روزنامه جام جم با انتشار گفت وگويي با محمدرضا قوام نصيري رييس انجمن راديوتراپي آنكولوژي ايران و پدرام فدوي متخصص آنكولوژي و راديوتراپي مي نويسد: دكتر محمدرضا قوام نصيري، رئيس انجمن راديوتراپي آنكولوژي ايران در پاسخ به اين سوال به جام جم مي‌گويد: علت عود سرطان پس از جراحي يا شيمي‌درماني و راديو تراپي آن است كه ما نمي‌توانيم تمام سلول‌هاي سرطاني را از بدن خارج كنيم. حتي ثابت شده در60درصد بيماران سرطاني در اولين مراجعه، حتي اگر زود مراجعه كرده باشند سرطان منتشر شده است.
اين آنكولوژيست تاكيد مي‌كند: متاسفانه وقتي بيماري در مراحل اوليه تشخيص داده نشده باشد منتشر مي‌شود؛ البته بسته به نوع سرطان، تبعات تشخيص دير هنگام نيز متفاوت است. اما در بسياري موارد، علت عود سرطان، عدم كفايت علمي متخصصان و روش تشخيصي و درماني نيست.
** چرا سرطان عود مي‌كند؟
عود سرطان، زماني اتفاق مي‌افتد كه درمان اوليه نتوانسته تمام سلول‌هاي سرطاني را حذف كند.
دكتر پدرام فدوي، متخصص آنكولوژي و راديوتراپي با بيان اين مطلب مي‌گويد: عود سرطان بعد از جراحي، شيمي درماني و راديوتراپي زماني اتفاق مي‌افتد كه تعدادي از سلول‌هاي سرطاني بعد از جراحي نيز جا مانده و تلاش جراح مقداري از سلول‌هاي سرطاني در بدن پخش شده‌اند.
وي مي‌افزايد: البته اصولا هدف جراحان از ارجاع بيماران براي شيمي‌درماني و راديوتراپي نيز از بين بردن سلول‌هاي سرطاني باقي مانده بعد از جراحي است. عين همين داستان ممكن است بعد از شيمي درماني و راديوتراپي هم اتفاق بيفتد يعني تعدادي سلول سرطاني باقي بماند و بعد از مدتي، تحت استرس‌هاي روحي و فيزيكي قرار بگيرد و بيماري دوباره فعال شود و به اين ترتيب سرطاني كه چند سال متوقف بوده دوباره به حالت اوليه برمي‌گردد .
** درمان كامل سرطان چگونه ممكن است؟
واقعيت اين است كه در هيچ شرايطي، نمي‌توان با رعايت مواردي از درمان صددرصد سرطان مطمئن بود، اما مي‌شود با رعايت نكات و اصلاح سبك زندگي خطر عود بيماري را تا حد زيادي كاهش داد.
به گفته دكتر قوام نصيري براي درمان موثر سرطان بايد دانش و تخصص پزشكانمان را به روز كنيم و از امكانات درماني به روز بهره مند باشيم. بعلاوه همه افراد بايد به ضرورت غربالگري و پيشگيري و تشخيص زودهنگام سرطان توجه كنند.
وي تاكيد مي‌كند: البته سبك زندگي ما هم بايد تغيير كند تا تاثير عواملي كه باعث ايجاد سرطان مي‌شود به حداقل برسد. همچنين وقتي سرطان درمان شده است، بايد بيمار به پزشكش اطمينان داشته و به توصيه‌هايش به دقت عمل كند. بي‌شك، عواملي كه باعث ابتلا به سرطان مي‌شود مي‌تواند به عود اين بيماري نيز منجر بشود. پس توجه به داشتن تغذيه مناسب، كاهش استرس، جلوگيري از چاقي، نكشيدن سيگار، حفظ بهداشت دهان و دندان و داشتن فعاليت فيزيكي از ضروريات تلقي مي‌شود.
** افزايش شانس درمان با انتخاب درست روش درماني
بي‌شك از دست رفتن زمان طلايي بين تشخيص و درمان سرطان به معناي فراهم شدن زمان رشد تومور و افزايش خطر پخش شدن بيماري در بدن (متاستاز) است.
دكتر قوام نصيري با بيان اين مطلب تاكيد مي‌كند: البته اعتماد به پزشك متخصص و باتجربه و هدايت بيمار به مراكزي كه تمام روش‌هاي درماني در آنجا قابل دسترس باشد، رمز درمان موثر سرطان و پيشگيري از عود اين بيماري است؛ مراكزي كه در آنجا امكان انجام آزمايش‌هاي تكميلي خون يا سي‌تي‌اسكن و ام‌آرآي فراهم باشد تا زمان طلايي تشخيص و درمان از بين مي‌رود.
وي يادآور مي‌شود: البته انتخاب درست روش درماني بسته به نوع سرطان نيز در درمان قطعي بيمار بسيار موثر است. مثلا ثابت شده است كه انجام راديوتراپي و شيمي درمان در برخي سرطان‌ها مثل ركتوم (روده بزرگ) بايد قبل از جراحي صورت بگيرد.
دكتر فدوي در اين‌باره مي‌گويد: گرچه در درمان سرطان، استانداردهاي جهاني داريم و 70 تا 80 درصد سرطان‌ها در دنيا به روش‌هاي مشترك استاندارد درمان مي‌شوند، ولي كيفيت انجام اين روش‌ها از تجربه و تخصص جراح گرفته تا كيفيت داروهاي استفاده شده و راديوتراپي با روش‌هاي روز در ميزان عود تاثيرگذار است. علاوه بر اين‌كه تيم‌درماني بايد به اهميت همكاري بين رشته‌اي بين تخصص‌هاي مختلف در درمان موثر سرطان توجه ويژه داشته باشند.
** بعد از درمان سرطان چه كنيم؟
بي‌شك داشتن تغذيه سالم، ورزش و تحرك منظم و مراجعه بيمار در فواصل معين براي بررسي وضعيت اش از راهكارهاي موثر در پيشگيري از عود بيماري است، اما با اين‌حال بازهم ممكن است سرطان برگردد.
دكتر فدوي با اشاره به اين مطلب مي‌افزايد: ولي يكسري راهكارهاي خاص وجود دارد كه مي‌تواند امكان عود را كم كند كه در راس آن رژيم غذايي است. توجه داشته باشيد بعد ازدرمان سرطان نيز بايد همان توصيه‌هاي تغذيه‌اي كه براي پيشگيري توصيه مي‌شود رعايت شود. براي مثال خطر ابتلا و عود سرطان پستان در خانم‌هاي چاقي كه ميوه و سبزيجات تازه كم مصرف مي‌كنند بيشتر است.
** نسخه پيشگيري از عود سرطان
ـ استفاده روزانه از ميوه و سبزيجات تازه
ـ كاهش مصرف گوشت قرمز و گوشت‌هاي فرآوري شده
ـ مصرف نان‌هاي سبوس‌دار
ـ استفاده كمتر از مواد فرآوري شده
ـ كاهش وزن و پيشگيري از چاقي
ـ عدم مصرف سيگار و الكل
ـ مصرف مكمل‌ها و ويتامين‌هاي مورد نياز بدن. البته به طور قطعي ثابت نشده كه استفاده از مكمل‌ها و ويتامين‌ها مانع ابتلا يا عود سرطان مي‌شود. بعلاوه اگر اين مكمل‌ها را بيش از ميزان توصيه شده روزانه مصرف كنيم اثر عكس خواهد داشت.
ـ انجام ورزش150 دقيقه در هفته يا حداقل انجام ورزش‌هاي هوازي دو روز در هفته .
*منبع: روزنامه جام جم1395.9.02
**گروه اطلاع رساني**9368**2002** انتشاردهنده: فاطمه قناد قرصي
تهران- ايرنا- سالانه در كشور ما 90 تا 95هزار نفر به سرطان مبتلا مي‌شوند كه از اين تعداد حدود 45 هزار نفر جان خود را از دست مي‌دهند درحالي كه اين تعداد بايد به 20 تا 25 هزار نفر در سال كاهش يابد. اما چنين امري چگونه ممكن است و اصولا چرا حدود 50 درصد موارد، حتي با وجود طي مراحل درماني سرطان، عود بيماري اتفاق مي‌افتد و بيمار جان خود را از دست مي‌دهد؟
