالانه هزار تن گیاه دارویی خام
خدادوست افزود: ایران از نظر گیاهان دارویی نیز كشور بسیار غنی ای است، از هشت هزار گونه گیاهی موجود در كشور، 1400 تا 1800 گونه آن خاصیت درمانی دارند و 100 تا 200 گیاه دارویی از این مجموعه بومی ایران است.
وی گفت: اشكالی كه اكنون در زمینه گیاهان دارویی وجود دارد این است كه بیشتر این گیاهان بصورت خام و بدون فرآوری صادر می شوند، سالانه حدود هزار تن گیاه دارویی از كشور صادر و در كشورهای دیگر به فرآورده تبدیل می شود كه سودآور است، در حالیكه باید به سمت تولید فرآورده و صادرات محصولات گیاهان دارویی حركت كنیم.
اجتمام ** 3063 ** 1071