به گزارش روز سه شنبه گروه علمي ايرنا از ستاد ويژه توسعه فناوري نانو رياست جمهوري،در گذشته بيشترغذاها به طور مستقيم از منابع طبيعي توليد و مصرف مي‌شد و اغلب بدون صرف هزينه‌هاي جانبي به دست مصرف كننده مي‌رسيد. اما امروزه براي تهيه محصولات غذايي در كارخانه‌هاي صنايع از افزودني‌هاي شيميايي و مواد نگهدارنده ضد ميكروبي استفاده مي‌شود.
اين تركيبات نگهدارنده ضد ميكروبي همراه با عمليات اجرايي مناسب نقش مفيدي در تأمين ايمني مواد غذايي دارند. اين مواد همچنين مي‌توانند موجب طولاني‌تر شدن عمر نگهداري مواد غذايي و كاهش ضايعات شوند.
مائده افضلي پژوهشگردانشگاه پيام نور مركز تفت از استفاده نادرست و بي‌رويه از آنتي‌بيوتيك‌ها به‌عنوان عامل اصلي افزايش مقاومت باكتري‌ها به عوامل ضد ميكروب مرسوم و ايجاد گونه‌هاي جديد مقاوم ياد كرد و گفت: افزايش مقاومت باكتري‌ها به مواد آنتي‌بيوتيك به‌عنوان يك مشكل اساسي در سيستم بهداشتي مطرح است. بنابراين توجهات به سمت مواد ضد ميكروبي جديد از جمله نانومواد ضد ميكروبي جلب شده است و امروزه استفاده از آن به‌سرعت در حال پيشروي است. در طرح حاضر يك نانو ماده ضد ميكروبي جديد جهت استفاده به‌عنوان ماده نگهدارنده مواد غذايي پيشنهاد شده است.
به گفته‌ي افضلي 'نيزين' ماده محافظ طبيعي است كه به‌صورت رايج به‌عنوان ماده نگهدارنده طبيعي در مواد غذايي استفاده مي‌شود. ولي از معايب اين ماده اين است كه بيشتر بر روي پاتوژن هاي گرم مثبت تأثير دارد. به‌منظور رفع اين عيب از نانوذره اكسيد منيزيوم استفاده شده تا طيف اثر ضد ميكروبي نيزين افزايش يابد.
وي افزود: نيزين با ايجاد منفذ بر روي غشاي سلولي باكتري‌ها ورود نانوذره اكسيد منيزيوم را تسهيل مي‌كند و در اثر فعاليت ضد ميكروبي آن محتويات سلولي بيرون ريخته و سبب مرگ باكتري مي‌شود. به‌علاوه، استفاده از اين ماده ضد ميكروبي به همراه حرارت، نفوذپذيري غشاي سلولي باكتري افزايش يافته و خاصيت ضد ميكروبي ماده ضد ميكروب بيشتر نمود پيدا مي‌كند.
افضلي در رابطه با بررسي‌هاي صورت گرفته در اين طرح گفت: در طرح حاضر، اثر ضد ميكروبي نانوذرات اكسيد منيزيم و نيزين در محيط كشت مايع بر باكتري‌هاي اشريشيا كلي و استافيلوكوكوس اورئوس بررسي شده است. همچنين اثر تركيب نانوذرات اكسيد منيزيم و نيزين بر اين باكتري‌ها به‌صورت توأم در محيط شير به روش كلني كانت مطالعه شده است. در نهايت اثر مواد ضد ميكروبي مذكور بر مورفولوژي باكتري‌هاي ٰ اشريشيا كلي و استافيلوكوكوس اورئوس به‌وسيله‌ي ميكروسكوپ الكتروني مورد ارزيابي قرار گرفته است.
وي تصريح كرد: با بهره‌گيري از نتايج اين طرح مي‌توان مواد غذايي را با هزينه كمتر و ايمني بيشتر نگهداري كرد.
اين تحقيقات حاصل تلاش‌هاي دكتر محبوبه ميرحسيني – عضو هيأت علمي دانشگاه پيام نور مركز يزد- و مائده افضلي- دانشجوي مقطع كارشناسي ارشد دانشگاه پيام نور مركز تفت- است.
نتايج اين كار در مجله Food Control (جلد 68، سال 2016، صفحات 208 تا 215) به چاپ رسيده است.
علمي(1)**1023**1440
تهران-ايرنا-پژوهشگران دانشگاه پيام نور مركز تفت و يزد در تحقيقات آزمايشگاهي خود به يك نوع نانو ماده داراي خاصيت ضدميكروبي دست‌يافته‌اند كه مي‌توان از آن به‌عنوان ماده نگهدارنده مواد غذايي استفاده كرد.
