به گزارش ایرنا از پایگاه خبری وزارت راه وشهرسازی، قطار لوكس برای سفرهای این ایام از تقاضای بالایی برخوردار است و در آستانه سال جدید به بیشترین میزان خود در طول سال می‌رسد كه در میان آشنایی مسافران قطار با حقوق به ویژه در زمینه مقررات تأخیر ها٬ ابطال و استرداد بلیت لازم است.
رعایت حقوق شهروندی در بخش‌های مختلف همواره مورد توجه دستگاه های اجرایی است و در این زمینه سامانه‌ای نیز به نام اختصاری « شهراه » به آدرس اینترنتی Shahrah.mrud.ir راه اندازی شد تا ارتباط دو طرفه میان بخش‌های مختلف وزارت راه و شهرسازی با مردم از این طریق برقرار شود.
** حقوق مسافر در زمینه بلیت
همه بلیت‌های استردادی، در ساعت 10 صبح روز قبل از حركت، باردیگر به سیستم برگشت و در مراكز فروش بلیت شهر مبدأ و شهرهای اطراف آن عرضه می‌شود، البته چنانچه روز قبل از حركت، ایام تعطیل باشد، بلیت آن روز در روز اداری قبل صادر می‌شود به عنوان مثال بلیت روز شنبه روز پنجشنبه عرضه می‌شود.
** مفقود شدن بلیت مسافر
چنانچه مسافر با حضور به موقع (حداكثر 45 دقیقه مانده به حركت) در ایستگاه‌های راه‌آهن كه سیستم فروش بلیت آنلاین دارند و در وقت اداری، بلیت المثنی طبق آیین‌نامه مربوط صادر می‌شود و بلیت مفقودی باید از طریق شبكه‌ی رایانه‌‌ای صادر شده و استرداد نشده باشد.
صدور بلیت المثنی با پنج درصد قیمت كل بلیت، انجام می‌شود و در صورت مفقود شدن آن، بلیت المثنی دیگری صادر نخواهد شد؛ اكنون بلیت المثنی از طریق سیستم استرداد نمی شود؛ استرداد بلیت المثنی فقط به شرط ارائه بلیت اصلی و بلیت المثنی به صورت همزمان در ایستگاه‌های آنلاین و همه نمایندگی های فروش و با هماهنگی اداره برنامه‌ریزی و عملیات فروش انجام می‌شود.
** حقوق مسافر در تأخیر حركت قطار از مبدأ
تأخیر در شروع حركت قطارهایی كه مسافران آن از باجه كنترل بلیت عبور و در سكو یا داخل قطار قرار گرفته‌اند به عنوان تأخیر نهایی آنها در مقصد محاسبه و مورد ملاك برای پرداخت خسارت قرار می‌گیرد.
چنانچه تاخیر بیش از حد مقرر قطار اكسپرس یا سریع در رسیدن به مقصد باشد، و یا تأخیر، ناشی از حوادث طبیعی نباشد در صورتی كه ورود قطار به ایستگاه مقصد بعد از گذشت وعده غذایی روزانه باشد، یك وعده پذیرایی رایگان بر اساس ساعت ورود قطار انجام می‌شود، زمان پذیرایی صبحانه بعد از ساعت هشت صبح، ناهار بعد از ساعت 13 و شام بعد از ساعت 20 است، زمان مورد محاسبه برای تأخیر قطار در مسیرهای مختلف متفاوت است.
**حقوق مسافر در قبال تأخیر كه موجب جا ماندن از قطار بعدی شود
تأخیر هنگامی كه بیش از زمان معین باشد كه منجر به جاماندن مسافر از قطار بعدی شود، چنانچه فاصله بین ورود قطار قبلی و حركت قطار بعدی بیش از سه ساعت باشد و همچنین هر دو بلیت به نام مسافر باشد، وجه كامل بلیت قطار بعدی پرداخت یا مسافر با قطارهای بعدی اعزام می‌شود.
چنانچه این تأخیر منجر به اقامت در شب شود، هزینه اقامت و غذا به عهده شركت ریلی در صورت اعزام با قطار درجه پائین‌تر مابه التفاوت بلیت به مسافر پرداخت می‌شود و در صورت اعزام با قطار درجه بالاتر، مابه التفاوت از وی دریافت نمی‌شود.
** تأخیر قطار و جا ماندن مسافر از سایر وسایل نقلیه نظیر كشتی، هواپیما و اتوبوس
چنانچه تأخیر بیش از سه ساعت باشد و ناشی از حوادث طبیعی روی ندهد، طبق برنامه فاصله بین رسیدن قطار و حركت وسیله بعدی، بیش از چهار ساعت بوده و هر دو بلیت به نام مسافر باشد، با ارائه مدرك لازم به مدیریت بازرگانی شركت اقدام لازم برای پرداخت خسارت استرداد بلیت و سایر وسائل مسافرتی انجام می‌شود.
** انصراف مسافر قبل از شروع سفر به علت تأخیر حركت قطار در مبادی حركت
تأیید تأخیر بیش از یك ساعت و اطلاع‌رسانی به مسافران با شرط باز بودن باجه فروش بلیت ایستگاه و همچنین پانچ نبودن بلیت و تا قبل از حركت قطار، وجه كامل بلیت در همان روز و در ایستگاه مبدأ پرداخت می‌شود.
** قوانین ابطال بلیت
حداكثر تا یك ساعت پس از صدور بلیت به شرط حركت نكردن قطار، باز بودن مركز فروش ابطال بلیت فقط در همان مركز صادر كننده با پرداخت وجه كامل آن امكان‌پذیر است. مقررات ابطال برای بلیت‌های اینترنتی و خریداری شده از كیوسك وجود دارد و این دسته از بلیت‌ها فقط طبق قوانین استرداد، می‌توان مسترد كرد.
** حقوق مسافر در قبال لغو برنامه حركت قطار
وجه كامل بلیت، تا یك ماه پس از تاریخ حركت در همه مراكز فروش به مسافر پرداخت می‌شود یا می‌تواند با اولویت، بلیت برای قطارهای بعدی تهیه كند.
** حقوق مسافر در قبال لغو برنامه رفت قطار برای دارندگان بلیت رفت و برگشت
چنانچه بلیت رفت و برگشت یكسان و همنام باشد، وجه كامل بلیت رفت حداكثر تا یك ماه پس از تاریخ حركت در همه مراكز فروش به مسافر پرداخت می‌شود و یا در صدور بلیت قطارهای بعدی اولویت خواهد داشت؛ در صورت تمایل مسافر، وجه كامل بلیت برگشت نیز پرداخت می‌شود، حداكثر زمان استرداد بلیت برگشت سه ساعت قبل از حركت قطار است.
** حقوق مسافر در قبال لغو حركت قطار در حین سفر و بازگشت مسافران به ایستگاه مبدأ
چنانچه بلیت به نام مسافر باشد، وجه كامل آن حداكثر تا یك ماه پس از تاریخ حركت در همه مراكز فروش پرداخت می‌شود.
** حقوق مسافران در قبال لغو حركت قطار در حین سفر و اعزام مسافران به مقصد با سایر وسایل نقلیه
هرگاه توقف ناشی از حوادث طبیعی نبوده و رسیدن مسافران به مقصد با تأخیری بیش از زمان معین انجام شود، 50 درصد بهای بلیت بعد از كسر خدمات حداكثر تا یك ماه پس از تاریخ حركت پرداخت می‌شود.
** حقوق مسافر در قبال از كار افتادن كامل تهویه
چنانچه بلیت به نام مسافر باشد، 50 درصد بهای بلیت بعد از كسر خدمات به مسافر حداكثر تا یك ماه پس از تاریخ حركت تحت شرایطی پرداخت می‌شود.
** حقوق مسافر در تغییر اجباری جای مسافر به دلیل انفصال واگن در میان راه
هنگامی كه بلیت به نام مسافر باشد، چنانچه به كوپه‌ای با درجه مشابه مندرج در بلیت انتقال یابد 50 درصد بهای بلیت بعد از كسر خدمات و در صورت انتقال به كوپه‌ای با درجه پائین‌تر یا رستوران و راهرو 100 درصد بهای پایه بلیت پس از كسر خدمات به مسافر حداكثر تا یك ماه پس از تاریخ حركت پرداخت می‌شود.
پذیرایی در برخی قطارهای ویژه، اختیاری و با درخواست مسافر انجام می شود ،بنابراین مسافر باید هنگام تهیه بلیت و در صورت تمایل به پذیرایی در قطار با پرداخت هزینه مربوطه بلیت خود را دریافت كند.
پرداخت خسارت، با ارائه اصل شناسنامه یا كارت شناسایی معتبر به همراه یك برگ كپی آن و لاشه بلیت تا یك‌ماه پس از تاریخ حركت در همه مراكز فروش بلیت امكان‌پذیر است.
** افراد فاقد بلیت
رئیس قطار چنانچه مشاهده نماید كه افراد بدون بلیت در قطارهای عادی و سریع حضور دارند، موظف است بهای كامل بلیت را از مسافر با صدور قبض مربوط، دریافت كند و در قطار اكسپرس 50 درصد بیش از بهای بلیت اخذ خواهد شد؛ صدور قبض در قطار برای مسافر بدون بلیت، به منزله تأمین جا برای وی نیست.
** مقررات صدور بلیت نیم بها
صدور بلیت نیم بها برای جانبازان و خانواده‌های معظم شاهد با ارائه اصل كارت شناسایی معتبر در همه مراكز فروش امكان‌پذیر است. بلیت نیم بها برای كودكان دو تا 12 سال با ارائه شناسنامه صادر می‌شود.
مسافرت كودكان زیر دو سال بدون اختصاص جا، 10 درصد بهای بلیت دریافت می‌شود؛ درصورت تقاضای جا برای اطفال زیر دو سال، بلیت نیم بها برای استفاده در كوپه والدین صادر خواهد شد.
** مقررات ابطال و استرداد بلیت در مراكز فروش
بلیت تا یك ساعت پس از صدور، به شرط عدم حركت قطار، و باز بودن مراكز فروش ،در مركز صادر كننده بلیت با پرداخت كامل بهای آن به مسافر قابل ابطال است.
بلیت قطارهای مسافری در همه مراكز فروش رایانه‌‌ای بلیت (در ساعات كاری نمایندگی های فروش) با ارائه كارت شناسایی طبق مقررات قابل استرداد است و نیازی به مراجعه به مركز خرید بلیت نیست.
مقررات در این‌باره به شرح زیر است:
مسافر تا ساعت 12 روز قبل از حركت قطار،90 درصد بهای بلیت را دریافت خواهد كرد؛ از ساعت 12 روز قبل از حركت تا سه ساعت پیش از حركت قطار، 70 درصد بهای بلیت پرداخت می‌شود؛ از سه ساعت مانده به حركت تا لحظه‌ی حركت قطار50 درصد بهای بلیت پرداخت می‌شود و استرداد بلیت پس از حركت قطار امكان‌پذیر نیست.
** خدمات ویژه ایثارگران و معلولان
صدور بلیت نیم بها برای جانبازان و خانواده‌های معظم شاهد با ارائه اصل كارت شناسایی به صورت رفت و برگشت در همه مراكز فروش امكان‌پذیر است؛ همراه داشتن كارت كامپیوتری مربوطه در حین سفر برای كنترلهای مربوطه الزامی است.
جانبازان و خانواده‌های شاهد برای استفاده از تخفیف مربوط هنگام خرید اینترنتی بلیت، در صفحه مشخصات سفر، تعداد شاهد و جانباز را در خانه تعداد مسافر وارد كنند.
چنانچه حسب تشخیص بنیاد، حضور یك نفر همراه با جانباز الزامی باشد، با ارائه معرفی نامه از بنیاد، بلیت فرد همراه نیز نیم بها صادر می‌شود.
باجه خدمات امداد در ایستگاه راه‌آهن، آماده خدمات دهی به جانبازان، معلولان و افراد نیازمند به خدمات پزشكی است؛ در قطار ویلچر برای افراد نیازمند موجود است.
به گزارش ایرنا، متولیان بخش حمل ونقل پیش بینی كرده اند در ایام تعطیلات نوروز 95، بیش از دو میلیون نفر با قطار، سه میلیون نفر با هواپیما، 6 میلیون نفر با شناورهای دریایی و 10 میلیون نفر با حمل و نقل عمومی جاده ای در كشور جابه جا شوند.
اقتصام ** 1559
تهران - ایرنا - همزمان با آغاز تعطیلات سال جدید و افزایش سفرهای برون شهری هموطنان به مقاصد مختلف، استفاده از حمل ونقل ریلی یكی از ابزارهای جابه جایی مسافران این ایام است؛ بنابراین آشنایی با حقوقی كه مسافران قطار دارند، به ویژه در سفرهای نوروزی، اهمیت بالایی دارد.
