زن جواني در حالي كه كودكش را در آغوش گرفته است دست ديگرش را نيز محكم سپر گوش كودكش كرده كه از وحشت شنيدن صداي تيراندازي مدام گريه مي كند و مادر نيز دنبال مكاني براي آرام گرفتن كودكش مي گردد.
مادري كه مي گويد دوران نقاهت بعد از جراحي قلب را مي گذراند از تپش قلبش با هر صداي شليك اسلحه مي گويد و داماد نيز كه چهره در هم كشيده ، با دلواپسي دختر خردسال برادرش را به جاي امني از صداي تيراندازي هدايت مي كند.
موارد متعددي از اتفاقاتي كه بدنبال به كارگيري اسلحه و تيراندازي در مراسم عروسي منجر به حوادث و اتفاقات ناگواري همچون مرگ يكي از انبوه جمعيت شركت كنندگان در مراسم عروسي شده است را بسياري از مردم استان لرستان در خاطر خود دارند.
مواردي كه وقتي پاي صحبت بزرگان و ريش سفيدان اين ديار مي نشيني نيز داستان هاي فرواني با اين موضوع برايت در خاطرات دور و نزديك خود دارند و اين رسم تاكنون هم تداوم پيدا كرده و همچنان افرادي را قرباني مي كند.
شنيدن خبر كشته شدن يكي از شركت كنندگان در جشن عروسي كه اخيرا بر اثر تيراندازي جان خود را از دست داده است و موارد مشابه كه به راحتي در خاطرات كهنسالان و قديمي ترهاي اين منطقه وجود دارد ، نشانگر اين است كه گرچه بنابر تاكيد جامعه شناسان باور غلطي است ولي از ميان برداشتن آن مشكل است.
**زندگي در جامعه مدرن و دلبستگي به رفتارهاي سنتي
رييس انجمن جامعه شناسي استان لرستان درگفت و گو با ايرنا علت تيراندازي در مراسم جشن را ناسازگاري فرهنگي و تاخير فرهنگي در تطابق با جامعه مدرن عنوان كرد و گفت: جامعه به لحاظ اجتماعي و به كارگيري برخي عناصر ظاهري مدرن شده است اما همچنان به برخي ارزش هاي خاص جوامع سنتي دلبستگي وجود دارد.
دكتر مجتبي تركاراني افزود: به عبارتي مي توان گفت در ارتباط با رفتارهايي همچون تيراندازي در جشن هاي عروسي در اين استان در عين حالي كه جامعه مدرن شده اما هنوز برخي رفتارها به سبك زندگي سنتي و عشايري است.
**آشنا نبودن با شيوه هاي جمعي شادي علت ديگر گرايش به تيراندازي درعروسي ها
رييس انجمن جامعه شناسي لرستان تصريح كرد:زماني كه فضاهاي مناسب براي ابراز شادي جمعي و بروز شادي و تحرك و پويايي جوانان و نوجوانان نيست آنها به دنبال فرصتي هستند تا اين انرژي نهفته خود را نشان دهند.
وي افزود: اين عده كه به دنبال دريافت مقبوليت جمعي هستند در مراسمي همچون عروسي اقدام به تيراندازي مي كنند تا هم هيجان خود را بروز دهند و هم با ابزار اسلحه كه نمادي از قدرت و مقبوليت و خودنمايي و برتري است توجه ديگران را جلب كنند.
به گفته وي آشنا نبودن با مهارت هاي شادي و سرگرمي هاي جمعي نيز باعث شده تا افراد شادي كردن را بلد نباشند.
**ايجاد فضاهاي شادي با برگزاري كنسرت ها ،راهكاري بر كنترل خشونت
رييس انجمن جامعه شناسي استان لرستان همچنين گفت: ايجاد فضاهاي شادي بخش و از جمله برگزاري كنسرت ها توسط متوليان فرهنگي جامعه راهكار مناسبي در راستاي جايگزيني رفتارهاي شادي بخش سالم و فرصتي براي بروز شادي و هيجان جوانان است بدون اينكه منجر به آسيبي به سايرين شود.
اين پژوهشگر مسائل اجتماعي گفت: در گذشته استفاده از اسلحه در موقعيت هاي مختلف و از جمله جشن ها نمادي از قدرت طلبي و برتري به شمار مي رفت و در كنار آن بازي هايي همچون چوگان و يا چوب بازي كه خود مجالي براي بروز هيجان و پويايي است انجام مي شد كه در زندگي مدرن امروز مهياكردن شرايط ابراز شادي و بازي فراموش شده و در مقابل تمايل به تيراندازي و استفاده از اسلحه باقي مانده است.
وي افزود: با ايده گرفتن از همان چوگان كه در گذشته متداول بوده ، مي توان فرصت هايي براي بازي و هيجان و بروز شور و نشاط در مراسم جشن و عروسي در نظر گرفت.
رئيس انجمن جامعه شناسي لرستان بيان كرد: براي جلوگيري از استفاده از اسلحه در مراسم شادي بايد نيروي انتظامي برخوردي قاطعانه و قانوني داشته باشد در حاليكه مشاهده مي شود آن ميزان كه برخورد منعي با ساير برنامه ها همچون موسيقي و نحوه رفتارهاي ظاهري و پوششي افراد مي شود با استفاده از اسلحه در جشن هاي عروسي برخورد صورت نمي گيرد.
اين پژوهشگر مسائل اجتماعي يادآور شد: در عين حال نگاه فرهنگي جامعه نياز به تغيير دارد به اينصورت كه نگاه فعلي جامعه ، شادي را معادل سبكسري و غم را نشان دهنده وقار مي داند كه اين امر باعث سركوب انرژي و هيجان در جوانان مي شود.
**استفاده از اسلحه ايجاد حس ناامني در جامعه مي كند
رئيس انجمن جامعه شناسي لرستان همچنين گفت: در حالي كه استفاده از تفنگ در جامعه سنتي ارزش بوده اما در جامعه مدرن امروزي اين كاركرد را به هيچ وجه ندارد و مي تواند ايجاد احساس ناامني در جامعه كند.
به گفته وي به لحاظ روانشناسي صداي شليك اثرات رواني مخربي را بدنبال دارد و در كودكان، زنان و سالمندان بيشتر مي تواند احساس ناامني را ايجاد كند.
** تيراندازي در مراسم هاي شادي و جشن نمادي از قدرت نمايي و جلب توجه
يك جامعه شناس وپژوهشگر مسايل اجتماعي لستان نيز در گفت و گو با خبرنگار ايرنا گفت: ريشه تيراندازي در جشن عروسي به دوران قاجاريه مي رسد زماني كه بدنبال شكل گيري ملوك الطوايفي هر طايفه اي براي اعمال قدرت و نشان دادن ميزان قدرت در محدوده خود اعمال حاكميت مي كند تا ميزان قدرت و برتري خود را بر طايفه ديگر نشان دهد.
فرهاد طهماسبي با بيان اينكه رسم تيراندازي در عروسي در بسياري از استان هاي كشور از جمله لرستان، خوزستان، كرمانشاه، ايلام ، كردستان و حتي كرمان و هرمزگان هم وجود دارد گفت: اين رسم كه مظهر نشان دادن قدرت بوده به مرور زمان تبديل به يك عادت شده و تاكنون نيز ادامه دارد و در مراسم جشن و عزا ميزان قدرت و توانمندي اقتصادي و اجتماعي ميزبان با تعداد مهمانان ، تعداد اتومبيل ها و تعداد تيراندازان در مراسم محاسبه مي شود.
استاد دانشگاه پژوهشگر مسائل اجتماعي ادامه داد: تا زماني كه چنين موارد ظاهري نشان دهنده دايره قدرت افراد در روابط اجتماعي به شمار رود و ساختار اجتماعي جامعه بر مبناي توانايي ها و شايستگي هاي واقعي افراد نباشد همچنان چنين رفتارهايي خودنمايي مي كنند و تبعات و عواقب بسياري نيز بدنبال دارد.
وي گفت: اگر قشربندي اجتماعي بر مبناي قانون باشد ، لياقت هاي اجتماعي افراد جامعه تعيين كننده جايگاه اجتماعي آنها خواهد شد و افراد براي نشان دادن اين حس برتري جويانه كاذب دست به اقداماتي همچون تيراندازي در جشن ها نمي شوند.
اين استاد دانشگاه يادآور شد: زماني كه عدالت اجتماعي در جامعه محقق نباشد و طبقه بندي افراد و رسيدن برخي به موقعيت هاي برتر مالي ، اقتصادي و اجتماعي بر اساس لياقت آنها صورت نگيرد ساير افراد اين احساس سرخوردگي خود را با رفتارهايي ظاهري به منظور خودنمايي و جلب توجه به ميزان قدرت خود، نشان مي دهند.
معاون مدكل امور اجتماعي استان لرستان اضافه كرد: براي از ميان برداشتن رفتارهايي همچون تيراندازي در مراسم شادي و عزا بايد يك تغيير ساختاري در روابط و جايگاه هاي اجتماعي جامعه صورت گيرد كه بخشي از آن به مردم مربوط مي شود و بخش قابل توجهي نيز به جامعه و مسئولين برمي گردد.
1920/6060
*خبرنگار - مهري ميردريكوند* انتشاردهنده - عليدوستي*
خرم آباد - ايرنا - همه دعوت شده اند تا جشني را شكوه و جلوه بيشتري دهند و هر آنچه نشان دهنده ميهماني و ميزباني و شادماني اين جشن است خوب تدارك ديده شده جز آن اسلحه اي كه با تصور نماد و نشاني از قدرت ، مهمان ناخوانده اي بر اين جشن ها شده است.