با افزايش تعداد معتاد در كشور و تغيير نگرش به افراد معتاد به عنوان يك بيمار كه منشا مهم مشكلات و مسايل اجتماعي است و لزوم رهايي آنها از اعتياد موضوع مراكز اقامتي ميان مدت ترك اعتياد (كمپ) كه با نظرات متفاوتي در جامعه همراه است مورد توجه ويژه مسئولان و مردم قرار گرفته و ارزشيابي علمي ميزان اثر بخشي آنها مطرح است.
در اين راستا سئوال هاي متعددي همچون آيا ظهور اين خانه هاي بهبودي در بيشتر مناطق شهري و حتي روستايي كه همچون قارچ روز به روز درحال افزايش است در درمان افراد معتاد تاثير گذار است و اين اثر بخشي به چه ميزان در بهبود و رهايي معتادان از بند مواد مخدر نقش آفرين است .
از سوي ديگر تاسيس كمپ هاي ترك اعتياد از سوي افراد غيرمتخصص و در مكان ها غير استاندارد، و در برخي موارد با بهره گيري از روش هاي غيرقانوني و گاهي اوقات استفاده از زور و وسايل خطرناك براي رهايي معتادان صورت مي گيرد آيا بازنگري و نظارت بيشتر را نمي طلبد.
اين درحالي است كه شيوه هاي ترك مواد مخدر مانند ترياك، هروئين ، مواد محرك صنعتي مثل شيشه و كراك با يكديگر متفاوت بوده و براي بازدهي اين مراكز بهره گيري از نيروي متخصص همراه با استانداردسازي اين مراكز از لحاظ امكانات و روش هاي درماني ضرورتي انكار ناپذير است.
هدف از برپايي مراكز بازپروري و كمپ هاي ترك اعتياد بازگرداندن سلامت افراد آسيب ديده از اعتياد به روال عادي زندگي به صورت دائم و به تبع آن كاهش آسيب هاي اجتماعي در اين حوزه است و در اين راستا بايد مسئولان و اقشار مختلف مردم از جمله خيرين علاوه بر توجه ويژه حمايت مطلوبي از بهتر شدن روند فعاليت اين مراكز داشته باشند.
عليرضا جزيني قائم مقام دبيركل ستاد مبارزه با مواد مخدر كشور پيش از اين گفته بود ، بيش از 80درصد از معتادان و مراجعه كنندگان به كمپينگ ها و مراكز ترك اعتياد پس از مراحل درمان، بازگشت مجدد به چرخه اين معضل را تجربه مي كنند.
وي افزود: ضعف اعتماد به نفس، بيكاري و پذيرش نشدن اجتماعي و طرد فرد معتاد از سوي خانواده از مهمترين دلايل بازگشت مجدد معتادان به ورطه خانمان سوز اعتياد است.
جزيني از وجود بيش از يك ميليون و 350 هزار معتاد در كشور خبر داد و گفت: حدود 700 هزار نفر از اين تعداد با مراجعه به مراكز و كمپينگ ها خواهان بهبود و خروج از منجلاب اين پديده شوم اجتماعي هستند.
فريد براتي دبير كل پيشگيري و درمان اعتياد سازمان بهزيستي مدير كل پيشگيري و درمان اعتياد سازمان بهزيستي نيز گفت: براساس آمارهاي موجود ۹۰ تا ۹۵ درصد معتادان پس از ترك و طي مراحل درمان دوباره به اعتياد بازگشت دارند و يكي از دلايل اين امر نيز عدم حمايت هاي اجتماعي از معتادان و آموزش هاي پيشگيرانه از افراد معتاد و خانواده هاي آنان و همچنين پذيرش جامعه است.
رئيس سازمان بهزيستي كل كشور نظارت سازمان متبوع خود بر عملكرد كمپهاي ترك اعتياد را غيرعلمي خواند و گفت: آيين نامه جديد تاسيس كمپهاي ترك اعتياد با شيوه عملكردي جديد به زودي ابلاغ خواهد شد.
انوشيروان محسني بندپي افزود: در اين راستا كمپ هاي ترك اعتياد با رويكرد جديد از يك تيم مشاوره، مددكاري، روانشناختي و درماني برخوردار ميشوند تا همراه با بحث ترك اعتياد بتوان به تقويت مقاومت آنها در برابر مواد مخدر كمك كرد.
يك كارگر تاسيساتي 28 ساله كه هفت سال مصرف ترياك داشته است به ايرنا گفت: در حال حاضر شش ماه از سم زدايي در كمپ گذشته و با حضور در جلسات NA (انجمن خودگردان معتادان ترك كرده) و با جديت اين روش درمان را ادامه خواهم داد.
( م - ك ) افزود: حضور در مراكز اقامتي ميان مدت ترك اعتياد يكي از موثرترين روشها براي ترك اعتياد است ولي لزوم افزايش امكانات اوليه و درماني مطلوبترهمراه با تغذيه مناسب، بهداشت فردي و گروهي در اين مراكز اهميت ويژه دارد.
(ك - ص ) يك معتاد 60 ساله ديگر به خبرنگار ايرنا گفت: بيش از پنج سال به ترياك معتاد بودم و هم اكنون در مركز ترك اعتياد با متادون مشغول به درمان هستم ولي با توجه به شرايط اقتصادي كه دارم در تامين هزينه داروي متادون با مشكل مواجه و روند درمان نيز اختلال ايجاد شده است.
يكي از مديران مراكز اقامتي ميان مدت ترك اعتياد در نوشهر به ايرنا اظهار داشت: امروز به واسطه فعاليت كمپ ها معتادان بهبود يافته كه به جامعه برگشته اند افزايش يافته است.
رضا رضايي افزود: سالي بين 120 تا 170 نفر به صورت اختياري به كمپ مراجعه مي كنند كه دوران سم زدايي از بدن آنها در برخي 21 و مابقي 28 روز به طول مي انجامد و بيش از 20 درصد از آنها ديگر به چرخه اعتياد بر نمي گردند.
وي تصميم و اراده افراد را در بهبود و رهايي از بند اعتياد را مهم دانست و گفت: كلاس هاي مهارت آموزي و تقويت اراده و ايمان به همراه حمايت خانواده، تغيير نگاه افراد جامعه و ايجاد كارگاههاي اشتغال با سود كم بانكي براي هر 10 نفر معتاد، مصونيت درازمدت و كامل معتاد بهبود يافته را تضمين مي كند.
وي با اشاره به هزينه هاي بالاي نگهداري و فعاليت كمپ از مسئولان خواست تسهيلات مناسب دراختيار آنها قرار دهند و از خيرين نيز خواست با حمايت هاي مادي و معنوي خود در راستاي نجات معتادان و جلوگيري از ابتلاي افراد به سمت اين بلاي خانمان سوز، تلاش كنند.
كارشناس واحد پيشگيري بهزيستي نوشهر نيز به ايرنا گفت: در سال 94 ، 428 معتاد مرد كه زمينه ترك اعتياد ناموفق را با روش هاي گوناگون از جمله تعويض خون و استفاده از روانشناسان را تجربه كرده بودند براي پذيرش در كمپ به اين اداره مراجعه كردند كه 250 نفر از آنها به صورت كامل پاك و بدون بازگشت شدند.
جميله هاشمي با اشاره به فعاليت شش ساله مراكز اقامتي ميان مدت ترك اعتياد افزود: در حال حاضر اين مراكز نقش خوبي در ترك اعتياد افراد نسبت به متادون درماني ايفا مي كنند كه نيازمند ارتقاي كيفي كمپ ها، حمايت و نظارت بيش از پيش مسئولان و دستگاههاي متولي امر است.
وي تصريح كرد: درمان افراد بيمار بايد به صورت داوطلبانه باشد زيرا اثر بيشتري دارد و در صورتي كه درمان اجباري انجام شود از نظر بهزيستي خلاف مقررات است.
هاشمي خاطرنشان كرد: هم اكنون بهزيستي به تنهايي حمايت از معتادان را در حوزه هاي مختلف درمان، مشاوره و اشتغال آنها دارد و سال گذشته به حدود 80 نفر از معتادان رها شده از اعتياد شهرستان وام خود اشتغالي داده كه هم اكنون مشغول فعاليت هستند.
وي افزود: در حال حاضر بهزيستي در چهار حوزه خانواده، محلات، محيط هاي آموزشي و محيط هاي كار به افراد آموزش هاي لازم براي پيشگيري از اعتياد ارايه مي كند و در سال گذشته برپايي پنج نمايشگاه، توزيع 30هزار بروشور و آموزش بيش از 700 دانش آموز و اولياي آنها از جمله اين اقدامات است.
اين كارشناس بهزيستي بر لزوم توجه به وضعيت اعتياد زنان و راههاي پيشگيري از شيوع اين آسيب تاكيد كرد و گفت: بيشترين مسئوليت اجتماعي و خانوادگي بر دوش زنان است، گسترش اعتياد بين آنان علاوه بر از بين رفتن كانون گرم خانوادگي ، مسئوليت اجتماعي آنان را در فرزند پروري به خطرخواهد انداخت.
رئيس اداره بهزيستي نوشهر نيز در ارتباط با مراكز اقامتي ميان مدت ترك اعتياد گفت: در حال حاضر با توجه به بررسي ها، فعاليت كمپ هاي ترك اعتياد يكي از موثرترين روش ها نسبت به روش هاي ديگر در ترك اعتياد معتادان است كه با گذشت زمان اهميت لزوم وجود كمپ هاي تخصصي تر كه بيش از پيش استانداردها را رعايت كنند پررنگتر مي شود.
جواد بسطامي با اشاره به نظارت سرزده و مستمر براي پالايش اين مراكز تصريح كرد: با نظارت هاي مكرر و دستورالعمل ها ارائه شده كمپ ها ناچار به ارتقاي كيفي و كمي ارائه خدمات هستند.
وي خاطرنشان كرد: هم اكنون در مراكز اقامتي ميان مدت ترك اعتياد(كمپ)علاوه بر سم زدايي از جسم افراد معتاد به روح و روان آنها نيز توجه لازم صورت مي گيرد زيرا فرد رها يافته تا آخر عمر با اين بيماري درگير است و از اين رو بايد به صورت مداوم در كلاس هاي مرتبط با بازيابي روحي و رواني شركت كند.
وي با اشاره به چهار كمپ داراي مجوز در شهرستان نوشهر گفت: بر اساس استانداردهاي قانوني، كمپ هاي ترك اعتياد بايد در يك مكان آرام، بدون هياهو و صداهاي كاذب و داروها و وسايل كاملا مجاز ميزبان افراد معتاد باشند كه در اين راستا با نظارت هاي كارشناسي، نقاط ضعف شناسايي و در جلسات تخصصي براي رفع آنها، راهكار ارايه مي شود.
وي خواستار نقش آفريني بيشتر بهداشت و درمان در حوزه درمان معتادان شد و افزود: در سال هاي اخير مصرف مواد محرك در دنيا و به تبع آن در كشور افزايش يافته كه درمان مصرف كنندگان آن نياز به برنامه ريزي و راهكار جديدي و مناسب تر درماني با حضور اداره بهداشت و درمان را نيز مي طلبد.
رئيس بهزيستي نوشهر با اشاره به حدود شش سال فعاليت مراكز اقامتي ميان مدت ترك اعتياد(كمپ) اظهار داشت: با توجه به نظارت مستمر كارشناسان هم اكنون شرايط و امكانات كمپ هاي روز به روز ارتقا يافته و به سمت رسيدن به شرايط استاندار پيش مي رود و امروز با فعاليت اين مراكز ديگر شاهد افراد كارتون خواب در شهرها نيستيم.
بسطامي به پاك شدن 500 معتاد در مراكز اقامتي ميان مدت ترك اعتياد(كمپ) شهرستان در سال 93 اشاره كرد و گفت: با تصويب مصوبه سهم پنج درصدي اشتغال كشور به معتادان بهبود يافته در سال 90 توسط هيات وزيران بايد براي اشتغال، مسكن، بيمه و حرفه آموزي معتادان اقدامات جدي گيرد تا با ايجاد انگيزه لازم از بازگشت مجدد آنها به سمت اعتياد جلوگيري شود.
وي همچنين بيكاري را موجب روي آوري مجدد معتادان بهبود يافته به سمت اعتياد دانست و افزود: با توجه به اين كه بيشتر معتادان از اقشار متوسط و رو به پايين جامعه هستند بايد با ايجاد فرصت هاي شغلي از جمله اختصاص وام هاي خود اشتغالي براي معتادان بهبود يافته و آموزش مهارت هاي لازم فني و حرفه اي كه در سال گذشته براي 90 نفر در شهرستان انجام شد، بسترهاي لازم اشتغالزايي را فراهم كرد.
رئيس اداره بهزيستي نوشهر خواستار تشكيل كميته ويژه با حضور دستگاههاي مختلف براي حمايت از معتادان در مراحل مختلف قبل و بعد از سم زدايي شد كه در وضعيت نگهداري و نظارت بر كمپ ها از جمله در حوزه درماني و فضاي مناسب اقامتي و ورزشي نظارتي مناسبي صورت گيرد.
/1602/1295/1899
نوشهر - ايرنا - چند سالي است كه فعاليت مراكز اقامتي ميان مدت ترك اعتياد (كمپ ها) و شيوه هاي درمان و بازپروري معتادان دغدغه مسئولان و مردم است و لزوم بررسي علمي بايدها و نبايدها در ميزان اثربخشي اين كمپ ها در جامعه ضروري است.