گزارش قضایی از پرونده املاك نجومی/ نگاه سیاسی و اقتصادی روزنامه ها

این گزارش به سرخط اصلی خبرها و همچنین نوشته های سرمقاله نویسان و نویسندگان روزنامه های امروز شنبه 8 آبان ماه 1395 خورشیدی در حوزه های سیاسی و اقتصادی نگاهی انداخته و مهم ترین موضوع های مورد توجه این روزنامه ها را بررسی كرده است.

** نتیجه بررسی پرونده املاك نجومی شهرداری از زبان دادستان كل
«محمدجعفر منتظری» دادستان كل كشور، در برنامه گفت وگوی ویژه خبری پنجشنبه ششم آبانماه، آخرین وضعیت پرونده‌ های مهم قضایی از جمله واگذاری املاك در شهرداری تهران، فیش های حقوقی نامتعارف و پرونده متهم نفتی را تشریح كرد. شماری از روزنامه های صبح امروز از میان سخنان وی به سرنوشت پرونده املاك نجومی متمركز شدند.
«املاك نجومی در دادسرای تهران» عنوان گزارش «اعتماد» بود كه در آن می خوانیم: «ابطال قرارداد» و «بازگشت تخفیفات غیرمجاز»، نتیجه بررسی‌های مامور ویژه رییس دستگاه قضا است. پرونده «املاك نجومی» كه در كشاكش سرگرمی رسانه‌ها به ماجرای فیش‌های حقوقی گشوده شد و این‌بار افرادی از مجموعه شهرداری تهران را در لیست متهمان قرار ‌می‌داد، با گذشت هفته‌ها از پیگیری آن در دادستانی كل كشور، به كشف چند تخلف انجامید. تخلفاتی كه شمار متخلفان این پرونده را 150 نفر معرفی می‌كند. جمعیتی كه اگرچه همگی از مجموعه شهرداری تهران بودند و اعطای تسهیلات به آنان قانونی صورت گرفته، اما ناصحیح بودن نرخ تخفیفات، به عنوان تخلف آنها شناخته شده است. دادستان كل كشور كه از سوی آیت‌الله آملی لاریجانی ماموریت رسیدگی به این پرونده را یافته بود با حضور در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری، نتیجه این پیگیری‌ها را اعلام كرد.
این روزنامه ادامه داد: دادستان كل كشور با تاكید بر اینكه در بررسی‌ها مشاهده كردیم كه آنچه در این قالب انجام شده است اشكال قانونی وجود ندارد و تخلفی صورت نگرفته است، یادآور شد كه «اما یك‌سری املاك دیگری به صورت آپارتمان به گروهی از مدیران و شاغلین شهرداری كه فاقد مسكن بودند، واگذار شده كه با مجوز شورا می‌توانستند مقداری تخفیف دریافت كنند ولی بیش از آنچه كه باید به آنها تخفیف داده شده است كه ما اشكال شكلی و ماهوی در این مساله دیدیم و تخفیف‌های داده شد، صحیح نبوده و باید اصلاح شود و شهردار تهران اعلام كرد كه در جریان تخفیف‌ها نبوده است.»
«ابطال 45 معامله از املاك نجومی» عنوان گزارش روزنامه «مردم سالاری» در این باره بود. این روزنامه عنوان كرد: دادستان كل كشور در پاسخ به سوال مجری درباره موضوع واگذاری املاك شهرداری و اینكه بررسی‌ها در این زمینه به كجا رسید، عنوان كرد كه بعد از اینكه مسئله برملا شد ریاست قوه قضاییه بر موضوع حساسیت داشتند و دستور ویژه به من دادند كه مسئله را پیگیری كنم و بنده سعی كردم در زمان معین اطلاعات لازم را به دست آورم لذا در این رابطه هیئتی از قضات را تعیین كردیم تا به موضوع ورود پیدا و اسناد را بررسی كنند، جلسات متعددی را با شهردار و شورای اسلامی تهران داشتند. ما توانستیم در زمان معین گزارش لازم را تقدیم كنیم و گزارش تقدیم هم شده است. من به مردم عزیز هم می‌گویم كه ما در این زمینه كوتاهی نكردیم. شهرداری تهران بر اساس مجوزی كه از شورای اسلامی شهر تهران گرفته، برای تأمین رفاه كاركنان می‌توانسته شركت‌های تعاونی را تشكیل دهد و برای شركت‌های تعاونی، شهرداری یكسری تسهیلاتی را در نظر گرفته كه قانون هم اجازه داده، مانند واگذاری زمین.
روزنامه «تجارت» در سرمقاله خود با عنوان «املاك عمومی ملك شخصی نیست» به سخنان دادستان كل كشور اشاره كرد و چنین نگاشت: این سخنان كه از زبان یك مقام ارشد قضایی بیان شده است نشان می دهد تخلف قابل توجهی در این پرونده رخ داده و باید با همه آنها كه خارج از قانون به رانت هایی كه حق عمومی است و در شهرداری رخ داده است برخورد قانونی شود. گرفتن مبالغی كه نشان دهنده مابه التفاوت رقم واقعی و تخفیف هاست به تنهایی كافی نیست، چراكه وجدان جریحه دار شده عمومی اقناع نمی شود. ...در این شرایط عقل حكم می كند كه همه این افراد از مسوولیت خود عزل و در دادگاه صالحه محاكمه شوند. ... به نظر می رسد تحقیق و تفحص توسط مجلس بتواند حدس ها را به یقین مبدل كند و یا شائبه ها را منتفی نماید.
«باید تخفیف ها برگردد» عنوان برگزیده «شرق» از سخنان دادستان كل كشور بود. این روزنامه آورد: دادستان كل كشور تنها مقامی است كه در دو ماه گذشته با شفافیت درباره پرونده واگذاری املاك در شهرداری تهران و صحت و سقم آن در كنار گزارش پرونده‌های دیگری از تخلفات صحبت كرد. این مقام ارشد قضائی كه پنجشنبه‌شب گذشته در رسانه ملی و در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری و برای مردم صحبت می‌كرد، در بخشی از اظهارات خود موضوع واگذاری ملك همراه با تخفیف به تعاونی‌های شهرداری تهران را با توجه به مصوبات شورای شهر و قوانین موجود بدون اشكال اعلام كرد. ... در سه ماه گذشته كه گزارش سازمان بازرسی كل كشور تهیه و منتشر شد، تاكنون اتفاقات و واكنش‌های متفاوتی را شاهد بودیم و در این مدت فارغ از درست یا غلط‌بودن انتشار اسامی آن فهرست ١٥٠ نفره از مدیران شهرداری تهران كه در گزارش سازمان بازرسی هم آمده بود، هركسی از ظن خود به این موضوع وارد شد. در كنار همه تكذیب‌ها و ادعاها و رد و تأییدهایی كه شاهد بودیم، فضای مربوط به این پرونده در شرایط ابهام و تكرار بدیهیات می‌گذشت تا اینكه بالاخره دادستان كل كشور با ورود جدی به این موضوع و بیانی شفاف، خیال همه ازجمله رسانه‌ها را راحت كرد. حالا علاوه بر اظهارنظر دادستان كل كشور باید دادسرای تهران، هیأت تحقیق و تفحص مجلس شورای اسلامی و كمیته تشكیل‌شده در وزارت كشور هم گزارش خود را اعلام كنند.
«دادستان كل: تخلف سازمان یافته در املاك شهرداری رخ نداده است» عنوان گزارش «جوان» بود كه در آن آمده است: واگذاری املاك به اصطلاح نجومی به تعاونی‌های شهرداری تهران با گذشت چندین هفته و شیطنت‌های رسانه‌های زنجیره‌ا‌ی با سخنان صریح دادستان كل كشور به سرانجام رسید. در این زمینه دادستان اعلام كرد، تخلفی در 104 تعاونی شهرداری وجود نداشته است و افرادی خارج از شهرداری و بدون اطلاع شهردار از بعضی تخفیفات برخوردار شده‌اند. به رغم صحبت‌های صریح دادستان كل كشور و روشن شدن ابعاد مهم ماجرای املاك واگذار شده در شهرداری، سایت‌ها و خبرگزاری‌های اجاره‌ای با وجود چند ماه دروغ‌پراكنی، حالا كه دروغ‌های خودشان را بر ملا شده می‌بینند، خود را به نفهمی زده‌اند و بدون پرداختن به این صحبت‌های آقای دادستان، بخش‌های دیگری از صحبت‌های نه‌چندان مهم را تیتر یك خود كرده‌اند.

** تحلیل نتایج نشست مسكو برای حل بحران سوریه
دیروز، جمعه هفتم آبان ماه نشست سه‌ جانبه وزیران امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، روسیه و سوریه برای بررسی آخرین تحولات سوریه و یافتن راه حل سیاسی برای بحران این كشور در مسكو برگزار شد. روزنامه ها نتایج این نشست را تحلیل كردند.
روزنامه «دنیای اقتصاد» به اهداف نشست سه جانبه ایران، روسیه و سوریه پرداخت و نوشت: هیات سیاسی جمهوری اسلامی ایران برای انجام مذاكرات سه‌جانبه یك روزه ساعت 9 و 30 دقیقه بامداد دیروز وارد فرودگاه ونوكوو در مسكو شد تا بررسی آخرین وضعیت میدانی سوریه به‌خصوص وضعیت شهر حلب، راهكارهای مبارزه با تروریسم و پیگیری اجرای توافق سران را در كانون مذاكرات خود با هیات روسی و سوری قرار دهد. در همین ارتباط سخنگوی وزارت خارجه روسیه روز پنج‌شنبه در نشست خبری هفتگی خود اعلام كرده بود كه محمدجواد ظریف، سرگئی لاوروف و ولید‌المعلم اوضاع سوریه و مسائل این كشور را با توجه به پایبندی سه طرف به مبارزه بی‌امان با گروه‌های تروریستی، تامین شرایط برقراری آتش‌بس، پایان دادن به مشكلات سوری‌ها، حل مسائل انسانی و آغاز روند حل‌وفصل سیاسی بحران بررسی می‌ كنند.
این روزنامه ادامه داد: روسیه و ایران از آغاز بحران سوریه و با وجود برخی اختلاف‌نظرها درخصوص آینده سوریه از جمله بقای بشار اسد، تاكنون با پیگیری راهبرد مذاكرات سوری-سوری و همزمان لزوم اقدام بین‌المللی برای سركوب گروه‌های تروریستی و قطع حمایت‌های مالی، تسلیحاتی و اطلاعاتی از تروریست‌ها، بر لزوم تعیین آینده سیاسی این كشور با رای مردم این كشور تاكید می‌كنند. استفاده ابزاری گروه كشورهای ضدسوری از تروریست‌ها با هدف سرنگونی حكومت بشار اسد، تاكنون علاوه بر كشته و زخمی و آواره شدن میلیون‌ها نفر، به ویرانی سوریه و از سوی دیگر گسترش سلطه تروریسم به عراق منجر شده است.
«آرمان» در یادداشتی نتایج این نشست را این گونه تحلیل كرد: نشست اخیر در مسكو بین روسیه، ایران و سوریه برای هماهنگی اقدامات آینده برای جنگ با تروریست‌ها بود. اما بحران سوریه به روابط روسیه و آمریكا گره خورده است. روس‌ها سوریه را به عنوان گروگان درمقابل غرب گرفته‌اند تا فشاری كه غرب به دلیل الحاق شبه‌جزیره كریمه به روسیه وارد كرد را كاهش دهد. حل این مشكل می‌تواند كلید حل بحران سوریه باشد. از طرفی این دو قدرت بر سر گروه‌های درگیر در سوریه با یكدیگر اختلاف دارند. آمریكا برخی گروه‌های درگیر در سوریه را قبول دارد اما روس‌ها هرگروهی كه علیه بشار اسد دست به اسلحه برده است را به عنوان تروریست می‌شناسند. این تنش بین دو قدرت بزرگ وضعیت را به جایی رساند كه حتی جان كری اعلام كرد كه گزینه حمله نظامی به سوریه را بررسی خواهد كرد كه البته این اتفاق حداقل در زمان اوباما عملی نخواهد شد. تشدید جنگ سوریه به عنوان یك معضل جهانی خطرناك است. نكته دیگر اینكه علاوه بر شكاف بین ائتلاف طرفداران بشاراسد و ائتلاف غرب، شاهد یك شكاف بین ائتلاف غرب هم هستیم. عربستان از تمام امكانات و ابزاری‌های خود برای مقابله با ایران بر سر مساله سوریه استفاده می‌كند.
در گزارش روزنامه «فرهیختگان» با عنوان «حل بحران سوریه از راه مسكو» می خوانیم: مثلث ایران، روسیه و سوریه بار دیگر برای بررسی حل بحران منطقه خصوصا در مورد بحران‌های سوریه و عراق در مسكو گرد هم آمدند. وزرای خارجه این سه كشور قرار بود در نشست مشترك پیرامون آنچه مسكو بررسی وضعیت منطقه و بحران‌های جاری خوانده بود با یكدیگر مذاكره كنند. پیش از این بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه اعلام كرده بود كه مشخص نیست ظریف در این سفر با ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهوری روسیه نیز دیدار می‌كند یا خیر. اما در نهایت مشخص شد كه این برنامه در دستور كار وزیر امور خارجه كشورمان نبوده و مذاكره دو جانبه با سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، حضور در ضیافت ناهار و درنهایت مذاكره سه جانبه از برنامه‌های وزیر امور خارجه ایران در سفر یك روزه به مسكو بود. هیات سیاسی جمهوری اسلامی ایران به ریاست ظریف صبح جمعه وارد فرودگاه ونوكوو مسكو شد و از سوی مقام‌های روسی و مهدی سنایی سفیر ایران در روسیه مورد استقبال قرار گرفت. در ادامه این سفر، دیروز ظهر نشست سه جانبه با حضور وزرای خارجه ایران، روسیه و سوریه برگزار شد. لاوروف در آغاز این نشست، اصلی‌ترین محور مذاكرات وزیران خارجه سه كشور به‌عنوان جبهه متحد ضدتروریستی را برخورد قاطع و كارآمد با تروریسم به‌ ویژه در سوریه اعلام كرد. او همچنین بررسی جزئیات اوضاع سوریه از جمله كمك‌های انسان دوستانه و راه‌های جلوگیری از تجهیز و تسلیح تروریست‌ها را از محورهای مذاكرات سه جانبه اعلام كرد.
روزنامه «جهان صنعت» نیز این نشست را در راستای «تقویت همگرایی برای حمایت از سوریه» ارزیابی كرد و به آنچه در این نشست گذشت، پرداخت.

** پاسخ موشكی انصارالله به حمله سعودی ها
رسانه های عربی دیروز از شلیك موشك بالستیك «بركان» به فرودگاه «ملك عبدالعزیز» در جده عربستان خبر دادند. شماری از روزنامه ها به بازتاب خبر این حمله پرداختند.
روزنامه «ایران» در گزارش خود نوشت: هر روز كه می‌گذرد، كابوس یمن برای سعودی‌ها هراس‌انگیزتر از روز قبل می‌شود. مقامات ریاض كه حدود 19 ماه قبل، 9 كشور عربی دیگر را با خود همراه كرده و تجاوز هوایی به اصطلاح «ائتلاف» به یمن را آغاز كردند تا به خیال خود ظرف یك یا دو ماه به اهداف خود دراین كشور برسند، نه تنها جز قتل عام غیرنظامیان، زنان و كودكان و تخریب زیرساخت‌ها كاری از پیش نبردند بلكه ناباورانه شاهد مقاومت سرسختانه نیروهای مردمی یمن و حتی حملات تلافی جویانه آنها هستند به طوری كه در تازه‌ترین حملات تلافی جویانه، موشك «بركان 1» یمنی‌ها به فرودگاه عبدالعزیز جده اصابت كرد و خاندان آل سعود را به وحشت انداخت. ... بر اساس تصاویری كه نیروهای رصد یمنی در رسانه‌ها پخش كردند، موشك به صورت دقیق به فرودگاه عبدالعزیز در جده اصابت كرده است.وزارت دفاع یمن نیز ضمن تأیید حمله موشكی یمن به فرودگاه جده، از اصابت دقیق موشك «بركان1» به فرودگاه عبدالعزیز و خسارت‌های جدی كه به این فرودگاه وارد آمده و تلفات انسانی آن، خبر داد و این حمله یگان موشكی ارتش و كمیته‌های مردمی یمن را پاسخی به جنایت‌های روزمره عربستان سعودی در كشورش نامید.
«موشك های یمنی به جده رسید» عنوان گزارش «خراسان» بود كه در آن می خوانیم: سعودی ها مدعی اند موشك یمنی ها به سمت مكه شلیك شده است،ادعایی كه با تكذیب شدید انصار ا... مواجه شد.به باور بسیاری از كارشناسان،سعودی ها با تغییر خبر و عوض كردن مكان اصابت موشك از جده به شهر مقدس مكه قصد دارند تا افكار عمومی جهان اسلام را علیه ارتش و انصارا... یمن تحریك كنند. بر اساس گزارش وبگاه «عیون » پس از شلیك این موشك دوربرد به سمت فرودگاه جده، وضعیت این فرودگاه متشنج شد و برخی از پروازهای آن لغو یا با تأخیر انجام شد.یك مقام انصار ا... شلیك موشك به سمت فرودگاه نظامی جده را تحولی چشمگیر و در راستای پاسخ به ادامه تجاوز عربستان توصیف و تاكید كرد، طی روزهای آتی مراكز حیاتی و كاخ‌های آل سعود را موشك باران خواهیم كرد.
در ادامه می خوانیم: موشك بركان 1 با برد 800 كیلومتر 20 مهرنیز پایگاه هوایی ملك فهد را هدف قرار داده بود.آســیب پذیری ائتلاف سعودی ها در مقابل موشك های یمنی نظیر آنچه ناو اماراتی را هدف گرفت یا موشــك های «بركان» و «زلزال» ضمن اینكه تغییر مهمی در معادله میدانی جنگ یمن محســوب می شــود و نبض تحولات را در اختیار مدافعــان یمنی قــرار می دهد، برای عربســتان هزینه بردار شده اســت. به طوری كه اگرچه شروع این جنگ با سروصدای گسترده رسانه ای همراه بود ولی هر چه زمان گذشــت احتمال دستیابی به موفقیت كمرنگ تر شــد. این روزها شــرایط به گونه ای شــده اســت كه اكثر كارشناسان امور اســتراتژیك از ورود عربستان ســعودی به جنگ در یمــن به عنوان «خطــای راهبردی ســعودی ها» یاد می كنند. اكنون مبارزان یمنی در حال تحمیل شــرایط نظامی به ائتلاف ســعودی هســتند و ریاض تاریخ مصرف خود را در منطقه و نزد متحــدی همانند آمریكا هم منقضی شــده می بیند.
روزنامه «كیهان» زیر عنوان «موشك‌های انصارالله به جده رسید/آل‌ سعود به هذیان‌ گویی افتاد» نگاشت: شكست‌های پیاپی ‌آل‌سعود در جنگ یمن باعث شده تا این كشور راه‌های مختلفی را برای نجات خود بیازماید. اما گویا هیچ توطئه‌ای نتوانسته از مقاومت مردم یمن بكاهد و قبایل این كشور روز به روز بیشتر به ارتش و نیروهای مردمی یمن می‌پیوندند. اما اكنون عربستان برای راه انداختن هجمه دیگری علیه انقلابیون یمن اعلام كرده «انصارالله به سمت مكه به عنوان مقدس‌ترین مكان مسلمانان موشكی شلیك كرده است!» به نظر می‌رسد آل‌سعود پس از شكست در عرصه میدانی به جنگ روانی روی آورده است.
در ادامه آمده است: مقامات عربستانی در حالی ادعای حمله موشكی انصار الله به شهر مكه را مطرح كرده‌اند كه همزمان یك فرمانده ارشد نیروی دریایی آمریكا نیز مدعی شده نیروی دریایی آمریكا و ائتلاف عربی تحت رهبری عربستان در 18 ماه گذشته 4 كشتی حامل سلاح كه به ادعای او از سوی ایران عازم یمن بوده است را توقیف كرده است!
**گروه پژوهش و تحلیل خبری
خبرنگار: فرشته ذبیحیان** انتشار دهنده: سیدمحمد موسی كاظمی**پژوهشم**9283**9279