احتمال اقدام قانونی علیه تونی بلر به دلیل نقش او در جنگ عراق در 2003

به گزارش ایرنا، روزنامه گاردین روز دوشنبه در گزارشی نوشت: اقدام قانونی علیه 'تونی بلر ' نخست وزیر پیشین انگلیس، بستگی به نحوه گزارش كمیته چیلكات در مورد جنگ عراق خواهد داشت.
گاردین افزود: تعدادی از نمایندگان مجلس عوام با هدایت 'الكس سالموند' عضو ارشد حزب ملی اسكاتلند به دنبال استفاده از یك قانون قدیمی برای متهم كردن تونی بلر و كشاندن او به دادگاه پس از انتشار كمیته چیلكات در روز چهارشنبه هستند.
این روزنامه نوشت: به‌هر حال نمایندگان مجلس عوام می‌گویند كه تلاش آنها برای متهم كردن تونی بلر به دلیل اینكه نتیجه‌بخش بودنش غیرمحتمل خواهد بود، بیشتر حالت نمادین دارد.
كمیته حقیقت‌یاب چیلكات در سال 2009 میلادی از سوی ‘گوردون براون’ نخست‌وزیر انگلیس به‌منظور بررسی جزئیات چگونگی مشاركت انگلیس در جنگ عراق كه در جریان آن 179 نظامی انگلیس كشته و 3500 نفر از آن‌ها هم مجروح شدند، تشكیل شد.
این كمیته كه قرار بود گزارش خود را ظرف یك سال ارائه دهد، اكنون پس از تاخیر هفت‌ساله و عبور از فیلترهای دشوار دستگاه‌های امنیتی انگلیس قرار است آن را چهارشنبه آتی منتشر سازد.
گاردین نوشت: سالموند وزیر اول سابق اسكاتلند در گفت‌وگو با اسكای نیوز گفت: بایستی برای تونی بلر در ارتباط با جنگ عراق یك اقدام سیاسی و یا قضایی پیش‌بینی كرد .
این روزنامه افزود: سالموند با اشاره به اینكه 'جرمی كوربین' رهبر حزب كارگر فكر می‌كند كه تونی بلر یك جنایتكار جنگی است، می‌گوید: علت این مساله كشته شدن 179 انگلیسی و نیز 150 هزار نفر دیگر در ارتباط با جنگ عراق است كه ضمن برافروختن شعله‌های جنگ در منطقه، جهان را با بحران تروریسم مواجه كرده است.
گاردین افزود: 'جان مك دونل' وزیر دارایی كابینه در سایه حزب كارگر نیز به اسكای نیوز گفته است با اظهارات صورت گرفته در مورد اینكه او و كوربین خواهان به چهارمیخ كشیدن تونی بلر به دلیل جنایت جنگی هستند، موافق نیست، هر چند درخواست برای تحت تعقیب قرار دادن بلر را نیز منتفی نمی‌كند.
این روزنامه نوشت: 'جان مك دونل' می‌گوید تا زمانی كه گزارش كمیته چیلكات را منتشر نشود نمی‌توان در این خصوص قضاوتی داشت .
در همین حال، جان پرسكات' معاون سابق نخست‌وزیر انگلیس از حزب كارگر، از جرمی كوربین خواسته است كه تنش‌ها در حزبش را در ارتباط با جنگ عراق افزایش ندهد.
جان پرسكات در گفت‌وگو با شبكه بی‌بی‌سی، گفت كه 'ما می‌توانیم در خصوص گزارش چیلكات بحث و گفت‌وگو داشته باشیم اما بایستی این بحث‌ها را از مسایل شخصی جدا كنیم و اجازه دهیم كه تجربیات به‌دست‌آمده برای اجتناب از اشتباه در آینده استفاده كنیم.
جان پرسكات كه از 1997 تا 2007 میلادی معاون تونی بلر نخست وزیر وقت انگلیس بوده ، پیشتر اذعان داشته است كه دلیل شكست های متمادی حزب كارگر در انتخابات را باید در حمله به عراق جستجو كرد.
در همین حال، 'تونی بلر' روز یكشنبه در گفت‌وگو با اسكای نیوز از اظهار نظر در مورد گزارش كمیته چیلكات پیش از انتشار عمومی آن خودداری كرد و گفت: 'روز چهارشنبه قرار است این گزارش منتشر شود و من بارها در سال‌های گذشته این مساله را تكرار كرده‌ام كه من منتظر گزارش هستم و پس از انتشار آن، نظرم را بیان می‌كنم.'
وی همچنین در پاسخ به این سؤال كه چرا برخی از اعضای حزب كارگر از او متنفر هستند، گفت : 'من نمی‌دانم. ممكن است دلایل زیادی داشته باشد. اما سیاست یك حرفه عجیب‌وغریبی است.'
تونی بلر افزود:' سیاست همواره بر روی امواجی از عواطف و احساسات حركت می‌كند و فكر می‌كنم یكی از مهم‌ترین چیزها در حوزه سیاست این است كه شما اقدامی می‌كنید كه فكر می‌كنید درست است، هر چند در نهایت ممكن است كار شما درست یا غلط باشد. اما فكر می‌كنم رهبری در چارچوب ارزیابی از شرایط است و شما اقدامی می‌كنید كه فكر می‌كنید آن درست است حتی اگر همیشه آن اقدام خیلی محبوب نباشد.'
تونی بلر پیشتر در گفت‌وگو با شبكه 'بی.بی.سی' گفته بود: 'چنانچه گزارش كمیته چیلكات من را متهم به عدم صداقت و دور زدن مجلس عوام كند، آن را به چالش می‌كشم.'
وی همچنین در این گفت وگو خواستار بحث های دقیق و مفصل درباره جزئیات گزارش چیلكات شد و افزود كه برای دفاع از خود در این گفت‌وگوها شركت خواهد كرد.
در همین حال برخی از منابع انگلیسی ازجمله نشریه اسكاتلند هرالد ادعا كرده‌اند كه بحران اخیر رهبری در حزب كارگر و تلاش برای بركناری جرمی كوربین رهبر این حزب بی‌ارتباط با گزارش چیلكات نبوده است.
به نوشته نشریه اسكاتلند هرالد، حركت كودتا گونه علیه كوربین طوری زمان‌بندی ‌شده بود تا جلوی درخواستش برای محاكمه تونی بلر بعد از انتشار گزارش چیلكات گرفته شود.
اسكاتلند هرالد عنوان كرد كوربین كه در زمان نخست‌وزیری بلر از مخالفان جنگ عراق بود، می‌تواند از فرصت انتشار گزارش چیلكات استفاده كند تا تفاوت بلر و خودش را به تصویر بكشد. حتی این فرصت می‌تواند به برخی اعضای حزب كارگر یادآوری كند كه اصلاً چرا به كوربین رأی دادند و آنها می‌بینند كه در مقابل كوربین برای رهبری حزب كارگر خانم 'آنجلا ایگل' حضور دارد كه خودش از حامیان این جنگ بوده است.
بیش از 80 درصد از نمایندگان پارلمانی حزب كارگر كه اصلی‌ترین گروه مخالف دولت محافظه‌كار انگلیس شمرده می‌شود، روز سه‌شنبه هفته گذشته در جریان یك رأی‌گیری مخفی به جرمی كوربین رهبر این حزب رأی عدم اعتماد دادند.
در جریان این رأی‌گیری كه متعاقب استعفای اكثر اعضای كابینه در سایه صورت گرفت، 172 نماینده پارلمانی حزب كارگر علیه كوربین و تنها 40 نماینده به نفع او رأی دادند.
كوربین از زمان ریاستش بر حزب كارگر بارها اعلام كرده كه «مطمئن» است جنگ عراق «یك جنگ غیرقانونی بود و كوفی عنان هم به درستی این مطلب را تأیید كرد. بنابر این تونی بلر باید در این مورد توضیح دهد. هر كس كه مرتكب جرائم جنگی شده،‌ باید مورد تعقیب قرار گیرد».
وی همچنین به ادعای تونی بلر پیش از شروع جنگ اشاره كرده است كه تسلیحات كشتار جمعی صدام حسین ظرف 45 دقیقه قابلیت عملیاتی دارد. پس از ورود نظامی به خاك عراق، هیچ مدركی در این مورد به دست نیامد.
جرمی عنوان می كند جنگ عراق در سال 2003 میلادی متعاقب «یك پیمان» مخفیانه با بوش، رئیس‌جمهور وقت آمریكا به راه افتاد.
رهبر حزب كارگر احتمالاً به دیداری اشاره دارد كه تونی بلر و جورج بوش در آوریل 2002 میلادی صورت دادند.
كوربین كه در سپتامبر سال گذشته ( 21 شهریورماه 94) به رهبری حزب كارگر انتخاب شد، پیشتر در گفت وگو با 'بی بی سی' گفته است: حمله به عراق در سال 2003 میلادی ازنظر من یك 'حمله نامشروع ' شمرده می شود و دخالت انگلیس در این جنگ نیز 'فاجعه بار ' بوده است.
این سیاستمدار كهنه كار انگلیسی افزود: ورود انگلیس به 'جنگ نامشروع 'عراق سبب از بین رفتن منابع انسانی و مالی زیادی شد و نتایج این جنگ را هنوز نیز می توان شاهد بود. پناه جویان زیادی براثر این جنگ وارد كشورهای منطقه شدند و شماری از آنها هم اینك در دریای مدیترانه جان می بازند.
وی در پاسخ به این سووال آیا تونی بلر بایستی به عنوان یك جنایتكار جنگی محاكمه شود، گفت: 'اگر تحقیقات ثابت كند كه او مرتكب جنایت جنگی شده، باید مورد محاكمه قرار گیرد. هر كسی كه مرتكب این جنایت شود بایستی به دست عدالت سپرده شود.'
در همین حال روزنامه دیلی میل روز دوشنبه نوشت: این احتمال كه تونی بلر پس از انتشار گزارش چیلكات به دلیل جنایات جنگی مورد بازجویی قرار نخواهد گرفت، سبب خشم خانواده‌های نظامیانی كه در جنگ عراق كشته شدند، شده است.
در همین حال، ' فیلیپ سندز» حقوق‌دان برجسته انگلیسی و نویسنده كتاب «دنیای بدون قانون» در گفت‌وگو با نشریه آبزرور كه روز یكشنبه منتشر شد، گفت: یكی از ویژگی‌های گزارش كمیته چیلكات باید این باشد كه اعتماد مردم انگلیس را به فرایند تصمیم‌گیری دولت بازگرداند.
وی افزود: این گزارش بایستی مشخص كند كه دقیقاً چه اشتباهی در جنگ عراق رخ داد، چرا این اشتباه رخ داد و بازیگران كلیدی كه سبب بروز این اشتباه شدند چه افرادی بودند.
این حقوق‌دان انگلیسی تصریح كرد كه تنها در این صورت می‌توان اطمینان حاصل كرد كه در آینده چنین اتفاقی رخ نخواهد داد.
سندز گفت: در غیر این صورت این گزارش تنها یك اتلاف وقت بوده است.
براساس گزارش‌های منتشرشده، كمیته چیلكات برای تهیه گزارش خود با بیش از 150 شاهد صحبت كرده و ضمن برگزاری 130 جلسه با شاهدان، بیش از 150 هزار سند دولتی را موردبررسی قرار داده است.
گفته می‌شود كه هزینه فعالیت این كمیته كه قریب به هفت سال به طول انجامیده، 10.3 میلیون پوند بوده است..
اروپام**1**1552.