به گزارش ایرنا، گرچه به تازگی شاهد تحركاتی در صنعت گردشگری استان هستیم، اما داشته ها و جذابیت های البرز به صورت درخور و شایسته مورد توجه قرار نگرفته و یا معرفی نشده است.
به گفته مسئولان استان در نوروز سال 95 استان البرز از یك استان گذری برای مسافران نوروزی خارج شد و برای نخستین بار 600 هزار نفر این استان و شهرستان های آن را به عنوان مقصد گردشگری خود در تعطیلات نوروزی برگزیدند.
استان البرز علاوه بر دارا بودن قابلیت برای جذب گردشگر در مكان های دینی و تاریخی، ظرفیت های بالقوه در زمینه اكوتوریسم یا طبیعت گردی دارد كه از آنها تا كنون استفاده ای نشده است.
البرز تلفیقی از زیبایی های ناشناخته با طبیعتی حیرت انگیز مانند رودخانه های آب شیرین، غارها، دشت و كوه ها تا آثار تاریخی و فرهنگی 9 هزار ساله و باغ ها است كه فرش دیدنی های آن را متنوع و جذاب كرده است.
در كنار دیدنی های طبیعی و فرهنگی می توان عصاره ایران را در تنوع قومیت های آن دید، عصاره ای كه نام ایران كوچك را برقامت البرز برازنده كرد.
از گویش ها و لهجه ها تا تنوع فرهنگ خود جاذبه هایی است كه سیل جمعیت از گوشه وكنار كشور به این خطه سرسبز كشانده است و به عبارتی هیچ كس در آن احساس غربت ندارد.
البرز از واژه باستانی هربرز (هر) به معنای كوه و (برز به معنای بلندی) گرفته شده است، طبیعت اش زیبا و متنوع است، جلوه هایی مانند رودخانه كرج، شاهرود، كردان و چشمه سارهای بسیار زیبا، غارهای طبیعی ، آبشارهای مرتفع ، كوه های بلند و سر به فلك كشیده و استوار، درختان كهنسال ، پوشش گیاهی و جانوری متنوع ، چشمه های آب معدنی با خواص درمانی خوان چشم نواز و دیدنی های را چشمان هر تازه واردی نوازش می دهد و اگر چه سالانه میلیون ها مسافر و گردشگرداخلی و خارجی از آن می گذرد اما آنطور كه باید و شاید به دلیل كمبود زیرساخت ها ، كمتر استراحتگاهی می توان برای اتراق گردشگران در این استان دید.
وجودآثاری چون تپه ها و محوطه های باستانی و بناهای تاریخی درمناطق كرج، طالقان، ساوجبلاغ و نظرآباد همگی بیانگر و معرف آن است كه در ادوار گذشته این منطقه از گذشته های بسیار دور تاریخ نشان ها دارد.
موقعیت نسبی (عمومی) :
البرزبه مركزیت شهر كرج ، دارای 6 شهرستان شامل كرج ، طالقان ، ساوجبلاغ ، نظرآباد، اشتهارد و فردیس است.
این استان در منطقه البرز مركزی قرار گرفته كه از شمال به استان مازندران ؛ از شرق به استان تهران ؛ از جنوب به استان های تهران و مركزی «اراك» و از سمت غرب به استان قزوین همجواراست.
شمالی ترین منطقه استان ، شامل ارتفاعات شمال طالقان و شرقی ترین منطقه آن ، شامل ارتفاعات شرقی دیزین و جنوبی ترین منطقه آن ، شامل منطقه مابین شهریار و رباط كریم (كوه های جنوب اشتهارد) و غربی ترین منطقه شامل عشرت آباد ، واقع در غرب اشتهارد و سه راهی زیاران و طالقان ، بعد از شهر آبیك است.
** توپوگرافی استان:
البرز در منطقه رشته كوه های البرز غربی و در یك ناحیه تقریباً كوهستانی قرار دارد به گونه ای كه بیش از دو سوم آن ، منطقه كوهستانی و كمتر از یك سوم آن ، منطقه دشتی و زمین های خشك و شوره زار ، تپه ها و كوه های كم ارتفاع ، رشته كوه های با ارتفاع متوسط ، اراضی تراس گونه ، زمین ها هموار ، نیمه هموار پای كوهی یا میان كوهی ، ارتفاعات و قلل مرتفع می باشد.
ارتفاع پایین ترین منطقه ازسطح دریا 1100 متر در بستر رودخانه شور ، واقع در جنوب غربی شهریارشروع شده و بلندترین منطقه البرز تا چهار هزارو 375 متر یعنی كوه هفت خوان است .
اختلاف ارتفاع استان 3559 متر است كه این امر خود یكی از دلایل تنوع اقلیمی و زیستگاهی و ... در این استان می باشد. سمت غالب ارتفاعات ، شمال غرب به جنوب شرق و بعضاً نیز ، غربی – شرقی است.
مناطق كوهستانی البرز بیشتر در شمال وشمال غرب و شمال شرق و بخش كمی هم در جنوب غربی استان قرار دارند.
كوه ها و قله های مهم استان عبارت اند از : كوه كردها ، كوه قراگونی ، كوه جارو واقع در جنوب و جنوب شرقی شهرستان اشتهارد ، ارتفاعات حلقه دره متر در شمال رودخانه شور ، كوه بیجی در شمال كرج ، كوه كندر، كوه سیاه سنگ ،كوه هزار بند، كوه سرك ، كوه هفت خوان، كوه ونتار، كوه كهار بزرگ (قله ناز) ، كوه دوهاله، كوه طالقان و كوه پالان گردن كه همگی در شمال ، شمال غرب و شمال شرق منطقه قرار دارند.
مناطق بیابانی استان (زمین های دشتی و همواره) نیز از جنوب شرق منطقه ؛ یعنی از جنوب شرق شهریار شروع و در حد فاصل جاده شهریار ، اشتهارد و اتوبان تهران – قزوین تا غرب نظرآباد و آبیك (سه راهی زیاران و طالقان) امتداد می یابد كه بخش اعظم آن از جنس رسوبات آبرفتی و بخش كمی هم از جنس رسوبات آهكی و نیكل و زمین های شوره زار می باشد.
استان البرز به طور همزمان از 2 نوع آب و هوای كلی و منطقه ای برخوردار است:
الف) آب و هوای سرد و معتدل منطقه كوهستانی
ب) آب و هوای گرم و معتدل منطقه دشتی و كویری
به عبارتی این استان جزو آن دسته از استان هایی است كه دارای تنوع اقلیمی است یعنی در یك فصل به طول همزمان حداقل از دو نوع آب و هوای محلی در دو منطقه كوهستانی و دشتی برخوردار است.
منابع آبی استان ، عبارت اند از : آب های سطحی ، شامل چهار رودخانه كرج ، طالقان برغان ، و رودخانه شور ، و دو سد طالقان و امیر كبیر كه منشأ و سر چشمه آن ها از بارش برف و باران و چشمه های موجود در منطقه می باشد و آب های زیرزمینی كه توسط قنوات و چاه ها استخراج و برداشت می شوند، به طور كلی ، این استان دارای چهار حوضه آبریز است.
** البرز ، سی و یكمین استان ایران
نام این استان از رشته كوه های البرز گرفته شده است كه بخش مهمی از این رشته كوه ها از شمال این استان می گذرد. البرز در زمان حاضر جوان ترین استان ایران به شمار می آید كه در جلسه هیات دولت در تاریخ 12 بهمن سال 1388 ، لایحه تأسیس این استان تصویب و به مجلس شورای اسلامی فرستاده شد. در ادامه با تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی درتاریخ دوم تیرماه سال 89 استان البرز به طور رسمی شكل گرفت.
دامنه رشته كوه های البرز از دیر باز به دلیل آب و هوای مناسب و رودخانه های جاری و پناهگاه های مطمئن ، محل استقرار موقت و دائم اقوام مختلف در طول تاریخ بوده است طبق منابع و اسناد تاریخی و مطالعات باستان شناسی قدیمی ترین نشانه های حضور انسان ها در این استان مربوط به دوران نوسنگی است و آثار آن در تپه ازبكی به دست آمده است.
از عصر برنز سایت های متعددی در این استان به خصوص در ساوجبلاغ و نظرآباد شناخته شده است. از هزاره اول پیش از میلاد مسیح ده ها گورستان در نقاط مختلف استان به خصوص در طالقان و ساوجبلاغ مشاهده شده است.
وجود آثاری چون تپه ها و محوطه های باستانی و بناهای تاریخی در مناطق كرج ، طالقان ، ساوجبلاغ و نظرآباد همگی بیانگر و معرف آن است كه از گذشته ها این منطقه همواره دارای غنای فرهنگی است.
همانطور كه اشاره شد، زیبایی های ناشناخته با طبیعتی حیرت انگیز ، وجود رودخانه های آب شیرین مانند رودخانه كرج، شاهرود ، كردان و چشمه سارهای بسیار زیبا ، غارهای طبیعی ، آبشارهای مرتفع ، كوه های بلند و سر به فلك كشیده و استوار ، درختان كهنسال ، پوشش گیاهی و جانوری متنوع ، چشمه های آب معدنی با خواص درمانی ، این استان را به لحاظ وجود پدیده های طبیعی به یكی از زیباترین استانهای گردشگری كشور تبدیل كرده است.
وجود جاذبه های گردشگری چون مناظر طبیعی – تاریخی محور كرج – چالوس در منطقه البرز ، هوای مطبوع و لطیف ، چشم اندازهای بدیع و فضای مناسب روستاهای كوهستانی آن ، از جمله عواملی است كه این استان هر ساله پذیرای میلیون ها میهمان و مسافر از داخل و خارج كشور است.
از دیگر جاذبه های این استان باغ سیب مهرشهر كرج ، كاخ تاریخی مروارید (شمس) ، پراك خانواده جهانشهر ، روستای تاریخی آتشگاه ، كاروانسرای شاه عباسی ، مجموعه سد امیركبیر ، كاروانسرای ینگه امام ، پل تاریخی كرج ، امامزاده طاهر كرج ، پیست اسكی دیزین ، پیست اسكی خور ، آتشكده تخت رستم ، كاخ سلیمانیه واقع در دانشكده كشاورزی ، آرامگاه شاهزاده سلیمان ، باغ لاله گچسر ، دره ارنگه ، دهكده واریان ، روستای برغان ، دریاچه سد طالقان ، باغات طالقان ، روستای آغشت ، رودخانه كرج ، غار یخ مراد و آبشار آدران می توان اشاره كرد.
** فرهنگ و آداب و رسوم:
استان البرز به علت مهاجرت پذیری دارای تركیب مختلف اقوام است، در طول سالیان گذشته اقوام مختلفی به این استان مهاجرت كرده اند. این اقوام هر كدام به زبان یا لهجه خود صحبت می كنند. به عنوان مثال از اقوام ساكن در شهرستان كرج می توان به اقوام لر ، كرد ، گیلكی ، یزدی ، ترك ، مازندرانی و خوزستانی اشاره كرد كه به صورت غیر متمركز در نقاط مختلف استان ساكن هستند و به این زبان ها نیز سخن می گویند.
بومیان كرج دارای گویشی فارسی هستند هر چند به طور دقیق ریشه گویش كرجی مشخص نیست اما این گویش منطقه البرز شمالی ازاوشان ، فشم ، سولقان و شمشك تا كندر ، شهرستانك ، برغان ودیگر روستاهای دامنه رشته كوه های البرز را در بر می گیرد و اگر چه لهجه های مردم در مناطق مختلف البرز در استفاده ا این زبان فرق دارد اما واژه ها نزدیك به هم است.
گویش طالقانی كه در منطقه طالقان نیز از دیگر گویش ها است كه می توان از گویش های زبان تاتی دانست كه با زبان ها و گویش های مجاور خود تبادل ساختاری و واژگانی بسیاری داشته است.
تاثیر پذیری از زبان گیلكی و مازندرانی و نیز زبان آذری ، در كنار ارتباط مستحكم و نزدیكی نسبی به تهران ، و برخورداری از تولیدات ادبی مكتوب و عامیانه ، به این گویش غنای ویژه ای بخشیده است.
طالقان به دلیل مجاور شدن با استان های مازندران ، گیلان ، قزوین و تهران و رفت و آمدهای مداوم در قدیم به مناسبت شغل و تجارت بعضی از لغات خود را در زبان نواحی اطراف مرسوم نموده و برخی از لغات مورد استفاده در فرهنگ های اطراف خود را پذیرفته است.
به عقیده برخی از صاحبنظران ، گویش مردم طالقان به 2 دسته مازندرانی وتاتی تقسیم می شود. روستاهایی كه بین جوستان و كوه های كندوان قرار گرفته اند و به لهجه مازندرانی سخن می گویند. از جوستان به باختر «تات» زبانند. تاتی شان هم فارسی ولایتی است و چندان واژه های كهن را نگه نداشته اند.
برخی دیگر نیز معتقدند كه زبان اهل طالقان مركب است از لهجه و لسان قزوینی و طبرستانی چون با این 2 منطقه همسایگی و مجاورت دارند و از هر 2 سمت وضع تكلم و تلفظ خود را اقتباس نموده است.
بازی های محلی:
در گذشته در نقاط مختلف استان البر از طالقان گرفته تا ساوجبلاغ و نظرآباد و كرج ، بازی های محلی مختلفی در ایام مختلف سال به خصوص اعیاد انجام می شد كه با توجه به تنوع اقوام موجود در این استان این بازی های متنوع بودند.
امروزه بسیاری از این بازی ها به فراموشی سپرده شده است و تنها تعداد اندكی از آنها در روستاهای این استان باقی مانده است. از جمله می توان به بازی های بومی مانند الك دولك ، كلاه در برك ، تپه كا (چل توب) ، سه كوره ، گردو بازی ، هفتخلات و تب كش اشاره كرد. در ادامه به معرفی برخی از این بازی ها می پردازیم.
**مناطق حفاظت شده:
البرز مركزی با وسعت 398هزارو853هكتار واقع در استان های مازندران ، تهران و البرز ، به دلیل تنوع زیستی زیاد ، داشتن زیست بوم های گوناگون و چشم اندازهای بسیار زیبا در سال 1346 حفاظت شده اعلام شد.
این منطقه به دو دامنه متمایز شمالی و جنوبی تقسیم می شود. گستره ارتفاعی 10- تا 4300 متر، متوسط دمای سالیانه 8- تا 17 درجه سانتیگراد و بارندگی سالیانه 350 تا 1100 میلیمتر ، منطقه را دارای اقلیم های خیلی مرطوب معتدل ، مرطوب سرد ، نیمه خشك معتدل و مدیترانه ای گرم نموده اند.
دامنه شمالی با رطوبت فراوان به طول عمده از جنگل های انبوه هیركانی ، رودهای پر آب ، دراچه سد امیر كبیر ، كوهستان ها پر برف ، راه های دسترسی مناسب ، آثار اریخی و مناظر طبیعی پر شكوه زمینه فعالیت های علمی ، پژوهشی و گردشگری را در منطقه فراهم نموده است.
** موقعیت جغرافیایی :
با توجه به شرایط جغرافیایی خاص منطقه می توان آن را به 2 بخش شمالی و جنوبی كاملا مجزا تقسیم كرد. این منطقه از شمال به دریای مازندران ، از جنوب به ارتفاعات جنوبی رشته كوه ها البرز ، شرق به حوزه آبریز شیرین حاجی ماهرود و سرشاخه های رودخانه كرج محدود گردیده به طوری كه بخش وسیعی از شیب شمالی البرز (محدوده جغرافیایی واق در حوزه خزری) با رطوبت و بارندگی نسبتاً زیاد آن زیر پوشش درختان و درختچه های متنوع واقع شده و در واقع می توان آن را ناحیه جنگلی نامید و بخش های وسیعی از شیب های جنوبی البرز (واقع در محدوده جغرافیایی ناحیه ایران – تورانی) از رطوبت كمتری برخوردار است. منطقه دارای اقلیم های خیلی مرطوب معتدل ، مرطوب سرد ، نیمه خشك ، معتدل و مدیترانه ای گرم می باشد.
راه های اصلی دسترسی به منطقه :الف:كرج – جاده چالوس ، فاصله تا كرج 7 كیومتر ، محیط بانی پوركان.
ب:كرج – جاده چالوس ، نساء ، محیط بانی نساء.
** جاذبه های طبیعی استان :
الف) پوشش گیاهی : از نظر تقسیم بندی رویشگاهی ، بخش جنوبی البرز مركزی جزو ناحیه ایرانی- تورانی محسوب و یكی از ذخیره گاه های ژنتیكی ایران به شمار می رود. تعداد گونه های منطقه در حدود 1100 گونه است كه بیشتر آن را گندمیان ، بوته زارها ، علفی ها ، درختچه ها و درختان تشكیل می دهند.
گونه های مهم گیاهی منطقه عبارتند از : راش ، ممرز ، بلند مازو ، ملچ ، توسكا ، نمدار ، یلت ، شیردار ، انجیلی ، زبان گنجشك ، شمشاد ، اُرس ، توس ، گردو ، بید ، سرخدار ، گون ، درمنه ، رازیانه كوهی البرزی ، گل گندم البرزی ، مریم گلی البرزی ، مینای البرزی ، كاسنی ، كلاه میر حسن ، گاو زبان و انواع گندمیان.
چنگل های زربین به وسعت 1592 هكتار در نزدیكی چالوس تنها باقیمانده قابل ذكر و ذخیره گاه این گونه سوزنی برگ به شمار می روند.
ب) حیات وحش : تنوع اقلیمی و شرایط خاص اكولوژیك و توپولوژی منطقه البرز جنوبی شرایط زیست مساعدی را برای زندگی انواع وحوش در این گستره فراهم آورده است. از این رو بر اساس نتایج به دست آمده ، در منطقه حفاظت شده البرز مركزی ، 48 گونه پستاندار (مرال ، شوكا ، خرس قهوه ای ، بز و پازن ، قوچ و میش البرز ، پلنگ ، گربه جنگلی ، سیاه گوش ، روباه معمولی ، گرگ ، گراز ، شغال ، ...) 156 گونه پرنده (قرقاول ، كبك دری ، كبك ، انواع گنجشك سانان ، سسك ها ، پرندگان شكاری ، ...) 26 گونه خزنده (افعی ، قفقازی ، افعلی البرزی ، تیرمار خراسانی ، لوس مار ، ...) 7 گونه ماهی (ماهی سفید ، ماهی كپور ، قزل آلا ، سیاه ماهی و مار ماهی ، ...) شناسایی شده اند.
ج) جاذبه های دیگر منطقه :
جاده چالوس در زمره زیباترین جاده های گردشگری كشور محسوب شده و از مسیر های اصلی برای رسیدن به شمال سرسبز است كه باید از كرج عبور كرد. این جاده شگفت انگیز كه پر از چشم اندازهای زیبا اعم از سد امیر كبیر،باغ لاله های گچسر،كاخ شهرستانك، برج میدانك،رودخانه ،درخت ، و تونل های متعدد، از كرج تا كندوان را در بر می گیرد.
كوهستان های این منطقه دارای منابع عظیمی از آب هستند. رودخانه های بزرگی از این كوه ها سرچشمه گرفته و بعد از تغذیه بساری از شاخه های فرعی به دشت ها و دره ها سرازیر می شوند. بركه ها ، جنگل ، مرتع و بسیاری از ثروت های طبیعی دیگر از جاذبه های این منطقه به شمار می روند.
به طول كلی محور دیزین – شهرستانك و دریاچه سد كرج از دیر باز مورد توجه گردشگران بوده و به دلیل جاذبه های متنوع طبیعی و فرهنگی مشتاقان زیادی را جذب می كنند.
وجود غار شگفت انگیز یخ مراد و قصر ناصرالدین شاه در محدوده روستای شهرستانك به لحاظ طبیقی ، معماری و تاریخی بسیار حائز اهمیت است. زیست بوم جوامع عشایری منطقه به لحاظ تاریخی و جامعه شناسی نشان دهنده چگونگی هم پیوندی انسان و طبیعت در گذر زمان در منطقه حفاظت شده البرز مركزی می باشد.
**مسیرهای گردشگری:
محور كرج –چالوس:جاده چالوس در زمره زیباترین جاده های گردشگری كشور محسوب شده و از مسیر های اصلی برای رسیدن به شمال سرسبز است كه باید از كرج عبور كرد. این جاده شگفت انگیز كه پر از چشم اندازهای زیبا اعم از سد امیر كبیر،باغ لاله های گچسر،كاخ شهرستانك، برج میدانك،رودخانه ،درخت ، و تونل های متعدد، از كرج تا كندوان را در بر می گیرد.
آدران: روستای كوچك و پر درختی است كه در جنوب دریاچه عظیم سد كرج و در شمال شهر كرج در كنار جاده كرج – چالوس ودر21 كیلومتری كرج قرار دارد. این روستا را می توان مركزیتی برای سایر روستاهای كوچك اطراف آن همچون ونس ، نوجان ، وینه و آئینسان به حساب آورد. از جمله مسیرهای طبیعت گردی پیرامون این روستا می توان از دره آدران در جنوب كوه 3050 متری لیوك كه به آن دره سر نیز می گویند نام برد.
این مسیر از روستای آدران بر فراز تپه كوتاهی در راهی پاكوب گذشته و با طی 30 دقیقه زمان به داخل دره باغستانی آن سرازیر می شود.
وجود جویباران كوچك و چشمه های متعدد از ویژگی های این دره باغستانی است. مسیر پاكوب آن رو به شمال با فراز و نشیب های فراوان همراه با عبور از تپه ماهورهای چندی به جاده خاكی مسیر دره دروان ساوجبلاغ ختم می شود و دارای مسیری طولانی است. بهترین زمان برای دیدار از این دره اوایل بهار هر سال است .
ارنگه: تك روستای موسوم به ارنگه كه هم اكنون با گسترش باغ هایش رو به شرق ، به سایر روستاهای سرسبز دره خور چون ابهرك ، گوراب و چاران می پیوندد را نیز می باید یكی دیگر از مناطق دارای جاذبه های طبیعت گردی استان البرز دانست.
این روستا در دامنه شمالی كوه پورا و درفاصله 23 كیلومتر از كرج قرار داد و دارای مناطق درخزار و سرسبزی است كه می توان از آن به عنوان تفرجگاه نام برد.
در فصل بهار دامنه های كوه پورا بسیار سرسبز و درل انگیز است و با این كه از شیب تندی برخوردار است هر ساله مردمان فراوانی را به سوی خود می كشاند.
بهترین زمان برای انجام این برنامه تابستان و پاییز هر سال است.
آزادبر:در80 كیلومتری كرج در جاده كوهستانی كرج به چالوس ، اندكی پس از گچسر و از سمت غرب وارد جاده آسفالته ای می شویم كه با پشت سر نهادن روستای بزرگ كهنه ده ، همانجایی كه غار معروف یخ مراد در آن نهان است به روستایی ییلاقی می رسیم موسوم به آزاد بركه دشتی بی اندازه جذاب دیدنی دارد.
آزاد بر واسطه قرار گرفتن در شمالی ترین نقطه استان البرز و در قلب سلسله كوه های البرز مركزی نقطه ای سردسیر است كه برای طبیعت گردی از جاذبه های چشمگیری برخوردار است. وجود رودخانه ای زلال و خروشان كه از جناح شمالی قله هفت خوان و ونتار سرچشمه می گیرد. به همراه رودخانه های كوچكی كه از ارتفاعات آرنگ چال به آن می پیوندد دست در دست یكدیگر نهاده فضای پر جاذبه ای را به وجود می آورند. از این روستا رو به غرب جاده خاكی قرار دارد كه آزادبر را توسط گردنه موسوم به عسلك به طالقان متصل می سازد. بهترین زمان برای انجام این برنامه اواخر بهار و تابستان هر سال است.
خور- سیجان و چاران:این سه روستا در یك خط ممتد در امتداد رودخانه كم آبی موسوم به ابهرك ودر 38 كیلومتری كرج قرار دارند و آب و هوایی معتدل و در زمستان ، سردسیر دارند.
این روستاها كه در دامنه شرقی قله مرتع چشمه شاهی 3350 متر و قله پهنه سار 3250 متری قرار گرفته اند دارای جاذبه های طبیعت گردی خاص اند. در روستای خور می توان از آبشار بلند پیست اسكی آن یاد كرد و در روستای چاران از آبشار و امامزاده زرین قمر نام برد. برای دسترسی محلی به این مكان از راه های پاكوب بسیار هموار و مشخصی باید استفاده كرد.
بهترین زمان برای انجام این برنامه بهار ، تابستان و پاییز هر سال است.
پل خواب: نام روستایی است كوچك با شهرتی بسیار كه در میانه جاده كرج به چالوس و در سمت راست رودخانه خروشان آن و در 47 كیلومتر ی كرج قرار دارد.
دره ای كه روستای پل خواب در منتهی الیه آن جای گرفته مورود نام دارد كه برگفته از آبادی باغستانی بسیار كوچكی در فاصله 4 كیلومتری پل خواب است. رودخانه مورود كه از ارتفاعات قله 3500 متری سیاه سنگ جاری می شود پس از پیچ و خم های فراوان به مورود و متعاقب آن به پل خواب می رسد.
هم اكنون با احداث یك جاده خاكی كم عرض این دو روستای كوهستانی به یكدیگر پیوسته ، در میانه های این دو روستا مكان های مناسبی برای اقامت و كمپ موجود است.
همچنین ادامه مسیر پاكوب پس از مورود ، مسیر مناسبی برای انجام یك راهپیمایی سبك یك ساعته است.
بهترین زمان برای انجام این برنامه بهار و تابستان هر سال است.
بهترین زمان برای انجام این برنامه اواخر بهار و تابستان در سال است.
دره طالقان:دره جذاب و دیدنی طالقان در استان تازه تاسیس البرز به صورت نوار سرسبز شرقی – غربی خودنمایی می كند فاصله كرج تا شهرك طالقان90 كیلومتر می باشد. این دره كه عمدتاً در میان دو نوار كوهستانی از شمال به قلل شاه البرز و از جنوب به قلل خط الراسی كوه های ساوجبلاغ محدود می گردد ، رودخانه خروشان طالقان رود را در میانه خود جای داده است و به همین واسطه دارای طبیعتی معتدل وبعضاً سردسیر است.
با وسیله نقلیه می توان از كرج (مركز استان البرز) رو به غرب در اتوبان كرج – قزوین به محل پل زیاران و توسط این جاده با گذر از گردنه ابراهیم آباد به دره طالقان رسید. طول این مسیر از كرج تا نزدیكی شهرك به مدت زمان حدود 5/1 ساعت با اتومبیل نیاز دارد. نرسیده به شهرك و در مرتع زردكان كه در نزدیكی ساحل جنوبی دریاجه سد طالقان قرار دارد مكان بسیار مناسبی برای اقامت و كمپ است كه هم اكنون توسط شهرداری طالقان در آن سرویس های خدماتی و آلاچیق نیز ساخته شده است.
بهترین زمان برای انجام این برنامه تمام طول سال به جز فصل زمستان می باشد.
دیزین:منطقه دیزین منطقه ای مسكونی به حساب نمی آید و بیشتر در جناح جنوبی این مركز ودر فاصله 92 كیلومتری كرج قرار گرفته است.
پیست اسكی دیزین هم اكنون در سمت شمالی كوه سی چال (3750 متری) تا دامنه های آن پاین كشیده شده است و دارای امكانات رفاهی و تاسیساتی متفاوتی چون هتل ، شاله و ویلا و همچنین امكانات اسكی و پیست اسكی چمن و انواع بالابر و تله كابین و تله سی یژ است.
جاده ای كوهستانی و پر پیچ و خم هم اكنون آن را به واسطه گردنه 3200 متری موسوم به دیزین به دربند سر و شمشك در دره رودبار قصران متصل می سازد و دارای زمستان های بسیار سرد و سوزناك با بارش برف بسیار سنگین است لیكن در فصول معتدل سال این ناحیه مكان مناسبی برای طبیعت گردی ، پیاده روی و دامنه نوردی و كمپینگ محسوب می شود.
بهترین زمان برای انجام این برنامه تیر و مرداد و شهریور ماه هر سال است.
ساوجبلاغ:آبادی بزرگ برغان به عنوان مركز ساوجبلاغ ناحیه ای در شمال شهر كرج به شمار می رود كه دره و رودخانه برغان كه از قلل ناز و وركش سرچشمه می گیرد در كنار آن امتداد می یابد.فاصله برغان تا كرج 30 كیلومتر می باشد.
كوهستان رو به شمال آن به سوی شت های دُروان بسیار تماشایی و منطقه ای بسیار مناسب برای انجام برنامه كوهپیمایی و طبیعت گردی خانوادگیمحسوب می شود. از روستای برغان كه تقریباً در منتهی الیه جاده آسفالته قرار دارد ، راهی پاكوب و هموار رو به شمال در امتداد باغ های مصفای روستا ادامه می یابد كه می توان با صرف 5/1 ساعت به رودخانه دروان در نزدیكی مكانی به نام بریان چال رسید.
ادامه مسیر رو به شمال نیز با صرف 2 ساعت زمان ، در راهی پاكوب به مرتع دُروان و گرشان در جناح جنوبی قله ناز می رسد.بهترین زمان برای انجاماین برنامه بهار و تابستان هر سال است.
فاصله به كیلومتر : از كرج تا شهرستانك 75 كیلومتر
شهرستانك: باغستان یا به قولی باغ شهر بزرگ شهرستانك نیز همچون كسیل و به فاصله نزدیكی از آن با حد فاصل بودن یك یال بینشان در قسمت شمالی استان البرز و در 75 كیلومتر ی كرج قرار دارد. دره شهرستانك با به وجود آمدن روستاهای دو آب ، گودر ، سرك ، شلنك ، مازون ، كافردره ، سرسبی ، زرگاه ، پی گنبد ، رنكده ، كلوار و سه پلی تور ، تشكیل شهرستانك تاریخی و بزرگ را می دهند. این دره در جناح شمالی كوهستان توچال قرار گرفته دارای آب و هوایی معتدل و بعضاً سردسیر است و جاده ای خاكی در سراسر دره آن را از شمال به جنوب می پیماید.
قسمت انتهایی دره شهرستانك ، حد فاصل سرین تور تا محوطه تاریخی و باستانی موسوم به قصر ناصری و در ادامه آن رو به جنوب تا سرچشمه آب گوارای گلكیله از جمله مكان های بسیار مناسب برای طبیعت گردی و راهپیمایی است. كه هم اكنون توسط یك جاده خاكی دیگر به نزدیكی مرتع بزرگی كه سرچشمه گلكیله در آن قرار دارد می رسد.بهترین زمان برای انجام این برنامه اواخر بهار و تابستان و پاییز هر سال است.
آبشارها:آبشار سیرود
روستای سیرود در شمال غربی شهرستان ساوجبلاغ و در حدود 100 كیلومتری تهران و در شمالی_ ترین قسمت شهر تازه تاسیس كوهسار واقع است.این روستا در ارتفاع 2250 متر از سطح دریا و در منطقه كوهپایه ای قرار دارد و اطراف روستا را دیواره های بلند و بسیار زیبا صخره ای احاطه كرده است روستا در كنار رودخانه ای دایمی وزیبا هم نام روستا واقع شده است این رودخانه در جهت شمال جنوب از كوههای پلنگ دره و اخرك سرچشمه گرفته است كه شاخه های از این رود ها در بخش های بصورت آبشار های كوچك دیده نی شود كه منظره بسیار زیبایی بوجود آورده است
آبشار سنج:
این آبشار جذاب ، زیبا و دیدنی در روستای سنج دهستان چندار كه یكی از روستاهای دیدنی شهرستان ساوجبلاغ در منطقه كوهستانی واقع شده است.
آبشار كركبود:
این آبشار بسیار مهم و مشهور ایران ، در منطقه طالقان ، شمال آبادی كركبود( از كرج تا روستای كركبود 115 كیلومتر) قرار دارد. با پیمودن مسیری طولانی از كرج به زیاران و شهرك طالقان ، از آنجا به روستای كركبود می رویم و رو به شمال در امتداد دره ای شمالی – جنوبی ادامه مسیر می دهیم تا پس از یك ساعت به آبشاری بسیار جذاب و دیدنی برسیم. این آبشار محصول ذوب برف های دائمی قلل سات است. آبشار كركبود 20 متر ارتفاع دارد.
با توجه به حجم فوق العاده آب این آبشار ، به خصوص در اواخر بهار و در اوایل تابستان ، بسیاری از خانواده و دوستدارای طبیعت برای تفریح و تفرج به سوی آن می آیند. بهترین زمان بازدید اواخر بهار است.
آبشار خور:
آبشار خور در شمال كرج و حدود 35 كیلومتری جاده كرج – چالوس واقع شده است. بعد از روستای خور با حدود یك ساعت پیاده روی آرام در طبیعتی زیبا ، به آبشار خور واقع در دیدنی ترین نقطه این منطقه می رسیم.
ارتفاع آبشار حدود 60 متر است و آب آن با وجود كم حجم بودن ولی با شدت و حدت هر چه تمام تر بر روی تخته سنگ های پایین اصابت كرده و صدای سمفونی ریختن آب انرژی مضاعفی را در دل ما جای می دهد. این آبشار در زمستان ها كاملا یخ می زند و علاوه بر جذابیت طبیعی كه به وجود می آورد ، بسیاری از علاقه مندان به رشته یخنوردی را نیز به سوی خود می كشاند.برای رسیدن به این آبشار دل انگیز ، باید در حدود كیلومتر 35 جاده كرج – چالوس ، قبل از سد زیبای كرج از خوزنكلا وارد جاده فرعی در سمت راست شده ، در یك جاده پر شیب پس از گذشتن از روستای خور و دره سرسبز آن می رسید. طول این جاده فرعی از جاده چالوس تا روستای خور حدود 8 كیلومتر است.
**بركه ها و دریاچه ها
روستای كوچك میراش در منطقه ی میان طالقان و در سمت غربی مركز شهركت طالقان قرار دارد. از روستای میراش (از كرج تا روستای میراش 96 كیلومتر)و در راهی بسیار مشخص و پاكوب كه در امتداد رودخانه كوچك آن كه رو به شمال جریان دارد ، با عبور از میان باغ ها و مزارع ، پس از 5/1 ساعت راهپیمایی ملایم می توان به دریاچه یا به قولی بند آبی میراش در جناح شرقی تپه پَلِه چال رسید.
آب این دریاچه كهبه رنگ آبی و در محیطی بسیار زیبا و سرسبز قرار دارد ، از چند چشمه كوچك و بزرگ اطراف آن تأمین می گردد كه در اوایل بهار هر سال بسیار دیدنی و جذاب است.
دریاچه سد طالقان:
این دریاچه كه در پشت سدی به نام طالقان( از كرج تا شهرك طالقان 80 كیلومتر) قرار دارد به طول تقریبی 15 كیلومتر در حد فاصل آبادی های گلینك ، میراش ، آردكان و آرموت از شمال و زیدشت و سنگ بن از جنوب ، دارای محیطی بسیار جذاب و دلنشین است. كرانه های اطراف این دریاچه به صورت خلیج های كوچكی به داخل مصب رودخانه های دائمی و فصلی كه از قدیم الایام به طالقان رود سرازیر می شده اند پیشروی كرده است و باعث به وجود آمدن مناظر بسیار بدیعی از پیشروی آب به خشكی شده اند.
جاده آسفالته ای در شمال دریاچه از زیدشت به گلینك و با دور زدن دریاچه از زاویه شمالی به آرموت تنها آبادی همجوار دریاچه طالقان و از آنجا تا سوهان امتداد دارد كه راه دسترسی مناسبی برای استفاده از محیط های پیرامون این دریاچه به شمار می رود. آب این دریاچه سبز رنگ بوده و دارای چندین نوع ماهی است كه نام یكی از آن كولی می باشد.
طالقان رود پس از اتصال تمامی آب های جاری كوهستان های شمال و جنوب این دره به آن ، وارد این دریاچه می گردد ، از جمله ساحل های دیدنی آن باید از محوطه مسطح لات فشندك و حوالی زیدشت و به خصوص آرموت به عنوان یكی از نقاط دسترسی به كناره این دریاچه نام برد.
غارهای تاریخی بادامستان:
غارهای دست كن بادامستان در مجاورت روستای بزرگ وشته(از كرج تا روستای وشته 105 كیلومتر) و در كنار امامزاده یوسف این روستا قرار گرفته اند. این غارها كه به نظر می رسد در گذشته های دور مسكن و ماوای مردمان غارنشین بوده ، توسط دست در دیوارهایی با خاك رسی كنده شده و بسیار تو در تواند به نظر می رسد كه محل سكونت افرای بوده. این غارها به مناسبت های گوناگون آیینی یا فرار از دست دشمنان به این نقاط پناه آورده اند. مسیرهای ورودی به این غارها كمی صعب العبور است چرا كه به میزان 10 تا 20 متر بالاتر از كف دشت قرار دارند و دهانه تعدادی از این غارها رو به غرب و مشرف به دره طالقان است. تپه ای كه این غارها در آن كنده شده در واقع دارای یالی بسیار طولانی است كه حد فاصل دره وشته و دره رودخانه گوران و گلیرد واقع اند و از كوهستان گزآنایورد تا این نقطه كشیده شده است.
غار هیو:
این غار در بخش شمال غربی روستای هیو و در دره تفریحی و اسوار واقع شده است.این غار در لایه هایی از سنگ های آهكی با سن تقریبا' دویست و شصت و پنج میلیون سال موسوم به آهك های روته واقع شده است.البته این به معنای سن تشكیل غار نبوده و شواهد ،حاكی از جوان بودن فوق العاده خود غار است.
دهانه غار با قطر حدود 60 سانتیمتر و شیب زیاد متاسفانه و شاید به نوعی خوشبختانه ،ورود به آن را مشكل ساخته است.بدنه اصلی غار شامل گالری بزرگی است كه ارتفاع آن در قسمت هایی به بیش از 23 متر می رسد.در این بخش استالاكتیت ها و استالاگمیت هایی وجود دارد كه بخش اظمی از آن متاسفانه به دلیل ناآگاهی از ارزش علمی و زیبایی شناختی برخی از بازدید كنندگان تخریب شده است.
عدم وجود ستون های كامل (استالاكتیت ها و استالاگمیت ها به هم وصل شده) نشان از جوان بودن و یا وجودی گالری های عمق دارد. برای دسترسی به این غار می بایست از انتهای شمالی روستای هیو خارج شده و توسط جاده خاكی به سمت شمال غرب حركت كرده و بعد از گذشتن از میان باغ های روستای هیو و گذر از كنار گاوداری در كنار رودخانه ای قرار بگیرد كه به سمت غرب می رود. بعد از رسیدن به دومین آب بند سیمان و بزرگ ، رودخانه به سمت تپه آن سوی رود رفته و در امتداد همان آب بند ، بالای تپه می توان دهانه چاه مانند غار یافت. ورودی غار چاهی به ارتفاع 5/2 متر و به شعاع 60 الی 70 سانتیمتر بوده و بعد از فرود از آن وارد دالان اصلی شده و كاوش غار آغاز می شود. این غار یك راه رو اصلی داشته كه دو تالار را در بر گرفته و رفته رفته بر ارتفاع سقف تالا افزوده می شود.
در داخل تالارها استالاگمیت ها و استلاگتیت های آهكی كه گاهی ارتفاع آن ها به بیش از 7 متر نیز می رسند چشم اندازی زیبا را خلق كرده است. كاوش كامل این غار حدود 2 ساعت زمان می برد.
غار یخ مراد :
این غار ، از جمله غارهای دیدنی و پر ارزش است كه در آبادی گچسر واقع در 104 كیلومتری تهران ، كناره جاده چالوس قرار دارد. این غار تقریباً به فاصله دو ساعت راه ، در طول جاده ای به طرف غرب قریه «كهنه ده» 69 كیلومتری كرج قرار دارد. دهانه غار به عرض 5/9 و به ارتفاع 3 متر رو به شمال شرقی باز شده است.غار یخ مراد ، در ادوار گذشته زیر آب بوده و در حقیقت یك غار زیر دریایی است. این مطلب از وضع طبیعی غر و بقایای وجود فسیل «كاردینا» (Kardine) كه در روی تخته سنگی در مدخل غار باقی مانده است ، روشن می شود. فسیل مزبور از نرمتنان دریایی است كه در دوران سوم زمین شناسی وجود داشته و بدین ترتیب ، اگر پیدایش غر را همزمان با آن بدانیم ، عمر آن بالغ بر 50 میلیون سال می شود. این غار بادگیر و هواكش های فراوانی دارد كه هوا با شدت از آن ها وارد غار شده و غار را فوق العاده سرد می كند و موجب یخ زدن آب های موجود در غار می شود. یخ های غار از اواسط ماه دوم بهار شروع به ذوب شن می كند. به طور كلی این غار دارای سه تالار بزرگ و سه یخچال زیرزمینی و نیز چند قسمت دیگر و هفت حلقه چاه است.
نكته قابل توجه این كه غار مزبور ، در بخشی ، چهار طبقه می شود كه در یك امتداد عمومی به عمق 20 متر روی هم قرار می گیرند.این غار تنها در ایران است كه تا كنون به این كیفیت مشاهده شده است.
پیست های اسكی:
پیست اسكی دیزین در 123 كیلومتری كرج و 70 كیلومتری روستای ولایت در جاده كرج – چالوس واقع است. روستای ولایت رود به دلیل وجود پیست اسكی و همچنین دره زیبای ولایت رود، كوه ها و دشت های آن به عنوان روستای هدف گردشگری معرفی شده است. پیست دیزین در سال 1348 تأسیس شده و در شمار پیست های معروف جهان قرار دارد و اولین پیست اسكی در ایران است كه از طرف فدراسیون جهانی اسكی مورد تأیید برای برگزاری مسابقات رسمی شناخته شد و عنوان بین المللی به خود گرفت.
ارتفاع پایین ترین نقطه آن از سطح دریا 2650 متر و بلندترین نقطه آن 3600 متر می باشد. این پیست دارای 3 مسیر تله كابین ، 2 تله سیژ ، 23 پیست اسكی و هفت تله اسكی بشقابی و تله اسكی چكشی و پیست چمن است كه در فصول مختلف سال پذیرای علاقه مندان به اسكی و سایر ورزش های تابستانی و زمستانی است. پیست اسكی دیزین به دلیل برخورداری از امكانات آموزشی و زمین های تنیس ، والیبال ، زمین بازی كودكان ، پیست اسكی روی چمن و نیز ارتفاعات مناسب برای كوهپیمایی ، پیاده روی و اسب سواری است. همچنین امكانات رفاهی آن شامل 2 هتل ، 19 كلبه و 5 رستوران می باشد.
دسترسی به این پیست در فصل تابستان از سمت شمشك در استان تهران و همچنین جاده كرج – چالوس ، روستای ولایت رود امكان پذیر است ولی در زمستان ها به دلیل بهمنگیر بودن محور شمشك به دیزین ، این مسیر غیر قابل تردد بوده و تنها از جاده كرج – چالوس قابل دسترسی است.
پیست اسكی خور:
واژه خور به معنای خورشید نام روستایی تاریخی واقع در حدود 30 كیلومتری شمال شرق كرج می باشد.در جاده كرج – چالوس قبل از تأسیسات سد كرج و خوزنكلا در سمت راست جاده و پس از گذشتن از روستاهای ارنگه ، سر زیارت ، گوراب و سیجان ، در منتهی الیه جاده ، روستای خور واقع شده كه در ابتدای روستا بر دامنه كوه های بلند گندم چال ، پیست اسكی قرار دارد و با كمی عبور از پیچ و خم های كوه های جنوب روستای خور به مناظر زیبای طبیعی و آبشار خور می رسید. این پیست در ارتفاع 2800 تا 3000 متری از سطح دریا قرار دارد.ساخت این پیست به پیش از سال 1357 باز می شود و پس از دوران جنگ ایران و عراق مجددا راه اندازی گردید. در سال 1388 با تغییر در شیوه مدیریت و تفویض اختیارات مربوطه ، آغاز به كار نمود. دارای دو مسیر 1850 متری و 350 متری است و گنجایش روزانه 1300 اسكی باز را دارد. پیست اسكی خور هم اكنون در طول هفته برای استفاده همگانی آماده است. امكانات بالابری این پیست یك تله اسكی بشقابی ، یك دستگاه برفكوب و یك رستوران می باشد. چشم انداز زیبا و بكر این پیست ، توجه بازدید كنندگان را در چهار فصل سال به خود جلب كرده است.
باغ گل های كرج
این باغ با وسعتی در حدود 30 هزار مترمربع و با بیش از 300 گونه گیاهی از جمله یاس هنلدی،ارغوان،كروپسیس ،میخك،پیچ اناری و... در داخل بوستان شهید چمران واقع شده است.
در این باغ بخش های تفریحی متعددی وجود دارد از جمله: محوطه پرچین تودر تو،كلكسیون رز،آمفی تئاتر روباز،قفس پرندگان،آلاچیق،آبشار، رستوران و كافی شاپ.
موزه جانورشناسی:
موزه جانورشناسی استاد جلال افشار بنای این موزه در محوطه دانشكده كشاورزی كرج واقع شده است. این محل ك بانی آن مصطفی قلی بیات بود ، نخست با نام «مدرسه فلاحت» فعالیت خود را آغاز كرد ؛ موزه حاضر در سال 1309 به همت وزارت كشاورزی وقت و با تلاش شادروان استاد جلال افشار در همین محل تأسیس شد و از سال 1324 تا كنون زیر نظر دانشگاه تهران به فعالیت خود ادامه می دهد. موزه جانورشناسی كرج دارای دو طبقه و 17 گالری است. در این موزه می توان انواع جانوران و حیوانات از ماهی ها مكب خلیج فارس ، مرجان ها ، ستاره های دریایی ، انواع كنه ، پروانه و رتیل را دید. علاوه بر این 50 هزار نمونه حشره و پنج هزار نمونه كنه این موزه را به یكی از غنی ترین موزه های حشره شناسی كشور بدل كرده است.
موزه جانورشناسی كرج تنها به بخش نمایش جانوران و حشرات محدود نیست و دارای بخش های مختلفی همچون آزمایشگاه های آموزشی ، پژوهشی ، اتاق تاكسیدرمی ، عكسخانه و كتابخانه تخصصی است.
پارك پرندگان چهار باغ:
پارك پرندگان چهار باغ كرج بزرگترین نمایشگاه پرندگان زینتی و كمیاب در خاورمیانه با دو هزار گونه پرنده نادر از 65 كشور جهان است.
نمایشگاه پرندگان چهارباغ با مساحتی بالغ بر 10 هزار متر مربع (در طبقات) دارای سالن های سر پوشیده – بركه و جزایر متعدد به عنوان یكی مركز علمی – آموزشی و تفریحی به منظور نگهداری از گونه های نادر و رو به انقراض طراحی و ساخته شده است.
كتابخانه مجهز پرنده شناسی و بزرگترین كلكسیون كبوتران و ماكیان زینتی جهان از جلمه بخش های این پارك است
مناطق نمونه گردشگری:
تعریف منطقه نمونه گردشگری: منطقه نمونه گردشگری ، مناطقی را در بر می گیرد كه در جوار جاذبه های تاریخی ، فرهنگی ، مذهبی ، طبیعی و گردشگری كشور به منظور ارایه خدمات به گردشگران توسط بخش غیر دولتی بر اساس ماده 8 و آیین نامه مناطق نمونه گردشگری ، تاسیس و اداره می شوند.
- مناطق برحسب ظرفیت در چهار سطح بین المللی،ملی، استانی و محلی برای ارایه خدمت به گردشگران داخلی و خارجی ایجاد می شوند .
-هر منطقه دارای مراكز خدماتی، رفاهی، فرهنگی و گردشگری از جمله واحدهای اقامتی، پذیرایی، خرید، تولید و عرضه صنایع دستی ، فرهنگی ، هنری، تفریحی ، ورزشی ، پاركها و سایر خدمات گردشگری خواهد بود . استانداردهای كیفی مربوط به هر یك از این خدمات براساس قوانین و مقررات مربوط توسط وزارتخانه ها و نهادهای مسئول تعیین و به وسیله سازمان به سرمایه گذار ابلاغ می گردد.
- استان البرز دارای 17 منطقه نمونه گردشگری مصوب هیئت دولت ، كه از میان آنها 7 منطقه نمونه دارای سرمایه گذار و موافقتنامه تأسیس منطقه نمونه به شرح ذیل میباشند.
منطقه نمونه گردشگری فرودگاه آزادی:
آدرس منطقه نمونه :استان البرز- شهرستان نظرآباد-جاده ازبكی-پایین تر از احمد آباد-فرودگاه آزادی
*امتیازات و عوامل موثر در انتخاب منطقه:
امكان استفاده و بهره برداری از تسهیلات و خدمات فرودگاه، گسترش فعالیت و ورزشهای هوایی، وجود اراضی مستعد جهت احداث منطقه نمونه گردشگری، اقلیم و محیط طبیعی مناسب، امكان تامین زیر ساخت های مورد نیاز، موقعیت مناسب منطقه ای، وجود جاذبه های فرهنگی، تاریخی در منطقه، وجود راههای دسترسی مناسب، امكان تولید محصولات گردشگری، آمار گردشگران ورودی به منطقه و . . .
*امكانات موجود در منطقه نمونه:
* منطقه نمونه گردشگری ایران توسعه: آدرس منطقه نمونه: استان البرز- شهرستان ساوجبلاغ- جنب فرودگاه پیام
مالكیت خصوصی، نزدیكی به قطب جمعیتی تهران و كرج، موقعیت ویژه محل، راههای ارتباطی مناسب، امكان تامین زیرساخت های مورد نیاز، امكان تولید محصولات متعدد و متنوع گردشگری، وجود بازار های هدف متعدد و . . .
این پروژه دربردارنده یك هتل 5 ستاره و مشرف به پیشرفته ترین پیست اسبدوانی ، مركز سواركاری، باشگاه آموزش سواركاری،مجموعه های پرورش و تربیت اسب همراه با بخش های تجاری، تفریحی، مراكز دیگری مانند پارك آبی،امكانات پاتیناژ،زمین چوگان،زمین گلف، بازارهای سنتی، امكانات ورزشی ، دهكده سلامتی، مركز فرهنگی –آموزشی،مراكز اقامتی ویلایی، رستوران ها و فضاهای اداری بر اساس استانداردهای بین المللی می باشد.
صنایع دستی:
استان البرز به دلیل نزدیكی به تهران و وجود صنایع مختلف پذیرای اقوام و مردم گوناگونی از سرتاسر ایران به این استان بوده است. این مساله جدا از ایجاد تنوع فرهنگی در سراسر این استان سبب وجود هنرمندان مختلف صنایع دستی نیز شده است به طوریكه در این استان انواع متنوعی از صنایع دستی ایران توسط هنرمندان ممتاز ایرانی ساخته و حتی به هنر جویان جوان آموزش داده می شود.
رشته هایی مانند : هنرهای مینیاتور ، حكاكی روی سفال ، حكاكی روی تخم شتر مرغ ، مشبك فلزی ، فرفورژه ، طراحی سنتی (نجاری و سنگتراشی) ، معرق ، قلاب بافی ، قالی بافی ، گلیم بافی ، جاجیم ، گبه ، معرق كاشی ، سفال ، نقاشی روی شیشه ، شیشه دمی ، پیكره تراشی ، سوزن دوزی، صنایع فلزی ، محصولات تكمیلی تلفیقی و مجسمه و ساخت سازهای سنتی و آهنگری هنری ، حتی در سطح ممتاز در این استان فعالیت دارند.
امروزه می توان گفت كه مركز آموزش صنایع دستی در شهرستان كرج از طریق تربیت نیروهای متخصص نقش ارزنده ای در اشتغال جوانان با ذوق و هنرمند دارد.
مركز آموزش صنایع دستی كرج می كوشد تا با تربیت نیروهای متخصص و مورد نیاز صنایع دستی ، هم پشتوانه ای فرهنگی و غنی برای این رشته از كار در جامعه پدید آورد و هم این كه زمینه های اشتغال جوانان با ذوق و هنرمند و مستعد را فراهم سازد.
بر اساس آمار ارائه شده توسط این مركز ، تعداد هنرمندان صنایع دستی كه تا كنون موفق به دریافت كارت شناسایی صنعتگری شده اند و به صورت خانگی مشغول به فعالیت می باشند حدود 300 نفر و تعداد كارگاه های صنایع دستی دارای پروانه تولید كارگاهی حدود 200 كارگاه است.
منطقه طالقان در شمال غرب استان و در دامنه جنوبی رشته كوه البرز با وسعت 1186 كیلومتر مربع قرار دارد. كلمه طالقان از نظر لغوی به معنای تل ، بلندا و پرتگاه می باشد و یا به عبارتی دیگر كوهستان یا سرزمین بلندی ها است. طالقان شامل دو بخش میان طالقان و بالا طالقان است.
تاریخ طالقان از گذشته های دور تا كنون دارای تلاطم و فراز و نشیب هایی بوده و این سرزمین در دوره تاریخی قلمروی آماداها و در دوره اسلامی سرزمین آل كیا و مرعشیون بوده است.
این منطقه دارای آثار تاریخی و شخصیت های برجسته ای است كه می توان به عبدالمجید طالقانی خطاط معروف و آیت الله طالقانی و جلال آل احمد اشاره كرد. البته طالقان به لحاظ وجود آثار تاریخی و طبیعی غنی می باشد، چنانچه قله های مرتفع و دریاچه سد و رود شاهرود شاخص آثار طبیعی است و آثار تاریخی نیز جایگاه خاصی دارد كه شامل مقبره و امامزاده ، زیارتگاه و مكان مقدس ، 33 تپه باستانی و تاریخی ، 20 باب حمام تاریخی ، 5 دهانه غار طبیعی و تاریخی ، 2 خانه تاریخی ، 4 گورستان تاریخی ، 4 آبشار و یك كتیبه سنگی تاریخی است.
در مجموع در شهرستان طالقان 112 جاذبه تاریخی ، فرهنگی و طبیعی شناسایی شده كه 67 اثر آن در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
سد طالقان
یكی از بزرگ ترین سدهای ایران سر طالقان است كه بر روی رودخانه شاهرود بنا شده است. رودی كه سرچشمه آن از كوه های مازندران می باشد و در مسیر جریان ، دره طالقان را سیراب می كند و دریاچه پشت سد با حجم ذخیره فوق العاده منظره بسیار زیبایی به وجود آورده و جلوه طبیعی خاصی به آن بخشیده است.
روستای گلیرد
این روستا جزو روستاهای هدف گردشگری شهرستان طالقان است كه در بخش بالا طالقان واقع شده و زادگاه شخصیت بزرگ انقلاب ، آیت الله طالقانی می باشد كه خانه ایشان هنوز پابرجا است. در جواراین بنا یك حمام تاریخی واقع شده است. این روستا دارای جاذبه های طبیعی چشم نوازی می باشد.
روستای روشنابیدر
بعد از سد طالقان در منطقه پایین طالقان روستایی به نام روشنابیدر وجود دارد. این روستا در مسیر پایین طالقان همچون كش ، كلا رود ، شهر اسر و میر و ... می باشد. در این منطقه منظه زیبایی از دیواره سد و رودخانه شاهرود و مناظر طبیعی اطراف آن به چشم می خورد.
روستای گته ده
روستای گته ده یكی از شرقی ترین روستاهای طالقان به شمار می رود كه مسیر دسترسی به این روستا جاده ای است كه در بالا طالقان از روستاهای جوستان ، خچیره و سه راهی آسكان عبور می كند كه تمامی مكان های یاد شده از روستاهای گردشگری و تاریخی می باشند. در این روستا خانه ها از سنگ با ملات گل بنا شده كهاین امر موجب هماهنگی در بافت روستا شده است كه آن نیز در حال تغییر می باشد. البته رودخانه پر آب شاهرود از میان آن می گذرد و به زیبایی روستا می افزاید. در روستا مراسم سنتی مانند جشن نوروزك برگزار می گردد.
امامزاده هارون جوستان
بنای امامزاده هارون (ع) در روستای جوستان بخش بالا طالقان واقع شده است. بنای این امامزاده دارای گنبد رك و پلان مدور است كه در داخل بنا كتیبه ای سنگی قرار دارد كه در آن فرمان شاه طهماسب صفوی به خط ثلث حك شده و در آن آورده شده كه به سبب عجز و ناتوانی و عدم تمكن مالی طالقان از دادن مالیات به حكومت وقت معاف بودند
رودخانه شاهرود
این رود از ارتفاعات جنوبی مازندران و بخش طالقان جاری می باشد. وجه تسمیه نام آن به معنای رود بزرگ است كه در بالا طالقان به هم می پیوندد و تشكیل رودخانه شاهرود را می دهند كه همین امر باعث شده مسیر آبیاری آن دارای مناطق بسیار طبیعی زیبایی باشد. شكوه رود چنان است كه بر روی این رود سد بزرگی احداث شده است.
چنار كلارود
در ضلع جنوب غربی امامزاده محمود روستای كلارود پایین طالقان ، درخت سرو كهن سالی وجود دارد كه قطر آن به 5/4 متر می رسد. عمر این درخت بیش از 450 سال می باشد. علاوه بر درخت، درخت چنار دیگری در ضلع شمال شرقی امامزاده وجود دارد كه محیط پیرامونی آن حدود 30 متر است كه قدمت آن نیز بالای 200 سال است و در مجموع نشانگر این موضوع می باشد كه حفظ درخت در منطقه طالقان از اهمیت بسزایی برخوردار است.
پیر و شته
مقبره پیر وشته یا پیر نمیر در روستای وشته از آثار معماری دوره اسلامی است و مربوط به قرن 7 و 8 ه.ق می باشد. مقبره تاریخی پیر وشته در فاصله 1200 متری ضلع غربی روستای وشته قرار دارد. این بنا از نوع برج مقبره بوده كه دارای تزیینات كاشی فیروزه ای و محراب گچ بری می باشد و گنبد آن رك است روستای وشته دارای غار تاریخی و امامزاده ای بنام یوسف (ع) می باشد.
......
نظرآباد : سرزمین كهن خشت
شهرستان نظرآباد كه در منتهی الیه جنوب غربی استان البرز قرار گرفته و از شمال به شهرستان طالقان و رشته كوه های البرز ، از غرب به استان قزوین و از جنوب و شرق به شهرستان كرج محدود می شود. تپه های نظرآباد ، این شهرستان را در شمار قدیمی ترین نقاط استان البرز قرار می دهد. پژوهش ها و بررسی های باستان شناختی نشانگر قدمت حضور انسان در این شهرستان در 9 هزار سال قبل است.
محوطه باستانی ازبكی از مهمترین محوطه های باستانی این شهرستان ، نخستین خشت دست ساز بشر را به ما نمایانده است. دانستن این نكته كه قدیمی ترین خشت جهان در یكی از تپه های اقماری این شهرستان به دست آمده و هم اكنون نیز در سازمان ملل نگهداری می شود علاوه بر ایجاد حس غرور در هر ایرانی ، بیانگر تاریخ ارزشمند شهرستان نظرآباد است. بر اساس بررسی های علمی و باستان شناختی كارشناسان میراث فرهنگی ، این شهرستان دارای 47 اثر تاریخی و فرهنگی است كه 34 اثر آن در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. شهرستان نظرآباد اگر چه در تقسیمات كشوری جدید محسوب می شود اما میراث دار فرهنگی كهن و تاریخی دیرپاست. ویژگی های باستانی و وقایع شاخص تاریخی این شهرستان عبارتند از :
وجود محوطه باستانی ازبكی در این شهرستان در برگیرنده 9 هزار سال بقایای فرهنگی پیش از تاریخ و اوایل دوران تاریخی است.
ظهور خاندان علمی نجم آبادی از روستای نجم آباد
سكونت عضد الملك رئیس ایل قاجار در روستاهای منطقه نظرآباد
علاقه مندان باستان شناسی می توانند از مسیر اتوبان تهران – قزوین با طی مسافتی كمتر از 40 كیلومتر از كرج به شهرستان نظرآباد برسند.
امامزاده ابراهیم:
این بقعه در فاصله دو روستای تنكمان و كریم آباد واقع شده است. وجود درختان كهنسال پیرامون این بقعه ، فضای زیبائی را ایجاد كرده است. مصالح اصلی بنا خشت و كاهگل بوده و به سبك دوره صفویه ساخته شده است. گنبد این بقعه مخروطی شكل است و قدیمی تیرن سنگ قبر موجود در آن ، سال 1216 هجری را نشان می دهد. طبق آثار و شواهد تاریخی ، بنای فوق در طول حیات خود چندین بار مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته و قسمت هایی به آن افزوده شده است. این اثر در تاریخ 3/3/1386 به شماره 19167 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
امامزاده ابوالحسن (ع)
این بنا در روستای مسكین آباد واقع در شهرستان نظرآباد قرار دارد. ساختمان آن با توجه به سبك معماری ، تزئینات آجری و نقاشی های موجود در بدنه از زیباترین امامزاده های منطقه نظراباد به شمار رفته و تنها امامزاده ای است كه در ورودی حیاط آن چند اتاق به عنوان زائر سرا احداث شده و نمای بیرونی بنا ، می توان آن را یكی از بناهای زیبای منطقه به شمار آورد.
تینال تپه
یكی از روستاهای تاریخی نظرآباد ، روستای خرم آباد است در فاصله 2000 متری جنوب غربی خرم آباد محوطه باستانی به ام تینال تپه قرار دارد كه در دوران تاریخی و اسلامی دارای رونق بوده است. توجه به شواهد معماری و آثار سفالینه های مكشوفه در سطح و پیرامون تپه ، نشان از آثار دژباستانی دارد. آثار موجود ، مربوط به هزاره اول قبل از میلاد و سفالینه های دوران اسلامی است. تینال تپه در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است تا از گزند حفاران غیر مجاز در امان باشد.
محوطه باستانی ازبكی
محوطه باستانی ازبكی شامل تپه اصلی با ارتفاع بیش از 24 متر ، جیران تپه ، مارال تپه ، دوشان تپه ، گوموش تپه و یان تپه می باشد. و در این محوطه هفت فصل كاوشهای باستان شناسی انجام گرفته است.
نخستین خشت دست ساز بشر در یكی از تپه های محوطه باستانی ازبكی با قدمت 9 هزار سال به دست آمد كه هم اكنون در سازمان ملل نگهداری می شود. این محوطه به شماره 955 در سال 1352 در فهرست آثار ملی به ثبت رسید و در مرحله مقدمات ثبت جهانی است.
امامزاده چهل دختر (ع)
از بناهای قدیمی این منطقه بوده و تاریخ ساخت آن به قرن هشتم هجری قمری می رسد اگر چه در طی زمان ، بسیاری از نقاط آن مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته و این تعمیرات تا قرن 12 هجری قمری نیز ادامه یافته است امروزه این امامزاده یكی از بناهای آرامگاهی ارزشمند تاریخی ، فرهنگی منطقه نظرآباد به شمار رفته و روزانه تعداد زیادی زائر را به سوی خود جلب می نماید.
روستای عشایری گُلدره
روستای عشایری گلدره در بخش مركزی شهرستان نظرآباد از حوالی دهستان نجم آباد واقع شده و تعداد زیادی شتر در این
منطقه توسط ایل عشایری گلدره نگهداری می شوند. این روستا تنها روستای عشایری غرب استان تهران بوده و فاز نخست مردم نگاری این روستا توسط اداره كل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری استان تهران انجام شده است.
احمد تركاشوند معاون گردشگری میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری البرز گفت: اولین اقامتگاه بوم گردی استان در جاده چالوس فعال شده است و الان مسافر می گیرد كمیته طبیعت گردی را با ااعضای محیط زیست منابع طبیعی و آبخیز داری و جهاد كشاورزی استان البرز فعال شده است .
وی اظهار داشت:جلسات منظم انجام می شود و یك سری كاتالوگ برای معرفی جاذبه طبیعی در اختیار گردشگران و دفاتر گردشگری قرار می گیرد.
وی اظهار داشت: كویر اشتهارد ، جاده چالوس و شهرستان طالقان مهمترین مناطقی هستند كه درآنها طبیعت گردی فعال است و محور توسعه اكوتوریسم قرار دارند .
تركاشوند گفت:در شهرستان اشتهارد ایجاد یك اقامتگاه بوم گردی با همكاری شهرداری این شهرستان در دستور كار قرار گرفته است.
1535/7410خبرنگار:مژگان السادات سجادی**انتشار دهنده:داریوش غفاری
كرج-ایرنا- البرز با 5 هزار و800 كیلومتر مربع وسعت به عنوان سی و یكمین استان كشور دارای جاذبه ها و شگفتی های طبیعی، تاریخی و فرهنگی فراوان اما فراموش شده است.
