رقابت فضاپیماهای دانشجویی در پنجمین مسابقه كن ست

دكتر 'میثم محمدی امین' دبیر پنجمین مسابقات ملی 'كن ست' روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا به توضیح درباره فرآیند برگزاری این رقابت تخصصی پرداخت و گفت: مسابقات كن ست، سال 94 به خاطر تغییرات ساختاری و مدیریتی و جابجایی از سازمان فضایی به وزارت علوم، دچار وقفه و برگزار نشد ولی امسال بعد از بزرگداشت روز ملی فضا (14 بهمن ماه) در نیمه دوم بهمن شاهد برگزاری رقابتهای نهایی این مسابقات خواهیم بود و برترینها نیز اوایل اسفند معرفی خواهند شد.
واژه كَن سَت از تركیب واژه‌های كن (can) به معنای قوطی و ست (sat) مخفف واژه‌ (satellite) به معنای ماهواره، ساخته شده است.
كن ست را می‌توان با وسایلی همچون راكت و بالن از ارتفاعات مختلف رها كرد تا ماموریت مورد نظرش را انجام دهد.
افزون بر آن، سامانه‌های فرود متفاوتی می‌تواند برای كن‌ست استفاده شود كه شاخص‌ترین آن‌ها چتر (Parachute) است.
كن‌ست‌ها در دو كلاس استاندارد (كه ابعاد آن در حد قوطی نوشابه است) و آزاد (كه حجم آن به یك لیتر محدود می‌شود) طراحی و ساخته می‌شوند.
به طور كلی، كن‌ست یك سامانه‌ بسیار ساده‌ مكاترونیكی است كه به عنوان زیرمجموعه‌ای از دانش رباتیك فضایی مطرح می‌شود و نام این سامانه بر پایه‌ استاندارد ساخت آن هم‌ارز ماهواره‌ای كه در ابعاد قوطی نوشابه است، برگزیده شده است.
این سامانه یك فرصت آموزشی برای محققان جوان علاقمند به طراحی و ساخت ماهواره‌ و فضاپیما فراهم می‌كند.
یك كن ست باید شامل همه‌ بخش‌های اساسی یك ماهواره از جمله زیرسیستم‌های توان، مدیریت داده و فرمان و مخابرات باشد تا بتواند به صورت مستقل عمل كند.
دبیر پنجمین مسابقات كن ست به ثبت نام 28 تیم از دانشگاه های مختلف كشور در فراخوان اولیه این دوره از مسابقات اشاره كرد و گفت: مسابقه كن ست امسال در دو كلاس 'سنجشی - ارتباطی' و 'علمی - اكتشافی' برگزار می شود.
محمدی امین توضیح داد: در كلاس سنجشی - ارتباطی، هدف اصلی این است كه شركت كنندگان بتوانند با استفاده از یك مجموعه سنجنده، حس گر را در محفظه كن ست كه تقریبا با ابعاد قوطی نوشابه است و مدل شبیه ساز یك فضاپیما در مقیاس كوچك دانشجویی عمل میكند، قرار دهند و بتوانند اطلاعات را با زمین مخابره كنند و با مكانسیمی مانند چتر یا دیگر روش ها، حسگر را سالم به زمین برسانند كه 63 درصد تیم ها درخواست شركت در این كلاس را داشتند.
عضو هیات علمی پژوهشگاه هوافضا افزود: در كلاس علمی - اكتشافی كه پیچیده تر و دشوارتر از كلاس سنجشی است، شركت كنندگان باید یك محموله موجود زنده را سالم به زمین آورند كه ما به جای موجود زنده، تخم مرغ را جایگزین كردیم.
وی درباره دلیل این تصمیم گفت: در ماموریت های قبلی پژوهشگاه مثل پرتاب میمون به فضا، یك تیم متخصص فیزیولوژی بعد از فرود فضاپیما، موجود زنده را به مدت چند روز معاینه می كردند كه آیا آسیب دیده است یا خیر،
ولی اینجا فضای مسابقه است و سریع باید ارزیابی شود و كار با موجود زنده هم حساسیت های خاص خود را دارد بنابراین ترجیح دادیم از تخم مرغ استفاده كنیم كه هم حساسیت لازم را دارد و درعین حال جزء موجودات زنده نیست.
محمدی امین تصریح كرد: در كلاس علمی - اكتشافی، شتابها و ضربه ها و سازه كن ست باید به گونه ای طراحی و ساخته شود كه محموله آن آسیب نبیند و با توجه به سختی این كلاس، در ثبت نام های اولیه، 29 درصد شركت كنندگان، متقاضی رقابت در كلاس علمی - اكتشافی بودند و 8 درصد هم متقاضی شركت در هر دو كلاس بودند.
وی در تشریح دیگر اطلاعات آماری شركت كنندگان پنجمین مسابقات كن ست گفت: 10 درصد تیم ها تجربه شركت در مسابقات مشابه را داشتند ولی 90 تیم برای اولین بار در چنین مسابقه ای شركت می كردند، مدرك تحصیلی 54 درصد از شركت كنندگان مربوط به رشته های مهندسی مكانیك، هوافضا، 38 درصد مدرك ها مرتبط با مهندسی برق و الكترونیك و كامپیوتر و بقیه مربوط به دیگر رشته های مهندسی بود.
محمدی امین یادآور شد: 63 درصد ثبت نام كنندگان این دوره از مسابقات كن ست، دارای مدرك كارشناسی و یا دانشجوی این مقطع بودند، 19 درصد كارشناسی ارشد و 10 درصد دكتری و حدود 10 درصد با مدرك كمتر از كارشناسی بودند.
به گفته وی از مجموع 120 نفر شركت كننده در این دوره از مسابقات، 60 درصد تهرانی و بقیه شهرستانی بودند.
دبیر پنجمین مسابقات ملی كن ست اظهار داشت: بعد از اعلام فراخوان و ثبت نام اولیه از تیم ها خواستیم كه گزارش طراحی اولیه را برای ما بفرستند و یك دستورالعمل هم برای آنها روی سایت قرار دادیم كه بعد از بررسی دو ماهه هیات داوران، 14 تیم امتیاز لازم را برای حضور در مرحله نهایی مسابقه به دست آوردند.
وی افزود: یك جلسه توجیهی امروز با حضور اعضای 14 تیم راه یافته به مسابقات نهایی برگزار شد و تعدادی از اعضای هیات علمی پژوهشگاه هوافضا الزامات ساخت و طراحی دقیق این سامانه ها را به شركت كنندگان آموزش دادند.
محمدی امین با بیان اینكه مسابقات كن ست در یك فضای فرودگاهی اجرا می شود، گفت: زمان برگزاری مسابقه بستگی به شرایط آب و هوایی دارد و در یك روز تعطیلی فرودگاه و در شرایط مناسب جوی، برگزار خواهد شد.
وی بیان داشت: تیم ها از امروز حدود یك ماه و نیم فرصت دارند تا كن ست های خود را بسازند و طبق برنامه زمان بندی، روز قبل از مسابقه هم در محل پژوهشگاه هوافضا حاضر خواهند شد و پوسترهایی كه جزئیات و مشخصات فنی طرح های تیم ها در آن مشخص شده را ارائه خواهند كرد و درصورت كامل بودن طرح هایشان، تاییده نهایی برای آنها صادر خواهد شد.
مدیر طرح های پژوهشی و صنعتی پژوهشگاه هوافضا توضیح داد: تیم ها روز مسابقه در فرودگاه محل مسابقه حضور می یابند، دستگاه های رهاساز در ارتفاع 100 تا 200 متری زمین استقرار پیدا می كند و به وسیله بالون یا ابزارهای پرنده دیگر، فرمان از راه دور صادر و دریچه رهاساز باز می شود.
وی افزود: وضعیت كن ست ها از لحظه رها شدن تا لحظه برخورد به زمین در اختیار تیم هاست كه باید بتوانند اطلاعات خود را به ایستگاه زمینی ارسال كند تا چتر به موقع باز شود و محموله سالم به زمین برسد و همزمان، تمام اطلاعاتی كه حین پرواز كن ست وجود دارد هم باید به كامپیوتر زمینی ارسال شود.
محمدی امین تاكید كرد: امتیاز تیم ها براساس كیفیت عملیات پرواز و فرود كن ست، محاسبه خواهد شد و در كلاس علمی - اكتشافی، شاخص های مهمی همچون سالم بودن تخم مرغ، فاصله فرود تا نقطه هدف و دقت فرود كن ست، ملاك امتیازدهی خواهد بود.
تیم های حاضر در رقابتهای نهایی، روز پس از مسابقه، گزارش عملكرد روز پرواز وعملیات را ارائه می كنند و مراسم تجلیل از تیم های برگزیده و اهدای جوایز اواخر بهمن یا اوایل اسفندماه برگزار خواهد شد.
علمی**1055**1440
خبرنگار : زینب كارگر ** انتشار: معصومه گلشن
برای اطلاع از اخبار متنوع علمی و فناوری، با كانال علمی ایرنا در تلگرام همراه شوید:
irnaelm@
https://telegram.me/irnaelm