علي زند مقدم دو سال قبل در يكي از كارگروه هاي محلي پروژه تنوع زيستي زاگرس مركزي در سميرم تصريح كرده بود: اين نقاط شامل شهرستان هاي سميرم، فريدن، فريدونشهر و بخشي از كوه هاي كركس است.
همين مشاور در گفت و گويي ديگر گفته بود: تنوع ژنتيك گياهي در «تنگه گلّه گاو» سميرم كم نظير است.
تنگه اي در جنوب غرب سميرم و هم مرز با ارتفاعات بلند استان چهارمحال و بختياري كه بدون شك يكي از بهترين مناطق طبيعي و بكر كشور و استان است.
گذشته از اهميت اين بخش ها و مناطق بكر در سميرم اجراي يك طرح ملي و بين المللي با عنوان «سيماي حفاظتي زاگرس مركزي» در بخش هاي زاگرسي كشورمان و بويژه محدوده دنا- ونك سميرم نشان از اهميت اين خطه كوهستاني در عرصه زيست محيطي و آب و خاك دارد.
طرح بزرگي به وسعت 400 هزار كيلومتر مربع يا به عبارتي يك چهارم كل مساحت كشور ايران كه در بخش مركزي و با عنوان زاگرس مركزي محدوده دنا- ونك نيز از جمله بخش هاي اصلي اين طرح است.
قرار گرفتن 40 درصد از منابع آبي كشور، شكل گيري اصيل ترين فرهنگ ها و شيوه هاي زندگي و ثبت يكهزار گونه گياهي مختص به رشته كوه دنا در سميرم تنها بخشي از موارد قابل ذكر در اهميت اجراي اين طرح بين المللي در محدوده زاگرس مركزي است.
گذشته از اين موضوع، سميرم نيز به عنوان اولين ذخيره گاه درخت و درختچه «اُرس» در كشور در جوار زاگرس مركزي و دنا با افزون بر 527 هزار هكتار مساحت جغرافيايي، 455 هزار هكتار عرصه ملي، مرتعي و جنگلي و 81 هزار هكتار رويشگاه جنگلي به عنوان حوزه الگويي سازمان جنگل هاي كشور محسوب مي شود.
وجود ذخيره گاه مهمي همچون دناي استوار و قله هاي متعدد و سپيدپوش آن در اين خطه نيز بر اهميت و ارزشمندي طبيعت و منابع آب و خاك آن افزوده است.
سلسله جبالي كه همين چند سال قبل به عنوان يكي از ذخيره گاه هاي بين المللي زيست كره معرفي شد و باز علاوه بر اينها وجود گونه هاي گياهي دارويي اختصاصي همين منطقه همچون زرين گياهِ روبه انقراض را هم نبايد از قلم انداخت.
گونه اي كه در عطاري هاي شهر به گياه اعياني و شمال تهراني معروف است و گل و گياه آن به صورت درهم تا هر كيلو 80 هزار تومان هم به فروش مي رسد.
وجود اقوام مختلف با فعاليت ها و فرهنگ هاي متنوع به همراه تبادلات و تعاملات فرهنگي و اقتصادي آنها در طول تاريخ و تمدن اين خطه كهن كه در همراهي و بهره از طبيعت نقش مهم و اساسي دارند را هم بايد اشاره داشت.
تنها در بخش عشاير هر ساله شاهد كوچ بهاره و پاييزه اين ايل بزرگ قشقايي به اين ديار هستيم ؛ رفت و آمدي كه بويژه در اين سال ها و با ادامه روند خشكي و خشكسالي ها مشكلاتي را هم براي خود عشاير و هم براي طبيعت اين منطقه ايجاد كرده و مي كند.
كوچ زودتر از موعد تقويم كوچ در بهار يعني زودتر از 25 ارديبهشت كه دست كم در چند سال اخير محقق نشده و فرار از گرماي طاقت فرساي جنوب و تصرف بيشتر ايل راه ها و رسيدن زودهنگام به مرزهاي ييلاقي استان اصفهان و سميرم كه تخريب طبيعت تازه بهاري را به دنبال دارد نيز مشكل و مساله اي ديگر در باب طبيعت اين خطه است.
حتي نقل است همان زرين گياه روبه انقراض اعياني را گوسفندان عشاير در كوه ها و صحراهاي پراكنده در اين سال ها نوش جان كرده اند و همين چراي زياد و نفع زيادي كه به گوشت درجه يك شده دام ها مي رساند به انقراض اين گونه منجر شده است.
زرين گياهي كه امروز در مزارعي نزديك ارتفاعات كشت و كار مي كنند تا شايد مرحمي بر زخم همين يك گونه مهم گياهي باشد.
معدن خاك نسوز آب ملخ با آن همه خبر و گزارش از تخريب و تخلف در اين منطقه بكر و بي نظير فعال است. باران و برف درست و درمان در اين ديار همچنان نباريده است؛ درختان زيادي از همه بخش هاي شهرستان بويژه در دشت سميرم و شرق اين شهرستان خشكيده و بريده شده اند؛ ديگر خبري از جوي هاي پر آب و پرندگان و خزندگان پراذحام اطرافشان دست كم در مناطق پايين دست كوه ها و تپه ها و باغ ها نيست و آنچه هست تنها در بخش هايي از ارتفاعات است؛ چاه هاي مجاز و غير مجاز هم كه همچنان مي تازند و حتي مي گويند همين پس لرزه هاي خفيف يكي دو ساله اخير از آثار شوم هيم چاه هايي است كه در عدد به بالاي پنج هزار حلقه هم مي رسند.
اين روايت تلخ و شيرين درباره طبيعت و محيط زيست يكي از نقاط سردسير استان اصفهان تنها بخش كوچكي از يك موضوع مهم و حياتي براي امروز و فرداي همگان بود.
گ/7147 خبرنگار: محمود افشاري - انتشار دهنده : عمادي
اصفهان - ايرنا - « تنها چند نقطه زيست محيطي غني در استان اصفهان باقي مانده است» اين گفته يك پيشكسوت محيط زيست است كه بر ارزش هاي انگشت شمار ذخاير زيست محيطي در استان اصفهان از جمله خطه سميرم تاكيد مي كند.
