لزوم توجه به جايگاه روابط عمومي در برنامه كلان راهبردي توسعه صنعت

بخش صنعت در اقتصاد كشور ما، نقش تعيين كننده اي دارد. ميليون ها نفر در اين بخش مشغول هستند و معيشيت خود را از اين راه تامين مي كنند.
سهم 20 درصدي صنعت در اقتصاد گوياي اين نكته است كه بايد اين بخش را جدي گرفت و از همه ظرفيت ها براي رشد و توسعه آن ياري جست.
اهميت اين بخش تا آنجاست كه در تقويم رسمي كشور ما دهم تيرماه روز صنعت و معدن نام دارد.
به همين مناسبت خبرگزاري جمهوري اسلامي در ميزگردي با حضور شماري از كارشناسان و اعضاي هيات موسس «خانه روابط عمومي ايران»، موضوع جايگاه روابط عمومي در برنامه كلان راهبردي توسعه صنعت را به بحث و بررسي گذاشت.

** بي توجهي به نقش روابط عمومي در برنامه كلان راهبردي صنعت
نماينده هيات موسس خانه روابط عمومي ايران در اين ميزگرد گفت: متاسفانه در برنامه كلان راهبردي توسعه صنعت به روابط عمومي و ظرفيت هاي آن در رشد و توسعه صنعت توجه چنداني نشده است.
هوشمند سفيدي ادامه داد: بخش صنعت بدون ساماندهي يك نظام ارتباطي قدرتمند، متخصص و متناسب با نيازهاي آن، نمي تواند به موفقيت برسد.
نويسنده كتاب «راهبردهاي عملي روابط عمومي» يادآوري كرد: در برنامه كلان راهبردي توسعه صنعت، هفت صفت براي توسعه با اولويت، مورد توجه قرار گرفته كه بين آنها، فقط در صنعت خودرو روابط عمومي توسعه نسبي داشته است و در ساير بخش ها مانند نساجي و پوشاك، وضعيت روابط عمومي نابسامان است.
نماينده هيات موسس خانه روابط عمومي ايران گفت: آلوين تافلر نويسنده كتاب «فرهنگ مصرف كنندگان» مي گويد: چنان شود كه ماشين بدون حمايت تبليغ نتواند به حيات خود ادامه دهد.
وي اضافه كرد: امروزه توجه به شاخه روابط عمومي صنعتي كه مجموعه اي از فعاليت هاي ارتباطي مانند تبليغات، بازاريابي، روابط كار و... را در بر مي گيرد، ضروري است.
سفيدي وظيفه روابط عمومي را شكلدهي به دموكراسي صنعتي، انساني سازي محيط كار و سهيم كردن صنعتگران در تصميم ها دانست.
اين فعال رسانه اي تاكيد كرد: تقويت روابط عمومي در حوزه صنعت بويژه بخش صنايع خصوصي، يك راهبرد اساسي است.
وي گفت: ساختار كنوني تركيب نيروي انساني، امكانات و اختيارات آن در وزارت صنايع، معادن و تجارت متناسب با گستردگي و نقش حياتي آن نيست و بنابراين افزون بر ضرورت تقويت اين بخش، بايد برنامه راهبردي ارتباطي بخش صنعت نيز به عنوان ضميمه برنامه كلان راهبردي توسعه صنعت تدوين شود.
دبيركل سمپوزيوم بين المللي روابط عمومي به تبيين ظرفيت هاي روابط عمومي در بخش صنعت پرداخت و گفت: فرهنگ سازي استفاده از محصولات صنعتي كشور، تقويت فرهنگ كار، كمك به بازار بين المللي، كمك به تقويت مناسبات بين المللي، ديده باني محيطي، ايفاي نقش موثر در مشاركت دهي مردم در توسعه صنعتي و اطلاع رساني به مردم از دستاوردهاي صنعت از توانمندي هاي روابط عمومي است.
سفيدي ادامه داد: انتقال ديدگاه هاي صنعتگران به مردم و مسئولان صنعت، كمك به مطالعه رضايت صنعتگران، بررسي گرايش هاي بازار و ديدگاه مشتريان، كمك به توسعه فرهنگ تجارت صنعتي و مديريت مساله، پيشگيري از بحران ها و تقويت سرمايه اجتماعي بخش ديگري از اين ظرفيت هاست.
به گفته وي در صورت ناديده گرفتن روابط عمومي، فقدان همين عوامل مي تواند تهديدي براي بخش صنعت باشد.

** نبود شركت هاي روابط عمومي، خلاء مديريتي كشور
احمد يحيايي ايله اي مدرس روابط عمومي در دانشگاه هاي كشور، در اين ميزگرد گفت: روابط عمومي يك علم بين رشته اي است كه از بخش هاي مختلف سياست، روانشناسي، جامع شناسي، روانشناسي و مديريت استفاده مي كند كه مديريت در اين بخش كاربرد بيشتري دارد.
وي افزود: در دنيا روابط عمومي ها جزيي از بخش خصوصي است و زير نام شركت هاي روابط عمومي به سازمان هاي مختلف ياري مي دهند. براي نمونه شركت بنز در همه دنيا از خدمات 6 روابط عمومي استفاده مي كند. همچنين يك شركت اروپايي روابط عمومي، اوباما (رييس جمهوري كنوني آمريكا) را در انتخابات رياست جمهوري كمك كرد.
اين استاد دانشگاه گفت: در ايران شركت روابط عمومي نداريم بلكه شركت هاي تبليغاتي كار آگهي را نيز انجام مي دهند و هنوز اين تغيير نام در كشور ما رخ نداده است.
يحيايي ايله اي افزود: در دنياي امروز مديريت كيفيت در سطح هاي مختلف برنامه ريزي، اجرا و ارزيابي توسط روابط عمومي ها انجام مي شود. اين بدان معناست كه روابط عمومي ها از شخص سوم (مشتري مستقيم ) براي تعميم دادن و انتقال يك احساس به جامعه بهره مند مي شوند.
وي ادامه داد: در دنيا روابط عمومي ها به دنبال خلق رويدادي هستند كه منافع عمومي را تامين مي كند و در خدمت جامعه قرار مي گيرد كه اين مهم نيز به مسئوليت اجتماعي برمي گردد؛ يعني اينگونه نيست كه ايران خودرو فقط ماشين توليد كند و آن را به فروش برساند و مسئوليت خود را به پايان برساند؛ بلكه با حضور روابط عمومي ها بايد اين شركت ها با عنوان «آگاهي سازي براي استفاده از خودرو» نيز هزينه هاي خدمات رساني بگيرند.
وي يكي از مهمترين دلايل روابط عمومي ها موفق را در دنيا وجود نيروهاي متخصص دانست و گفت: براي پيشرفت هر جامعه هيچ چيز مهمتر از بكارگيري نيروهاي متخصص در هر بخش نيست؛ در غير اين صورت آن جامعه موفق نخواهد بود. بنابراين تخصص بايد نخستين و مهمترين اولويت در انتخاب مديران يك روابط عمومي باشد.

** مسئوليت پذيري اجتماعي صنعت
يحيايي ايله اي، ماهيت صنعت را بدون روح و خشك برشمرد و گفت: روابط عمومي متخصص در بخش صنعت وظيفه انساني كردن و روح بخشيدن به صنعت را بر عهده دارد.
به گفته وي، روابط عمومي بخش صنعت بايد در مسئوليت پذيري اجتماعي، پوشش بحران هاي انساني، ارتباط صنعت با خبرگان، عرضه محصولات و آسيب شناسي فرهنگي شهرهاي صنعتي نقش داشته باشد.
عضو موسس خانه روابط عمومي درباره مسئوليت پذيري اجتماعي بخش صنعت افزود: هر صنعتي در هر منطقه جغرافياي كه ساخته مي شود به محيط زيست، منابع آبي، اكوسيستم و اكولوژي گياهي و جانوري آن منطقه صدمه وارد مي كند. بنابراين بايد يك روابط عمومي با رويكرد اخلاقي به نفع منافع يك جامعه گام بردارد و جلو برخي مشكلات را بگيرد.
يحيايي ايله اي، درباره بحران هاي انساني نيز گفت: در برخي موارد شاهديم يكي از بلاياي طبيعي همچون زلزله رخ مي دهد اما دستگاه هاي غيرمرتبط همچون صنعت نيز وارد عمل مي شوند. براي نمونه در زلزله آذربايجان مس سنگون نخستين سازماني بود كه در مقابله با بحران به خدمات آبرساني، چادر و تغذيه مردم آسيب ديده اقدام كرد.
وي يادآور شد: در زلزله تايلند نيز شركت جنرال الكترونيك آمريكا كه يكي از صنايع بزرگ دنيا به شمار مي رود به خدمات رساني پرداخت كه همين امر موجب اعتبارسازي، برندسازي و محبوبيت بيشتر اين شركت شد.
اين استاد دانشگاه تاكيد كرد: ايران داراي توليدات كيفي خوبي است اما روابط عمومي ها در عرضه اين محصولات نقشي ندارند.
وي گفت: برخي محصولات داخلي ما از توليدات آسياي شرقي به مراتب بهتر است؛ در حالي كه مردم براي محصولات چيني نسبت به محصولات ايراني ارجحيت قائلند كه اين نيز به نقش روابط عمومي ها در جامعه برمي گردد و اين سوال پيش مي آيد كه روابط عمومي ها ما چه مي كنند؟
يحيايي ايله اي ادامه داد: هرگاه صنعتي وارد منطقه اي مي شود بخش زيادي از انسان ها را با خود وارد محدوده شهري مي كند. ايجاد شهرك هاي صنعتي مجموعه اي از مشكلات را به وجود مي آورد كه نيازمند آسيب شناسي فرهنگي و اجتماعي شهرهاي صنعتي توسط روابط عمومي ها است.

** وظيفه روابط عمومي، مديريت دغدغه هاي ارتباطي صنايع
حميد شكري خانقاه مدرس علوم ارتباطات و روابط عمومي، نيز در اين ميزگرد تخصصي گفت: وظيفه اصلي روابط عمومي، مديريت دغدغه هاي ارتباطي صنعت است.
به گفته وي، آينده نگري، بحران ستيزي و اعتبارسازي از ديگر وظايف مهم يك روابط عمومي كارآمد است و يك فرد متخصص در اين زمينه بايد به اين ويژگي ها مسلح و مسلط باشد.
شكري خانقاه اضافه كرد: براي رشد و كارامدي روابط عمومي ها، بايد از كپي برداري صرف الگوهاي غربي پرهيز كنيم و يك الگوي بومي تعريف كنيم زيرا اكنون فاقد اين الگو هستيم.
مولف كتاب «برنامه هاي راهبردي در روابط عمومي» تاكيد كرد روابط عمومي ها در ايران راهبرد ندارند. همچنين ضعف بزرگ آنها اين است كه به جاي برنامه محور بودن، وظيفه محور شده اند و فقط حسب دستور و برنامه هاي ابلاغ شده در سازمان ها و دستگاه ها فعاليت مي كنند.
وي افزود: روابط عمومي مدرن، روابط عمومي برنامه مدار است نه روابط عمومي وظيفه دار. در تحقيقي كه از 100 روابط عمومي برتر جهان به عمل آمده است اين نكته به چشم مي خورد كه هيچيك از اين ها برخلاف كشور ما تبليغات را در اولويت كارهاي خود قرار نداده اند.
شكري خانقاه با انتقاد از به روز نبودن منابع آموزشي روابط عمومي ها اضافه كرد: مباحث آموزشي روابط عمومي ها در ايران به سال هاي اوايل انقلاب بر مي گردد و سازمان هاي اندكي كه اخيرا درصدد به روز كردن اين روش ها هستند با جسارت خود دست به كار شده اند.
اين استاد دانشگاه ادامه داد: تجربه ما در يك وزارتخانه نشان داد مشكل اصلي پيشرفت نكردن روابط عمومي ها، مديران سازمان ها و نهادها هستند زيرا از دانش، شناخت و تخصص كافي در زمينه ارتباطات و ميزان اهميت آن مطلع نيستند. آنان در طول سال كتاب نمي خوانند و علاقه اي نيز به اين كار از خود نشان نمي دهند.
شكري خانقاه گفت: كارآمدترين راهكار براي ارتقاي سطح روابط عمومي ها تعريف بسته هاي ارتباطي براي هر محصول و هر پروژه است. با اينكه در هر سازماني با پروژه هاي بزرگ روبروييم اما خلاء بزرگ، تعريف نكردن ضميمه ها و بسته هاي ارتباطي مرتبط است.
عضو خانه روابط عمومي گفت: بايد يك نيروي روابط عمومي، قدرت متقاعدكنندگي داشته باشد و وقتي مديريت در هر مساله نه مي گويد، وي بتواند آن مدير را براي انجام عمل درست متقاعد كند.
شكري خانقاه اضافه كرد: دليل اينكه تاكنون در جذب نيروهاي متخصص ناموفق بوده ايم اين است كه روابط عمومي ها در گذشته نتوانسته اند آن طور كه بايد تفاوت كار و بازدهي يك متخصص و يك غيرمتخصص را به مديران نشان بدهند و بچشانند.
وي گفت: هنوز به شاخص هاي استاندارد مدوني درباره بكارگيري نيروهاي روابط عمومي نرسيده ايم؛ نيرويي كه صلاحيت حرفه اي وي اثبات شده باشد و از بازآموزي و روزآمد كردن اطلاعات خود غافل نماند.
فراهنگ**1355**3079**9186**1961