رها سازي پساب تصفيه خانه آب شرب بيرجند به اميد جذب در سفره هاي زير زميني

در ادامه اين گزارش به قلم نرگس حميدي آمده است: نترسيد جلوتر برويد پايين تر است خودتان آن را خواهيد ديد كاملا مشخص است، اين حرف هاي پيرمرد كشاورزي بود كه در همان نزديكي مشغول آبياري بود.
نا اميد شده بوديم از اينكه خروجي پساب تصفيه خانه آب شرب بيرجند را پيدا كنيم .
بارها در خبرهاي غير رسمي شنيده بوديم كه بالغ بر 100 ليتر آب در ثانيه از تصفيه خانه آب شرب شهر بيرجند خارج مي شود و بلااستفاده در رودخانه رها مي شود بر آن شديم تا ضمن بررسي صحت و سقم اين موضوع خودمان از نزديك از محل بازديد داشته باشيم.
آنچه مي خوانيد مشاهدات 3 ساعته خبرنگار ما از اين مسير است.
خوب يا بد بودن احداث تصفيه خانه آب شرب بيرجند را به مجالي ديگر مي گذاريم ولي برايم اين سوال مطرح است كه چرا متوليان امر نسبت به خروج حداقل 100 ليتر آب بر ثانيه به عنوان پساب تصفيه خانه بي تفاوتند و تاكنون براي استفاده بيشتر از آن برنامه ريزي نكرده اند.
شهريور ماه سال 1393 بود كه همه خوشحال بوديم كه تصفيه خانه آب شرب بيرجند به بهره برداري رسيد ولي نمي دانستيم كه در هر ثانيه 100 ليتر آب شرب به رودخانه سرازير خواهد شد و پساب تصفيه خانه حتي قابل استفاده براي كشاورزي هم نخواهد بود.
آبي كه با هزينه ميلياردي به تصفيه خانه رسيده است اكنون بخشي از آن به رودخانه سرازير شده كه هيچ كارايي ندارد.
متوليان كشاورزي اذعان مي دارند كه اين آب براي كشاورزي و زمين مضر است اما بايد از متوليان امر پرسيد شما كه ماهانه ميليون ها تومان براي صرفه جويي از مصرف آب تبليغات مي كنيد چرا براي پساب تصفيه خانه فكري نكرده ايد؟
چرا صنايع و يا كارخانه اي را پيش بيني نكرده اند كه از اين آب براي خط توليد آن استفاده بهينه گردد.
ساعت 9 صبح با آنكه گرماي هواي مردادماه كمي آزار دهنده است عزممان را جزم كرديم به همراه عكاس روزنامه تا در راستاي رسالت شفاف سازي خود، مسير خروجي پساب تصفيه خانه آب شرب بيرجند را دنبال كنيم و قضاوت را به مردم بسپاريم.
مسير را از سمت تصفيه خانه شروع كرديم و بعد از 20 دقيقه پياده روي بدليل گرم بودن هوا تصميم گرفتيم ادامه مسير را با ماشين طي كنيم تا اينكه با دنبال كردن علمك هاي آبي كه روي آن نوشته شده بود پساب تصفيه خانه آب شيرين بيرجند به روستاي امير آباد رسيديم.
و با رد كردن اين روستا به زمين هاي كشاورزي و چوپاني رسيديم كه به ما گفت: چند كيلومتر جلوتر لوله بزرگي را مي توانيد پيدا كنيد كه هميشه مقدار زيادي آب از آن خارج مي شود ولي مورد استفاده قرار نمي‌گيرد.
بالاخره بعد از حدود دو ساعت و نيم راه رفتن توانستيم خروجي پساب تصفيه خانه آب شيرين را با كمك يك كشاورز پيدا كنيم كه به خبرنگار ما گفت: من زمين كشاورزي دارم و اين مقدار آبي كه الان از اين لوله خارج مي شود حدود 60 ليتر بر ثانيه است و گاهي اين ميزان به 100 ليتر هم مي رسد.
آنچه در اين مشاهدات مهم به نظر مي رسيد و توجه هر بيننده‌اي را به خود جلب مي كرد رها شدن پساب آب در مسير رودخانه و جمع شدن حجم زيادي از آب در ادامه مسير بود و جاي اين سوال را باقي مي گذاشت كه چرا با وضعيت موجود استان به لحاظ خشكسالي بايد روزانه حجم زيادي از آب رها‌سازي شود به اميد جذب شدن در سفره هاي زير زميني؟
لازم به ذكر است كه تصفيه خانه آب شرب بيرجند در شهريور ماه سال گذشته به صورت رسمي با حضور معاون اول رئيس جمهور به بهره برداري رسيده و از ابتداي آغاز به كار اين پروژه نيز بيش از 50 ميليارد تومان براي آن هزينه شده و قرار است سالانه بيش از 9 ميليارد تومان براي نگهداري آن هزينه شود.
بنابراين مسئولان مي توانستند از ابتدا براي استفاده از پساب آن نيز برنامه ريزي كنند.
در ادامه خبرنگار ما نظر مسئولان را جويا شده است.
** پساب تصفيه خانه آب شرب بيرجند 35 تا 45 ليتر بر ثانيه است
مدير عامل شركت آب منطقه اي خراسان جنوبي در گفت و گو با خبرنگار ما ميزان پساب تصفيه خانه آب شرب شهر بيرجند را 35 تا 45 ليتر بر ثانيه اعلام كرد و افزود : ما در صدد هستيم همزمان با توسعه تصفيه خانه طرح كاهش پساب را اجرايي كنيم.
** اولويت ما انتقال آب از دشت مختاران به بيرجند است
امامي ادامه داد: در حال حاضر اولويت ما در آب منطقه اي انتقال آب از دشت مختاران به بيرجند است و تمركز ما در اين زمينه خواهد بود چرا كه اين پروژه دو سال زمان خواهد برد.
وي اظهار داشت : بعد از اتمام اين پروژه طرح توسعه تصفيه‌خانه را در دستور كار قرار خواهيم داد كه به زمان زيادي نياز نخواهد داشت و همزمان طرح كاهش پساب را نيز اجرايي مي‌كنيم كه الان طرح مطالعاتي آن در حال انجام است.
** براي واگذاري پساب تصفيه خانه بيرجند برنامه اي نداريم
وي تصريح كرد: در حال حاضر كشاورزان و متقاضيان زيادي درصدد هستند كه اين پساب به آنها واگذار شود اما ما براي واگذاري فعلا برنامه اي نداريم چرا كه اين اقدام اگر هم صورت گيرد موقتي خواهد بود و ممكن است در آينده اين شبهه به وجود آيد كه اين پساب دائمي است و كشاورز روي آن حساب باز كند .
** پساب تصفيه خانه آب شرب بيرجند مشكلي ندارد
مدير عامل آب منطقه اي استان با بيان اينكه توسعه كشاورزي در دشت ها مد نظر ما نيست، گفت: پساب تصفيه خانه مشكلي ندارد ولي ما واگذار نمي كنيم.
امامي افزود :بدليل افت كيفيت آب همين الان كشاورزي ما با آب بدتر از اين انجام مي شود.
وي با تاكيد بر اينكه پساب موجود بار ميكروبي و آلودگي خاصي ندارد، افزود : ما اين آب را به مسير رودخانه هدايت كرده ايم تا در عمق 3 كيلومتر جذب زمين شده و وارد سفره شود.
** با اتصال تمامي واحدهاي شهر به تصفيه خانه پساب 80 تا 90 ليتر بر ثانيه اي توليد خواهد شد
معاون بهره برداري شركت آب و فاضلاب شهري خراسان ‌جنوبي در اين زمينه به خبرنگار ما گفت: بنا به اعلام شركت آب منطقه اي اگر تمامي واحدهاي شهر بيرجند در مدار تصفيه‌خانه قرار گيرند پساب آن 80 تا 90 ليتر بر ثانيه خواهد بود .
** مخلوط شدن پساب تصفيه خانه آب شرب با فاضلاب
محمد نژاد افزود: با توجه به ملاحظات زيست محيطي و با توجه به طرح مشاور آب منطقه اي پساب تصفيه خانه فاضلاب با پساب تصفيه خانه آب شرب شهر بيرجند مختلط شده تا امكان دفع آب در محيط زيست وجود داشته باشد.
وي ادامه داد: پساب تصفيه خانه ها بايد ساماندهي شود تا پارامترهاي لازم را براي جايگزيني مصارف كشاورزي داشته باشند.
وي تصريح كرد: از طرف ديگر تغذيه آبخوان ها و سفره هاي زيرزميني توسط پساب تصفيه خانه ها و حفاطت از منابع آب داراي اهميت است.
** هنوز اصل كار در پساب تصفيه خانه آب مشخص نيست
مدير آب و خاك جهاد كشاورزي استان در پاسخ به اين سوال كه آيا برنامه اي براي استفاده از پساب تصفيه خانه آب شرب داريد گفت: هنوز اصل كار مشخص نيست و اين كه قرار است چه كاري با اين پساب انجام شود.
علي شفيعي افزود: تاكيد ما اين است كه از پساب تصفيه خانه‌ها براي محصولاتي استفاده شود كه در مرحله اول تا سوم به دست مردم نرسد و در حال حاضر سازمان نظام مهندسي كشاورزي استان براي استفاده از پساب تصفيه خانه فاضلاب برنامه هايي را در دست اجرا دارد.
وي ادامه داد: اگر قرار باشد پساب تصفيه خانه ها بطور مستقيم براي محصولاتي كه مصرف انساني دارند مورد استفاده قرار گيرد هزينه كلاني را در پي خواهد داشت.
** استفاده از پساب تصفيه خانه فاضلاب بيرجند براي كشت 200 هكتاري
رئيس سازمان نظام مهندسي كشاورزي و منابع طبيعي استان نيز در گفت و گو با خبرنگار ما به برنامه هاي اين مجموعه براي استفاده از پساب تصفيه خانه فاضلاب شهر بيرجند اشاره كرد و اظهار داشت: براي استفاده از پساب تصفيه خانه فاضلاب بيرجند 200 هكتار زمين در قالب طرح ساماندهي و استفاده از پساب در نظر گرفته شده كه امسال واگذار خواهد شد و برنامه اوليه ما زراعت چوب است.
اكبري ادامه داد : با اين اقدام 25 تا 30 ليتر بر ثانيه از پساب تصفيه خانه به ما واگذار خواهد شد.
** كيفيت پساب تصفيه خانه آب شرب بيرجند پايين است
وي در مورد استفاده از پساب تصفيه خانه آب شرب بيرجند اذعان داشت :Ec اين پساب بالاست و كيفيت آب پايين است و نمي توان از آن براي كشاورزي استفاده كرد.
وي ادامه داد:Ec اين آب هزار است و اين در حالي است كه Ec آبي كه ما استفاده مي كنيم 3 هزار است هر چند به خاطر افت كيفيت آب سفره هاي زير زميني ما آب با اي سي 7 هزار را هم داريم.
وي اظهار داشت : پساب تصفيه خانه آب شرب باعث تخريب زمين كشاورزي مي شود بنابراين ما فعلا برنامه اي براي استفاده از اين آب نداريم .
** رهاسازي غير اصولي در طول مسير خط انتقال پساب ديده نشده است
معاون فني اداره حفاظت محيط زيست خراسان جنوبي نيز در پاسخ به سوالات خبرنگار ما در مورد وضعيت پساب تصفيه‌خانه آب بيرجند اظهار داشت: بر اساس آخرين پايش هاي انجام شده پساب خروجي تصفيه خانه آب شرب شهر بيرجند از طريق خط انتقال به محل تصفيه خانه فاضلاب شهر بيرجند منتقل و در مجاورت تصفيه خانه فاضلاب شهر بيرجند تخليه مي گردد و رهاسازي غير اصولي در طول مسير خط انتقال مذكور مشاهده نگرديده است.
** رعايت استانداردهاي زيست محيطي جهت تخليه پساب برعهده آب منطقه اي است
علي اله پور افزود: به رغم پايش و نظارت از سوي حفاظت محيط زيست، مسئوليت انجام خود اظهاري در پايش پساب خروجي از تصفيه خانه و رعايت استانداردهاي زيست محيطي جهت تخليه به محيط هاي پذيرنده بر عهده شركت آب منطقه اي استان مي باشد.
كه در اين خصوص پيگيري هاي لازم صورت گرفته و شركت مذكور موظف به رعايت ضوابط و استانداردهاي حفاظت محيط زيست در خروجي از تصفيه خانه‌ها مي باشد.
وي ادامه داد: به استناد بند ب ماده 192 قانون برنامه پنجم توسعه كشور مجريان طرح هاي بزرگ توليدي، عمراني و خدماتي در استان موظف به نمونه برداري و اندازه گيري آلودگي و تخريب زيست محيطي بوده و نتايج را مي بايست به اداره كل حفاظت محيط زيست استان ارائه نمايند.
وي تاكيد كرد: همچنين تصفيه خانه هاي مذكور قابليت نصب و راه اندازي سامانه (سيستم )پايش لحظه اي و مداوم را دارند و لذا اجراي سيستم مذكور بر روي تصفيه خانه مورد تاكيد اين اداره كل مي باشد.
2047/3215/