سال گذشته پس از آنكه شورای طالبان بعد از اعلام خبر ناگهانی و غافلگیر كننده مرگ علا عمر، ملا اختر منصور را به عنوان رهبر جدید این گروه انتخاب كرد، بلافاصله زمزمه های مخالفت با این انتخاب، از سوی اعضای مخالف و ناراضی طالبان آغاز شد تا جایی كه به اختلاف های درون گروهی جدی میان اعضای ارشد این گروه و بروز انشقاق در طالبان منجر شد.
اختلاف ها بر سر جایگاه قدرت و رهبری در طالبان شدید بود و حتی گزارش هایی مبنی بر بروز درگیری های نظامی خونین میان طرفداران ملا اختر منصور و گروه های 'طالبان ناراضی' منتشر شد.
به هر روی، حالا طالبان اگر می خواهد به حیات و اهداف خود ادامه دهد، چاره ای جز انتخاب جانشین برای ملا اختر منصور ندارد.
با توجه به وجود اختلاف های شدید سال گذشته بر سر انتخاب اختر منصور، به نظر می رسد انتخاب جانشین برای وی هم با تنش و اختلاف نظر و چالش های فراوان مواجه شود.
اگرچه طالبان فعلا درباره خبر كشته شدن مرگ ملا اختر منصور سكوت كرده و پس از گذشت سه روز، هنوز آن را رسما تایید نكرده است، اما زمزمه هایی از داخل این گروه شنیده شده مبنی بر اینكه مشورت ها و رایزنی ها میان اعضای ارشد طالبان برای تعیین رهبر جدید آغاز شده است.
برخی اعضای طالبان به روزنامه 'اكسپرس تریبیون' پاكستان گفته اند كه این گروه پس از به اجماع رسیدن درباره جانشین ملا اختر، رسما مرگ او را تایید خواهند كرد.
آنها گفته اند كه نمی خواهند مرتكب اشتباه سال گذشته شوند، اشتباهی كه باعث شد انتخاب رهبر جدید طالبان، موجب بروز اختلافاتی در این گروه شود.
طالبان فعلا چند گزینه برای انتخاب رهبر جدید خود دارد. 'سراج الدین حقانی' (رهبر شبكه حقانی كه آمریكا خواستار برخورد شدید و جدی پاكستان با آن است)، به عنوان یكی از دو معاون ملا اختر منصور، یكی از گزینه های پیش روی و اصلی طالبان برای رهبری جدید این گروه است.
سراج الدین حقانی در ماه های گذشته با متقاعد كردن برخی رهبران مخالف طالبان برای بیعت كردن با اختر منصور، توانسته موقعیت خود را در این گروه تثبیت كند. بسیاری تحلیل گران بر این باورند كه مرگ ملا اختر منصور، نگاه ها در گروه طالبان را به سمت سراج الدین حقانی معطوف كرده است.
با این حال، یك عضو ارشد طالبان گفته است كه هنوز زود است درباره تمایل و علاقه سراج الدین حقانی برای جانشینی اختر منصور اظهار نظر شود.
یكی از موانعی كه بر سر راه سراج الدین حقانی برای انتخاب شدن به عنوان رهبر جدید طالبان وجود دارد، این است كه گفته می شود او ارتباط نزدیك با پاكستان دارد.
آمریكایی ها هم بارها پاكستان را متهم كرده اند كه برای مبارزه با شبكه حقانی، اقدام جدی انجام نمی دهد.
گزینه دیگر پیش روی طالبان برای رهبری جدید این گروه، 'مولوی هیبت الله آخوندزاده' یكی دیگر از معاونان ملا اختر منصور است. بسیاری از اعضای ارشد طالبان اعتقاد دارد كه این فرد به دلیل برخوردار بودن از پیشینه مذهبی، از احترام بالایی در گروه طالبان برخوردار است. او در زمان حكومت طالبان در افغانستان، یك مدرسه مذهبی در جنوب این كشور داشت و شاگردان او اكنون از موقعیت و جایگاه بالایی در طالبان برخوردارند.
'رحیم الله یوسف زی' تحلیل گر پاكستانی مسلط به مسایل افغانستان و طالبان به خبرنگار ایرنا گفت كه سراج الدین حقانی و مولوی هیبت الله بیشترین شانس انتخاب شدن به عنوان رهبر آینده طالبان را دارند.
گزینه سوم، 'ملا یعقوب' فرزند ملا عمر رهبر پیشین طالبان است. ملا یعقوب سال گذشته از جمله كسانی بود كه بعد از انتخاب ملا اختر منصور به جانشینی ملا عمر، در ابتدای كار با این انتخاب مخالفت كرد اما گویا این مخالفت با گذشت زمان برطرف شد.
ملا یعقوب یكی از اعضای جوان طالبان است و از حمایت خوبی در این گروه برخوردار است. حتی گروه طالبان ناراضی كه با ملا اختر منصور مخالف بودند، از ملا یعقوب حمایت می كنند. با این وجود، برخی اعضای طالبان با انتخاب احتمالی ملا یعقوب مخالف هستند چون معتقدند كه نظام طالبان نباید یك نظام سلسله ای و خاندانی باشد.
دو نفر دیگر به نام های 'ملا قیوم ذاكر' و 'ملا عبدالمنان' هم از دیگر گزینه های احتمالی هستند. ملا عبدالمنان برادر جوان تر ملاعمر است و ملا قیوم ذاكر هم نقش وزیر دفاع طالبان و فرماندهی ارشد نظامی این گروه را برعهده داشت.
'ملا عبدالغنی برادر' هم گزینه احتمالی دیگر طالبان است اما او اگرچه مورد وثوق طالبان است، هم اكنون در زندان در پاكستان به سر می برد و فعلا طالبان برنامه ای برای فكر كردن درباره رهبری او ندارد.
ناظران بر این باورند كه كشته شدن ملا اختر منصور، به منزله غرق شدن كشتی مذاكرات صلح میان دولت افغانستان و طالبان است و امیدهای اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان برای مذاكره با طالبان را از بین خواهد برد.
سال گذشته نیز اعلام خبر مرگ ملا عمر پس از برگزاری دور اول مذاكرات مستقیم میان دولت كابل و طالبان افغانستان، باعث توقف در روند این مذاكرات شده و این گفت و گوها، به رغم تلاش های فراوان دولت های افغانستان، پاكستان، چین و آمریكا، تا به امروز هرگز از سر گرفته نشده است.
آساق**1723
اسلام آباد - ایرنا - اگر اخبار مربوط به مرگ 'ملا اختر منصور' صحت داشته باشد، كسی كه تنها كمتر از یك سال از انتخاب جنجالی و پرماجرای او به سركردگی گروه طالبان افغانستان بعد از مرگ 'ملاعمر' می گذرد، طالبان باز هم باید منتظر چالشی دوباره برای انتخاب رهبر جدید خود باشد.