به گزارش خبرنگار ایرنا، شركت در نماز عید قربان در مساجد، تكایا و خانقاه ها، عیادت از بیماران، ذبح حیوانات برای قربانی، آیین دف نوازی و جشن و شادی از جمله آیین های خاص این عید ابراهیمی در استان كردستان است.
با نزدیك شدن به عید سعید قربان حال و هوای شهرهای این استان رنگ تازه ای به خود می گیرد و مردم برای خرید وسایل عید كه به آن كاسه جشن گفته می شود، به بازار می روند. در حاشیه شهرها و مكان های مشخص با همكاری شهرداری ها، بازارهای خرید و فروش دام سبك و سنگین دایر می شود و كسانی كه قصد خرید دامی برای قربان دارند به این بازارها مراجعه می كنند.
هر كدام از افراد خانواده خود به گونه ای خود را برای این جشن آماده می كنند، كردستانی ها رسم دارند كه در روز عید با پوشیدن لباس های محلی به عیادت بستگان و دوستان خود بروند و به همین خاطر قبل از عید به تهیه و دوختن لباس محلی كه به آن لباس كردی نیز گفته می شود، می پردازند.
شب قبل از عید و بعد از اقامه شدن نماز عشاء آیین های خاصی در مساجد برپا می شود و در این آیین كه با استفاده از بلندگو برای مردم محله هم پخش می شود، ابتدا مناجات نامه ای توسط یكی از هیات امنای مسجد به زبان عربی و یا كُردی خوانده می شود تا اهالی محله به مسجد بیایند.
پس از جمع شدن مومنان در مسجد، امام جماعت مسجد با خواندن دعا و نیایش و شكرگزاری از خداوند، عید را اعلام می كند در این هنگام حاضران در مسجد نیز با سردادن تكبیرهای 'الله اكبر، الله اكبر، الله اكبر، لا اله الا الله و الله اكبر، الله اكبر' با آهنگ و ریتمی خاص از فرا رسیدن عید قربان استقبال می كنند.
مادران به همراه دختران جوان باید برای پختن غذای عید مقدماتی بچینند چرا كه كردستانی ها رسم دارند غذای عید را در وعده صبحانه میل و پس از آن خود را برای رفتن به دید و بازدید عید آماده كنند.
مردها و بزرگان خانواده پیش از طلوع آفتاب به مسجد رفته و نماز عید را به صورت جماعت اقامه می كنند.
امام جمعه موقت سنندج در باره گفت: مومنان ساعاتی قبل از طلوع خورشید باید در مسجد حاضر شوند و یكی از قاریان به تلاوت و جمع خوانی قرآن (بیشتر سوره رحمان تلاوت می شود) پرداخته و در پایان هر آیه تكبیر الله اكبر را سر می دهند.
ماموستا سید احسن حسینی افزود: پس از حاضر شدن مومنان و قبل از طلوع خورشید نماز دو ركعتی عید به صورت جماعت اقامه می شود و سپس خطبه های نماز شروع می شود.
وی اضافه كرد: امام جماعت خطبه اول را به زبان كُردی در مورد عید قربان و توصیه های دینی و مسایل روز بیان می كند و خطبه دوم نیز به زبان عربی و در مورد اهمیت عید قربان در دین اسلام است.
پس از پایان خطبه ها و اقامه نماز عید قربان، نمازگزاران از همدیگر حلالیت می طلبند و با هم روبوسی می كنند و اگر پیشتر كدورتی با هم داشتند در این روز با هم آشتی می كنند.
تا زمانی كه نمازگزاران از مسجد بر می گردند سفره عید پهن شده و به طور معمول به احترام آنها هیچ كدام از اعضاء خانواده غذا را صرف نمی كنند و منتظر می مانند.
هر ساله در حاشیه شهرهای مختلف این استان بازارهای ویژه دام و احشام قربان نیز دایر می شود و دامداران دام های ویژه قربانی خود را در چند روز قبل از عید قربان برای فروش می آورند و كسانی كه قصد قربانی دارند، با سر زدن به این بازار دام قربانی خود را انتخاب می كنند.
این بازار اغلب تا غروب روز عید نیز دایر می ماند و خریداران می توانند در این روز نیز برای خرید دام به این بازار ویژه بیایند.
خانواده هایی كه دامی برای قربانی دارند، باید كار خود را شروع كرده و حیوان مورد نظر را در خانه ذبح كنند و پس از تمیز كردن، یا آن را برای تقسیم به مسجد محل می برند یا اینكه خود آن را در مقادیری در حدود یك كیلوگرمی تقسیم كرده و به در منزل افراد می برند.
در روستاها رسم این گونه است كه گوشت های قربانی را به مسجد برده و در آنجا طبق فهرست بین اهالی روستا تقسیم می كنند و برای خانواده های پرجمعیت و خانواده هایی كه میهمان عید دارند سهم بیشتری گذاشته می شود.
خانواده هایی كه از توان مالی بیشتری برخوردارند یك راس گاو و خانواده هایی كه توان مادی كمتری دارند یك راس گوسفند را برای ذبح آماده می كنند.
امام جماعت مسجد سید قطب سنندج در خصوص ویژگی حیوان هایی كه برای قربانی انتخاب می شوند، گفت: حیواناتی كه انتخاب می شوند باید از سلامت كامل برخوردار بوده و هیچ گونه عیب ظاهری و بیماری نداشته باشد.
ماموستا ملاعطا حسن پور افزود: اگر گاو برای قربانی انتخاب می شود باید سه ساله باشد و گوسفند نیز لازم است یك ساله باشد و اگر این شرایط رعایت نشود قربانی مورد قبول نیست.
وی اضافه كرد: طبق شرع اگر فرد قربانی كردن را به عنوان یك تكلیف بر خودش نذر كرده باشد باید تمام لاشه حیوان را در بین فقرا توزیع كند و در غیر این صورت می تواند یك قسمت از سه قسمت لاشه حیوان قربانی را بین خانواده و خویشان خود و مابقی را بین نیازمندان توزیع كند.
** نظارت 53 گروه دامپزشكی بر كشتار دام های قربانی در كردستان
مدیركل دامپزشكی استان كردستان گفت: 53 گروه دامپزشكی نظارت بر كشتار دام های قربانی در این استان را در روزهای عرفه و عید قربان بر عهده دارند.
مجتبی ورمقانی افزود: از این تعداد گروه دامپزشكی 26 گروه ثابت و 27 گروه سیار بوده و فعالیت خود را در شهرستان های مختلف استان از روز یكشنبه شروع می كنند.
وی اضافه كرد: این گروه ها شامل 25 دامپزشك، 50 نفر بازرس و 13 نفر ناظر ذبح شرعی هستند و در این مدت خدمات رسانی به مردم در خصوص قربانی كردن را پاسخ می دهند.
مدیركل دامپزشكی استان كردستان گفت: شهروندان كردستانی می توانند در این ایام با استفاده از شماره تلفن گویای 1512 و شماره تلفن ثابت شبكه دامپزشكی در شهرستان های مختلف استان با كارشناسان این شبكه تماس بگیرند.
وی اضافه كرد: كشتارگاه صنعتی دام نیز در مدت زمان تعیین شده به صورت رایگان كار ذبح دام های قربان و حمل لاشه دام را به صورت رایگان برای مردم انجام می دهد.
وی با اشاره به اینكه فعالیت این اكیپ ها به صورت رایگان است افزود: این شبكه از چنین آمادگی برخوردار است كه اكیپ های سیار را به مناطق روستایی شهرستان نیز اعزام كند.
مدیركل دامپزشكی استان كردستان از مومنان خواست در صورت تصمیم برای ذبح دام قربانی، برای محافظت از سلامتی شهروندان قبل از ذبح دام، آن را توسط اكیپ های این شبكه مورد معاینه قرار دهند.
دید و بازدیدها تا غروب و حتی روز بعد از عید نیز ادامه خوهد داشت و در بیشتر خانه ها با چای، شیرینی و میوه از مهمانان پذیرایی می شود و بعضی خانواده ها در چنین روزی به آرامستان شهر رفته و برای شادی روح امواتشان فاتحه می خوانند.
خانواده های كردستانی بر این باورند كه قرائت فاتحه و خواندن قرآن در عید قربان بر مزار اموات باعث خوشنودی خداوند از آنها می شود.
گزارش از عبدالله رحمانی
3020/ 6075
سنندج- ایرناـ عید قربان به عنوان یكی از آیین های قدیمی و ابراهیمی در خطه كردستان محسوب می شود و اقشار مختلف مردم به شیوه های متفاوت خود را برای این عید بزرگ آماده كرده و آیین های خاصی در این روز برگزار می كنند.
