آبياري‌هاي نوين به شكل تحت فشار و به دو روش آبياري قطره‌اي و باراني انجام مي‌شود و بهره وري آبياري باراني تا 70 درصد و آبياري قطره‌اي تا 95 درصد است و اين يعني اينكه در سيستم آبياري باراني تا 20 درصد و قطره اي تا 5 درصد آب هدر مي رود.
آبياري صحيح و استفاده بجا و متعادل از اين مايع حياتي در برهه اي كه خشكسالي بيداد مي كند ضروري است زيرا بخش زيادي از آبي كه مي تواند مورد استفاده گياهان قرار گيرد به علت نبود آشنايي كشاورزان با روشهاي صحيح آبياري به هدر مي رود.
براي رفع اين مشكل مي توان با استفاده از روشهاي جديد آبياري، آب موجود را به نحو كاملا مفيد در دسترس گياهان قرار داد و از جمله اين روشها، ابياري قطره اي است كه نوعي آبياري تحت فشار است.
با استفاده از اين سيستم با مقدار آب موجود مي توان زمين بيشتري را زير كشت برد و نياز آبي محصول را در طول دوره رشد تامين كرد.
دولت بر توسعه بخش كشاورزي، اصلاح الگوي كشت و توجه به مزيت هاي بالقوه سامانه آبياري نوين تاكيد دارد و طي چند سال گذشته اعتبارات خوبي را براي اجراي طرح هاي آبياري تحت فشار در سطح كشور اختصاص داده كه استمرار اين مهم مي تواند رونق اقتصادي در بخش كشاورزي را تسهيل كند.
استان يزد كه در دل كوير قرار گرفته و سالهاست با كمبود آب و بي آبي دست و پنجه نرم مي كند حتي يك قطره آب هم در آن حكم كيميا را دارد.
سطح زير كشت محصولات كشاورزي استان يزد 130 هزار هكتار بود كه به علت خشكسالي و كمبود آب در سالهاي اخير اين رقم به 118 هزار هكتار رسيده است.
بنابر اين مسئولان و برنامه ريزان استان در تلاش هستند براي رفع اين چالش، سيستم آبياري نوين را در بخش كشاورزي توسعه دهند.
***تغيير الگوي كشت در بيش از 9 هزار هكتار از اراضي يزد
رئيس سازمان جهاد كشاورزي استان يزد كشت گياهان كم آبخواه و مجهز شدن زمين هاي كشاورزي به سيستم آبياري نوين را مهمترين راهكار موثر در صرفه جويي آب در بخش كشاورزي بيان كرد و گفت: در يك برنامه 10 ساله 9 هزار و 300 هكتار از كشتهاي پر آبخواه استان به كم آبخواه تبديل مي شود.
سيد جمال سجادي پور با بيان اينكه قرار است هرساله 10 درصد از اين ميزان تبديل به كشتهاي كم آبخواه شود افزود: زعفران، كنجد، زيره، ارزن و گياهان دارويي از جمله كشتهاي جايگزين هستند كه به تدريج جايگزين كشتهاي پرآبخواه نظير گندم،سبزي و صيفي،ذرت و يونجه خواهد شد .
رئيس سازمان جهاد كشاورزي استان يزد همچنين با اشاره به اينكه توسعه كشتهاي گلخانه اي نيز از سياستهاي اين نهاد در استان يزد براي توسعه كشتهاي كم آبخوه است افزود: در كنار اجراي روشهاي نوين آبياري در سه سال گذشته 200 هكتار به سطح زير كشت گلخانه هاي استان يزد افزوده شده است.
*** اجراي سيستم آبياري نوين در سطح 17 هزار هكتار
مدير آب و خاك و امور فني سازمان جهاد كشاورزي استان يزد با بيان اينكه آبياري قطره اي از سال 70 در استان آغاز شده گفت: اكنون افزون بر 17 هزار هكتار از زمين هاي باغي اين استان زيرپوشش طرح آبياري قطره اي قرار دارد.
سيد علي اصغر مصطفوي بيشترين طرحهاي اجرا شده اين بخش را در شهرستانهاي خاتم، ابركوه و تفت بيان كرد و افزود: بيشتر باغ هاي پسته استان زيرپوشش اين طرح قرار گرفته است.
وي با بيان اينكه اجراي آبياري قطره اي در باغهاي زردآلو، بادام و انار هم در دستور كار قرار دارد تصريح كرد: هم اكنون اين طرح در يكهزار و 200 هكتار از باغات ياد شده در دست انجام است.
مصطفوي، ميزان كمك دولت براي اجراي استفاده كشاورزان از آبياري تحت فشار را به ازاي هر هكتار 65 ميليون ريال اعلام و اضافه كرد: سال گذشته 35 ميليارد ريال براي آبياري تحت فشار مصوب شده بود.
مدير آب و خاك و امور فني سازمان جهاد كشاورزي استان يزد تصريح كرد: امسال هم 600 ميليارد ريال براي آبياري نوين پيش بيني شده است.
وي افزايش راندمان آبياري، صرفه جويي در مصرف آب، كاهش علفهاي هرز، بهبود كمي و كيفي در توليد محصول، افزايش بهره وري، امكان همزمان آبياري و كوددهي را از مزاياي آبياري قطره اي بيان و گفت: با اجراي هر هكتار آبياري تحت فشار حدود سه هزار و 500 مترمكعب آب صرفه جويي مي شود.
مدير آب و خاك و امور فني سازمان جهاد كشاورزي استان يزد با بيان اينكه در آبياري معمولي در هر هكتار 10 هزار مترمكعب آب مصرف مي شود افزود: كشاورزان ضروري است با اصلاح روشهاي آبياري و استفاده از روشهاي نوين در مصرف آب صرفه جويي كنند.
اين مسئول اظهار كرد: در صورت تامين اعتبار مورد نياز طي چند سال آينده 35 هزار هكتار از زمينهاي كشاورزي استان يزد زيرپوشش آبياري قطره اي قرار مي گيرد.
*** 135 ميليارد تومان اعتبار براي آبياري قطره اي
مدير آب و خاك و امور فني سازمان جهاد كشاورزي يزد افزود: در سفر رياست جمهوري به استان 135 ميليارد تومان براي 16 هكتار آبياري قطره اي در سالهاي 95 و 96 مصوب شده است.
وي با بيان اينكه اين اعتبار بسيار خوبي در اين بخش است اظهار كرد: اميدواريم كه با زير پوشش قرار گرفتن زمين هاي كشاورزي با سيستم آبياري نوين شاهد افزايش توليدات محصولات كشاورزي در استان باشيم.
*** استفاده از سيستم آبياري نوين راهكار صرفه جويي در مصرف آب
كارشناس باغباني سازمان جهاد كشاورزي يزد استفاده از سيستم آبياري قطره اي را موثرين راهكار براي صرفه جويي در مصرف آب كشاورزي بيان كرد و گفت: همچنين محصولات كم آبخواه بايد جايگزين پرآبخواه شوند.
علي محمد ذبيحي با اشاره به اينكه صرفه جويي در مصرف آب، نيروي كمتر و كاهش علفهاي هرز از مزاياي آبياري قطره اي است تصريح كرد: اين نوع آبياري را مي توان در هر نوع آب و هوا مانند آب هواي خشك ، نيمه خشك و نيمه مرطوب استفاده كرد.
ذبيخي اضافه كرد: آبياري قطره اي براي محصولاتي كه نزديك هم كشت مي شود مانند غلات مناسب نيست اما براي ميوه هايي مانند مركبات ، خرما و انگور كه عمر طولاني دارند بسيار مناسب است.
***ايجاد صنايع كم آبخواه و اصلاح الگوي كشت
مدير عامل شركت آب منطقه اي يزد گفت: براي جلوگيري از مصرف بي رويه آب بايد از كشت محصولات پرآبخواه خودداري شود بطوريكه حتي كشت گندم و جو هم در استان از لحاظ مصرف آب، اقتصادي نيست.
غفوري افزود: كشاورزان بايد محصولات كم آبخواه، كشت و از سيستم آبياري قطره اي و تحت فشار استفاده نمايند.
مدير عامل شركت آب منطقه اي يزد با اشاره به اينكه هم اكنون به ازاي هر يك كيلوگرم گندم يكهزار و 200 ليتر آب مصرف مي شود اظهار كرد: در صنعت هم بايد صنايع كم آبخواه ايجاد و تصفيه مجدد آب مصرفي انجام شود.
***
يك كشاورز يزدي هم در گفت و گو با خبرنگار ايرنا با بيان اينكه 260 هكتار از باغات پسته خود را بصورت قطره اي آبياري مي كند افزود: اين روش آبياري در صرفه جويي آب بسيار مناسب است.
علي خاني اظهار كرد: از زماني كه از سيستم آبياري قطره اي استفاده كرده ام بسيار راضي هستم و ميزان محصول هم نسبت به گذشته بسيار افزايش يافته است.
وي تصريح كرد: گرچه براي تجهيزات اراضي به آبياري قطره اي بايد هزينه زياد كرد اما نتيجه بخش است و برداشت محصول چند برابر مي شود.
وي از دريافت تسهيلات مناسب در اين بخش خبر داد و از سازمان جهاد كشاورزي استان و دولت تدبير و اميد در اين زمينه قدرداني كرد.
خاني با اين حال از نبود وسايل استاندارد مناسب و بخصوص شيرآلاتي كه در اين سيستم استفاده مي شود ابراز ناخرسندي كرد.
استان يزد مانند ساير نقاط كشور با كمبود آب روبروست و از اين رو هرچه آبياري مدرن و تحت فشار در اين منطقه توسعه يابد شاهد رونق كشاورزي در اين خطه خواهيم بود.
در اين بين، متاسفانه برخي از كشاورزان همچنان بر آبياري غرقابي اصرار دارند كه بايد با فرهنگ سازي و ارائه تسهيلات، استفاده هر چه بيشتر از شيوه‌هاي مدرن آبياري را در استان فراهم نمود.
2088/ 6197
يزد- ايرنا- آبياري در روزگاران گذشته به روش هاي ساده انجام ميشد اما امروزه روش هاي علمي گوناگوني براي در سيستم آبياري بكار گرفته مي شود كه هريك به پيشرفت در بخش كشاورزي و صرف جويي در آب و هزينه ها كمك مي كند.
