به گزارش ايرنا از ساينس، رنگينكمان جلوه زيبايي است از شكستن نور سفيد خورشيد به هنگام عبور از قطرات باران؛ قطرات باران مانند منشور عمل كرده و نور را به نوارهايي به رنگهاي قرمز، نارنجي، زرد، سبز، آبي، نيلي و بنفش تجزيه ميكنند.
در گذشته اين نوارهاي زيبا را راههاي عبور خدايان ميدانستند اما امروزه دانشمندان با ديدي علمي به اين پديده نگريسته و در پي آنند كه به اجزاي آفريننده آن بهتر پي ببرند.
اينك پژوهشگران دريافتهاند كه در توضيح رنگهاي حاصل از بازتابش نور خورشيد در اين پديده طبيعي يك بخش تعيينكننده را از قلم انداخته بودند.
رنگينكمان زماني بروز ميكند كه باران ميبارد و خورشيد نيز ميتابد؛ بيننده بين اين دو قرار گرفته، خورشيد از پشت سر و باران نيز جلوي او ميبارد.
سپس بيننده، كماني را در افق ميبيند كه معمولا نوار بالايي آن قرمز و نوار پاييني بنفش است و از آنجا كه پرتوهاي بازتابيده از قطرات باران متفاوت هستند، رنگهاي كمانها نيز گوناگون خواهد بود.
** 12 نوع رنگينكمان
در تشكيل رنگين كمان، پرتويي كه در قطره باران بيش از همه انحنا برميدارد ارغواني است و پرتويي كه حاصل كمترين شكست نور است سرخفام است.
اما هر نظارهگري بسته به زاويه ديد خود رنگينكماني ديگر ميبيند، بنابراين هر رنگينكماني بسته به زاويه ديد ناظر و بزرگي قطرات آب از ويژگيهايي منحصر به خود برخوردار است.
هواشناسان فرانسوي ميگويند بعد از مقايسه صدها تصوير از رنگينكمانهاي مختلف متوجه جزئي اساسي از اين پديده شدهاند كه تاكنون از نظرشان پنهان مانده بود و اين جزء همان وضعيت خورشيد است.
تنها 12 نوع رنگينكمان در طبيعت وجود دارد كه موقعيت خورشيد نوع آنها را تعيين ميكند.
اين ارتباط را به روشني ميتوان در رنگينكمانهايي ديد كه رنگشان به طور كامل قرمز است.
اين رنگينكمانها وقتي ظاهر ميشوند كه خورشيد در وضعيت طلوع يا غروب قرار دارد، در اين حالت پرتوهايي كه نوسانهايشان سريع است و از طول موجهايي كوتاه برخوردارند پراكنده شده، بازتاب نخواهد يافت.
در اين وضعيت تنها پرتوهاي قرمز با طول موج بلند خودنمايي خواهند كرد و به همين دليل است كه در بامداد و شامگاه رنگ غالب رنگينكمانها قرمز است.
اما هر چه خورشيد از افق فاصله گيرد و بالاتر رود رنگهاي آبي و سبز غالب خواهند شد به طوريكه اگر زاويه تابش خورشيد نسبت به افق از 42 درجه بيشتر شود رنگينكمان محو و پشت افق پنهان ميشود و از همين رو، در تابستان رنگينكمان به هنگام ظهر ظهور نخواهد كرد.
به گفته پژوهشگران، رنگينكمانهايي كه فاقد برخي رنگها هستند را نيز ميتوان با وضعيت خورشيد مرتبط دانست كه از آن جمله رنگينكمانهايي هستند كه فاقد رنگهاي بنفش و آبياند يا تنها به رنگ سبز، آبي يا قرمز ديده ميشوند.
در رنگينكمانهاي دوتايي نيز كه يكي از آنها بالاي ديگري قرار دارد و ترتيب رنگها در بالايي برعكس پاييني است يا زماني كه بين اين دو نوار سياهي ديده ميشود هم وضعيت خورشيد عامل اصلي است.
علمي**1055 / 1200
تهران - ايرنا - پژوهشگران فرانسوي با بررسي صدها تصوير از رنگينكمانهاي مختلف به عاملي كارآمد و تعيينكننده در توضيح رنگهاي اين پديده دست يافتهاند كه تا كنون اهميت آن از نظرها پنهان مانده بود.