برگزاری نمایشگاه بین المللی كتاب تهران امسال با تغییری اساسی همراه بود كه این تغییر در جابجایی محل نمایشگاه از مصلی تهران به مجموعه شهرآفتاب رخ داد. این در حالی است كه چند سال پیش این جابجایی از محل دایمی نمایشگاه های بین المللی تهران در بزرگراه شهید چمران به مصلی صورت گرفته بود.
اهالی نشر و دوستداران كتاب، برگزاری این دوره از نمایشگاه بین المللی كتاب تهران را در مكان نو با نكته های مثبت و منفی گوناگون همراه می دانند. در كنار نكته های مثبتی كه به لحاظ نمایشگاهی بودن فضای تازه مورد توجه قرار گرفت، رخدادهایی نظیر بارندگی دیروز (بیست و دوم اردیبهشت) تهران كه برخی غرفه ها را آبیاری كرد و انبوه جمعیت را به یكباره به سمت فضاهای مسقف نظیر ایستگاه مترو كشاند، نقاط ضعف مكان نو را نمایاند.
در كنار آنچه گفته شد، از دید شماری از ناشران انتقال محل برگزاری نمایشگاه بین المللی كتاب تهران به شهرآفتاب، تصمیم درستی بوده است چرا كه مجموعه نمایشگاهی شهرآفتاب در همسنجی با مصلی تهران، از فضای استاندارد و ظرفیت های بهتری برای برگزاری نمایشگاه های تخصصی برخوردار است. ناشران اما نقدهایی را نیز به عملكرد متولیان برگزاری نمایشگاه به ویژه در بخش خدمات بانكی، الكترونیكی، اینترنتی، حمل و نقل و اطلاع رسانی وارد می دانند. آنان امیدوارند كه این كاستی ها در سال های آتی برطرف شود.
*** انتقال نمایشگاه به فضای تخصصی و مزیت های آن
از دید برخی ناشران، تغییر مكان برگزاری نمایشگاه بین المللی كتاب تهران، گام مهمی در جهت استانداردسازی فضای نمایشگاه به شمار می رود. «سینا جعفریه» مدیرتولید انتشارات «نشر ثالث» در گفت و گو با گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا، تغییر مكان نمایشگاه كتاب تهران را رویداد مناسبی در مسیر استانداردسازی فضای برگزاری نمایشگاه دانست.
وی در این ارتباط گفت: ناشران و مخاطبان همیشه از برگزاری نمایشگاه كتاب در مصلی تهران گله مند و معتقد بودند كه مصلی برای برگزاری نمایشگاه از فضای استاندارد و كافی برخوردار نیست اما به عقیده من، مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب از استانداردهای لازم برخوردار است.
«سمیه نصراللهی» مدیر انتشارات «مهرگان خرد» نیز تغییر مكان نمایشگاه را به لحاظ بالا رفتن استانداردهای فضای نمایشگاهی اتفاق مطلوبی دانست و در این ارتباط به ایرنا گفت: فارغ از برخی كاستی ها كه به نظر می رسد به دلیل نخستین برپایی نمایشگاه كتاب در محل شهر آفتاب باشد، ایجاد مجموعه نمایشگاهی شهر آفتاب گام مثبتی در جهت استانداردسازی فضای نمایشگاه است.
*** تاثیر تغییر محل نمایشگاه در استقبال مخاطبان
با انتقال مكان برگزاری نمایشگاه كتاب به شهرآفتاب، برخی گمانه زنی ها در خصوص احتمال افت شمار مخاطبان و كاهش فروش كتاب در این دوره از نمایشگاه شكل گرفت. ناشران اما در این ارتباط نظرهای متفاوتی دارند. برخی بر این باورند كه امسال هم فروش خوبی داشته اند و برخی دیگر فروش خود را در مقایسه با سال های گذشته كمتر ارزیابی می كنند.
جعفریه در این باره گفت: به شخصه امسال انتظار فروش بالا در نمایشگاه را نداشتم اما فروشمان خوب بود و فروش كتاب به خصوص در روزهای تعطیل بسیار چشمگیر بود. به باور وی، امسال بیشتر مخاطبان و خریداران كتاب، جزو مخاطبان حرفه ای بودند.
«سید احمد حسینی» مدیر اجرایی نشر «نیماژ» اما در این ارتباط نظر متفاوتی دارد. به گفته وی در گفت و گو با ایرنا، امسال با تغییر محل برگزاری نمایشگاه كتاب از میزان فروش كتاب كاسته شده است. اتفاقی كه به باور وی برای سال نخست جابجایی مكان نمایشگاه طبیعی و قابل پیش بینی بود.
*** نگاه ناشران به برخی نابسامانی ها در نمایشگاه امسال
ناشران در گفت وگو با پژوهشگر ایرنا به طور مشترك به برخی بی نظمی ها و چالش ها در ساماندهی نمایشگاه اشاره كردند. مشكلات فنی از جمله در سیستم های برقی، اینترنتی و بانكی مهم ترین كاستی ها و مشكلات برگزاری نمایشگاه امسال از دید ناشران است كه به خصوص در روزهای نخست نمایشگاه ناشران و مخاطبان را دچار سردرگمی كرد.
مدیر انتشارات مهرگان خرد در این زمینه به ایرنا گفت: در روزهای نخست برگزاری نمایشگاه، برق و سیستم بانكی مشكل داشت. به عنوان مثال غرفه ما تا سه روز دستگاه كارتخوان نداشت و این وضعیت ما و مخاطبانمان را دچار سردرگمی كرد. اگرچه این مشكل ها بعد از چند روز حل شد اما مسوولان برگزاری نمایشگاه باید پیش از آغاز به كار نمایشگاه به فكر حل این كاستی ها می بودند.
وی در ادامه از ضعف اطلاع رسانی و ساز وكارها برای راهنمایی بازدیدكنندگان، به عنوان مشكلی دیگر در ساماندهی نمایشگاه یاد كرد و افزود: آگاهی دادن به مردم و راهنمایی كردن آنان در نمایشگاه امسال بسیار ضعیف است. این مشكل با تغییر شماره غرفه ها در روزهای نخست نمایشگاه پیچیده تر شد و مخاطبان را با سردرگمی بیشتری مواجه كرد. شناسایی مسیرها در نمایشگاه تا اندازه ای پیچیده است كه خود من به عنوان یك ناشر كه هر روز به غرفه ام می آیم گاهی اوقات مسیر غرفه خود را پیدا نمی كنم.
نصراللهی با ابراز امیدواری در خصوص حل این مشكلات در برگزاری نمایشگاه كتاب در سال های آتی اظهار كرد: نمایشگاه قبلی ساماندهی بهتری داشت اما با توجه به اینكه امسال نخستین سال برپایی نمایشگاه كتاب در شهر آفتاب است، می توان به بهتر شدن وضعیت ساماندهی این نمایشگاه در سال های آتی امیدوار بود.
مدیر اجرایی انتشارات نیماژ هم با اشاره به برخی ضعف ها در ساماندهی نمایشگاه امسال به ویژه در بخش های فنی و سخت افزاری گفت: نمی توان به دلیل وجود برخی كاستی ها بر مسوولان برگزاری نمایشگاه خرده گرفت. باید منصف بود زیر امسال نخستین سال برپایی نمایشگاه در شهر آفتاب بود.
به باور حسینی، متولیان برگزاری نمایشگاه می توانند با تجربه ای كه از برپایی نمایشگاه امسال به دست آوردند، كاستی ها را شناسایی كرده و در جهت رفع آنها در سال های آتی گام بردارند.
جعفریه هم در ادامه گفت وگو با ایرنا، در ارتباط با كاستی های این دور از نمایشگاه كتاب گفت: برخی ضعف ها وجود داشت اما چون امسال سال اول برگزاری نمایشگاه در شهرآفتاب است، یك سری از نقص ها طبیعی و قابل چشم پوشی است.
*** ارزیابی امكانات حمل و نقل
با وجود این كه برای مسیرهای رفت و آمد به شهرآفتاب، وسایل نقلیه عمومی از جمله اتوبوس، مترو و تاكسی در نظر گرفته شده است اما شمار زیادی از بازدیدكنندگان برای پیدا كردن راه و رساندن خود به وسایل حمل و نقل عمومی دچار سردرگمی می شوند؛ اتفاقی كه به نظر می رسد بیش از هر چیز به دلیل اطلاع رسانی ضعیف و نبود راهنماهای كافی برای مردم است. در محوطه شهرآفتاب، تعداد زیادی از مراجعه كنندگان را می توان دید كه در حال پرس و جو درباره وسایل نقلیه عمومی برای یافتن راه خود هستند.
نصراللهی در این ارتباط با اشاره به شلوغی مسیرهای رفت و آمد، به كم بودن تعداد قطارهای مترو و ساعت كار آن اشاره كرد و گفت: اینكه قطارهای مترو با فاصله زمانی یك ربع به یك ربع می آیند خیلی خوب نیست و مسافران را بسیار معطل می كند. نكته دوم اینكه حركت آخرین مترو ساعت بیست و بیست دقیقه است و این موضوع به خصوص ناشران، فروشندگان و مخاطبان زن را برای بازگشت به خانه هایشان به درد سر می اندازد. به گفته مدیر انتشارات مهرگان خرد، غرفه داران زن به همین خاطر مجبور می شوند، غرفه های خود را ساعت 7 و نیم تعطیل كنند تا به آخرین قطار مترو برسند.
مدیر اجرایی انتشارات نیماژ هم ترافیك سنگین در مسیرهای منتهی به شهر آفتاب را مشكلی جدی و طاقت فرسا برای ناشران و بازدیدكنندگان نمایشگاه دانست و گفت: امیدوارم در سال های آتی این مشكل به كمك راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ و شهرداری تهران برطرف شود.
بیست و نهمین نمایشگاه بین المللی كتاب تهران از 15 اردیبهشت ماه 1395 آغاز به كار كرد و تا 25 اردیبهشت ادامه دارد.
**گروه پژوهش و تحلیل خبری
پژوهشم**9282**9275**9279**9131
تهران- ایرنا- امسال محل نمایشگاه بین المللی كتاب تهران از مصلی به شهر آفتاب انتقال یافت؛ رخدادی كه به رغم بهره مندسازی ناشران و بازدیدكنندگان از فضایی استاندارد برای نمایشگاه، مشكل ها و نابسامانی هایی به همراه داشت.