حضور كارتن خواب ها در معابر اصلي سطح شهر همواره موجب نگراني و گلايه هاي مردم بوده است و اين روزها با فرا رسيدن فصل سرما و برودت هوا اين دل نگراني ها بيش از گذشته خود را نشان مي دهد.
ساماندهي كارتن خواب ها و متكديان بي سرپناه كه به پديده اي دائمي تبديل و موجب زشتي چهره شهرها شده است در قانون ديده شده و در آئين نامه آن كه در سال 1378 مصوب و به دستگاه ها ابلاغ شد مسئوليت تمامي ارگان هاي ذيربط مشخص و براي هر يك از دستگاه هاي متولي شرح وظايف مشخصي تعريف شده است .
طبق آيين‌نامه‌اي كه در هشتاد و دومين جلسه شوراي عالي اداري استان‌ها در سال 1378 درباره ساماندهي بي‌خانمان‌‌ها، ولگردان و متكديان به تصويب رسيد، ساماندهي متكديان خياباني در شهرهاي بالاي 500 هزار نفر جمعيت بر عهده حدود 11 سازمان و نهاد گذاشته است.
در اين آئين نامه مسئوليت ايجاد مجتمع هاي اردوگاهي برعهده شهرداري است و در صورت ضرورت به تشخيص استاندار، از ساير امكانات و اعتبارات استان نيز مي توان استفاده و اعتبارات مورد نياز آن را از محل بودجه عمومي و كمك هاي مردمي تامين كرد.
همچنين شهرداري موظف است نسبت به شناسايي و جمع آوري و تحويل بي‌خانمان‌‌ها، ولگردان و متكديان به مجتمع هاي اردوگاهي اقدام و نيروي انتظامي نيز در اين راستا با شهرداري همكاري كند.
تعيين مسئول مجتمع اردوگاهي بر عهده فرماندار بوده و اين مجتمع موظف است نسبت به تحويل گرفتن، نگهداري موقت، شناسايي وضعيت و طبقه بندي افراد در يكي از گروه هاي افراد متهم به ارتكاب جرم اعم از متكديان و ولگردان حرفه اي، افراد بي سرپرست و مجهول الهويه، افراد در راه مانده و متواري، افراد معلول و ناتوان جسمي و ذهني و افراد نيازمند غيرحرفه اي اقدام كند.
سازمانهاي مسئول ساماندهي متكديان خياباني از جمله شهرداري، دادگستري، نيروي انتظامي، اداره كل تعاون كار و رفاه اجتماعي، بهزيستي و كميته امداد امام خميني (ره)موظف هستند نماينده تام الاختيار خود را به مجتمع هاي اردوگاهي براي انجام وظايف دستگاه متبوع معرفي كنند.
ساكنان در گرمخانه‌ها در صورت صدور حكم قضايي از سوي مراجع قضايي و تمايل شخصي از اين مجتمع‌ها به مراكز تحت نظارت بهزيستي منتقل مي‌شوند و دختران و زنان در معرض آسيب به مراكز مداخله در بحران سپرده مي‌شوند و معلولان ناتوان جسمي و ذهني در مراكز شبانه‌روزي، بانوان معتاد بي‌خانمان در مراكز ويژه و سالمندان در خانه هاي سالمندان پذيرش مي شوند.
كميته اﻣﺪاد امام ﺧﻤﻴﻨﻲ (ره) نيز ﻣﻮﻇﻒ اﺳﺖ با ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ، ﺑﺮاي ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪان، ﮔﻤﺸﺪگان و درﻣﺎﻧﺪگان پوشش حمايتي ﺑﺮﻗﺮار و ﺷﺮاﻳﻂ و زمينه ﺑﺎزﮔﺸﺖ آﻧﺎن ﺑه زﻧﺪﮔﻲ ﻋﺎدي را ﻓﺮاﻫﻢ كند.
اداره ﻛﺎر، رفاه و اﻣﻮر اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ نيز ﻣﻮﻇﻒ اﺳﺖ اﻓﺮاد ﻣﺴﺘﻌﺪ و داراي ﺗﻮان ﻛﺎر را راﻳﮕﺎن ﺗﺤﺖ ﭘﻮﺷﺶ آﻣﻮزشﻫﺎي ﻓﻨﻲوﺣﺮﻓه اي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻗﺮار دﻫﺪ و ﺻﺪا و ﺳﻴﻤﺎ نيز ﻣﻮﻇﻒ اﺳﺖ ﺑراي ﺗﻮﺟﻴه و آﺷﻨﺎﻳﻲ ﺟﺎﻣﻌه ﺑﺎ ﺗﺒﻌﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻜﺪيگري و ﺟﻠﺐ ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻣﺮدم در ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ اﻳﻦ ﭘﺪﻳﺪه اﻗﺪام كند.
اگرچه وظايف تمامي نهادها و ارگان ها در اين زمينه مشخص است اما ساماندهي معتادان و متكديان بي خانمان و كارتن خواب ها جز با همدلي و بسيج امكانات تمامي نهادها امكان پذير نخواهد بود.
فرماندار همدان در گفت و گو با ايرنا درباره وضعيت كارتن خواب ها به ويژه در اين روزهاي سرد سال ابراز نگراني كرد و گفت: همه كارتن خواب ها معتاد نيستند و برخي به دليل نداشتن سرپرست و سرپناه ، كارتن خواب شدند كه بايد حمايت هاي لازم از آنها صورت گيرد.
علي تعالي افزود: سه سال قبل پس از اينكه بخشي از شهرهاي بزرگ از جمله تهران و كلانشهرها براي ساماندهي كارتن خواب ها اقدام كردند، فرمانداري همدان نيز در شوراي هماهنگي مبارزه با مواد مخدر طرح ساماندهي كارتن خواب ها را تصويب كرد.
وي اضافه كرد: در اين مصوبه تعيين شد كه شهرداري به عنوان متولي اصلي ورود كند و با هماهنگي بهزيستي و برخي دستگاه هاي مرتبط گرمخانه اي راه اندازي شود.
فرماندار همدان با بيان اينكه شهرداري به دليل محدوديت هاي مالي و منابع نتوانست اين مصوبه را اجرايي و گرمخانه را راه اندازي كند افزود: شهرداري سال گذشته نيز بر اساس تعهدي كه داده بود سوله اي را براي اسكان كارتن خواب ها تدارك ديد.
تعالي ادامه داد: امسال با توجه به برودت هوا و شدت سرما از طريق دستگاه قضايي به شهرداري ابلاغ شد كه يك مكان را براي ساماندهي كارتن خواب ها راه اندازي كند و در حال حاضر نيز يك مكان موقت در نظر گرفته و تجهيز شده است.
وي اظهار كرد: هلال احمر استان نيز اعلام آمادگي كرد كه در صورت راه اندازي مكان، تجهيزات لازم را در اختيار اين گرمخانه قرار دهد كه اين كار نيز صورت گرفته است.
وي گفت: در همه كشور متولي اصلي ساماندهي كارتن خواب ها شهرداري و بهزيستي است و هماهنگي بين دستگاه ها به عهده فرمانداري و استانداري است.
وي اظهار كرد: بر اساس مصوبات شورا بايد يك مكان براي ساماندهي كارتن خواب ها با استاندارد هاي لازم و هميشگي تهيه شود و موقتي نباشد.
تعالي ادامه داد: با توجه به اينكه اين افراد ممكن است مبتلا به بيماري هاي مختلفي باشند بايد دستگاه هاي مرتبط نيز ورود پيدا كنند و حمايت هاي لازم را از كارتن خواب ها انجام دهند.
مديركل بهزيستي استان همدان نيز درباره وظايف سازمان بهزيستي در امر ساماندهي متكديان گفت: بهزيستي آمادگي دارد تا در اجرايي شدن آيين نامه ساماندهي متكديان استان وظايف قانوني خود را انجام دهد.
حميدرضا الوند گفت: طبق ماده 6 آئين نامه ساماندهي متكديان، سازمان بهزيستي موظف است افراد بي سرپرست ، ناتوان ، معلول و سالمندان نيازمند را از مجتمع هاي اردوگاهي متكديان تحويل گرفته و در اماكن مناسب نگهداري كند و براي ايجاد شرايط مناسب براي بازگشت آنان به زندگي عادي ، آنان را مورد پوشش هاي حمايتي لازم را قرار دهد.
وي با بيان اينكه در بسياري از شهرهاي كشور مجتمع‌هاي اردوگاهي راه‌‌اندازي شده است اما اين اتفاق در همدان آن‌طور كه بايد انجام نشده است گفت: مسئولان شهرداري بايد بپذيرند موظف به ساخت مجتمع‌هاي اردوگاهي است و ماده 6 آيين‌نامه ساماندهي متكديان وظيفه بهزيستي در اين زمينه را نيز مشخص كرده است اما وقتي گرمخانه‌اي وجود نداشته باشد، بهزيستي و ساير ارگان‌ها نمي‌توانند وظايف خود را انجام دهند.
وي توضيح داد: در استان 44 مراكز ترك اعتياد وجود دارد و معتادان خود معرف كه به صورت داوطلبانه تمايل به ترك داشته باشند مي توانند با بهره مندي از كمك هزينه درمان(ياري برگ)بهزيستي براي ترك اقدام كنند و معتادان متجاهري نيز كه تمايل به ترك نداشته باشند، مطابق قانون بايد به مركز اقامتي ماده 16 ارجاع داده شوند.
رئيس بهزيستي شهرستان همدان نيز گفت: از ابتداي سالجاري تا پايان آبان ماه در مجموع 170 نفر كه غالب آنها افراد مجهول الهويه بي خانمان بودند در مراكز بهزيستي اين شهرستان پذيرش شده اند.
سياوش رهبر افزود: از اين تعداد 90 كودك و زن مجهول الهويه در مراكز حوزه اجتماعي، 30 نفر سالمند و معلول ذهني و جسمي- رواني در مركز توانبخشي و 50 فرد تا حدودي مجهول الهويه در مركز كمپ هاي ماده 15 شهرستان همدان پذيرش شدند.
وي با بيان اينكه اگر آمار پذيرش سرپناه شبانه(شلتر) زنان بي خانمان معتاد كه شب ها اقامت دارند و روزها تردد مي كنند نيز در نظر گرفته شود اين آمار افزايش چشمگيري خواهد داشت خاطرنشان كرد: سال گذشته 200 فرد مجهول الهويه بي خانمان در مراكز ما پذيرش شدند.
رهبر تاكيد كرد: ظرفيت مراكز نگهداري افراد بي خانمان در شهرستان همدان محدود است لذا با توجه به شيوع بيماري هاي رواني، بايد مجهول الهويه بودن فرد براي پذيرش در مراكز بهزيستي ثابت شود .
وي رفتن از مركز محوري به سمت خانواده محوري را سياست بهزيستي عنوان كرد و گفت: براي احداث سرپناه شبانه آقايان و گسترش مراكز روان و سالمندان استان با توجه به بحران سالمندي مكاتباتي داشته ايم كه بايد رديف اعتباري براي آن ايجاد شود.
وي اظهار كرد: يك سرپناه شبانه با ظرفيت 20 نفر در همدان تجهيز شده است كه زنان بي خانمان كارتن خواب معتاد را بدون دستور پوشش مي دهد و اورژانس اجتماعي نيز زنان آسيب ديده اجتماعي، دختران فراري و زنان در معرض خشونت و يا زنان خشونت ديده را با دستور قضايي پذيرش مي كند.
وي تاكيد كرد: براي مردان بي خانمان در استان همدان سرپناه شبانه مردان وجود ندارد و علت آن اين است كه در همدان اردوگاه ماده 16 معتادان متجاهر بي خانمان را پذيرش مي كند و اين ضرورت سرپناه شبانه براي آقايان را از بين برده است از طرفي ضرورت ايجاد گرمخانه را ايجاب كرده است.
وي توضيح داد: گرمخانه هايي كه در ساير استان ها ايجاد شده با اردوگاه ساماندهي متكديان متفاوت است به طوريكه گرمخانه ها را شهرداري براي وظيفه ذاتي خود ايجاد مي كنند اما در اردوگاه ها همه دستگاه ها متولي هستند و شهرداري همدان 2 سال است كه قول احداث 2 گرمخانه را داده اما هنوز اين وعده را محقق نكرده است و چندي پيش يك گرمخانه موقت ايجاد كرد.
رييس كميسيون فرهنگي اجتماعي شوراي اسلامي شهر همدان نيز به خبرنگار ايرنا گفت: گرمخانه يكي از دغدغه هاي مديريت شهري است كه بايد پيگيري هاي لازم را تا ايجاد اين مكان داشته باشيم.
رضا غلامي خجسته اضافه كرد: هم اكنون مكاني از سوي شهرداري به بهزيستي ارايه شده و اين مكان واقع در بلوار فلسطين مقابل مجتمع فرهنگي عين القضات همداني به عنوان گرمخانه بانوان فعاليت دارد و با مصوبه كميسيون فرهنگي اجتماعي و موافقت اعضاي شوراي اسلامي شهر همدان امسال 60 ميليون ريال براي تجهيز اين مكان اختصاص يافت.
وي افزود: يك گرمخانه براي اسكان موقت افراد بي سرپرست و فاقد سرپناه با زيربناي 200 متر مربع در آرامگاه باباطاهر پشت سازمان آتش نشاني شهرداري همدان ويژه آقايان راه اندازي شد و بيش از يكصد نفر در شب مي توانند در اين مكان اسكان موقت داشته باشند.
وي بيان كرد: همچنين نسبت به توزيع غذاي گرم به مراجعه كنندگان در اين گرمخانه اقدام لازم صورت گرفته است.
رئيس شوراي اسلامي شهر همدان همچنين خاطرنشان كرد: به دنبال ساخت و ايجاد 2 گرمخانه بزرگ دائمي در دو بخش بانوان و آقايان هستيم و پيش از اين نيز 15 ميليارد ريال بودجه اختصاص يافت ولي به دليل مشكلات مالي تبديل به اجرا نشد.
وي در ادامه با اشاره به اينكه 19 قطعه زمين آماده ساخت طرح هاي فرهنگي اجتماعي شهرداري است، گفت: خيران مي توانند در يكي از اين زمين ها گرمخانه دائمي احداث كنند و اگر خيران بخواهند در اين راستا همكاري كنند حاضر به واگذاري دو قطعه زمين در سطح شهر براي ساخت گرمخانه هستيم.
وي افزود: هم اكنون يك همداني مقيم تهران كه از خيران سرشناس است اقدام به ساخت گرمخانه در تهران مجهز كرده و انتظار داريم نظير چنين خيران انساندوستي نيز در همدان به ساخت گرمخانه همكاري لازم را با شهرداري داشته باشند.
رئيس كميسيون فرهنگي و اجتماعي شوراي اسلامي شهر همدان گفت: احداث گرمخانه دائمي در شهر همدان 20 ميليارد ريال بودجه نياز دارد و با توجه به مشكلات و دغدغه هاي مالي شهرداري نمي توان انتظار داشت كه نسبت به ساخت گرمخانه در شرايط فعلي اقدام شود.
غلامي خجسته كه در سال 93 رياست كميسيون فرهنگي اجتماعي شوراي اسلامي شهر همدان را برعهده داشت افزود: در سال 93هفت ميليارد و 500 ميليون ريال براي ساخت هر يك از 2 گرمخانه ويژه بانوان و آقايان در نظر گرفته شد ودر سال هاي اخير اقدامي از سوي اين كميسيون صورت نگرفت.
وي با بيان اينكه همدان هم اكنون به 2 گرمخانه با ظرفيت بين 100 تا 300 تن نياز دارد اظهار كرد: در حال حاضر زمين براي ساخت گرمخانه در سطح شهر همدان موجود است و اميدواريم با حمايت مسئولان و كمك خيران بتوانيم در ايجاد مكان مناسب براي كارتن خواب ها اقدام كنيم.
**گزارشي از اقدام متوليان درباره وضعيت يك كارتن خواب بيمار
متوليان خدمات شهري و درماني همدان درباره شرايط مردي كه با وضعيت نامناسب جسمي در 20 كيلومتري شهر همدان حضور داشته و وضعيت در برخي شبكه هاي مجازي و اجتماعي خبرساز شد، توضيح دادند.
به گزارش ايرنا اواسط هفته گذشته اوضاع نامطلوب جسماني فردي كه بنا به اعلام برخي شبكه هاي اجتماعي گفته مي شود به دليل نداشتن مدارك شخصي هنوز هم هويت وي نامشخصي است، در اطراف پليس راه همدان – قزوين با ظاهري نامناسب به فوريت هاي پزشكي همدان گزارش شد.
با وجود اينكه فوريت هاي پزشكي مسوول رسيدگي به مصدمان و مجروحان سوانح رانندگي است اما بنا بر گزارش مردمي به محل اعزام مي شود تا آغازگر نجات فردي كارتن خواب باشد.
اين فرد مجهول الهويه هم اكنون در بيمارستان بعثت همدان تحت مراقب و درمان است و پزشكان تشخيص دادند كه به دليل وضعيت عفوني پاها، بايد زير زانوي وي قطع شود.
تكنسين اورژانس 115 كبودراهنگ پيرامون اين موضوع به خبرنگار ايرنا گفت: ظهر روز چهاردهم ماه جاري در تماس مردمي مبني بر وجود مردي بيمار و 50 ساله در اطراف پليس راه همدان - قزوين، به محل حادثه عزيمت كرديم.
حقيقت الله فرجي اظهار كرد: به هنگام حضور در صحنه اين مرد را تحت معاينه قرار داديم و تمامي علائم وي طبيعي بود و مشكلي نداشت.
وي اضافه كرد: روز پانزدهم آذر ماه (فرداي آن روز) بازهم به تماس تلفني مردمي با فوريت هاي پزشكي 115 مبني بر افتادن فردي در حاشيه پليس راه همدان - قزوين، به محل حادثه عزيمت كرديم و اين بار نيز همان مرد در كنار جاده دراز كش بود و با انجام معاينه اوليه نيز علائم جسماني وي را طبيعي مشاهده كرديم.
وي با اشاره به اينكه برحسب وظيفه، نتيجه عمليات و معاينه جسماني او را به اپراتور 115 اطلاع داديم، اظهار كرد: با توجه به اوضاع اين شخص كه فردي كارتن خواب، مصرف كننده موادمخدر و با ظاهري نامناسب بود، فراتر از مسووليت كاري خود و با نيت انساندوستي، او را به گرمخانه شهرداري واقع در ميدان آرامگاه باباطاهر انتقال داديم.
وي افزود: با مشاركت نيروي انتظامي در محل گرمخانه اين فرد پذيرش شد.
مدير خدمات شهري شهرداري همدان نيز در اين باره گفت: سه شنبه شب گذشته بود كه اورژانس اين فرد را به گرمخانه آورد و استدلال ما اين بود كه بايد بوسيله فوريت هاي پزشكي به بيمارستان انتقال يابد.
حسين خانجاني افزود: با اين حال اين فرد نيمه شب سه شنبه گذشته در حاليكه رها شده بود به گرمخانه مراجعه مي كند و دست اندركاران گرمخانه باوجود نامساعد بودن حال او، پذيرش لازم را انجام مي دهند و خدمات مورد نياز جهت بهداشت و خواب وي مهيا مي سازند اما شرايط نامطلوب او باعث مي شود تا صبح روز چهارشنبه با دريافت دستور قضايي او را به بهزيستي انتقال دهند.
وي اضافه كرد: همراه با عوامل بهزيستي اين فرد براي مداوا به بيمارستان انتقال مي يابد و در نهايت در بيمارستان بعثت همدان بستري شد.
وي با تاكيد بر اينكه به طور شبانه بين 20 و 30 نفر در اين گرمخانه اسكان موقت دارند، خاطرنشان كرد: براي اين افراد كه از ساعت 6 عصر تا 7 صبح هر روز اقامت دارند، غذاي گرم، امكانات گرمايشي، استحمام، سرويس بهداشتي با وسايل لازم به همراه لباس هاي گرم كه توسط خيران اعطا مي شود، مورد پذيرش و نگهداري قرار مي گيرند.
** تشخيص پزشكان قطع شدن زير زانو است
سرپرست روابط عمومي دانشگاه علوم پزشكي همدان نيز در اين باره گفت: اين فرد با حدود 60 سال سن هم اكنون تحت مراقبت و نظارت كادر پزشكي مركز آموزشي درماني تخصصي و فوق تخصصي بعثت همدان قرار دارد.
جعفر شاهرخي به خبرنگار ايرنا اظهار كرد: تشخيص كادر پزشكي بيمارستان قطع زير زانوي پاهاي اين مريض به دليل سرمازدگي و بيماري حاد است.
وي خاطرنشان كرد: هم اكنون تمامي امكانات مورد نياز براي او در نظر گرفته شده هر چند اين بيمار با وجود تشخيص پزشكان، مخالف قطع شدن زير زانوي پاهاي خود هست.
شاهرخي تصريح كرد: اگر وضعيت عمومي وي تبديل به حالت اورژانسي شود بايد نسبت به قطع زير زانوهاي پاي وي براي جلوگيري از سرايت عفونت خوني به ساير اجزاي بدن اقدام شود.
وي تصريح كرد: مشاور حقوقي مركز درماني در حال پيگيري موضوع است و در صورت اصرار بيمار مبني بر انجام نشدن عمل قطع زير زانو پا، براي جلوگيري از سرايت عفونت خوني به ساير اجزاي بدن، مراتب جهت اخذ مجوز از مراجع قضايي انجام مي شود.
وي يادآور شد: هم اكنون اتاق اختصاصي براي اين بيمار در نظر گرفته شده و حال عمومي وي نيز مساعد است اما همچنان تشخيص پزشكان قطع شدن زير زانوهاي وي به دليل شدت عفونت خوني است.
** گرمخانه اي براي خواب شبانه
گرمخانه شهرداري تنها مكان براي اسكان موقت كارتن خواب ها محسوب مي شود.
مدير خدمات شهري شهرداري همدان در اين باره مي گويد: اين گرمخانه را ايجاد كرديم تا كارتن خواب ها كه فاقد سرپناه شبانه هستند، جاي خواب داشته باشند.
حسين خانجاني افزود: اكثر نفرات مراجعه كننده معتادان هستند و با اين حال براي آنان علاوه بر جاي خواب مناسب، سرويس استحمام و بهداشتي با وسايل لازم همراه با يك وعده غذاي گرم به طور شبانه اختصاص مي دهيم.
وي اضافه كرد: همچنين خيرين نيكوكار نيز هر از گاهي البسه و ساير اقلام مورد نياز را به گرمخانه ارايه مي دهند تا بين كارتن خواب هايي كه پوشش مناسب ندارند تحويل دهيم.
وي بيان كرد: حتي براي در امان ماندن كارتن خواب ها در اين ايام سرد سال ، ساعت پذيرش شبانه را 18 عصر اعلام كرديم تا زودتر به اين گرمخانه بروند اما طبق ضوابط 7 صبح نيز محل را ترك مي كنند.
وي خاطرنشان كرد: هر شب بين 20 تا 30 نفر در اين گرمخانه اسكان موقت دارند و هفت صبح نيز محل را ترك مي كنند.
1181/7520 /6993
خبرنگار: الهام تدين و ميثم ناصرنژاد** انتشار دهنده: اكبر بهاروند
همدان- ايرنا- چه بسيارند كساني كه در نبود سرپناه شبانه مجبور هستند شب ها را در پناه ديوارهاي شهر و بر روي فرشي از زمين سرد و سخت به صبح برسانند و در كف خيابان سرماي استخوان سوز هوا را به جان بخرند كه اين نه زيبنده شهر است و نه قابل تحمل براي مسئولان شهري همدان.
