به گزارش ايرنا، تنش ها در روابط سياسي افغانستان و پاكستان بر مناسبات اقتصادي طرفين سايه انداخته و با وجود تلاش مقامات دو كشور براي عادي نگه داشتن مناسبات بازرگاني، وقوع هر حادثه اي به ويژه انفجارها و حملات تروريستي بزرگ در خاك دو كشور، روابط تجاري ميان طرفين را تحت الشعاع خود قرارداده و خسارات هنگفتي را براي آنان به بار آورده است.
مرز«اسپين بولدك» افغانستان در «قندهار» با «چمن» پاكستان در جنوب افغانستان از حدود دو هفته قبل مسدود شده است و بيش از يك هزاركاميون باري با بار و اجناس مختلف مانند ميوه تازه، گوشت مرغ و تخم مرغ كه از بندر كراچي به اين مرز رسيده، متوقف و در حال از بين رفتن است.
منابع مختلف دلايل متعددي را براي بستن اين مرز ذكر كرده اند. از گرمي روابط تجاري هند و افغانستان از مسير بندر چابهار تا اظهارات «ناراندرا مودي» نخست وزير هند در روز استقلال اين كشور در باره بلوچستان پاكستان وحمايت«حامد كرزي» رئيس جمهوري سابق افغانستان از موضع نخست وزير هند و اقدام كابل براي خريد آرد از قزاقستان و نيز ممنوعيت دادوستد با«روپيه» پاكستان، به عنوان عوامل مسدود شدن تنها راه تجارتي افغانستان و پاكستان در جنوب افغانستان ياد كرده اند.
اما اسلام اباد مي گويد كه كابل بايد از بابت به آتش كشيده شدن پرچم پاكستان در «اسپين بولدك» عذرخواهي كند و مقام هاي افغان نيز اين درخواست را «بي جا» و «نادرست» دانسته و گفته اند كه مقام هاي دولتي نقشي در اين اقدام نداشته اند.
اينك معاون اتاق تجارت و صنايع افغانستان مي گويد كه با مسدود شدن مرز چمن با اسپين بولدك قندهار، روزانه ده ها ميليون دلار خسارت به بازرگانان افغان وارد مي شود و دولت افغانستان بايد تكليف اين موضوع را روشن كند و اگر اسلام آباد قصد ندارد اين مرز را باز كند، افغانستان نيز بايد رابطه تجاري خود را با پاكستان قطع كند.
«خان جان الكوزي» به خبرنگار ايرنا در كابل افزود: دولت افغانستان بايد سياست خود را درقبال كارشكني هاي پاكستان، روشن كند و اگر پاكستان به توافقات تجارتي دو كشور اعتنا نمي كند دولت افغانستان بايد روابط خود با پاكستان را قطع كند.
وي گفت: پاكستان همواره در ارتباط با مناسبات تجاري ميان دو كشور، اقدام هاي يك جانبه صورت مي دهد و هرسال در فصل برداشت ميوه افغانستان كه به هند صادر مي شود، مرزهاي خود را با افغانستان در«تورخم» استان شرقي «ننگرهار» و يا اسپين بولدك در قندهار مسدود مي كند.
الكوزي افزود كه با «محمد اشرف غني» رئيس جمهوري افغانستان ديدار كرده و در اين باره به وي تصريح كرده است كه ميوه هاي افغانستان در حال نابود شدن است و پاكستان هر سال در موسم برداشت ميوه با مسدود كردن مرز خود، خسارات مالي هنگفتي به مردم افغانستان وارد مي كند و رئيس جمهوري نيز دستوراتي در اين زمينه صادر كرده است.
الكوزي معتقد است تجارت افغانستان با پاكستان با گذشت هر سال كاهش يافته و ايجاد مشكلات براي بازرگانان از طرف پاكستان، يكي از علت هاي كاهش تجارت با پاكستان شده است.
اتاق تجارت افغانستان نيز با انتشار بيانيه اي اقدام اسلام آباد در مسدود نگه داشتن مرز جنوبي افغانستان با آن كشور را يك تراژدي دانسته و گفته است كه اين تراژدي از سال هاي گذشته تا به حال ادامه دارد.
سال گذشته نيز اسلام آباد، تعرفه صادرات ميوه افغانستان از طريق خاك پاكستان را افزايش داد و اتاق تجارت و صنايع افغانستان در آن زمان نيز خواستار قطع ارتباط بازرگاني با پاكستان شده بودند.
«محمد يونس مهمند» يكي از معاونان اتاق تجارت و صنايع افغانستان نيز روز گذشته به روزنامه ويسا گفت: صبر ما به پايان رسيده زيرا مشكلات ما هر روز بيشتر مي شود و ما از دولت مي خواهيم تا تلاش هاي بيشتري براي حل اين مشكل انجام دهد در غير اين صورت ما با هماهنگي و مشاوره با تاجران افغان داد و ستد تجاري خود را با كشوري كه همواره براي ما مشكلات ايجاد كرده پايان خواهيم داد.
امسال شرايط براي افغانستان متفاوت شده است. اين كشور به تازگي به عضويت سازمان تجارت جهاني درآمده و برخي از اقتصاددانان مي گويند كه اين كشور مي تواند به اين سازمان شكايت كند. به همين خاطر اتاق تجارت و صنايع افغانستان نيز از سران دولت وحدت ملي خواسته است كه از اسلام اباد به اين نهاد بين المللي اقتصادي جهان شكايت كند.
با اين حال كارشناسان مسائل سياسي و اقتصادي افغانستان معتقدند كه شكايت درسازمان هاي بين المللي ماه ها به طول مي انجامد تا به نتيجه برسد و سرانجام آن نيز مشخص نخواهد بود و بهترين گزينه استفاده از راه ها و مسيرهاي ديگر تجاري است.
واقعيت اين است كه تنش هاي سياسي هر از گاهي بين دو كشور تشديد مي شود و به دنبال آن نيز ناگزير روابط بازرگاني طرفين را متزلزل مي سازد و خسارات هنگفتي به بازرگانان افغان وارد مي آورد. به همين خاطر انتخاب راه هاي جايگزين دائمي و يا چاره انديشي براي رفع اختلاف هاي سياسي، گزينه هاي انتخاب كابل براي پشت سر گذاشتن اين چالش اقتصادي است.
گزارش از: عبدالروف نيازي
آساق*291*1610
كابل - ايرنا - باوجود آنكه افغانستان و پاكستان بزرگترين مبادلات تجاري را در منطقه به خود اختصاص داده اند، اما تنش هاي سياسي ميان دو كشور بر تجارت و بازرگاني اثرات منفي پررنگ داشته و آن را متزلزل كرده است.
