به گزارش خبرنگار ايرنا روزهاي پاياني هفته گذشته فرصت بسيار خوبي براي معرفي اين اثر تاريخي و باستاني بود كه يكي از منحصر به فردترين غارهاي دست كند و طبقاتي كشور محسوب مي شود.
اين همايش كه نخستين همايش علمي براي اين غار باستاني بود و با همه مشكلاتي كه شهرستان ديواندره براي برگزاري آن روبرو بود در نوع خود و براي قدم اول بسيار مهم و گرانبها بود و در آن بيش از يكصد نفر از انديشمندان و صاحبنظران از دانشگاه ها و مراكز پژوهشي معتبر كشور حضور داشتند و از 86 مقاله علمي به دبيرخانه همايش 29 مقاله به صورت پوستر و سخنراني ارايه شد.
برگزاري اين همايش و حضور مسوولان استاني و شهرستاني و درخواست شهروندان در امضاي طوماري به منظور تسريع در فراهم كردن مقدمات ثبت جهاني اين اثر شايد نخستين قدم ها براي ثبت اين اثر تاريخي باشد.
مديركل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري كردستان گفت: ثبت هر اثر در يونسكو نيازمند تشكيل پرونده و وجود مستندات لازم علمي و پژوهشي بوده و با برگزاري چنين همايش هايي در سطح ملي و بين المللي، مي توان مستندات و معلومات علمي را براي اين اثر تهيه كرد.
سيد محسن علوي افزود: تاكنون 34 اثر در ايران ثبت جهاني شده و بيش از 50 اثر در بخش بناهاي تاريخي و باستاني كشور در نوبت ثبت در فهرست ثبت جهاني قرار دارد.
وي اظهار كرد: بيش از60 مشخصه براي ثبت جهاني يك اثر در يونسكو نياز است و ما تلاش خواهيم كرد كه قبل از تشكيل پرونده براي ثبت جهاني آن، اين مشخصه ها را براي غار كرفتو تكميل كنيم.
مديركل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري كردستان ادامه داد: آثاري هم كه در يونسكو به ثبت رسيدند براي آنها اعتبارات ملي و بين المللي تخصيص داده مي شود و يونسكو بر حفظ و نگهداري آن همواره نظارت دارد.
علوي افزود: برنامه هاي ميراث فرهنگي براي سال آينده اين است كه دومين دوره اين همايش را در سطح بين المللي برگزار كند و از متخصصان و صاحب نظراني خارجي كه در ارتباط با كرفتو تحقيق و پژوهش دارند براي حضور در همايش دعوت كند.
در حالي كه ثبت جهاني اين اثر باستاني يكي از دغدغه هاي مردم و مسوولان كردستان است، بحث گردشگري و توريسم اين اثر نيز بايد مورد توجه قرار گيرد و زيرساخت هاي حضور گردشگران داخلي و خارجي براي بازديد از اين اثر كه در نزديكي دو اثر باستاني ديگر تخت سليمان تكاب و منطقه باستاني زيوه قرار گرفته، فراهم شود.
پدرغار نوردي و غارشناسي ايران با اشاره به اينكه غار كرفتو براي نخستين بار در حدود دو قرن قبل توسط ايران شناس و مسافر انگليسي رابرت كرپورتر شناسايي شد، افزود: اين ايران شناس در سفر خود به غار كرفتو در كتاب خود به اين اثر تاريخي و باستاني اشاره كرده و نتيجه مطالعات خود را مكتوب كرده اما نوشته اين محقيق تاكنون به فارسي ترجمه نشده است.
چنگيز شيخلي افزود: در سال 1340 نيز يك نقشه بردار انگليسي از غار كرفتو بازديد كرد بود و نقشه كاملي از قسمت مقدماتي اين اثر تاريخي تهيه كردند.
پدر غارنوردي ايران به بازديد خود در سال 1354 از غار كرفتو اشاره كرد و گفت: در اين بازديد ضمن انجام مطالعات در قسمت هاي بيروني و دروني غار، كروكي داخلي غار را نيز ترسيم كردم.
اين غارشناس پيشكسوت افزود: تشكيل بافت آهكي و طبيعي اين غار بيش از 200 ميليون سال قدمت دارد و در طول تاريخ سكونت گاه انسان بوده و قسمت هايي به صورت دست كن به آن اضافه شده است.
وي اضافه كرد: احتمال اينكه قسمت هاي دست كن اين اثر باستاني توسط انسان هاي اوليه ساخته شده باشد بسيار كم است و اين آثار در دوران هاي گذشته و در طول تاريخ و در دوران حكومت هاي مختلف حفاري شده است.
شيخلي گفت: علاوه بر كتيبه يوناني طبقه سوم اين بناي طبقاتي، در قسمت هايي از اين غار آثار سفالي مربوط به دوران هاي مختلف با اشكال هندسي ساده نيز يافت شده است.
شيخلي اظهار كرد: در آن بازه زماني در قسمت هايي از غار چندين نقوش مختلف حيوانات و تصاويري ديگر ثبت شده كه در بازديدهاي اخير بخشي از اين نقوش بر اثر پاكسازي داخلي آن از بين رفته است.
وي با ابراز تاسف از نوشتن يادگاري برخي بازديد كنندگان بر روي ديوارهاي اين غار گفت: پاك كردن اين نوشته هاي جديد بايد با استفاده از ابزارهاي پيشرفته و توسط متخصصان صورت گيرد.
نخستين همايش ملي غار كرفتو روزهاي ششم و هفتم خرداد سال جاري با حضور جمعي از انديشمندان و صاحب نظران آثار تاريخي و باستاني داخلي با همكاري اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري كردستان، مركز تحقيقات كردستان شناسي دانشگاه آزاد اسلامي واحد سنندج و فرمانداري ديواندره برگزار شد.
غار كرفتو با همه قدمت و غناي تاريخي و فرهنگي كه دارد نيازمند حمايت و توجه مسوولان استان براي فراهم كردن زيرساخت ها و مقدمات ثبت جهاني اثر بوده و در اين زمينه همراهي و همگامي مردم محلي و بازديد كنندگان اين اثر فاخر نيز بايد مورد توجه قرار گيرد.
نوشتن ياداشت ها و تخريب قسمت هايي از اين اثر تاريخي دانسته و نادانسته چهره و پيكره اين اثر تاريخي را مدخوش كرده و ترميم بخش هاي تخريب شده و تهيه نقشه و كروكي غار نيز نيازمند همت و تلاش متخصاصان و كارشناسان اين عرصه است.
به راستي غار كرفتو كه يادگاري بسيار گرنبها و قدمتي به اندازه عمر بشر در اين منطقه دارد و مي تواند بازگو كننده دوران هاي مختلفي از تاريخ سكونت انسان هاي مختلف، جنگ ها و صلح و آشتي ها ملت هاي گذشته باشد، اينك نيازمند حمايت و توجه همگان است.
غار كرفتو غاري آهكي است كه در دوران سوم زمين‌شناسي شكل گرفته و بخش‌هايي از اين غار دستكند بوده و كتيبه‌هايي از دوران پيش از تاريخ دارد اين غار، در بخش كرفتو از توابع ديواندره واقع شده و به‌عنوان يكي از آثار ملي ايران به ثبت رسيده است.
كتيبه‌اي يوناني بر سردر يكي از اتاق‌هاي طبقهٔ سوم اين غار وجود دارد كه از اين غار به عنوان معبد هراكلس نام برده شده و در معماري آن علاوه بر ايجاد اتاق‌ها و راهروهاي عبوري، سعي شده تا اتاق‌ها با هم مرتبط باشند و بر ديوارهاي غار در بعضي از اتاق‌ها نقوشي به صورت تجريدي از حيوانات، انسان و گياه حجاري شده است.
اين غار حدود 750 متر طول دارد و كشف تراشه‌هاي سنگي در طبقه چهارم و محوطه بيرون غار مي‌تواند نشانه‌اي از استفاده انسان در دوران پيش از تاريخ از اين غار بوده و نمونه سفال‌ها و اشياي به دست آمده، ادامه سكونت انسان را در طول دوران تاريخي اشكاني و ساساني و سده‌هاي ششم تا هشتم هجري را مسجل مي‌سازد.
3020/1904
سنندج- ايرنا- غار باستاني كرفتو در شهرستان ديواندره يكي از قديمي ترين سكونت گاه هاي انسان در اين منطقه و به عنوان نخستين سايت طبقاتي دست كند براي رسيدن به ثبت جهاني نيازمند حمايت ها و آماده شدن زير ساخت ها و تشكيل و تكميل پرونده اين اثر است.
