به گزارش ايرنا، ربات 'شريف اگزو' حاصل نتايج به دست آمده از سه پايان نامه كارشناسي ارشد دانشجويان صنعتي شريف در رشته مهندسي مكانيك با گرايش هاي بيومكانيك، مكاترونيك و طراحي كاربردي است كه طراحي آن از سال 1390 آغاز شد.
'اسماعيل محمدي'، 'محمدعلي سليماني' و 'محمود حجازي' با راهنمايي دكتر 'حسن ظهور' استاد دانشكده مهندسي مكانيك دانشگاه صنعتي شريف، چراغ اين پروژه را روشن كرده و اولين نمونه آزمايشگاهي را در سال 92 توليد كردند. اين نمونه آزمايشگاهي روي يك بيمار داراي مشكل حركتي تست شد و نتايج مثبتي به همراه داشت و همين موضوع، انگيزه ارتقاي ربات و ادامه راه را در اين دانشجويان جوان تقويت كرد. در ادامه تلاش هاي اين تيم تحقيقاتي، نمونه مهندسي ربات شريف اگزو در سال 93 ساخته شد و با كمك متخصصان فيزيوتراپي و كاردرماني روي چند بيمار ضايعه نخاعي تست شد كه نتايج قابل قبولي به دنبال داشت.
دكتر 'مريم فرزاد' استاديار دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي ايران نيز به عنوان استاد راهنماي بخش باليني پروژه با آن همكاري داشت.
نمونه نيمه صنعتي اين ربات توانبخشي در سال 94 ساخته شد و به مدت 9 ماه در يك مركز توانبخشي دولتي زير نظر دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي ايران براي درمان 21 بيمار مورد استفاده قرار گرفت كه به بهبودي بيش از 50 درصدي بيماران دچار مشكلات حركتي، منجر شد.
اعضاي اين تيم دانشجويي اكنون قابليت هاي ربات خود را افزايش داده و آن را كامل كرده اند و با اين بهبود عملكرد، رتبه اول نمايشگاه خلاقيت كنفرانس بين المللي رباتيك و مكاترونيك (ايكرام) ICROM را به دست آوردند.
اين نمايشگاه به همت انجمن رباتيك ايران روز چهارشنبه 5 آبان ماه در دانشگاه تهران آغاز به كار كرد و شب گذشته، 7 آبان با معرفي برترين ها به كار خود پايان داد.
سرپرست تيم شريف اگزو درباره تغييرات ايجاد شده در اين ربات توانبخشي به خبرنگار علمي ايرنا گفت: پيش از اين، ربات ما قادر به كاهش درد، افزايش دامنه حركتي و قدرت عضلاني در بيماراني شده بود كه از ناحيه آرنج و مچ دست آسيب ديده بودند و در مرحله تكميلي، توانبخشي شانه هم به آن اضافه شد.
'اسماعيل محمدي' به اضافه شدن سيگنال عضلاني به قابليت هاي ربات در مرحله تكميلي اشاره كرد و اظهار داشت: اين ربات به طور كلي براي كمك به حركت افراد ضايعه نخاعي، افرادي كه سكته كرده اند و يا افرادي كه به هر دليل، بازه حركتي دستشان دچار مشكل شده و يا قدرت عضلاني اندام فوقاني آنها ضعيف شده است، مورد استفاده قرار مي گيرد.
وي درباره نحوه كاركرد ربات شريف اگزو توضيح داد: اگزو شريف جزء ربات هاي پوشيدني است كه با پوشيدن آن توسط بيمار و اراده براي حركت، از طريق سيگنال هاي عضلاني، جهت حركت را تشخيص و حركت را ادامه مي دهد و با مخالفتي كه بيمار در برابر حركت نشان مي دهد، ربات از حركت باز مي ايستد.
محمدي خاطرنشان كرد: اين ربات براي حركت، دستورات لازم را از طريق انقباض عضله بيمار دريافت مي كند و هر اندازه بيمار بتواند عضله اش را منقبض تر كند ربات سرعت بيشتري خواهد داشت و با ادامه اين روند، به دليل تحريك اعصاب بيمار، قدرت عضله به مرور زمان برمي گردد و به بهبود حركتي بيمار كمك مي كند.
وي ضمن مقايسه ربات شريف اگزو با ديگر دستگاه هاي توانبخشي رايج براي اين گونه بيماران، گفت: در اروپا حدود 12 سال است كه از اين دستگاه ها براي توانبخشي بيماران كمك مي گيرند و در ايران نيز استفاده از اين دستگاه ها معروف به continious passive motion يا CPM تقريبا از دو سال قبل رايج شده است اما تفاوت هاي اساسي با ربات شريف اگزو دارند.
اين محقق جوان افزود: در اين سيستم ها كه به لحاظ اندازه هم بزرگ و جاگير هستند، بيمار بايد دستش را روي دستگاه بگذارد تا بتوان حركت هاي ورزشي و توابخشي را روي دست وي انجام داد درحاليكه به گفته پزشكان، اين دستگاه ها زماني كارآيي بالا دارد و مي تواند براي اكثر بيماران استفاده شود كه دستور حركت را از خود بيمار بگيرد.
وي تصريح كرد: ديگر سيستم ها قابليت جابجايي آسان و استفاده در منزل يا محل كار را ندارند، اما شريف اگزو را مي توان به راحتي به تن بيمار پوشاند و در هرجا مورد استفاده قرار داد و حتي مي توان آن را به سه 'زير ربات' تقسيم كرد و همزمان براي توانبخشي سه بيمار در ناحيه آرنج، شانه و مچ استفاده كرد.
براساس تاييد مركز توانبخشي، به كارگيري اين ربات براي درمان بيماراني با آسيب ناحيه شانه شامل شكستگي، گير افتادگي تاندون، خشكي مفصل، محدوديت حركتي پس از جراحي، سكته مغزي، ام اس و ضربه مغزي و همچنين بيماران آسيب ديده از ناحيه آرنج و مچ، موجب كاهش درد، افزايش دامنه حركتي و قدرت عضلاني در بيماران شده است.
نمونه پيشين ربات شريف اگزو در جشنواره اختراعات نوآوري و شكوفايي رويش بنياد ملي نخبگان سال 94 رتبه اول بخش مهندسي مكانيك را به دست آورد.
نگارش و ارائه دو مقاله ISI در زمينه طراحي مكانيك و كنترل نيز از نتايج به دست آمده از طرح 'ربات كمك حركتي توانبخش شريف اگزو' است.
علمي**1055
خبرنگار: زينب كارگر*انتشار: زهره محتشمي پور
براي اطلاع از اخبار متنوع علمي و فناوري، با كانال علمي ايرنا در تلگرام همراه شويد:
irnaelm@
https://telegram.me/irnaelm
تهران- ايرنا- ربات كمك حركتي توانبخش 'شريف اگزو' (Sharif-Exo) با تكميل قابليت هاي خود، مرحله نهايي ارتقا را پشت سر گذاشت تا بيماران بيشتري از خدمات آن بهره مند شوند.
