چهار كشور عضو 'تاپي' قرارداد اوليه سرمايه گذاري اين طرح را امضا كردند

تاپي، طرحي براي احداث خط لوله انتقال گاز تركمنستان به افغانستان، پاكستان و هند است كه كلنگ نمادين آغاز عمليات اجرايي آن، حدود دو ماه پيش با حضور مقامات عالي چهار كشور در تركمنستان به زمين زده شد.
روزنامه اكسپرس تريبيون پاكستان روز جمعه به نقل از 'مبين صولت' مديرعامل شركت گاز پاكستان نوشت: قرارداد اوليه براي سرمايه گذاري اين طرح امضا شده و قرارداد نهايي آن نيز به زودي امضا خواهد شد.
براساس اين گزارش، قرار است هريك از كشورهاي افغانستان، پاكستان و هند پنج درصد از سرمايه لازم براي اجراي اين طرح را تامين كنند و تركمنستان نيز پذيرفته است كه 85 درصد سرمايه لازم براي اجرا طرح تاپي را تامين كند.
مبين صولت گفته است كه انتظار مي رود عمليات احداث خط لوله تاپي تا پايان سال 2019 به پايان برسد.
طبق آنچه اكنون روي كاغذ به عنوان قرارداد تاپي وجود دارد، اين خط لوله به طول يكهزار و 800 كيلومتر با ظرفيت 792 ميليارد و 500 ميليون گالن در سال، از شمال شرق تركمنستان، جايي كه بزرگترين ميدان گازي اين كشور در آن واقع شده است، آغاز مي شود و قرار است با عبور از مسيرهاي ناامن افغانستان و پاكستان، از طريق مرز پاكستان و هند، به اين كشور به عنوان سومين مقصد آن، متصل شود.
قرارداد اوليه، در سال 2008 ميان سه كشور افغانستان، پاكستان و هند به عنوان ذي نفعان طرح تاپي و خريداران گاز تركمنستان امضا شد و قرارداد اوليه ميان سه كشور با تركمنستان نيز در سال 2010 به امضا رسيد.
در صورت اجراي اين طرح، قرار است روزانه 500 ميليون فوت مكعب گاز تركمنستان با خط لوله تاپي در اختيار افغانستان قرار گيرد و سهم هر يك از كشورهاي هند و پاكستان از گاز ترانزيتي با اين خط لوله نيز روزانه يك ميليارد و 325 ميليون فوت مكعب خواهد بود.
نگاهي به چالش هاي اساسي موجود در مسير اجراي طرح تاپي، حكايت از وجود مشكلات فراوان در اين زمينه دارد؛ مشكلاتي كه باعث خواهد شد چهار كشور عضو تاپي نتوانند چندان به واقعي بودن ضرب الاجل تكميل اين خط لوله تا پايان سال 2019 اميدوار باشند.
علاوه بر وجود تنگاهاي مالي و مشكلات سرمايه گذاري، پيشرفت و تحقق فيزيكي طرح تاپي به چند عامل مهم از جمله برقراري امنيت در افغانستان و كاسته شدن از تنش هاي ميان هند و پاكستان بستگي دارد.
آساق**1723