به گزارش ايرنا كارشناس ثبت آثار ناملموس اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري خوزستان در گفت‌وگو با خبرنگار ايرنا افزود:اين آثار ناملموس در نشست دفاعيه اي كه چهارشنبه به اين منظور در تهران برگزار شد تصويب شد.
منصوره رضوي، دانش سنتي رنگرزي، مهارت نمدمال، نمايش آييني گراز بازي، آيين گرگيعان، بهون بافي (مهارت بافت سياه چادر)، خورجين بافي(مهارت بافت خورجين)، كلوچه پزي دزفول و شوشتر، رسم سرباره، بازي نمايشي چوبازي(چوب‌بازي بختياري)، گاگريو (مويه و شروه‌خواني زنان بختياري) پرونده‌هاي ميراث ناملموس خوزستان هستند كه به ثبت ملي رسيدند.
وي، هدف از اين اقدام را آگاهي بخشي به مردم و آشنايي آنان با آداب و رسوم، فنون، دانش سنتي، خوراك و پوشاك گذشتگان عنوان كرد و اظهاركرد: با ثبت ملي اين آثار مي‌توان توجه بيشتري را به آداب و رسوم گذشتگان و نيز بحث گردشگري جلب كرد و پس از آن براي احيا و نگه‌داري آنها برنامه‌ريزي كرد.
*دانش سنتي رنگرزي
به گزارش ايرنا رنگرزي سنتي به رنگرزي اطلاق مي‌شود كه بدون دخالت عوامل صنعتي و مواد شيميايي صورت مي‌گيرد. در اين نوع رنگرزي از مواد رنگزاي طبيعي براي رنگ كردن استفاده مي‌شود. اين هنر به واسطه شرايط جغرافيايي و شهرنشيني عشاير و كوچ نشينان رو به فراموشي است.
*مهارت نمدمالي
نمد زيرانداز ضخيم و گرمي است كه با پشم يا كرك ماليده مي‌شود. نمدمالي به وسيله نمدمال و با وضع خاصي انجام مي شود. براي تهيّه نمد از پشم مناسب استفاده مي شود. طرح و نقشه نمد ساده است و به سفارش خريدار يا به سليقه نمدمال به گونه اي سنتي و تكراري تعيين مي شود. رنگ ها در نقش نمد معمولا متناسب و متنوع است و انتخاب آن به سليقه نمدمال بستگي دارد. اين هنر سنتي از ديرباز در شهرهاي بهبهان، دزفول و شوشتر رواج داشت كه اداره كل ميراث فرهنگي با احداث كارگاهي در شوشتر به احياي اين هنر سنتي در خوزستان پرداخته است.
*نمايش آييني گراز بازي
اين نمايش كه از آيين‌هاي سنتي بختياري است متاسفانه در پهناي جغرافياي اين ايل بزرگ ايراني منسوخ شد و اكنون فقط اهالي روستاي شاه نشين از توابع هفتكل اين نمايش را در نوروز و برخي از عروسي‌ها اجرا مي‌كنند. در هنگام درو بيشترين آفت مزارع، هجوم گسترده‌ي گراز وحشي به گندم زارها بود از اين روي بختياري ها با اجراي نمايش آييني گراز بازي و غلبه مرد دهقان بر گراز وحشي،نويد برداشتي خوب را به هم تباران خود مي دادند.
* آيين گرگيعان
نام يك آيين سنتي رايج بين عرب‌هاي خوزستان است كه در شب پانزدهم ماه رمضان، كودكان عرب خوزستان پس از افطار، لباس محلي پوشيده، پسران دشداشه پوشيده و دختران چادر عربي بر سر مي‌كنند و با شور و شعف به كوچه پس‌كوچه‌هاي شهرها و روستاهاي عرب‌نشين مي‌روند و با آويختن كيسه‌هايي از پيش تهيه شده بر گردن، براي جمع‌آوري عيدي و شيريني ماه رمضان درب خانه‌ها را مي زنند.
*بهون بافي
«بهون» سياه چادر عشاير بختياري است كه به همت زنان بافته مي‌شود. گرچه امروز چادرهاي برنتي، جاي بهون بافي را گرفته و موجب كمرنگ شدن اين هنر شده‌اند.
*خورجين بافي
خورجين‌بافي يا به گفته بختياري‌ها «هورژين‌بافي»، رشته‌اي از هنرهاي سنتي است كه در تمام مناطق بختياري‌نشين خوزستان چون لالي، هفتگل، انديمشك، انديكا، شوشتر، ايذه، دزفول، مسجد سليمان و همچنين در بخش‌هايي از استان چهارمحال و بختياري، كهگيلويه و بويراحمد، اصفهان و لرستان رواج دارد. خورجين، يكي از صنايع دستي بختياري است كه تنها جنبه خود مصرفي داشته و به دست زنان ايلياتي روي دارهاي افقي بافته مي‌شود. خورجين يا «هورژين» حكم صندوقچه اي را دارد كه در آن با اتصال بندينك‌هاي آن به يكديگر و زدن قفل به آخرين بندينك، كامل بسته مي شود.
* كلوچه(كليچه) پزي دزفول و شوشتر
كلوچه نوعي شيريني محلي در شهرهاي دزفول و شوشتر است كه از ديرباز به عنوان سوغاتي معروف اين شهرها معروف بوده است.
*رسم سرباره
سرباره در بين بختياري‌ها رسم بوده و هست كه وقتي كسي از دنيا مي‌رود، خويشان و بستگان براي كمك به تامين هزينه‌ي مراسم عزاداري كه معمولا سنگين هم هست، خانواده‌ي متوفي را با دادن سرباره ياري مي‌كنند. وقتي كسي از دنيا مي‌رود در روز برگزاري آيين سوم يا هفتمين روز وي، بستگان و خويشاوندان مبالغي پول و يا چند راس گوسفند همراه برده و به خانوادهٔ متوفي اهدا مي‌كنند. اين روش پسنديده از ديرباز وجود داشته و امروزه هم ديده مي‌شود.
*بازي نمايشي چوبازي
بازي رزمي كه در بين بختياري‌ها قدمتي ديرينه دارد. از جمله رقص‌هاي لري است كه بيشتر در بين لرهاي بختياري و بعضي روستاييان و عشاير لرستان متداول و مرسوم است و بيشتر در آيين عروسي و همراه با رقص و پايكوبي اجرا مي‌شود. تعداد بازيكنان چوب بازي دو نفر است و ابزار بازي شامل دو چوب يكي به طول تقريبي يك و نيم متر و چوب ديگر كمي كوتاهتر از آنست. بازيكنان سعي مي‌كنند هنگام بازي با آهنگ ساز و دهل نيز برقصند.
* گاگريو
گاگريوها شعرهاي هستند كه در دسته اشعار بختياري جاي مي‌گيرند. اين اشعار بيشتر در آيين عزاداري بختياري‌ها و بيشتر توسط زنان خوانده مي‌شود. محور همه اشعار گاگريو، غم و عزا است. در آغاز خواندن گاگريو، رسم بر اين است كه يكي از زنان سرشناس و 'بي‌بي'هاي ايل شروع به خواندنِ بيتي از گاگريوه مي‌كند و همه زنان نيز با وي همنوا مي‌شوند.
7164/ 6037
اهواز - ايرنا - 10 پرونده ميراث فرهنگي ناملموس از خوزستان چهارشنبه به ثبت ملي رسيد.
