افشره - تنها آنچه مشخص است بی رغبتی سرمایه گذار برای ادامه كار است و اما و اگر های تسهیلاتی كه راه اندازی این صنعت پر كار را سرد كرده است، طرحی مهم كه هنوز امید جلگه مانه و سملقان است و مردم جویای كار به راه اندازی آن امید دارند.
گروه گزارش- پروژه سیمان سمنگان یكی از انگشت شمار طرح های بزرگ صنعتی خراسان شمالی است كه نهایی شدن و اتمام پروژه بخش مهمی از اشتغال و سرمایه گذاری در استان را تأمین می كند، پروژه ای بزرگ با چشم انداز مشخص اقتصادی، اجتماعی و مالی كه این روزها نیمه جان رها شده است و ادامه ساخت آن منوط به اما و اگرهایی شده است كه ادامه دار بودن آن ها پایان خوشی را برای آن رقم نخواهد زد.
طرح بزرگ صنعتی سیمان سمنگان سال 80 با پیش بینی تولید 3 هزار و 300 تن سیمان خاكستری تیپ های یك، 2 و 5 در روزكلید خورد با این كه پیش بینی تاریخ راه اندازی كارخانه سال 90 تا 91 بود اما با گذشت 5 سال از زمان پیش بینی شده هنوز این طرح بزرگ صنعتی اندر خم كوچه تسهیلات و منابع مالی مانده است و وضعیت آن در هاله ای از ابهام به سر می برد.
پروژه ای با حجم سرمایه گذاری ارزی 24 میلیون و 800 هزار یورو و سرمایه گذاری ریالی یك میلیون و 113 هزار و 892 ریال كه رقم قابل ملاحظه ای است و شاید نتوان گفت اقتصاد استان را متحول می كند اما یكی از پررنگ ترین اثرات را بر اشتغال و اقتصاد استان می گذارد.
تنها پروژه ای كه با سرمایه گذاری مستقیم آستان قدس در استان انجام می شود و امیدهای زیادی را برای منطقه ایجاد كرده است.
وضعیت كلی طرح
«حسینی» رئیس اداره طرح و برنامه سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی با بیان این كه شركت سیمان سمنگان سال 80 ثبت شده است، می گوید: آخرین سرمایه ثبتی شركت 4 هزار و 160 میلیون ریال است و اعضای هیئت مدیره آن یك فرد حقیقی، كارخانجات بنای سبك قدس رضوی، مؤسسه اقتصادی رضوی، شركت بتن ساختمانی قدس رضوی، شركت مهندسان مشاور معماری و شهرسازی آستان قدس رضوی و شركت عمران و مسكن قدس رضوی هستند.
وی با بیان این كه بر اساس آخرین اصلاحیه این پروژه برای 700 نفر اشتغال مستقیم ایجاد می‌كند، اظهارمی دارد: ارزش كل سرمایه گذاری طرح هزار و 135 میلیارد ریال بوده است كه نسبت به نرخ ارز سال 86 این سرمایه گذاری انجام شده است.وی ادامه می دهد: این طرح در زمینی به مساحت 100 هكتار و سطح زیر بنای 116 هزار و 500 متر مربع پایه ریزی شده است و تاكنون 40 میلیارد تومان برای طرح هزینه شده است.
وی با اشاره به پیشرفت فیزیكی طرح، عنوان می كند: بر اساس چك لیست پیشرفته طرح ها این طرح 60 درصد و بر اساس چك لیست طرح های سیمانی طرح حدود 21 درصد پیشرفت فیزیكی دارد.«حسینی» با بیان این كه اولین درخواست دریافت تسهیلات در سال 86 ارائه شد، ادامه می دهد: در آن زمان این طرح مصوبه ای را از ردیف 36 صندوق ذخیره ارزی دریافت كرد تا از تسهیلات برخوردار شود.
وی نحوه تأمین مالی طرح را یكی از مشكلات دریافت تسهیلات این طرح بزرگ صنعتی استان ذكر و عنوان می كند: نحوه پرداخت تسهیلات سندیكایی است كه در ایران چندان جا افتاده نیست با این حال بر اساس این شیوه پرداخت، بانك ملی پرداخت كننده تسهیلات ریالی و بانك صنعت و معدن پرداخت كننده تسهیلات ارزی است.وی به مقدار تسهیلات قابل پرداخت توسط بانك ها هم اشاره و عنوان می كند: با این كه بانك صنعت و معدن باید تسهیلات بیشتری را پرداخت كند اما بانك ملی، بانك عامل این طرح است كه در پرداخت تسهیلات ریالی این طرح جدی نبوده است.
رئیس اداره طرح و برنامه سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تیپ و نوع پرداخت تسهیلات را در جدی نبودن این بانك دخیل می داند و ادامه می دهد: عمده كارمزدی كه از سوی صندوق توسعه ملی به حساب بانك ها واریز می شود به حساب بانك عامل پرداخت می شود و بانك صنعت و معدن در این جریان ذی نفع نیست.
وی با بیان این كه تأمین مالی طرح بسیار زمانبر بوده است، می افزاید: سرمایه گذار هم تمایل چندانی به ادامه كار ندارد زیرا آن ها سهم سرمایه گذاری خود را انجام داده اند.این مسئول با بیان این كه 15 درصد سهم سرمایه گذاری آستان قدس انجام شده است، ابرازمی دارد: تغییرات اساسی در صندوق شكل گرفته و اساسنامه و اولویت های پرداخت تسهیلات هم تغییر كرده است.
وی اولویت اول صندوق در سال 94 را پرداخت ارزی و ریالی به طرح های صادرات محور ذكر و عنوان می كند: بر اساس آخرین شناسه اعتباری بانك صنعت و معدن ارز آوری این طرح به تأیید این بانك رسیده است ولی به دلیل اعلام شناسه بعد از زمان مورد نظر صندوق توسعه ملی و قدیمی بودن اطلاعات طرح مورد تأیید صندوق قرار نگرفته است.
اما و اگرهای پرداخت تسهیلات و به تأخیر انداختن ادامه احداث كارخانه سیمان سمنگان در حالی است كه نزدیك به 15 سال این طرح برای دریافت تسهیلات صبر كرده و دوندگی های بسیاری انجام شده است.«حسینی» با بیان این كه چهارم اردیبهشت امسال صندوق توسعه ملی مخالفت رسمی خود با تسهیلات این طرح را به بانك صنعت و معدن و سپس به وزارت خانه ابلاغ كرد، ادامه می دهد: نامه نگاری های بسیاری برای این طرح انجام شده ولی تاكنون به نتیجه قطعی نرسیده است.
تلاش های بی ثمر، فرآیند فرسایشی دریافت تسهیلات و در نهایت مخالفت صندوق توسعه ملی با تسهیلات مورد نیاز این طرح بزرگ صنعتی، مدیران این طرح را هم دلسرد كرده است به نحوی كه گفته می شود سرمایه گذار هم رغبتی برای ادامه طرح ندارد.
با گذشت چندین سال از تلاش های طرح صنعتی سیمان سمنگان برای برخورداری از تسهیلات ارزی و ریالی هم چنان این طرح صنعتی در بن بست مانده و جمعیت آماده به كار شهرستان مانه و سملقان هم همچنان چشم انتظار راه اندازی طرح هستند.
كاهش سرمایه به دلیل طولانی شدن ساخت
«درخشانی» یك كارشناس اقتصادی با بیان این كه این طرح حجم عظیم سرمایه گذاری است كه برای جلگه مانه و سملقان ایجاد اشتغال می كند، می گوید: صنعت سیمان، صنعت كاربردی است كه در ایجاد اشتغال بسیار تأثیر گذار است.وی با اشاره به وضعیت كنونی سیمان، اظهارمی دارد: در حال حاضر رویكرد سیمان باید صادرات محور باشد تا این صنعت موفق باشد.وی با بیان این كه انرژی بسیاری در استان برای این طرح مصرف شده است، ادامه می دهد: سال های سال است كه حجم عظیمی از سرمایه خوابیده است و زمان ساخت و ساز طولانی موجب آسیب پذیری طرح شده است.وی عنوان می كند: این طرح برای به سوددهی رسیدن باید نهایی شود و به توجیه فروش برسد اما در شرایط كنونی، طولانی شدن ساخت از بازدهی سرمایه طرح كاسته است.
مسائل قابل حل است
معاون امور اقتصادی و توسعه منطقه ای استاندار خراسان شمالی سیمان سمنگان را یكی از پروژه های مهم و حیاتی خراسان شمالی می داند كه در شهرستان مانه و سملقان جانمایی شده است.«دلپسند» با بیان این كه سیمان سمنگان در زمان تعریف پروژه بر اساس توجیه علمی، منطقی و اقتصادی انجام شده است، می گوید: این پروژه با سرمایه گذاری آستان قدس و شركت های وابسته به آن ثبت شده و با گرفتن مجوزهای لازم از وزارتخانه های مطبوع و ذی صلاح، محل پروژه تعیین و عملیات اجرایی آن آغاز شد.
وی با بیان این كه پیشرفت فیزیكی و عمرانی طرح حدود 60 درصد است، زمان بهره برداری پیش بینی شده برای این طرح را 4 تا 5 سال پس از عملیات اجرایی و در سال های 91 تا 92 ذكر می كند.
وی ادامه می دهد: اما تغییرات اساسی نرخ ارز، محدودیت در مبادلات كالایی از جمله سیمان و عدم تأمین منابع مالی بانكی در زمان خاص موجب طولانی شدن پروژه شد.
«دلپسند» با بیان این كه در حال حاضر 2 عامل محدود كننده تأمین تسهیلات و بی رغبتی سرمایه گذار برای ادامه كار برای سیمان سمنگان وجود دارد، اظهارمی دارد: در حال حاضر با وجود هزینه 40 میلیارد تومانی سرمایه گذار ادامه كار را مصلحت نمی داند مگر این كه گشایشی مدت دار در مسائل صادراتی و بازار هدف و اطمینان خاطر ایجاد شود.وی خواست سرمایه گذار برای ادامه كار را عامل مهم تر قلمداد و عنوان می كند: در تأمین تسهیلات از صندوق توسعه ملی با صندوق، دكتر«جهانگیری» معاون اول رئیس جمهور، «نعمت زاده» وزیر صنعت، معدن و تجارت و «ربیعی» جانشین ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی در استان مكاتباتی انجام شده و موضوع تأمین تسهیلات صندوق در شرایط فعلی قابل حل است و مشكلی برای تأمین اعتبار نداریم.این مسئول هم به مشكل سندیكایی بودن پرداخت تسهیلات اشاره می كند و اذعان می دارد كه این مشكل با پی گیری قابل حل است.وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به درخواست استان از سیمان سمنگان برای ارسال درخواست ادامه كار از سوی این شركت، ادامه می دهد: تاكنون این اتفاق نیفتاده و این شركت درخواستی برای ادامه كار به استان ارسال نكرده است.وی با بیان این كه مكاتباتی با حجت الاسلام «رئیسی» تولیت آستان قدس رضوی انجام شده است به این موضوع اشاره می كند كه به دنبال ترغیب سرمایه گذار به ادامه كار در استان هستیم.
منبع - روزنامه خراسان شمالی
1744 ** انتشاردهنده : علی اصغرافتاده
بجنورد - سرگذشت طرح بزرگ صنعتی سیمان سمنگان با حجم عظیم سرمایه گذاری در استان در هاله ای از ابهام مانده است، آنقدر چشم انداز این طرح مبهم است كه حتی مسئولان استان هم به درستی نمی دانند این طرح به ثمر خواهد رسید یا نه،
