جاده هاي ابريشم سرچشمه هاي پيوند ملتها، فرهنگها و تمدنها هستند

مرتضي دامن پاك جامي روز شنبه در نشست منطقه اي موسسه بين المللي مطالعات آسياي مركزي (ايكاس) و همايش بين المللي جاده ابريشم در دانشگاه فردوسي مشهد افزود: هزاران شهر و روستا در كنار اين جاده ها در شبكه اي از ضوابط فرهنگي، اجتماعي، تجاري و اقتصادي قرار گرفته اند لذا بهتر است همان گونه كه يونسكو توصيه كرده است واژه جاده را جمع ببنديم و از جاده هاي ابريشم سخن بگوييم.
وي اظهار كرد: در اين صورت همه سرزمينها، ملتها و فرهنگهاي مرتبط با جاده ابريشم مورد توجه قرار خواهند گرفت و برخلاف برخي طرحها و استراتژيهاي جديد با نام جاده ابريشم هيچ كشوري در اين مسير كنار گذاشته نخواهد شد.
وي گفت: اين جاده ها در واقع جاده هاي علم و فرهنگ، ادبيات، دين و عرفان، تجربه هاي مدني و دستاوردهاي تمدني بشر بوده اند و همه فرهنگها در ميراث اين جاده ها سهيم هستند.
دامن پاك جامي افزود: ميراث مشترك جاده هاي ابريشم، مهمترين نقطه همگرايي و پيوند كشورهاي كناره آن است و از اين نظر مي توان جاده هاي ابريشم را جاده هاي صلح و دوستي ناميد، دوستي بر پايه ميراث مشترك تاريخي و فرهنگي كه زمينه ساز رونق اقتصادي و آرامش اجتماعي ملتهاي واقع در مسير اين جاده ها نيز بوده است.
وي اظهار كرد: مهمترين هدف فرهنگي موضوعي به نام جاده ابريشم، گفت و گوي فرهنگها براي پاسداشت تنوع فرهنگي جوامع مختلف در جهت همدلي و همگرايي است.
وي ادامه داد: امروز گرچه از فضاي مشتركي در سراسر كره زمين برخوردار شده ايم و در دهكده جهاني به بركت ابزارهاي رسانه اي به آن پايه از آگاهي رسيده ايم كه تصور كنيم تاثير رفتارها و رخدادهاي اجتماعي تا چه ميزان مي تواند عميق و مهم باشد با اين همه هنوز نتوانسته ايم در خلق ارزشهاي مشترك به ويژه ارزشهاي فرهنگي به تصويري همسان و يكپارچه نزديك شويم.
معاون پژوهشي مركز آموزش و پژوهشهاي بين المللي وزارت امور خارجه گفت: مصداق چنين سخني شرايطي است كه اكنون در منطقه ما و در پهنه شهرها و سرزمينهاي پيراموني تمدنهاي جاده ابريشم در حال بروز و ظهور است.
وي افزود: امروز گروههايي از مردمان جهان به جاي اينكه تلاش كنند تمدنهاي انساني و ارزشهاي آن را پاس دارند رفتارهاي تبعيض آميز يا غير اخلاقي و افراطي را به كار مي گيرند تا ديگران را از حقوق خود محروم سازند.
وي اظهار كرد: امروز اشكال ديگري از استعمار در لفافه اي زيبا عرضه مي گردد و معيارهاي دوگانه و رفتارهاي تنگ نظرانه و تماميت خواهانه جاي ارزشهاي ذي قيمت گذشته را گرفته اند و در اين وضعيت اين نخبگان هستند كه مي توانند براي اجتناب از ترويج خشونت و ارزشهاي غير اخلاقي و غير فرهنگي زمينه يك گفتمان سازنده را بنيان گذارند.
دامن پاك جامي ادامه داد: هنگامي كه از ارزشها و معيارهاي جهاني مردمان پيرامون جاده ابريشم سخن مي گوييم عناويني را در نظر داريم كه به رغم رقابتها و نزاعها سبب شد درك و شناخت مردم از هم فزوني گيرد و
روحيه جمعي و همبستگي عمومي ميان جوامع غير همزبان و غيرهم نژاد ايجاد شود.
وي گفت: در شرايط امروز منطقه و جهان كه افراط گرايي، ثبات و آرامش ديرپاي مردمان منطقه را تهديد مي كند، بايد بر شناسايي، احيا و گسترش ارزشهاي مشترك نهفته در تاريخ كهن منطقه تاكيد كرد.
وي افزود: گفته مي شود جاده ابريشم راه تجارت زميني چين و شرق دور با آسياي جنوبي و غربي، اروپا و آفريقا از مسير آسياي مركزي و خراسان بزرگ در روزگار قديم بوده است اما با نگاه عميقتر در مي يابيم كه اين جاده راه عبور فرهنگها، گويشها و آداب و سنن ملل گوناگون در مسير تجارت بوده است.
معاون مركز آموزش و پژوهشهاي بين المللي وزارت امور خارجه اظهار كرد: جاده ابريشم علاوه بر جاده تجارت كالا جاده انتقال تجارب فرهنگي و تمدني نيز بوده است و بر اساس همين ديدگاه است كه تقويت همكاريهاي مشترك علمي و فرهنگي بين كشورهاي مسير از اهداف اصولي جمهوري اسلامي ايران و از دغدغه هاي اصلي موسسه بين المللي مطالعات آسياي مركزي (ايكاس) به شمار مي رود.
وي ادامه داد: اين مركز در چارچوب اهداف و راهبردهاي سياستهاي خارجي منطقه اي دولت تدبير و اميد با هدف اعتماد سازي و ارتقاء روابط با كشورهاي منطقه، خنثي سازي پروژه ايران هراسي، افزايش همگرايي ميان كشورهاي اسلامي و تاكيد بر اشتراكات فرهنگي و تمدني با همسايگان، مجموعه اي از اقدامات و برنامه ها را با محوريت ترويج و تقويت اشتراكات فرهنگي و تحكيم پيوندهاي تاريخي و تمدني با كشورهاي منطقه در دستور كار قرار داده است.
دامن پاك افزود: هدف از اين فعاليتها شناسايي و معرفي ابعاد مختلف ارتباطات فرهنگي، تاريخي و تمدني ايران و همسايگان و آشنا كردن نسلهاي حاضر كشورهاي منطقه با ميراث گذشتگان است تا از اين طريق فضاي مساعد تري براي ارتقاي روابط سياسي، فرهنگي و اقتصادي فراهم آيد.
وي گفت: همايش جاده ابريشم هم تلاشي در اين مسير است كه به همت دانشگاه فردوسي، مسئولان محلي و همكاري مركز آموزش و پژوهش وزارت امور خارجه و موسسه ايكاس برگزار شده است.
نشست منطقه اي موسسه بين المللي مطالعات آسياي مركزي (ايكاس) و همايش بين المللي جاده ابريشم با حضور پژوهشگران و دانشمنداني از كشورهاي چين، كره جنوبي، ازبكستان، قزاقستان، قرقيزستان، پاكستان، آذربايجان، روسيه، تركيه و عمان و پژوهشگراني از دانشگاههاي ايران مدت 2 روز در دانشگاه فردوسي مشهد ادامه دارد.
موسسه بين المللي مطالعات آسياي مركزي (ايكاس) يكي از موسسات زير مجموعه سازمان يونسكو است كه به منظور همكاريهاي علمي، فرهنگي حوزه جاده ابريشم در سال 1995 تشكيل شده است.
1922/ 6053 خبرنگار: كاميار اسماعيل پور ** انتشار دهنده: محمد حسين علي مقدم