گرچه سالهاست كه جنگ تمام شده اما واقعیت این است كه در استان های مرزی كشورمان جنگ هنوز تمام نشده و مهمات و مین های به جا مانده از آن دوران هر چند وقت یك بار باعث كشته و زخمی شدن مردم و یا نیروهای پاكسازی كننده مناطق عملیاتی می شود.
طبق نظر كارشناسان بینالمللی در زمان جنگ تحمیلی عراق علیه كشورمان، 16 میلیون قبضه مین در نزدیك به 4.2 میلیون هكتار از زمینهای مرزی ایران توسط دشمن كاشته شده كه پس از جنگ و امضای قطعنامه 598 كار پاكسازی مناطق آلوده آغاز شده است.
از مجموع زمین های آلوده به مین و تله های انفجاری در كشورمان سهم استان كرمانشاه 700 هزار هكتار معادل 17 درصد است كه در شهرستان های قصرشیرین، سرپل ذهاب و گیلانغرب قرار دارد.
قصرشیرین در غرب استان كرمانشاه با 186 كیلومتر مرز مشترك با عراق براساس آمارها بیش از دو سوم مرزهایش آلوده به مین و تله های انفجاری دوران دفاع مقدس است كه با گذشت 28 سال این آثار به جا مانده از جنگ تحمیلی همچنان قربانی می گیرد.
علاوه بر این 30 كیلومتر از نوار مرزی شهرستان گیلانغرب و 15 كیلومتر از نوار مرزی سرپل ذهاب نیز به مین و مهمات عمل نكرده از دوران جنگ تحمیلی آلوده شد كه هنوز هم پاكسازی بخشی از این اراضی انجام نشده است.
بیشتر قربانیان مین غیر نظامیان شامل ساكنان و اهالی محلی مناطق مرزی یا عشایر هستند كه در زمان كار كشاورزی روی زمین های خود، تحلیف احشام و یا رفت و آمدها بین روستاها دچار حادثه می شوند حتی اگر دیگر یك مین هم در مناطق جنگی وجود نداشته باشد اما احتمال انفجار مین تهدید جدی علیه امنیت ذهنی و فكری شهروندان این مناطق خواهد بود كه در هنگام راه رفتن همواره منتظر وقوع حوادث ناگوار هستند.
سهم شهرستان های مرزی غرب استان كرمانشاه به ویژه قصرشیرین با توجه به وسعت آلودگی اراضی این شهرستان به مین و مهمات عمل نكرده دوران جنگ تحمیلی از قربانیان مین بسیار زیاد است بگونه ای كه روزانه شهروندان این منطقه مرزی دیگر این آمادگی تلخ را پیدا كرده اند كه خبر ناگواری از انفجار مین و كشته یا مجروح شدن عزیزی را بشنوند.
تلخ تر اینكه فرد قربانی ممكن است سرپرست، فرزند، همسر و نان آور خانواده ای باشد كه چشم امید به او بسته اند و سازمان هایی كه داعیه حقوق بشر دارند و دم از دموكراسی می زنند چگونه می توانند پاسخگوی اشك های خانواده های قربانیان این انفجارها باشند.
براساس گزارشهای موجود و به گفته كارشناسان نظامی مینهای كاشته شده در جهان در هر 22 دقیقه جان یك نفر، در هر روز جان 32 نفر و هر ماه جان دو هزار نفر را در سراسر جهان میگیرد اما واقعیت تلخ تكان دهنده این است كه عراقیها حاضر نیستند نقشههای مناطق مین گذاری شده را در اختیار جمهوری اسلامی ایران قرار دهند كه این امر افزایش تلفات و یا مصدومان ناشی از انفجار مین و مهمات به جا مانده از دوران جنگ تحمیلی را به همراه داشته است.
* انفجار پنج قبضه مین در سال 95 تاكنون در قصرشیرین
معاون سیاسی و اجتماعی فرماندار قصرشیرین گفت: از ابتدای سال 95 تاكنون در این شهرستان مرزی پنج مورد انفجار مین و مهمات عمل نكرده از دوران جنگ تحمیلی بوقوع پیوسته است.
نعمت الله نازپرورده در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: در سه انفجار در مجموع 11 راس گوسفند كه در منطقه در حال تعلیف بودند تلف شدند و در چهارمین و پنجمین انفجار نیز 2 دستگاه بولدوزر متعلق به مركز مین زدایی دچار خسارت مادی شده و راننده این خودروها دچار موج گرفتگی شدند.
* شش كشته و 31 مجروح قربانی انفجار مین در قصرشیرین در سال 94
وی اظهار كرد: پارسال در مجموع بر اثر 35 مورد انفجار مین و مهمات به جا مانده از دوران جنگ تحمیلی در این شهرستان 6 نفر كشته و 31 نفر نیز مجروح شدند.
وی بیان كرد: نیروهای نظامی، كشاورزان، روستائیان، عشایر منطقه و همچنین نیروهای پاكسازی كننده مواد منفجره در مناطق آلوده به مین حادثه دیدگان را شامل می شوند.
معاون فرماندار قصرشیرین اضافه كرد: همچنین پارسال به علت انفجارهای مین به جا مانده از دوران جنگ تحمیلی به ماشین آلات كشاورزی و دستگاه های مین روب خسارت مادی وارد شد و چندین راس احشام عشایر منطقه نیز تلف شدند.
وی همچنین شمار قربانیان ناشی از انفجارهای مین و مهمات به جای مانده از دوران جنگ تحمیلی از سال 91 تا پایان سال 93 در شهرستان مرزی قصرشیرین را 28 كشته و شهید، 32 جانباز قطع عضو و 176 نفر را نیز مجروح اعلام كرد.
وی خسارت های مادی وارده به ماشین آلات كشاورزی و دستگاه های مین روبی و تلف شدن احشام را نیز بخش دیگری از صدمه های ناشی از انفجار مین و تله های انفجاری به جا مانده از دوران هشت سال جنگ تحمیلی در قصرشیرین ذكر كرد.
* آلودگی 15 كیلومتر از نوار مرزی سرپل ذهاب به مین و مهمات عمل نكرده
معاون فرماندار سرپل ذهاب نیز گفت: از مجموع 48 كیلومتر مرز مشترك این شهرستان با عراق هم اكنون 15 كیلومتر از نوار مرزی در جوار روستاهای 'قلمه، بیشكان، هوان و باویسی' از توابع این شهرستان به مین و مهمات عمل نكرده از دوران جنگ تحمیلی آلوده است.
عزیز كرمی به خبرنگار ایرنا افزود: این مناطق آبرفتی بوده و خطر جا به جایی مین های موجود در این اراضی نیز وجود داشته و هم اكنون ارتش در این مناطق حضور دارد.
وی اظهار كرد: در سال های گذشته نیز هفت نفر بر اثر انفجارهای جداگانه مین و مهمات عمل نكرده دوران جنگ تحمیلی در این شهرستان مجروح شده اند ضمن اینكه هم اكنون برنامه ای برای پاكسازی این مناطق وجود ندارد و همه ساله نیز احشام متعلق به عشایر و روستاییان مستقر در منطقه در اثر برخورد با مین تلف می شوند.
* نقطه صفر مرزی گیلانغرب آلوده به مین و مهمات عمل نكرده است
فرماندار گیلانغرب نیز گفت: از مجموع 30 كیلومتر مرز مشترك این شهرستان با عراق در محدوده بخش مرزی سومار نقطه صفر مرزی این منطقه به مین و مهمات عمل نكرده از دوران جنگ تحمیلی آلوده است.
كرم محمدی به خبرنگار ایرنا افزود: نقطه صفر مرزی گیلانغرب به جز راه بازارچه مرزی سومار و محدوده این بازارچه هم اكنون آلوده به مین و مهمات عمل نكرده از دوران جنگ تحمیلی است و گروه های پاكسازی در منطقه حضور دارند و فعالیت های پاكسازی این مناطق در دست انجام است.
وی با بیان اینكه برای پاكسازی اراضی آلوده به مین و مهمات عمل نكرده از دوران جنگ تحمیلی در گیلانغرب تاكنون اقدامات مطلوبی صورت گرفته است گفت: بعد از اتمام جنگ از سال 67 تاكنون 93 نفر در اثر انفجار مین كشته و 314 نفر دیگر مجروح شدند ضمن اینكه در طول هشت سال دفاع مقدس نیز در مناطق مرزی این شهرستان در اثر انفجار مین و مهمات عمل نكرده 24 نفر كشته و 157 نفر نیز مجروح شدند.
* پاكسازی 200 هزار هكتار زمین های آلوده به مین قصرشیرین
معاون سیاسی و اجتماعی فرماندار قصرشیرین گفت: پس از پایان جنگ تحمیلی و بازگشت مردم به شهر و روستاها همزمان عملیات پاكسازی اراضی آلوده به مین و مواد منفجره نیز از سوی گروه های پاكسازی در این شهرستان مرزی آغاز شده است.
نازپرورده ادامه داد: در این سالها با تلاش گروه های پاكسازی در مجموع 200 هزار هكتار از زمین های آلوده به مین در قصرشیرین پاكسازی شده و در سال 91 عملیات پاكسازی سطحی اراضی آلوده به مین تا عمق 30 سانتی متری نیز پایان یافت.
* فعالیت 12 گروه پاكسازی وابسته به وزارت دفاع در قصرشیرین
وی گفت: اكنون 2 شركت مین زدایی وابسته به وزارت دفاع در قالب 12 گروه به استعداد 100 نفر در مناطق آلوده قصرشیرین مشغول بازنگری و پاكسازی اراضی آلوده به مین هستند.
به گفته این مقام مسئول، پاكسازی دو هزار هكتار از اراضی آلوده به مین در این شهرستان به صورت مكانیزه، تخریب 90 كیلومتر سنگر و كانال به جا مانده از دوران جنگ تحمیلی و كشف و انهدام 9 هزار قبضه انواع مین و 13 هزار عدد انواع گلوله و مهمات عمل نكرده از فعالیت های این گروه 100 نفره در سال 94 تاكنون در قصرشیرین بوده است.
* بازنگری و پاكسازی دو هزار هكتار اراضی آلوده به مین در سال جاری
نازپرورده گفت: امسال نیز گروه های پاكسازی كار بازنگری سطحی مكانیزه را در سطح دو هزار هكتار هكتار از اراضی آلوده شهرستان از مناطق ژاله پناه تا تلخاب قصرشیرین را بر عهده دارند بگونه ای كه این اراضی پاكسازی شده بار دیگر مورد بازنگری قرار می گیرد.
وی خاطرنشان كرد: همچنین كار پاكسازی عمقی 500 هكتار از اراضی كشت و صنعت واقع در مسیر جاده خسروی نیز تا عمق 90 سانتی توسط گروه های پاكسازی امسال در حال انجام است.
وی تلاش نیروهای پاكسازی اراضی آلوده به مین را قابل تقدیر دانست و افزود: این اقدام تا پاكسازی كامل منطقه به طور مستمر همچنان ادامه دارد.
معاون سیاسی و اجتماعی فرماندار قصرشیرین بیان كرد: گاهی اوقات با توجه به وضعیت و شرایط جوی و فرسایش خاك ممكن است مین و مواد منفجره عمل نكرده زمان جنگ جا به جا شود و همین عامل نیز باعث می شود تا مردم و عشایر منطقه در اثر برخورد با این مواد منفجره كشته و یا مجروح شوند.
نازپرورده گفت: با توجه به اینكه مین و مواد منفجره عمل نكرده به شكل پراكنده در برخی مناطق قصرشیرین وجود دارد با هدف جلوگیری از خسارت و تلفات احتمالی آموزش های لازم توسط اداره بهزیستی، آموزش و پرورش و هلال احمر به منطقه به طور مستمر در حال انجام است.
وی افزود: با توجه به اینكه معلولیت ناشی از انفجار مین یك معلولیت اجتماعی محسوب می شود امدادگران جمعیت هلال احمر قصرشیرین برای دانش آموزان و همچنین اهالی روستاهای ساكن نوار مرزی و عشایر این شهرستان در طول سال نسبت به ارائه آموزش های لازم به صورت چهره به چهره، توزیع دفترك و پخش فیلم ها نیز اقدام می كند.
نازپرورده اظهار كرد: آگاه سازی و اطلاع رسانی صحیح به مردم مناطق مرزی به ویژه دانش آموزان كم هزینه ترین و موثرترین اقدام برای جلوگیری از حوادث این بخش است كه البته در قصرشیرین این آموزش ها مستمر انجام می شود.
وی گفت: مردم باید آگاه باشند و به محض مشاهده هرگونه مواد منفجره به نیروهای پاكسازی مركز مین زدایی اطلاع دهند و از دست زدن، جا به جایی و انتقال این گونه اشیا به طور جدی خودداری كنند تا شاهد حادثه ناگواری برای هیچ یك از ساكنان منطقه نباشیم.
وی همچنین به ساكنان نوار مرزی هشدار داد تا از نگهداری ضایعات جنگی در محل زندگی نیز خود خودداری كنند.
قصرشیرین كه در غرب استان كرمانشاه واقع شده است در زمان جنگ تحمیلی دو سال كامل در اشغال نیروهای بعثی عراق بود و هشت سال جنگ تحمیلی از این منطقه غربی كشورمان آغاز شد و آخرین نقطه پایان جنگ نیز در این منطقه بوده است.
7079/3012/8066
قصرشیرین - ایرنا - با گذشت 28 سال از اتمام جنگ تحمیلی مرزنشینان مناطق غربی استان كرمانشاه همچون ساكنان سایر مناطق مرزی استان های كردستان، ایلام، آذربایجان غربی و خوزستان همچنان قربانی مین های خاموش و انفجار تلخ مهمات عمل نكرده هستند.