به گزارش ایرنا، چشمان مضطربش هنوز نگران است و خاطره عصر دیروز را برایش تداعی می كند، عصر یك روز تابستانی گرم كه مادر خواب بود و او و خواهرش سرگرم بازی بودند و در حین بدو بدو به میزی برخورد می كند و آینه رویش زمین می افتد و می شكند.
نرگس می گوید: با صدای شكستن آینه مادرم بیدار شد، فحش و ناسزا زیادی را نثار من و خواهر كوچكترم كرد مادرم به داخل حیاط قدیمی مان رفت، فكر كردم دعوایش تمام شده ولی با شیلنگی كوتاه به داخل اتاق برگشت و شروع به كتك زدن من و خواهرم كرد.
من خیلی التماس كردم كه ضربه هایش را كم كرده و آرام تر بزند ولی خشم مادر وحشتناك بود و با زدن هر ضربه انگار اصلا آه و ناله های من و خواهرم را نمی شنید، خواهر كوچكم پشت من پنهان شده بود و ضربه های تیز شیلنگ بیشتر به تن می می خورد.
مینا یكی دیگر از كودكانی است كه مورد آزار و اذیت جسمی از سوی والدینش قرار گرفته، جای سوختگی سیخ های داغی را كه مادرش روی پایش گذاشته یادگار تلخ دوران كودكیش است، آزاری را كه بیشتر به شكنجه شباهت دارد و وی تنها بخاطر روزی را كه نمره درسش علی رغم میل باطنی مادرش بود این تصویر سوختگی را تا ابد روی پایش به یادگار خواهد داشت.
كودك آزاری پدیده ای ناخوشایند و یكی از آسیب های اجتماعی محسوب شده كه در همه جهان وجود دارد، پدیده ای كه باعث آزار روحی و جسمی و ایجاد آثار ماندگار در وجود یك كودك شود و در برخی موارد این آثار می‌تواند مخفی باشد.
ممانعت از حاضر شدن در كلاس درس، محروم كردن او از غذا، حبس در اتاق، حمام یا زیر زمین، تنبیه بدنی و تجاوز جنسی به كودك هم از اشكال مختلف كودك آزاری محسوب می شود.
پدیده ای كه نه تنها بر روی جسم و روح كودك تاثیر گذاشته بلكه موجب اختلال در روند رشد جسمی و روحی فرد در بزرگسالی نیز شده و آینده او را تحت تاثیر قرار داده بطوریكه دوران حساس و زیبای كودكی فرد را پژمرده می كند.
*** افزایش پدیده كودك آزاری در ایلام در سال های اخیر
اما كودك آزاری در ایلام در سال های اخیر در حال رشد است، مساله ای كه معاون اجتماعی بهزیستی ایلام از آن ابراز نگرانی كرده و آن را به عنوان یكی از آسیب های اجتماعی جدی در این استان عنوان می كند.
زهرا همتی با بیان اینكه آمار كودكان آزار دیده مراجعه كننده به مراكز اورژانس اجتماعی بهزیستی در سال 92 تعداد 12مورد و در سال 93 تعداد 23 مورد بوده است افزود: این رقم در سال 94 به 62مورد افزایش یافته است.
وی آزار جسمی، جنسی، لفظی، روحی، عاطفی و یا غفلت از كودكان را از انواع مختلف كودك آزاری عنوان كرد و گفت: در استان ایلام عمده دلایل كودك آزاریكه به بهزیستی ارجاع شده اند جسمی و مهم ترین علت نیز اعتیاد والدین و فقر اقتصادی بوده است.
اما كودكی كه بجای بازی و شیطنت دوران زیبای كودكی آزار های مختلف جسمی و روحی را بیشتر تجربه می كند چه آینده ای را در پیش رو دارد؟
به گفته كارشناسان حوزه اجتماعی عمده این كودكان در بزرگسالی پرخاشگر شده و برای تخلیه روانی كودكان و اطرافیان خود را در آینده مورد آزار و اذیت قرار خواهند داد.
*** پیش بینی دنیای نفرت انگیز از دیدگاه كودكان آزار دیده/ اضطراب درونی جایگزین یادگیری و تمركز در این كودكان
سرپرست مجتمع خدمات مشاوره و روانشناختی اداره كل بهزیستی ایلام در خصوص تاثیر كودك آزاری بر بهداشت روانی كودك می گوید: بد رفتاری با كودك عامل مهم اختلال در روند رشد جسمانی، روانی و شخصیت كودك بوده و اساس رشد او از عوامل بسیار مهمی سرچشمه می گیرد كه در زندگی كودك و نحوه ارتباط او با والدینش وجود دارد.
فهیمه گلی زاده بیان كرد: بر اساس تحقیق انجام گرفته كودكانی كه آزار دیده یا مورد بهره كشی قرار گرفته اند یاد می گیرند دنیای كه در آن زندگی می كنند را مكانی نا امن و نفرت انگیز می دانند.
وی اظهار كرد: بزرگسالانی كه این كودكان را نگهداری كرده ممكن است بی تاب، عصبی و یا افسرده باشند بنابراین بصورت دائم روش خود را با كودك تغییر داده و با رفتارهای دو سو گرایانه خود وابستگی و علاقه كودك را تحت تاثیر قرار داده و باعث شده كودك ادراك بد و ناشایستی از خود داشته باشد.
به گفته وی، این كودكان بجای تمركز و یادگیری، بیشتر مضطرب بوده و با خیالات خود اندیشناك هستند و دائم راهی جستجو كرده كه از مهلكه جان سالم بدر ببرند.
وی اظهار كرد: كودكانی كه مورد آزار قرار گرفته اغلب بر اساس یك واكنش وارونه تمایل دارند خود محافظ و نگهدارنده والدینشان باشند.
وی گفت: توضیح دیگر این نقش مراقبتی واژگون شده، این است كه كودكان با متوسل شدن به این مكانیزم از احساس بی قدرتی و ضعف خود كاسته و احساس دلبستگی نا ایمن را تجربه می كنند.
** احتمال بروز رفتارهای خشونت بار در آینده از سوی كودكان آزار دیده
كارشناس مسئول دفتر كودكان اداره كل بهزیستی ایلام نیز در این خصوص معتقد است: كودك آزاری به رفتاری اطلاق شده كه منجر به آسیب های روانی، جسمانی، عاطفی و ذهنی كودك شده و در مراحل رشد طبیعی كودك اختلال ایجاد می كند.
آیت گوهری بیان كرد: متاسفانه كودك آزاری مشكل مهم اجتماعی جامعه است كه با توجه به خلع قوانین سخت گیرانه میزان شیوع آن در جامعه روز به روز بیشتر می شود.
وی گفت: شرایط فرهنگی، اجتماعی در كشور ما موجب شده والدین نسبت به كودكان حس مالكیت پیدا كرده و در نهایت چنین باورهایی منجر به آسیب های جسمی، روانی و زمینه سازی برای فرار كودكان از خانه به علت ضرب و شتم می شود.
وی گفت: مطالعات مختلف در مورد كودك آزاری نشان می دهد چنین كودكانی ممكن است در آینده با مشكلات متعددی از جمله ترس های شدید، اضطراب، احساس گناه، افسردگی و مشكلات بین فردی مواجه شوند، این كودكان نسبت به مادران خود به طور مضطرب وابسته شده و در بزرگسالی به احتمال فراوان رفتارهای خشونت بار در آنها رشد می یابد.
وی ارتقا سطح آگاهی والدین و افراد جامعه در مورد حقوق كودكان و عوارض ناشی از كودك آزاری در بزرگسالی با استفاده از رسانه های جمعی و ین قوانین و مقررات بازدارنده و برخورد جدی با كودك آزاران را از جمله راهكارهای كاهش كودك آزاری در جامعه برشمرد.
*** اعتقادهای سنتی موثر در بروز كودك آزاری
كارشناس دفتر آسیب دیدگان اجتماعی اداره كل بهزیستی ایلام نیز در این زمینه معتقد است: كودك آزاری عبارتست از آسیب یا تهدید سلامت جسم و روان و یا سعادت، راه و بهزیستی كودك به دست والدین یا افرادی كه نسبت به او مسئول هستند.
پری حكمت با بیان اینكه خشونت و آزار كودكان عملی است كه از طرف بزرگترها متوجه كودكان می شود افزود: آمار نگران كننده كودك آزاری در حالی افزایش می یابد كه قانون حامی كودكان در برابر والدین كمرنگ است.
وی اظهار كرد: اعتقادهای سنتی موجب پیدایش مسایلی چون احساس مالكیت والدین نسبت به كودكان شده و چنین باورهایی پدید آورنده معضلاتی همچون آزارهای جسمی و تجاوز های جنسی و زمینه سازی برای فرار كودكان به علت خشونت و ضرب و شتم از خانه می شود.
وی گفت: كودك آزاری بدترین شكل مجازاتی است كه می توان برای یك كودك تعیین كرد، با این روش كودك بقیه عمرش را با زخم های روانی، روحی، عاطفی و فیزیكی سپری خواهد كرد و همچنین این امر می تواند منجر به آسیب های جبران ناپذیر ذهنی و بدنی او شود.
حكمت با تاكید بر اینكه كودكان باید در محیط امن رشد و پرورش یابند افزود: برای مقابله با پدیده كودك آزاری بهزیستی با راه اندازی مركز اورژانس اجتماعی با ارایه خدمات تخصصی تیم سیار در جهت حمایت از كودكان آزار دیده خدمات لازم را در مواقع ضروری و لازم ارایه می كند.
*** ضرورت اصلاح ادبیات رفتاری با كودكان در خانواده ها
اما نحوه گفتار و رفتار والدین و فضای حاكم در خانواده ها چقدر زمینه را برای كودك آزاری مهیا می كند؟ معاون امور اجتماعی بهزیستی ایلام در این زمینه ادبیات عمده خانواده های ایلامی در برابر كودك را سراسر از خشونت عنوان می كند.
همتی می گوید: متاسفانه در ادبیات گفتاری مردم ایلام خشونت در برخورد با كودك وجود داشته كه این رفتار در گفتار والدین باید اصلاح و بازنگری شود.
وی گفت: متاسفانه این رفتار به حدی است كه در رسانه ملی نیز در برخی نمایش ها و سریال ها نحوه رفتار پدر و مادرها با فرزندان بصورت خشونت آمیز و پرخاشگرانه بوده كه موجب الگو برداری بینندگان از این رفتار بویژه در زوج هایی كه از مهارت فرزند پروری آگاهی ندارند، می شود.
***وجود كودك آزاری در بیشتر خانواده ها/ برتری پسر بر دختر در جوامع سنتی یكی از اشكال كودك آزاری
معاون اجتماعی بهزیستی ایلام با بیان اینكه بسیاری از موارد كودك آزاری پنهان بوده و به بهزیستی ارجاع نمی شوند گفت: مالكیت پدر و مادر بر فرزندان موجب شده آنها از این حس مالكیت سوء استفاده كرده و در برخی موارد به تنیه جسمی و روانی آنها روی بیاورند.
وی اظهار كرد: كودك آزاری بطور معمول در همه خانواده ها وجود داشته ولی شكل آن متفاوت بوده به طوری كه در خانواده های تحصیلكرده كودك آزاری به شكل لفظی، عاطفی، تحقیر و غفلت از كودك وجود داشته و در خانواده های غیرتحصیل كرده به صورت جسمی است.
وی تبعیض بین فرزندان و یا برتری داشتن پسر بر دختر را نوعی كودك آزاری دانست كه متاسفانه این دیدگاه در جوامع سنتی وجود داشته و یكی از اشكال كودك آزاری محسوب می شود.
وی احساس نا امنی و فرار از خانه را در نتیجه كودك آزاری دانست و گفت: عمده این كودكان با بیماری های روحی، روانی مواجه شده و همچنین گوشه گیر و منزوی می شوند بطوریكه در برقراری ارتباط با همسالان خود مشكل پیدا می كنند.
معاون اجتماعی بهزیستی ایلام بیان كرد: همچنین كودكانی كه مورد خشونت و آزار چه روحی و چه جسمی قرار می گیرند برای تخلیه خشم درونی و نهفته دوران كودكیشان فرزندان و اطرافیان خود را در بزرگسالی مورد خشونت قرار می دهند.
*** ضرورت آگاهی والدین از عواقب خشونت علیه كودكان/ سلب سرپرستی كودكان خشونت دیده از والدین بد سرپرست توسط بهزیستی با حمایت و هنكاری دستگاه قضایی
همتی با تاكید بر اینكه خانواده ها باید از عواقب تنبیه و كودك آزاری آگاه باشند گفت: پدر و مادرها باید بدانند كه خشونت و آزار كودكان سلامت روانی و جسمی آنها را تهدید خواهد كرد.
وی اظهار كرد: بر اساس قانون، بهزیستی این حق را دارد كه با حمایت و همكاری دستگاه های قضایی حضانت كودكان خشونت دیده را از والدین بد سرپرست سلب كرده و آنها را در مراكز شبانه روزی تا زمان فراهم شدن شرایط مناسب خانواده برای پذیرش كودك نگهداری كنند.
7171/6034
گزارش از: آزاده خرم
ایلام - ایرنا- هنوز نقشه های ناهماهنگ ضربه های شیلنگ بر روی دو دست باریكش پیداست، خط های نامتوازی كه روی دستانش ردی از رنگ های زرد، قرمز و قهوه ای با خون مردگی برجا گذاشته است.
