به گزارش ایرنا، پروبیوتیك ها یا میكروب های مفید در سال 1906 به وسیله پروفسور 'مچ نیكو' برنده جایزه نوبل كه در زمینه راز طول عمر مردم یكی از روستاهای مجارستان تحقیق می كرد، كشف شد.
تحقیقات وی نشان داد كه راز طول عمر مردم روستای مورد مطالعه به علت مصرف زیاد مواد لبنی، ماست و دوغ كه سرشار از میكروبهای مفید است، می باشد.
امروزه دانشمندان به این نتیجه رسیده اند كه انواع فراورده های لبنی به ویژه ماست و دوغ ترش سرشار از پروبیوتیك ها یا میكروب های مفید است.
این در حالی است كه بر اساس اسناد تاریخی ایرانیان نخستین مردمانی بوده اند كه در چندین هزار سال پیش از ماست و دوغ محلی استفاده می كردند و كشورهای تركیه و بین النهرین نیز در مصرف مواد لبنی سابقه طولانی مدت دارند.
به گفته پزشكان، پروبیوتیك ها یا میكروب های مفید به طور طبیعی در بدن همه انسان ها وجود دارند و از سوی دیگر محصولاتی مانند مواد لبنی، میوه و سبزی های تازه، موز و سیر باعث افزایش و رشد میكروب های مفید در بدن می شوند كه به آنها 'پره بیوتیك' می گویند.
هم اكنون دانشگاه علوم پزشكی مشهد به عنوان قطب تحقیق و بررسی پروبیوتیك و پره بیوتیك ها در كشور شناخته شده و پژوهشگران این دانشگاه تاكنون بیشترین تحقیقات را در این زمینه ارائه كرده اند و موفق به نوشتن فصلی از كتاب بین المللی با نام 'پروبیوتیك ها، پره بیوتیك ها و سینبیوتیك ها' با همكاری محققان آمریكایی شده اند.
در همین راستا مشهد در چند روز گذشته میزبان همایش رویكرد بالینی به پروبیوتیك ها و پره بیوتیك ها با حضور پزشكان و متخصصانی از سراسر كشور بود و نقش میكروب های مفید در كنترل بیماریهای مانند آلرژیك، بیماری های اطفال و نوزادان، بیماری های عفونی، بیماری های اعصاب و دستگاه ادراری در این همایش مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
* میكروب های مفید بیماری زا نیستند
پژوهشگر دانشگاه علوم پزشكی مشهد كه تاكنون در زمینه پروبیوتیك ها و پره بیوتیك ها تحقیقات بسیار انجام داده است، در این باره گفت: در بدن هر انسان 100 تریلیون میكروب غیر بیماری زا و بی آزار وجود دارد كه بخشی از آنها مفید هستند و به آنها پروبیوتیك گفته می شود.
دكتر حمید آهنچیان افزود: پروبیوتیك ها میكروب های مفید موجود در بدن انسان هستند كه معمولا در دستگاه گوارش، پوست و ریه ها استقرار دارند و پره بیوتیك ها مواد و محصولاتی می باشند كه باعث افزایش رشد میكروب های مفید در بدن می گردند.
وی با بیان اینكه پروبیوتیك ها اولین بار در سال 1906 كشف شد، اظهار كرد: میكروب های مفید نقش مهمی در پیشگیری و درمان بیماریهای مختلف نظیر آلرژی و آسم، بیماری های گوارشی، حساسیت های پوستی، اسهال، دل دردهای مزمن كودكان، عفونت های دستگاه تنفسی، كولیك های نوزادان و بیماریهای اعصاب دارند.
این پزشك فوق تخصص آلرژی و ایمنولوژی گفت: محصولات 'پروبیوتیك' یا حاوی میكروبهای مفید مانند ماست، دوغ و انواع مواد لبنی برای همه گروههای سنی مفید و سودمند بوده و هیچ ضرری ندارند.
* پروبیوتیك ها و نقش 40 درصدی پیشگیری از عفونت های تنفسی
دانشیار دانشگاه علوم پزشكی مشهد افزود: مصرف پروبیوتیك ها و پره بیوتیك ها یا میكروب های مفید باعث پیشگیری از عفونت های تنفسی در فرد به میزان 30 تا 40 درصد می شود.
آهنچیان اظهار كرد: اگر در سه سال اول زندگی میكروب های مفید وارد بدن انسان شوند، نقش مهمی در پیشگیری و كنترل بیماریهای خود ایمنی و آلرژی در سنین بزرگسالی دارند.
وی با بیان اینكه دانشگاه علوم پزشكی مشهد قطب علمی پروبیوتیك ها و پره بیوتیك ها در كشور شناخته شده است، ادامه داد: یك فصل از كتاب مرتبط با پروبیوتیك ها در دانشگاه 'آریزونای' آمریكا با موضوع پیشگیری از عفونت های تنفسی، توسط پژوهشگران دانشگاه علوم پزشكی مشهد نوشته شده است.
وی گفت: پژوهشگران دانشگاه علوم پزشكی مشهد از 15 سال گذشته تاكنون 20 مقاله در زمینه پروبیوتیك ها و پره بیوتیك ها ارائه كرده اند كه 10 مقاله از این تعداد در مجلات علمی و معتبر بین المللی به چاپ رسیده است.
آهنچیان افزود: مصرف میكروب های مفید به دو طریق از طریق مصرف محصولات حاوی پره بیوتیك مانند سبزی و میوه تازه یا از طریق فراورده های دارویی و مصرف پودرهای مكمل میسر است.
وی اظهار كرد: محصولات حاوی پروبیوتیك محصولاتی نظیر پنیر، ماست و خمیردندان هستند و ماست ترش نیز سرشار از میكروبهای مفید است.
* ورود میكروب های مفید از طریق زایمان طبیعی وشیر مادر
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی مشهد با بیان اینكه زایمان به روش طبیعی و مصرف شیر مادر باعث ورود میكروب های مفید به بدن كودك می شود، گفت: میكروب های مفید موجود در كانال زایمانی و همچنین شیر مادر، كودك را در مقابله با بیماریها مقاوم می سازد.
دكتر حمید آهنچیان افزود: از سوی دیگر مصرف بی رویه و نامناسب آنتی بیوتیك ها باعث از بین رفتن میكروب های مفید در بدن شده و میكروب های مقاوم و مضر را جایگزین می كند و در نتیجه فرد را مستعد بیماری می سازد.
به گفته وی، 90 درصد عفونت های تنفسی و بیشتر اسهال ها ویروسی هستند و نیازی به آنتی بیوتیك ندارند در حالی كه برخی پزشكان برای اطمینان از اثربخشی درمان، آنتی بیوتیك ها را تجویز می كنند.
* خاستگاه اصلی میكروب های مفید در دستگاه گوارش است
دانشیار دانشگاه علوم پزشكی مشهد نیز در این زمینه گفت: سرتاسر بدن انسان سرشار از پروبیوتیك ها یا میكروب های مفید است كه به صورت هم زیستی با بشر عمل می كنند.
دكتر سید علی جعفری افزود: خاستگاه اصلی و اثربخشی پروبیوتیك ها یا میكروب های مفید دستگاه گوارش است و این میكروب ها از حفره دهان تا انتهای دستگاه گوارش را در برمی گیرند، اما در روده باریك و روده بزرگ به وفور یافت می شوند.
وی اظهار كرد: پروبیوتیك ها در سلامت، افزایش طول عمر و افزایش ایمنی بدن نقش مهمی دارند.
این پزشك فوق تخصص گوارش كودكان ادامه داد: قبل از اینكه داروهای پروبیوتیك ابداع شوند، انسان ها از زمان های قدیم مواد سرشار از میكروب های مفید مانند مواد لبنی، ماست و دوغ را استفاده می كردند.
جعفری گفت: با گذر زمان بشر به این نتیجه رسید كه بهتر است میكروب های مفید را جدا و تكثیر كرده و در قالب فراورده هایی وارد بدن كند تا بتواند بیشتر از خاصیت آنها استفاده كند و بدین صورت انواع پروبیوتیك ها به صورت فراورده های دارویی و غذایی به بازار عرضه شد.
وی افزود: تاكنون پیشگیری و درمان بیماریهای گوارشی، عفونت های اسهالی و عفونت حاد در كودكان توسط پروبیوتیك ها مطالعه و به اثبات رسیده است.
به گفته وی، از قدیم در ایران زمین اگر كسی اسهال می شد به او كته ماست یا سیر ماست می دادند و امروز نیز ثابت شده است كه این محصولات سرشار از میكروب های مفید هستند و برای درمان بیماریهای گوارشی اثربخشی قوی دارند.
جعفری اظهار كرد: پره بیوتیك ها موادی هستند كه محیط را برای رشد و تكامل میكروب های مفید آماده می كنند و در محصولات گیاهی مانند سبزی و میوه جات تازه، سیر، موز و مواد لبنی به وفور وجود دارند.
وی گفت: پره بیوتیك ها در دردهای مزمن شكمی كودكان، یبوست های كودكان، بیماریهای التهابی روده و بیماریهای كبدی و در پیشگیری و درمان چاقی كاربرد دارند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی مشهد افزود: لازم نیست به دنبال فراورده های خاص تجاری و دارویی برای مصرف پره بیوتیك ها باشیم، چرا كه محیط اطراف ما سرشار از مواد غذایی دارای پره بیوتیك است.
وی ادامه داد: پرهیز از مصرف فست فودها، جایگزین كردن دوغ به جای نوشابه، مصرف فراورده های طبیعی و كاهش مصرف فراورده های غذایی دارای مواد نگهدارنده، نقش مهمی در تامین میكروب های مفید دارند.
وی با بیان اینكه مصرف بی رویه آنتی بیوتیك ها در ایجاد اسهال اثبات شده است، اظهار كرد: بهتر است در دورانی كه از آنتی بیوتیك ها استفاده می شود مصرف مواد لبنی مانند ماست، شیر و دوغ افزایش یابد تا میكروب های مفید بدن نیز زیاد شوند.
3027 / 6053 گزارشگر: مریم انجیدنی ** انتشار دهنده: محمد حسین علی مقدم
مشهد- ایرنا- مادران و مادر بزرگ های ما در گذشته از تركیب 'ماست و كته' برای درمان بیماریهای گوارشی استفاده می كردند در حالی كه نمی دانستند این تركیب سرشار از میكروب های مفید است و بعدها این میكروب های شفابخش 'پروبیوتیك' نامگذاری شدند.