به گزارش ایرنا، به باور مردم این استان زمستان به 2 بخش چله بزرگ و كوچك تقسیم میشود، كه چله بزرگ 40 روز و چله كوچك 20 روز است.
متیل گویی یا همان روایت داستانهای قدیمی یكی از مهمترین آیینهای شب یلدا در كهگیلویه و بویراحمد است.
این داستانها كه با زبانی شیوا و لحنی دلچسب از سوی مادر بزرگها ایراد میشود، كودكان را مجذوب و بزرگترها را به خاطرات گذشته میبرد.
متیل گویی معمولاً افسانههایی درباره اجرام آسمانی و موضوعات انسانی است.
شاهنامه خوانی كه معمولاً به صورت شفاهی از سوی پدربزرگها روایت میشود از دیگر آیینهای شب یلدا در كهگیلویه و بویراحمد است.
پیشگویی رویدادهای آینده با فالهای سنگی یا شكستن گردو از دیگر برنامههای رایج شب یلدا در این خطه است كه البته در سالهای اخیر جای خود را به فال حافظ داده است.
در گذشتههای نه چندان دور تمام شبهای چله بزرگ یعنی اول دی تا دهم بهمن مردم دور هم جمع میشدند، اما با ماشینی شدن زندگی دور هم نشینی محدود به شب یلدا شده است.
شام شب یلدا معمولاً غذاهای سنتی مانند آش كارده، شله بادام و شله ماش است كه البته در سالهای اخیر به غذاهای امروزی تغییر شكل یافته است.
پذیرایی از مهمانان با آجیلهایی محل مانند كلخنگ، مغز بنه، گندم برشته، كنجد بو داده، انجیر و مویز خشك انجام میشود.
آیین كاسه بهره یا بردن غذا برای همسایههای فقیر یكی دیگر از آیینهای سنتی مردم این دیار است كه نه تنها در شب یلدا بلكه در همه ایام سال بین مردم كهگیلویه و بویراحمد رایج است.
آیین شب یلدا كه از هشت هزار سال پیش در بین ایرانیان رواج دارد، در سال 1387 در فهرست آثار ملی كشور ثبت شد.
شب یلدا را شب تولد خورشید و آغاز خلقت میدانند، در باور ایرانیان باستان، یلدا شب تولد خورشید است.
یلدا، واژه سریانی به معنای ولادت، زایش و زادروز خورشید (مهر،میترا) است كه در دوره ساسانیان به زبان فارسی راه یافت.
این كلمه به شب نخست زمستان و شب پایانی پاییز گفته میشود.
آیین شب یلدا در باور ایرانیان باستان به گونهای بود كه تاریكی در آن، شكست میخورد، روشنایی پیروز و خورشید زاده میشد، روزها رو به بلندی میگذاشت و تابش نور ایزدی فزونی مییافت.
استان كهگیلویه و بویراحمد را به دیار آریوبرزن میشناسند.
آریوبرزن یكی از سرداران دوره هخامنشی است.
این استان بخشی از تمدن عیلام بوده و بعد از ورود آراییها و در دوره بعد از اسلام جزئی از خاك تمامی حكومتهای ایران بود.
كهگیلویه و بویراحمد با حدود 700 هزار نفر جمعیت در جنوب غربی ایران قرار گرفته و این استان بیش از 16 هزار كیلومتر مربع مساحت دارد.
خبرنگار: فرزانه شریفی**انتشار دهنده:حسینعلی راشكی
8143/6110 /8005
یاسوج- ایرنا- شب یلدا یا به گویش محلی اول چله بزرگ در استان كهگیلویه و بویراحمد كه به دیار آریوبرزن معروف است همچون دیگر نقاط كشور و با تفاوتهای اندكی برگزار میشود.